Artur Konan Doyl
Yüklə 7,93 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- VİSTERİA QƏSRİ
dərin bir təsir yaradacaq kim idisə, Amerikadan gəlmiş ola bilərdi. Bu Amerikalı ola bilərdi və üzərində belə böyük bir təsir yarada bilərdi. Bir doğma, həyat yoldaşı ola bilərdi. Gənc xanım gəncliyini qəribə yerlərdə keçirmiş olduğunu bi- lirdim. Lord St. Simonu dinləmədən əvvəl bu nöqtəyə qədər gəlmişdim. Kilsədəki adamdan, gəlinin rəftarlarındakı ani dəyişiklikdən, bir qeyd çatdırmaq üçün hazırlandığı aydın olan buketi salma hadisəsindən, qadının xüsusi xidmət- çisiylə danışdığından da bəhs edincə hər şey aydınlaşmış ol- du. Bir də xidmətçiylə danışarkən eşitdiyini söylədiyi “da- mar qapma"nın, mədənçi jargonunda, birinin xüsusi zəif nöqtəsinə təsir etmə olduğunu bildiyimdən bu nöqtəni də açıqlığa qovuşdurmuş oldum. Bir adamla qaçmışdı və bu adam ya bir doğma, ya də köhnə ər idi - bu ikincisinin olma ehtimalı daha yüksək idi. – Yaxşı onları necə tapdın? – Bu çətin ola bilərdi, amma dostumuz Lestradenin əlində, dəyərini bilmədiyi əhəmiyyətli bir məlumat vardı. Qeyddəki baş hərflər də əhəmiyyətli idi amma daha da qiy- mətlisi, bu həftə içində Londonun ən seçmə otellərindən bi- rində qalması idi. – Yaxşı bəs seçmə bir otel olduğunu necə anladın? – Seçmə qiymətlərindən. Bir yataq üçün səkkiz şillinq, bir stəkan şərab üçün səkkiz peni, otelin nə qədər bahalı ol- duğunu göstərirdi. Londonda bu qədər bahalı otellərin sayı çox deyil. Norsumberland prospektindəki ikinci otelin qeyd- lərini araşdırdım və oteldə Francis H. Moulton adında bir Amerikalının qaldığını, bir gün öncə ayrıldığını və qeydin arxasındakı fakturanın eynisini kəsdiyini öyrəndim. Mək- tubların Gordon meydanındakı ünvanına göndərilməsini is- 56 təmişdi; bu ip ucuna görə mən də o ünvana getdim və bəx- timdən sevimli cütlüyü tapdım. Vəziyyətlərini həm cəmiy- yətə, həm də Lord St. Simona açıq izah etmələrinin daha yaxşı olacağı istiqamətində tövsiyə etdim və onlara burada görüşməyə təklif etdim. Sən də gördün, sözlərinin üstündə durdular. – Amma çox işə yaramadı, – dedim. Lord heç də yaxşı davranmadı. – Uatson, – dedi Holms gülümsəyərək, – bütün bu ha- disələrdən və toydan sonra bir anda həm arvadı, həm də bö- yük bir sərvəti qaçırsaydın sən də çox yaxşı davranmazdın. Nəticədə Lord St. Simonu anlayışla qarşılamalıyıq və onun vəziyyətinə düşmədiyimiz üçün şükr etməliyik. İndi yaxın- laş və skripkamı ver; çünki artıq önümüzdə həll etməmyimiz lazım olan tək problem, bu soyuq payız axşamlarını necə ke- çirəcəyimizdir. 57 58 VİSTERİA QƏSRİ 59 Qeyd dəftərimə 1892-ci il martın son günü ilə bağlı “tutqun və küləkli” deyə yazmışam. O gün günorta yeməyi- nə oturduğumuz zaman Holmsa teleqram gəldi; dostum heç bir söz demədən cavab qaraladı. Düşüncəli bir ifadəylə bu- xarının qarşısına oturdu, tənbəkisini yandırdı; gözləri hər- dənbir teleqrama sataşırdı. Birdən mənə döndü; xoşagəlməz ifadəylə gözlərini qırpdı: – Sənə bir sual vermək istəyirəm, Uatson. Necə də olsa həkimsən, çox şey bilərsən! “Grotesk” sözünü necə izah ed- ərsən? – “Qəribə… Əcaib… Möhtəşəm” deməkdir məncə, – deyə cavab verdim. İzahatıma başını buladı. – Ola bilər. Amma yarımçıq izahatdır, – deyə davam etdi. Buna bir az da “tragik” və “dəhşəti” əlavə et. Səbirli oxucularına izah etdiyin o qədər hekayəni xatırla, içlərində nə qədər grotesk olanları vardı, deyilmi? Məsələn “Qırmızı saçlılar klubu” macərasını xatırla! Başlanğıcı kifayət qədər grotesk idi amma sonu ümidsiz bir oğurluq sınağıyla bitirdi. “Beş portağal çəyirdəyi” hekayəsi də çox grotesk şəkildə başlayır və intiqamla nəticələnirdi. Bu sözü yaxşıca beyninə saldım. – Teleqramda da o söz var? – deyə soruşdum. Gələn teleqramı mənə uzatdı: "İnanılmaz və son dərəcə grotesk bir hadisə yaşadım. Sizinlə məsləhətləşə bilərəmmi? Skot Ekls, Çarinq Kross Poçtu" – Görəsən bunu yazan qadındır yoxsa kişi? – deyə so- ruşdum. 60 – Təbii ki, kişidir. Bir qadın heç zaman cavab gözləyə- cəyi teleqram göndərməz; ondansa özü durub gələr. – Qəbul edəcəksənmi? – Sevimli Uatson, Polkovnik Karrutersi həbsə atdır- dıqdan sonra necə darıxdığımı, partladığımı görmürsənmi? Mənim beynim yarış mühərrikinə bənzəyir; etməsi lazım ol- duğu işi edə bilməyəndə öz-özünə pozulur. Həyat adi, qə- zetlər də dadsız-duzsuz. Cəsarət və romantizm cinayət dün- yasını tamamilə tərk edib sanki. Bu vəziyyətdə zırt-pırt da olsa yeni bir problemi araşdırmaq istəyimi necə soruşarsan? Deyəsən müştərimiz də gəldi yəqin. Pilləkəndən ağır addım səsləri gəldi, az sonra içəriyə bığlı, yekə bir adam girdi; ciddi və qürurlu görünürdü. Hə- yat hekayəsi dərin üz xəttlərindən və əzəmətli ədalarından oxunurdu. Ayaqqabılarının tozundan qızıl çərçivəli eynəyi- nə qədər bütün görünüşü dindar, mühafizəkar və son dərəcə namuslu bir vətəndaş təəssüratı yaradırdı. Lakin başına gə- lən maraqlı bir hadisə, təbii olaraq dincliyini pozmuşdu; belə ki, saçları dağılmış, yanaqları hirsindən qızarmış, həyəcanlı və təlaşlı görünürdü. Otağa girər-girməz danışmağa başladı. – Bişmiş toyuğun başına gəlməyən şey mənim başıma gəlib, cənab Holms, – dedi. Olanları mütləq kiməsə danışma- lıyam. Həyatımda beləsinə bərbad bir vəziyyətə heç vaxt düşməmişdim. Çox çirkin bir hadisədir! Bir izahı olmalıdır mütləq. Səsi gedərək yüksəlir, hiddətdən köpürürdü. – Lütfən oturun, cənab Skot Ekls, – dedi Holms, sakit səs tonuyla. Mənim yanıma niyə gəldiyinizi soruşa bilərəm- mi? – Əlbəttə cənab. Polisi maraqlandıracaq bir işə bənzə- mir. Hadisələrin hansı şəkildə inkişaf etdiyini izah etsəm 61 Yüklə 7,93 Kb. Dostları ilə paylaş:
|