Ari hastaliklari



Yüklə 5,11 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/35
tarix24.04.2018
ölçüsü5,11 Kb.
#40105
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35

Bal Arısı Hastalık ve Zararlıları
katılan 500 ml çamaşır suyu çözeltisinde 5-10 dakika kadar tutulur, 
sonra bol suyla durulanır ve güneşte kurutulur. Hazırlanan sodalı suya 
250 gr Kalsiyum klorit ilave edilirse daha güvenilir bir dezenfeksiyon 
gerçekleştirilir. Metal arıcılık malzemeleri % 1'lik küllü suda 1 saat 
kaynatılarak   dezenfekte   sağlanır.   Zefiran,   100   ml'de   10   gr 
Benzalkonyum   klorür   içerir.   Maske,   eldiven   gibi   kıyafetlerin 
sterilizasyonu   için   1/4000'lik   eriğiyi   kullanılır.   Çözelti   için   saf   su 
kullanılmalıdır. % 1'lik hidrojen peroksit çözeltisi ile arıcılık alet ve 
ekipmanları,   boş   kovanlar   ve   çerçeveler   sprey   şeklinde   ilaç 
püskürtülerek   dezenfeksiyon   yapılır.   Boş   kovan   ve   peteklerin 
dezenfeksiyonunda % 4'lük kloramin çözeltisi kullanılmaktadır.
Kovanın gövde, kapak, dip tahtası ve işletmede kullanılan her 
türlü   malzeme   dezenfektan   maddelerle   dezenfekte   edilmeli   ve 
yüzeyler iyice kazındıktan sonra pürmüzle yakılarak kullanılmasına 
izin   verilmelidir.   Strafor   kovanlar   çamaşır   suyu   ile   yıkanıp   2   gün 
güneşte kurutulduktan sonra kullanılmalıdır. 
Hastalık   tedavi   için   yurt   dışında   birçok   antibiyotik 
kullanılmasına   karşın   ülkemizin   Avrupa   Birliği   ile   uyum   sürecine 
bağlı   olarak   antibiyotik   kullanımı   yasaklanmıştır.   Yurt   dışında 
kullanılan   antibiyotikler   P.   larvae   sporlarını   yok   edememektedir. 
Sporun üremesini baskılayarak hastalığın klinik olarak ortaya çıkması 
engellenmektedir. Balın gıda olarak tüketilmesinde balda  antibiyotik 
kalıntısı  ciddi  bir problemdir. İnsan  sağlığını  direkt ilgilendiren bu 
hususta   gerekli   özen   gösterilmeli   ve   arıcılar   uyarılmalıdır.     Ayrıca 
Tarım ve Köyişleri Bakanlığının uyguladığı cezalar hem antibiyotik 
veren   Veteriner   Hekimler,   hem   de   ilacı   kullanan   arıcılar   için   çok 
caydırıcıdır.   Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından bal arıları için 
bu amaçla ruhsatlandırılmış bir antibiyotik yoktur. Buna rağmen bir 
kısım   arıcı   oksitetrasiklin,   eritromisin   gibi   antibiyotikleri   yasak 
olmasına rağmen kullanmaktadır. Arıcıların hastalığı bildirmemeleri 
ve yanlış uygulamalarına bağlı olarak Amerikan yavru çürüklüğü ile 
mücadele istenilen ölçüde yapılamamaktadır. 
Yurtdışında   antibiyotik   kullanılmadan   Amerikan   yavru 
çürüklüğünü   yok   eden   bir   yöntem   mevcuttur.   Amerikan   yavru 
çürüklüğü tespit edilen kovanın arıları, dezenfekte edilmiş ve   yeni 
çerçeve   ve   temel   petekler   verilmiş   kovana   yapay   olarak   aktarılır. 
Kovanın üst kısmı arıların geçemeyeceği büyüklükteki gözenekli tel 
yada bez ile kapatılarak arıların hareketleri sınırlanır. Kovan karanlık 
13


Bal Arısı Hastalık ve Zararlıları
ve serin yere alınarak 48 saat tutulur. Arılar 48 saatten daha fazla aç 
tutulursa   açlıktan   ölmeye   başlarlar.   Daha   sonra   yapay   oğullar 
dezenfekte edilmiş yeni kovanlara aktarılarak 2-3 litre şeker şurubu ile 
beslenir. Bu tür kolonilerin aktif sezonun sonunda başarılı bir şekilde 
kışladıkları   görülmüştür.   Bu   işlem   sırasında   karantina   tedbirleri, 
hastalıklı kovanlarda 15 gün aralıklarla yapılan P. larvae yönünden 
laboratuvar   kontrolleri,   hastalıklı     kovanların   ballarının   laboratuvar 
kontrolleri yapılmaktadır. Dolayısıyla sıkı bir takip gerektirmektedir. 
Ancak antibiyotik kulanılmadan hastalık ortadan kalkmaktadır. 
Yavru hastalıkları ile mücadelede etkili yöntemlerden birisi de 
hijyenik   davranışı   kabiliyeti   yüksek   kolonilerle   çalışmaktadır.   Bu 
maksatla   yapılan   çalışmalarda   24   saat   sonunda   ölü   larvaların   % 
80’den  fazlasını temizleyen koloniler  seçilmektedir.  Bu kolonilerde 
yavru hastalığı görülme oranı belirgin olarak azalmaktadır. Arıcılar 
temizlik davranışı yüksek kolonilerle çalışarak yavru hastalıklarıyla 
ilaçsız mücadele edebilir.
Amerikan yavru çürüklüğü  olan kolonilerin arıları  dezenfekte 
edilmiş   çerçeve   ve   petekli   kovanlara   silkilir.   Kovanlardaki   arıların 
giriş   çıkışına   müsade   edilir.   Dört   gün   sonra   arılar   yeniden 
dezenfeksiyonu yapılmış kovanlara verilir.  Kovanlardaki arılar şeker 
şurubu   beslenir.   Bu   yöntem   ile   kovanlardaki   hastalık   belirtileri 
kaybolmaktadır.   Ancak   hastalık   sporları   tamamen   yok   edilemez. 
Hastalık sporları kabul edilebilir sınırlara indirilmektedir. Yöntem yurt 
dışındaki bazı ülkelerde uzun yıllardır kullanılmaktadır. 
Amerikan yavru çürüklüğü; İhbarı Mecburi Hastalıklar arasında 
yer   almaktadır.   3285   Sayılı   Hayvan   Sağlığı   ve   Zabıtası   Kanununa 
göre işlem yapılmaktadır.  
Kordon   bölgesindeki   kovanlarda   arıların   Amerikan   yavru 
çürüklüğü   hastalığı   belirtilerinin   kaybolmasından   2   ay   sonra 
dezenfeksiyon yapılarak kordon  kaldırılır.
1.2. Avrupa Yavru Çürüklüğü
Avrupa   yavru   çürüklüğü,   dünyanın   birçok   ülkesinde   yaygın 
olup,   bazı   yerlerde   Amerikan   yavru   çürüklüğünden   daha   yıkıcı 
olmaktadır. Avrupa yavru çürüklüğünün meydana gelmesinde birçok 
mikroorganizma   rol   oynamaktadır.   Asıl   hastalık   etkeni   olarak 
Melissococcus   pluton’dur.   Buna   sekonder   olarak   bazı 
mikroorganizmalar   eşlik   etmektedir.   Bunlar   Streptococcus   faecalis, 
14


Bal Arısı Hastalık ve Zararlıları
Paenibacillus alvei, Bacillus lateresporus, Bacillus subtilis, Bacillus 
cereus,   Bacillus   orpheus,   Bacillus   eurydice   ve   Corynebacterium 
pyogenes’dir. Bütün bu mikroorganizmalar fırsatçı etkenlerdir.
Melissococcus   pluton:   Kısa,   spor   oluşturmayan,   lanset 
biçiminde   olup,   tek   başına,   çiftler   halinde   yada   zincir   şeklinde 
bulunur. Bu bakterilerin büyüklüğü 0,5-0,7 – 0,1 µm kadardır.
Paenibacillus alvei: Çubuk şeklinde bir organizma olup, 0,5-0,8 
µm   genişliğinde   ve   2-5   µm   uzunluğundadır.   Sporları   ise   0,8   µm 
genişliğinde ve 1,8-2 µm uzunluğa   sahiptir. Paenibacillus. alvei’nin 
spor ve çomak şekilleri, P. larvae’den  daha büyüktür.
Bacillus   eurydice:  Bacterium   eurdica   şekil   olarak   ince   yada 
kare   biçiminde   çomaklar   tarzında   olup,   tek   yada   zincirler   halinde 
görülmektedir.   Bakteri   0.5-1.4   µm   uzunluğunda,   0.4-0.7     µm 
genişliğindedir.
Brevibacillus   laterosporus   (Bacillus   laterosporus,   Bacillus 
orpheus):  Çubuk şeklinde olan bakteri, , 0,5-0,8 µm genişliğinde ve 
2-5 µm uzunluğundadır.  Sporları 1.0-1.3 x 1.2-1.5 µm ebatlarındadır.
Paenibacillus   apiarius   (Bacillus   apiarius):  Avrupa   yavru 
çürüklüğünde   nadiren   karşılaşılan   bir   bakteridir.   Bakteri     çubuk 
şeklinde olup 0.6-0.8 µm ebatlarındadır. 
Bulaşma : Bu hastalık, larvaların beslenmesi sırasında işçi arılar 
tarafından çok hızlı olarak bulaştırılır. Etken, larvanın orta barsağına 
yerleşerek   ve   orada   hızlı   bir   şekilde   çoğalarak   kokoid   kümeleri 
oluşturmaktadır.   Bu   esnada   larvanın   bağırsağındaki   gıdayla 
beslendiklerinden   larva   besinsiz   kalarak   zayıf   düşmektedir.   Ölüm 
bulaşmadan 4   gün sonra şekillenmektedir. Larvanın ölümü ile M. 
pluton’un   çoğalması   durmaktadır.   Petek   gözü   mühürlerinin 
kapatılmasından önceki 3 gün içerisinde larva ölmektedir.
Hastalıklı larvalar bakıcı arılar tarafından tespit edilerek hastalık 
belirtileri göstermeden önce dışarı atılırlar. Hastalık bu şekilde uzun 
süre farkına varılmadan devam edip gidebilir. Hastalığın şiddeti yavru 
gıdası üretimiyle ilgili olarak değişir. Genç arıların çok olması halinde 
larvalar için yeterli gıda üretilmektedir. Şayet genç arı sayısı az ve 
kolonide   fazla   miktarda   larva   varsa   ergin   arılar   bir   kısım   larvayı 
dışarıya atarlar. Geriye kalan larvalar bol beslenme imkanı bulurlar. 
Hastalık hafif atlatılmış olur.
15


Yüklə 5,11 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə