AutoCad dasturini qoʻllanilish sohalari Reja: 1. AutoCAD nomi qayerdan kelib chiqqan. 2. AutoCAD dasturining interfeysi. 3. AutoCAD dasturini yanada rivojlantirish. 4. Xulosa.
AutoCAD dasturining yaratilganligiga 30 yilga yaqinroq, grafik dasturlari orasida hanuzgacha mashhurligicha qolmoqda. Chunki AutoCAD dasturi mukammal va ommabop, hamda loyihalash ishlari avtomatlashtirilgan dastur bolib, u har qanday turdagi sxema va chizmalarni yuqori aniqlikda, sifatli bajaradi. Shuningdek, bu dasturdan foydalanuvchilarning ijodiy imkoniyatlarini tola amalga oshirishga yordam beradi. Shu sababli, millionlab loyihachi mutaxassislar, olimlar, injener-texniklar va talabalar, yani dunyoning 80 dan ortiq mamlakatlari 18 tilda loyihalash ishlarini bajarishda AutoCAD tizimidan foydalanishlari odatiy holga aylanib qoldi.
AutoCAD dasturi 1982 yilda yaratilganligiga va uning millionlab fodalanuvchilari bolishiga qaramay, Respublikada maktab oquvchilari va talabalar «Informatika» va «Chizmachilik» fanlarini oqish jarayonida grafik dasturlardan «Paint», «Microsoft Office Word» dasturining «Risovanie» va «Beysik» dasturining grafik tahrirlaridan foydalanishni organadilar. Lekin, bunday grafik dasturlarda grafik yasashlarni avtomatlashtirish imkoniyatlari past bolib deyarli yoqdir. Ushbu oquv qollanmada loyihalash ishlarini avtomatlashtirishning grafik dasturi bolgan, AutoCAD tizimi imkoniyatlari bilan tanishib, xatto maktabda ham, chizmachilik, naqqoshlik kabi mashgulotlarda grafik buyruqlar yordamida chizma primitivlarining elementlarini, yani tarkibiy qismlarining chizmalarini 1-2-3 va 4-mashgulotlarda bajarishga organib chiqib, olingan bilim, konikma va amaliy malaka asosida 1-grafik ish-«Tutashuv» vazifasini bajarishlari mumkin.
AutoCAD tizimida grafik axborotlarning elementlari, ularga mos bolgan tayyor buyruqlar paketidan foydalanib, berilgan olchamlarini kompyuterga kiritib, bevosita muloqatlar ketma-ketligi asosida tasvirlar bajariladi. Muhandislik kompyuter grafikasi mashgulotlarining mavzularini tanlashda o’quvchilarni chizma primitivlarini kompyuterda bajarishga orgatishdan boshlash, maqsadga muvofiq deb belgilandi. Chunki, chizma primitivlarini kompyuterda bajarishni yaxshi ozlashtirib olgan oquvchi yoki talabalar, har qanday murakkablikdagi tasvirlarni ham kompyuterda bajara oldilar. Malumki, AutoCAD tizimiga oid koplab zamonaviy adabiyotlar yaratilgan. Birinchidan, ular juda katta hajmda chop etilgan bolib, kamida 400-450 sahifadan iborat va bizga etib kelganlari rus tilida yozilgan. Bunday darsliklardan oquvchi va talabalarning foydalanishlari juda ham noqulaydir. AutoCAD dasturining darsligi ham rus yoki ingliz tilida yozilgandir. Shuning uchun, biz bu risolani yaratishga va barcha oquv maskanlarida muhandislik grafikasi fanini okitishni tubdan yaxshilashga oz hissamizni qo`shishga kirishdik.
AutoCAD - bu 2 va 3 o'lchovli dizaynlarni chizish imkonini beruvchi kompyuter yordamida loyihalash tizimi. Dasturchi: Autodesk. Qo'llash doirasi - qurilish, mashinasozlik, elektrotexnika va loyiha hujjatlarini talab qiladigan boshqa sanoat tarmoqlari. Lekin u nafaqat ishlab chiqarishda qo'llanilishi mumkin. Misol uchun, siz o'zingizning kvartirangizni 3D formatida mebel tartibi bilan chizishingiz mumkin. Ha, hamma narsa ... Ko'pgina mamlakatlarda tarqatilgan va hujjatlarni tarjima qilishdan tortib to to'liq moslashishgacha bo'lgan 18 tilda mahalliylashtirilgan. Rus tilidagi versiyada hujjatlar ham, interfeys ham tarjima qilingan, bu mahsulotning mamlakatimizda juda mashhurligini ko'rsatadi. Autodesk 1982 yilda eng ko'p sotilgan kitobining birinchi versiyasini chiqardi. Dastlabki AutoCAD-da cheklangan miqdordagi oddiy ob'ektlar, jumladan, yanada murakkab dizaynlarga birlashtirilishi mumkin bo'lgan chiziqlar, doiralar, yoylar, teglar bilan ishlash qo'llab-quvvatlandi. Chizma ishlarini raqamli shaklga ibtidoiy o'tkazish uchun SAPR (Kompyuter yordamidagi dizayn) "elektron chizma taxtasi" deb nomlangan va dasturning zamonaviy keng imkoniyatlariga qaramay, uni hanuzgacha saqlab kelmoqda.
Autodesk-ning bugungi 2D dizaynida eski asoslar saqlanib qolgan: elementar grafik ob'ektlarni murakkabroq ob'ektlarga birlashtirish mumkin. Bundan tashqari, tashqi havolalardan foydalanish mumkin - XReF, loyiha ustidagi ishlarni bir nechta ishlab chiquvchilar o'rtasida taqsimlash. Dastur izohlar-yorliqlar va qatlamlar bilan ishlashni ta'minlaydi. Shuningdek, 2010 yildan beri AutoCAD 2D parametrik chizma yaratishga imkon beradi. Ishni engillashtirish uchun dasturchi bo'lmaganlarga chizish tartibining bir qismini avtomatlashtiradigan dinamik bloklardan foydalanish imkoniyati beriladi. DA oxirgi versiya Kartografik ma'lumotlarga bog'langan SAPR loyihasi paydo bo'ldi.
AutoCAD dasturining interfeysi AutoCAD tizimini ishga tushirishning standart usulida quyidagi amallar ketma - ket bajariladi: 1. Start (Pusk) tugmasi bosiladi (1-rasm).
2. All Programs (Программы) bo’limiga kiriladi.
3. Autodesk bo’limiga kiriladi.
4. AutoCAD dasturi tanlanadi.
AutoCAD dasturini ishga tushirish.
AutoCAD tizimini yorlig`I AutoCAD tizimini yorliq yordamida ham ishga tushirish mumkin. Buning uchun
Rabochiy stol menyusidagi AutoCAD tizimi yorlig’i ustida “Sichqon”cha chap tugmasi ikki marotaba tez- tez bosib yuklanadi. Natijada AutoCAD dasturning grafik interfeysi (2-
rasm) namoyon bo’ladi.
2-rasm.Dasturning bosh oynasi ya’ni loyihalash muhiti.
2-rasm. Dasturning bosh oynasi ya’ni loyihalash muhiti.
Ushbu loyihalash muhitining tarkibiga quyidagi asosiy elementlar
Kiradi : 1. Muharrirlanayotgan chizma ( fayl ) nomi ko’rsatilgan sarlavha;
2. Asosiy menyu;
3. Asboblarning standart paneli;
4. “Ob’yektning xususiyati” paneli;
5. “Chizish” paneli;
6. “O’zgartirish” paneli;
7. Muloqotlar paneli (buyruqlar satri);
8. Holatlar satri;
9. Asosiy ishchi maydon;
10.Chizmadagi joriy holatni ko’rsatuvchi kursor(sichqoncha) holati.
AutoCAD tiziminini interfeysi rostlanuvchan bo’lib, uning ko’rini
sh 2 - rasmdagidan farq qilishi mumkin.
Foydalanish interfeysi stoli AutoCAD ning asosiy menyusiga quyidagilar kiradi: AutoCAD tizimi interfeysining birinchi satrida
sarlavha chiqariladi, bu yerda ‘Drawing1’ muharrirlanayotgan hizma (fayl) nomi, ‘dwg’ esa fayl kengaytmasidir. AutoCAD tizimi interfeysining ikkinchi satrida iyerarxik menyu satri joylashgan (3-rasm) u quyidagi bo’limlardan tashkil topgan:1234567891011
3-rasm.1.“Файл” –fayllar bilan ishlash menyusi;
2.“Правка” –Windows stolidagi grafik maydon qismlarini taxrir qilish menyusi;
3.“Вид” –Ekran ko’rsatgichlarini boshqarishda kerakli asboblar paneli va boshqa buyruqlarni o’rnatadi;
4.“Вставка” – ilovadagi va tashqi obektlarni bloklarga qo’yishni ta’minlash;
5.“Формат” – rang va chiziq turlari, matn holatini va o’lchamini boshaqarish, o’lchamlar birligini o’rnatish, chizma chegaralarini aniqlash kabi buyruqlar menyusi;
6.“Инструменты” – ekranda foydalanishda tizimlarni boshqarish buyruqlari menyusi. Ular yordamida muloqot darcha
sidan foydalanib, chizma ko’rsatgichini o’rnatish kabi buyruqlar bajariladi;
7. “Чертёж” – turli shakllar chizish va hajmini o’zgartirish kabi buyruqlarni bajaradi;
8. “Размер” – o’lcham ko’rsatgichlarini boshqarish va ularni qo’yish buyruqlari ochiladi;
9. “Модификация” – chizma elementlarini o’zgartirish – chizmani va undagi yozuvlarni tarir qilish buyruqlari ochiladi;
10.“Окно” - bir vaqtda foydalanishda bo’lgan axborotlarni fayldan faylga o’tib ularni ochadi;
11.“Справка” – AutoCAD dasturi haqida yangi foydalanuvchi
lar uchun to’liq ma’lumot berilgan.
Standart asboblar paneli.Standart asboblar paneli asosiy menyu ostida joylashgan (4-rasm).
Asboblarning standart panelida ko’p ishlatiladigan menyu buyruqlarining chaqirish uchun maxsus tugmachlar joylashtirilgan.123456789101112131415161718192021222324
4-rasm.
1.“Новый” - yangi list ochish buyrug’ tugmasi;
2.“Открыть (Ctrl+O)” – mavjud faylni ochish buyrug’i;
3.“Сохранить (Ctrl+S)” - faylni hotirada saqlash buyrug’i;
4.“Печать (Ctrl+P)” – chizmani qog’ozga chiqarish tugmasi;
5.“Настройки печати”- chizmani chop qilishga tayyorlash;
6.“Публикация”-DWF formatida chop qilish;
7.“Вырезат(Ctrl+X)”-chizmadan belgilab olinganlarni –elementlarni buferga kesib olish;
Kompyuterda turli qurilmalar, mexanizmlar va binolarning loyihalarini yaratishga xizmat qiluvchi vositalardir.
Hozirgi vaqtda uch o‘lchamli kompyuterli modellashtirish vositalari foydalanuvchilarning e'tiborida bo‘layapti va bu tasodifiy emas albatta. Ulardan foydalanish konstruktorlik-loyihalash ishlarining sifatli bajarilishi hamda foydalanuvchiga chizmalarni tez, sifatli, yuqori aniqlikda bajarish va qog‘ozga chiqarish imkonini beradi.
Ushbu qo‘llanmada kompyuterli modellashtirishni loyihalashtirishning universal grafik sistemasi muhitidan iborat bo‘lgan AutoCAD dan foydalanish uslubi taklif etilgan. Bu AutoCAD tizimi Autodesk kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan bo‘lib, loyihalash jarayonida ko‘p sonli foydalanuvchilar qulay holda ishlatishlari ko‘zda tutilgan. Hozirgi davrda AutoCAD ning dasturiy ta'minoti kompaniyani eng yaxshi mahsuloti bo‘lib, shaxsiy kompyuterlarning eng keng tarqalgan avtomatik loyihalash tizimi paketi hisoblanadi.
Hozirgi davrda har qanday dastur ta'minotining eng muhim xarakteristkasi buni boshqa dasturlar bilan birgalikda ishlata bilish xusФusiyatidir. Shu sababli AutoCAD tizimi katta imkoniyatlarga ega bo‘lib, o‘z mahsulotini 3D Studio tizimiga eksport qilgan holda uch o‘lchovli modellarni animatsiya qilish imkoniyatini beradi. AutoCAD tizimida ishlab chiqilgan файлlar Microsoft Office dasturining har qanday mahsulotlari bilan mos keladi .
Ushbu qo‘llanmada AutoCAD ning siqiq holdagi ruscha versiyasining o‘zbek tiliga o‘girilgan varianti berilgan.
AutoCAD dasturi avtonom rejimida yoki lokal tarmoqda ham ishlashi mumkin. AutoCAD dasturining yaxshi ishlashi uchun quyidagi manbaalar zarur bo‘ladi:
• Pentium 133 protsessori
• 32 Mbaytli operativ xotira
• Qattiq diskda 400-750 Mbaytli xotira
• 640 ga 480 VGA – displeyi
Dostları ilə paylaş: |
