47 Novaxudonasor (b.e.ə. III minillik) – qədim Babil padşahı
48 Genus homo (lat.) – insan nəsli
49 Kassio
50 Muza – qədim yunan mifologiyasında: incəsənət və elm ilahəsi
51 Hempden Con (1494?–1643) – I Karl tərəfindən tətbiq edilən gəmi
rüsumunu verməkdən imtina etmiş ingilis patriotu
52 Savl – Apostol Pavlın iudeylərdə adı
53 Viviseksiya – elmi məqsəd üçün heyvanların yarılması
54 Nebulyar kosmoqonik nəzəriyyə – 1877-ci ildə ingilis astronomu Ebni
ulduzların fırlanma sürətini müəyyən etmək üçün üsul tapmış və bu məqsədlə
Dopler effektini istifadə etməyi təklif etmişdi. Lakin 1928-ci ildə (üstündən 51 il
keçəndən sonra) iki astronom: O.Struve (ABŞ) və Q.Şayn (Rusiya) bu məsələni
praktiki olaraq həll etmişdi.
55 Patka – tam şirin olmayan nişastadan ibarət mürəkkəb maddə
56 Xəfənək – at və başqa heyvanlarda ciyər xəstəliyi
57 Kokker Edvard (1631–1675) – XVII əsrdə geniş yayılan hesab dərsliyinin
müəllifi. “Kokker üzrə olduğu kimi” ifadəsi, “sənətin bütün qaydalarına uyğun
olaraq” deməkdir.
58 “Ayılar” – qiymətlərin aşağı düşməsinə oynayan birja maklerləri.
“Öküzlər” – qiymətlərin qalxmasına oynayan birja maklerləri
59 Bard – qədim keltlərdə el şairi
60 P.Emerson. “Esse”. Q.Toro. “Uolden və ya meşədə həyat”.
61 Azərbaycan məsəli: çörək kəsdiyiniz adam
62 İngilis idioması olan “xiyar kimi soyuq” (cool as a cucumber) “təmkinli,
soyuqqanlı” deməkdir. Müəllif isə bu ifadənin birbaşa mənasını oynadır.
NARAHATLIĞI ARADAN QALDIRMAQ VƏ RAHAT
YAŞAMAĞA BAŞLAMAQ NECƏ OLAR
XXI əsrin ağlasığmaz qədər gur, mürəkkəb, problematik başlanğıcı!.. Bundan
insan qalaraq necə salamat çıxmalı? Yaxınlara və əziz insanlara özlərindən baş
çıxarmaqda necə kömək etməli? Necə özünü tapmalı? Necə narahat olmağa son
qoymalı və yaşamağa başlamalı?
İnsan münasibətləri sahəsində məşhur amerikalı mütəxəssis Deyl
Karneginin müdrik kitabı bizim həyatımızın bu və bir çox başqa vacib suallarına
cavab verir.
BU KİTAB NECƏ YAZILDI
VƏ NƏ ÜÇÜN
Otuz beş il əvvəl mən özümü Nyu-Yorkda ən bədbəxt oğlanlardan biri hesab
edirdim. Yük maşınları satırdım və dolanışığıma pulu bu yolla qazanırdım. Yük
downloaded from KitabYurdu.org
maşınının hərəkətini idarə edən mexanizmlərdən qətiyyən baş açmırdım, bir də
ki, bundan baş çıxarmağa heç can da atmırdım, çünki bu işi görən gözüm yox idi.
Mən 56-cı Qərb küçəsindəki mebelli otaqda – tarakanların qaynaşdığı otaqda
yaşamaqdan iyrənirdim. İndiyədək də yadımdadır ki, qalstuklarımı otağın
divarlarından asırdım və səhər təmiz qalstuk götürəndə tarakanlar qalstukların
altından çıxıb hərəsi bir yana qaçırdı. Mən ucuz, çirkli, çox güman, tarakanların
dolu olduğu kafelərdə iyrənə-iyrənə qidalanardım.
Hər axşam tənha qaldığım yuvama ümidsizlik, əlacsızlıq, aclıq və hiddətdən
meydana çıxan başağrısı ilə gəlirdim. Mən ona görə hiddətlənirdim ki, kollecdə
oxuduğum illərdə sevə-sevə bəslədiyim arzular dəhşətə çevrilmişdi. Məgər bu
həyatdır – fikirləşirdim. Həmişə gözlədiyim triumf bəs hanı? Yəni bütün həyatım,
doğrudan da, məhz elə bu cür keçməlidir, mən niyə görməyə gözüm olmayan işə
getməli, tarakanların dolu olduğu otaqda yaşamalı, ikrah doğuran xörək yeməli
və gələcək üçün heç bir ümidə malik olmamalıyam?.. Mən mütaliə etmək üçün
boş vaxtımın olmasını ehtirasla istəyir və yazacağım kitabların arzusu ilə ya-
şayırdım. Yazacağım kitablar haqqında hələ kollecdə oxuduğum vaxtlarda
fikirləşirdim.
Bilirdim ki, sevmədiyim işdən gedərək heç nə itirməyəcəyəm və çox şey əldə
edəcəyəm. Böyük pullar məni maraqlandırmırdı, mən öz həyatımı maraqlı etmək
istəyirdim. Qısaca deyilərsə, mən gəlib rubikona – cavan adamlar öz həyat
yollarını başlayanda bir çoxlarının qarşısına çıxan qərar qəbul etmək məqamına
yetişmişdim. Beləliklə, mən gələcəyimi tamamilə dəyişən bir qərar qəbul etdim.
O, məni xoşbəxt elədi və mənə sonrakı otuz beş ildə həyatımdan – ən utopik
ümidlərimi də üstələyən – məmnunluq gətirdi.
Mənim qərarım aşağıdakından ibarət idi: görməyə gözüm olmayan işdən
getməliyəm. Əgər mən Missuri ştatının Uorresberq şəhərinin Pedaqoji kollecində
dörd il təhsil almışamsa, deməli, yaşlıları axşam məktəblərində hazırlaşdırmaqla
həyatım üçün vəsait qazanmağımın mənası var. Onda mənim kitab oxumağa,
mühazirələrə hazırlaşmağa, roman və hekayələr yazmağa boş vaxtım olardı. Mən
“yazmaq üçün yaşamağa və yaşamaq üçün yazmağa” can atırdım.
Bəs axşamlar yaşlı adamlara mən hansı fənni tədris edim? Kollecdəki
məşğələlərimi xatırlayanda başa düşdüm ki, orada tədris olunan bütün
predmetlər arasında işgüzar münasibətlərdə – və ümumiyyətlə, həyatda – ən
vacib və faydalı olanı danışmaq sənətidir. Nəyə görə? Ona görə ki bu sənətə
yiyələnməyim sayəsində mən utancaqlığa və inamsızlığa güc gəldim, cəsarət və
insanlarla münasibətlər qurmaq bacarığını əldə etdim. Mən həm də dərk etdim
ki, yalnız öz nöqteyi-nəzərini müdafiə eləməyi bacaran adam başqalarına
rəhbərlik edə bilər.
Mən Kolumbiya və Nyu-York universitetlərinə natiqlik sənəti üzrə axşam
kurslarının müəllimi vəzifəsinə ərizə verdim. Lakin bu universitetlərdə mənim
köməyim olmadan keçinməyi qərara aldılar.
O vaxt mən çox kədərlənmişdim, lakin sonralar bəlli oldu ki, bunda mənim
bəxtim yaman gətirib və mən heç nə itirməmişəm. Cavan İnsanların Xristian
Assosiasiyasının (CİXA) axşam məktəblərində dərs deməyə başladım ki, mən
burada konkret nəticələrə çox tez nail olum. Qarşımda çətin vəzifə dayanırdı!
Yaşlı insanlar mənim məşğələlərimə diplom və ya sosial prestij naminə
downloaded from KitabYurdu.org