11
AzQAC 2009 – cu ildə Norvec Qızıl Xaç Cəmiyyətinin dəstəyi ilə “
Azərbaycanda könüllü, təmənnasız qan donorluğunun inkişafı” adlı proqramını
davam etdirmişdir. Ümumdünya səhiyyə təşkilatı tərəfindən tövsiyyə olunan
könüllü təmənnasız qanın təhlükəsiz olmasını nəzərə alaraq, respublikada
mütəmadi könüllü təmənnasız qan donorlarının cəlb edilməsi layihənin ali
məqsədidir. Layihə çərçivəsində 87 nəfər qan donorluğuna aid təlimatlandırılmış
könüllü və Klub – 25 – in üzvləri tərəfindən “Sağlam həyat tərzi”, “Sağlam
mütəmadi könüllü qan donorluğu” sahəsində maarifləndirmə fəaliyyətini
genişləndirməklə, təbliğat tədbirlərini həyata keçirir.
Mart ayının 4 və 5-i Səhiyyə Nazirliyi, Qadın, Uşaq və Ailə problemləri
üzrə Dövlət komitəsi, Azərbaycan Hemofeliya Assosasiyası ilə birgə Bakı
şəhərində yerləşən bir neçə poliklinikada 8 Mart “Qadınlar günü”nə həsr
olunmuş qan vermə aksiyaları təşkil etmişdirlər. Keçirilən aksiyalarda polis
idarələri və tədris ocaqlarının tələbələri də fəal iştirak etmişlər.
10 Mart “Azərbaycan Qızıl Aypara günü”nə həsr olunmuş könüllü qan vermə
aksiyası mart ayının 7 – də Texniki Universitetdə təşkil olunmuşdur. Həmişəki
kimi AzQAC-nin könüllü qan donorları olan AzQAC – ın prezidenti Novruz
Aslanov və İsrailin Azərbaycandakı səfiri Artur Lenk tədbirə qoşulub, qan
vermişlər. Onlar qan verməklə bir neçə insanın həyatını xilas etmiş olmuşlar. Bu
iki tanınmış şəxs bu addımı atmaqla, bir daha könüllü qan donorlarının insan
həyatını xilas etmək üçün vəzifənin, milli mənsubiyyətin, dinin və s. kimi
məqamların əhəmiyyətli olmamasını bir örnək kimi nümayiş etdirmişlər.
Hər il olduğu kimi AzQAC-ti 14 iyun “Ümumidünya Qan Donoru Günü”
nü qeyd edir və ölkədə bununla bağlı təşkil olunan tədbirlərdə fəal iştirak
etmişdir. Belə tədbirlərdən biri 12 iyun 2009-ci il tarixdə AzQAC-in ofisində
gənc könüllü qan donorlar ilə dəyirmi masa ətrafında görüş keçirilmiş, Bakının
mərkəzində 14 iyun “Ümumidünya Qan Donoru Günü”-nə həsr olunmuş
təbliğat kampaniyası keçirilmişdir.
İl ərzində “Klub – 25”- in üzvləri müxtəlif tədris ocaqlarında - Pedaqoji
Universitet, 2 saylı tibb məktəbi və digər təşkilatlarda gənclər arasında əyani
vəsaitlərin paylanması ilə könüllü təmənnasız mütəmadi qan donorlarını cəlb
etmək məqsədi ilə geniş təbliğat tədbirləri keçirmişlər. Təbliğat fəaliyyətləri
nəticəsində AzQAC Bakı Telefon Rabitə İstehsal Birliyi, Neft Akademiyası,
Xəzər və Texniki Universitetləri və digər rayon və bölgələrdə olan təşkilatlarda
qanvermə aksiyaları təşkil olunmuşdur. İl ərzində Qan Bankının verdiyi
məlumata əsasən AzQAC – ın xətti ilə 3050 nəfər könüllü olaraq qan vermişdir.
İyunun 17 – də “Ambassador” mehmanxanasında “14-İyun Ümumdünya Donor
Günü” nə həsr olunmuş tədbir keçirilmişdir. Tədbirdə AzQAC – ın əməkdaşları,
Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinin, Talassemiya, Hemofiliya və Qan Donorları
Assosiasiyalar, Neft Akademiyası, Xəzər, Pedaqoji və Texniki Universitetləri,
“Azərsun - Holdinq”, və digər təşkilatların nümayəndələri iştirak etmişlər. Bu
tədbirdə AzQAC tərəfindən il ərzində təşkil olunan qan vermə aksiyalarında fəal
iştirak edən təşkilatlara suvenirlər və təşəkkürnamələr təqdim olunmuşdur.
İl ərzində 2253 nəfər könüllü təmənnasız qan donorluğu, Sağlam həyat tərzi
mövzuları haqqında maarifləndirilmişdir.
12
Vəzifə 3. Vərəm
Azərbaycan Qızıl Aypara Cəmiyyəti Bakı və regionlarda vərəmin
yayılmasının qarşısını almaq məqsədilə səhiyyə maarifi işini təşkil edir. Bu
təbliğat tədbirlərinə əhali arasında orta və ali məktəblərdə vərəmə dair
videofilmlərin nümayişi ilə seminarların keçirilməsi sorğuların aparılması,
dəyirmi masaların təşkili kimi fəaliyyətlər daxildir.
2009 – cu ildə AzQAC – ın Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinin dəstəyi ilə
azadlığa buraxılan vərəmli məhkumların vərəmə qarşı zavallılığını azaltmaq və
eyni zamanda onların vərəm xəstəliyindən sağalmasına nail olmaq məqsədilə
“Azadlığa buraxılan vərəmli məhkumların davamlı müalicəsinə nəzarət” adlı
pilot layihəsini davam etdirmişdir. Proqram çərçivəsində Beynəlxalq Qızıl Xaç
Komitəsi tərəfindən təlimatlandırılmış AzQAC – ın tibb bacıları Bakının
Yasamal, Binəqədi, Əzizbəyov rayonlarında yaşayan azadlığa buraxılan
məhkumlar vərəm xəstəliyinə qarşı davamlı DOTS müalicəsinə nəzarət
olunmuşdur. Tibb bacıları yerli vərəm dispanserlərində qeydiyyata düşməyən
xəstələrin tapılmasında yardımçı olub ayrılan dərmanları əldə edib xəstələrə
çatdırıb, dərmanların qəbuluna nəzarət edib, xəstə və onun ailə üzvləri ilə
səhiyyə maarifi işini təşkil edirdilər. Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi
tərəfindən aparılan Milli Vərəm Proqramının, Ağ Ciyər xəstələri İnstitutunun
mütəxəssisləri ilə birgə əməkdaşlıq sahəsində mütəmadi görüşlərdə tibb
bacılarının fəaliyyətində meydana çıxan problemlər müzakirə olunub aradan
qaldırılmasına dair addımlar müəyyən edilirdi. 2009 – cu il ərzində 20 nəfər
xəstə əhatə olunmuşdur ki, onlardan 14 nəfər DOTS müəalicəsini bitirmişdir.
Digər xəstələr isə müalicəni davam etdirirlər.
Hər il olduğu kimi AzQAC ölkədə aparılan 24 Mart – “Ümimidünya
vərəmlə mübarizə Günü” – nə həsr edilmiş tədbirlərdə fəal iştirak edir. Bu il
Bakıda Ümimdünya Səhiyyə Təşkilatının Azərbaycandakı Nümayəndəliyi
tərəfindən dəyirmi masa təşkil olunmuşdur. Tədbirlə Ümumdünya Səhiyyə
Təşkilatının Beynəlxalq Vərəm üzrə mütəxəssisi və ölkədə vərəmin müalicəsi
profilaktikası və bu sayədə aparılan təşkilati məsələlərlə bağlı fəaliyyət göstərən
hökumət və qeyri hökumət təşkilatlarının nümayəndələri iştirak etmişlər.
Dəyirmi masanın məqsədi bir başa vərəmə aidiyyatı olan təşkilatların bu sahədə
olan problemlərə diqqətini cəlb etmək və onların aradan qaldırılmasına dair
fəaliyyətləri genişləndirmək, bununla belə Azərbaycanda vərəm xəstəliyinin
qarşısının alınmasından ibarətdir.
Fevralın 23 də “HİV/AİDS, Vərəm və Malyariya ilə mübarizə Qlobal
Fond”-u Azərbaycanda vərəm xəstəliyinə aid olan məsələlərlə bağlı dəyirəvi
masa keçirmişdir. Həmin görüşdə Vərəmlə mübarizədə gələcək əməkdaşlıq
srtategiyasının istiqaməti seçilmişdir.
İl ərzində Vərəmin yayılmasına qarşı səhiyyə maarifi tədbirləri (təlim,
icmalarda görüşlər və s.) təşkil olunmuşdur. Belə tədbirlərdən biri “SOS –
uşaq kəndləri Azərbaycan Assosiasiyasında” keçirilən Vərəmin profilaktikası”
adlı təlimi qeyd etmək olar. AzQAC-in könüllü sağlamlıq işçiləri tərəfindən