Arzu arslan
Yüklə 405,56 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Görsel.1-Tekstil baskı örnekleri (URL1)
- DOI: 10.7816/idil-05-25-01 idil, 2016, Cilt 5, Sayı 25, Volume 5, Issue 25
- Görsel.3(solda)-Son derece zor desenlerin el dantellerinden daha hızlı yapılmasına imkan veren Brode-Makine dantelleri fabrika üretimi ile sunulmaktadır (URL3)
- Uluslararası Sergilerin Etkisi
- Görsel.5-Londra Büyük Sergisi, 1851 (URL5) 19. Yüzyıl Reform Hareketleri
Gürcüm, B. H. ve Arslan, A. (2016). Süfraj Hareketini Hazırlayan Etmenlerin Tekstil Sanayi Bağlamında İrdelenmesi. idil, 5 (25), s.1305-1350. .
www.idildergisi.com 1310
Görsel.1-Tekstil baskı örnekleri (URL1)
Görsel.2-Jacquard, Napolyon’a jakar makinasını açıklarken (URL2) 1801’de Fransız mucit Joseph-Marie Jacquard (1752–1834), tekstil dokuma alanında yeni bir mekanizmanın tanıtımını yapmıştır (Görsel.2). Jakar tertibatı adı verilen bu icat ile daha önceden üretilmesi mümkün olmayan resme benzeyen karmaşık tasarımların üretilmesi mümkün olabilmektedir. Jakar mekanizması çekmeci
duyulan ihtiyacı da ortadan kaldırmıştır. Sanayi Devrimi’nden önce desenli ipekli bir kumaşı dokumak için çok yetenekli bir dokumacı, büyük bir dokuma tezgâhı, hammadde ve cihaza yoğun bir yatırım gerektirmekteydi. Dokuma için tezgâha tekstilin desenine uygun çözgü çekilirdi. Tezgâh iki kişiyle çalıştırılabilirdi; dokumacı atkıyı atar ve çekmeci çocuklar da desen mekanizmasını üretim sırasında kontrol ederdi. Jakar makinasının icad edilmesi Fransız ipek üretiminin merkezi olan Lyon kenti gibi Avrupa’da pek çok üretim merkezinde tekstil hammadde üreticileri üzerinde büyük bir baskı oluşturmuş, ücret kesintilerinin ve sosyal imkânlardaki kısıtlamaların sürekli olmasına sebep olmuştur. Jakar mekanizmasının dantel makinalarına da adapte edilmesi ile basit ağ danteller yerine resimli desenli makine dantellerinin üretilmesi
DOI: 10.7816/idil-05-25-01 idil, 2016, Cilt 5, Sayı 25, Volume 5, Issue 25
1311
www.idildergisi.com
önemli unsurlarından bir olmaya devam etmiş ancak 19. yüzyıl makine danteli yüzyılı olmuştur (Görsel.3,4).
Brode-Makine dantelleri fabrika üretimi ile sunulmaktadır (URL3) Görse.4(sağda)-Makine dantelleri ile çeşitli resimleri işlemek mümkün olmaktaydı. Demiryolları ile artan seyahati resmeden bir dantel örneği (URL4) Uluslararası Sergilerin Etkisi 1851 yılına gelindiğinde, Sanayi Devrimi’nin yol açtığı gelişmeler sonucu hızlı üretim artışı ve çeşitlerin çoğalması, sanayi ülkelerini pazar arayışına yöneltmişti. Bu konuda ilk girişim, özellikle dokuma sektöründe ileri bir düzeye ulaşan İngiltere tarafından Kristal Saray Sergi Merkezi’nde 26 dönüm sergi alanında 28 ülkenin katılımıyla 6 milyonu aşkın ziyaretçi ve 17 bin 62 sergiciyle Londra Büyük Sergisi olarak düzenlenmiştir (Görsel.5) . Fransızlar 1851 yılında Londra’da düzenlenen bu serginin karşılığını 1855 yılında Paris sergisini düzenleyerek vermiştir. Lüks giyim ve ev tekstilleri alanında Fransa lider pozisyonda olmasına rağmen diğer tüm lüks tüketim malları pazarında İngiltere liderlik yapmaktaydı. Fransız tekstil tasarımcıları geleneksel olarak daha iyi eğitim görmüşler ve çok daha iyi para kazanan kişilerdi. Fransız tasarım stüdyoları ihracat ürünlerin desen tasarımları konusunda uzmanlaşmışlardı. 1852 yılında İngiltere’de Victoria and Albert Museum; Fransa’da ise 1856 ve 1863 yılları arasında Gürcüm, B. H. ve Arslan, A. (2016). Süfraj Hareketini Hazırlayan Etmenlerin Tekstil Sanayi Bağlamında İrdelenmesi. idil, 5 (25), s.1305-1350. .
www.idildergisi.com 1312
Lyon’da the Musée Historique des Tissus, Paris’te Musée des Arts Décoratifs ve Mulhouse’da Musée de l’Impression sur Étoffes kurulmuştur.
19. Yüzyıl Reform Hareketleri Her uluslararası sergi büyük sayıda ürünü bir yerde sunduğu için memnuniyetle karşılanmıştır. Bu sergilerin bir olumlu etkisi pek çok İngiliz mimarın tekstil dâhil diğer dekoratif sanatlara da ilgi duymasını sağlaması olmuştur. Tekstil ve mobilya tasarımında kullanılan pek çok mimari form ve desen 19.yüzyıl sanatında beklenen modernleşmeyi bu sergilerin bir sonucu olarak ortaya koymuştur. Bununla birlikte Fransa’da Neo-Rönesans ve İngiltere’de Gotik Uyanış tarzları en üst temsil yeteneğine ulaşmıştır. Tasarım reformcuları örneğin mimar Owen Jones (1809-1874), botanikçi Christopher Dresser (1834–1904), geometrik olarak üstün özellikleri olan tekstil desenleri çalışmışlardır (Watt, 2004) (Görsel.6). 1861 yılında Morris, Marshall, Faulkner & Co. şirketi William Morris (1834–1896) ve kendisi gibi Gotik Uyanış stiline kendilerini adamış hepsi sanatçı ve tasarımcı olan yedi arkadaşı tarafından kurulmuştur (1875 yılında şirket daha sonra Morris & Co. olarak tescillenmiştir). Sanatçılar arasında Ford Madox Brown (1821–1893) ve Dante Gabriel Rossetti (1828–1882), gibi Ön-Raffael Kardeşliği hareketinin önemli ressamları da bulunmaktadır. 1851 Büyük Sergisi teknik başarının sunulduğu bir ortam yaratmışsa, İngiliz Arts & Crafts hareketi sanatçıları da sanatın tekstil sanayine alındığı bir ortam
Yüklə 405,56 Kb. Dostları ilə paylaş:
|