Az Book Library downloaded from KitabYurdu org Deyl Karnegi
Yüklə 4,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
həyatlarının ağlasığmaz metamorfozalarını yüz dəfələrlə müşahidə etmişəm. Bunu o qədər tez-tez görmüşəm ki, onlar məni artıq qətiyyən təəccübləndirmir. Mənim dərin inamım vardır ki, bizim ruhən dinc olmağımız və sevincimiz özümüzün harada olmağımızdan, nəyin yiyəsi olduğumuzdan və ya cəmiyyətdə hansı mövqe tutduğumuzdan deyil, istisnasız olaraq öz əqli əhvali- ruhiyyəmizdən asılıdır. Xarici şəraitin buna, demək olar, heç bir aidiyyəti yoxdur. Məsələn, budur, qoca, Harpers-Ferri şəhərində hökumət cəbbəxanasını ələ keçirdiyinə və qulları üsyana çağırdığına görə dar ağacından asılmış Con Braunun əhvalatı. O, dar ağacına yolu öz tabutunun üstündə oturaraq keçmişdi. Onun yanında arabanın üstündə gedən həbsxana nəzarətçisi bundan həyəcanlanmış və başını itirmişdi. Lakin qoca Con Braun sakit və soyuqqanlı qalmaqda davam edirdi. Virginiyada Blu-Ric dağlarının yanından keçəndə o səsləndi: “Necə mənzərəli yerlərdir! Bunu əvvəllər görmək üçün mənim heç cür imkanım olmayıb”. Bax bu isə Robert Falkon Skott və onun yoldaşlarının – Cənub qütbünə çatan ilk ingilislərin nümunəsidir. Onların geriyə yolları, ümumiyyətlə, insana qismət olmuş, çox güman, ən qorxunc sınaqlardan biri idi. Onların ərzağı və yanacağı qurtardı. Onlar artıq irəli hərəkət edə bilmirdilər. Çünki dünyanın bu son nöqtəsində boran on bir gün ara vermədən cövlan edirdi. Külək o qədər əzazil idi ki, qütb buzu üzərində şırımlar açırdı. Skott və yoldaşları bilirdilər ki, ölməlidirlər; səyahətə yola düşərkən özləriylə tiryək götürmüşdülər ki, zərurət yaranacağı halda özlərini işgəncələrdən azad etmək imkanları olsun. Tiryəkin böyük dozasını qəbul etmək kifayət idi ki, sakitcə yuxuya getmək və daha heç vaxt oyanmamaq mümkün olsun. Amma onlar bu narkotikdən istifadə etmədilər və ölərkən “şən və ruh yüksəkliyi yaradan mahnılar” oxuyurdular. Biz bu haqda axtarış qrupunun səkkiz ay sonra onların donmuş meyitləri ilə birlikdə tapdıqları vida məktubundan öyrəndik. Bəli, əgər bizə yaradıcılıq ilhamı, mərdlik və sakitlik hopubsa, onda biz öz tabutumuzun üstündə otura-otura təbiətdən zövq almağa və acından və soyuqdan çadırlarımızda ölə-ölə “şən və ruh yüksəkliyi yaradan mahnılar” oxumağa qadirik. Milton kor olduğu vaxt bu həqiqəti hələ üç yüz il əvvəl başa düşmüşdü: “İnsanın ağlı – öz daxilindədir və o özü Cəhənnəmi cənnətə və cənnəti cəhənnəmə çevirməyə qabildir”. Napoleonun və Elen Kellerin həyata münasibətləri Miltonun fikrini tamamilə təsdiq edir. Napoleon insanların, adətən, can atdıqları hər şeyə nail olmuşdu: şöhrət, hakimiyyət və var-dövlət. Lakin o, Müqəddəs Yelena adasında olanda demişdi: “Mənim həyatımda heç vaxt – heç olmasa altı gün belə – xoşbəxtlik olmayıb”; kor-kar-lal Elen Keller isə bildirirdi: “Mənim həyatım elə gözəldir ki!” Əgər mən yarım əsrlik ömrüm ərzində nəyisə öyrənmişəmsə, bu da yalnız odur ki, “özünüzdən başqa dünyada heç kim sizə ruhi sakitliyi gətirə bilməz”. Mən, sadəcə olaraq, Emersonun yaratdığı “Özünə etibar” pyesinin sonunda deyilmiş gözəl sözləri təkrar eləməyə cəhd edirəm. O yazırdı: “Sən siyasi sahədə qələbə çalmağa müvəffəq olanda, gəlirlərinin artmasına nail olanda, evində kimsə xəstələnib və sağalanda, uzun müddət olmayan dost qayıdanda, başqa bir xoş hadisə baş verəndə səni sevinc bürüyür, zənn edirsən ki, qarşıda səni gözəl downloaded from KitabYurdu.org
dövran gözləyir. Buna inanma. Sənin qəlbinə dincliyi özündən başqa heç kim gətirə bilməyəcəkdir” 75 .
gələn şişlərin və irinlərin ləğv edilməsindən çox”, başımızdan axmaq fikirlərin çıxarılmasına vaxt sərf etməliyik. Epiktet bu haqda on iki əsr əvvəl danışırdı, lakin müasir səhiyyə onun nöqteyi-nəzərini dəstəkləyərdi. Doktor C.Kenbi Robinson bildirmişdir ki, Con Hopkins xəstəxanasının hər beş pasientindən dördü emosional gərginliyin və streslərin doğurduğu xəstəliklərdən əziyyət çəkirdi. Çox vaxt belə vəziyyət üzvi pozuntularla bağlı hallarda da müşahidə olunur. “Əvvəl-axır, – demişdi o, – bu xəstəliklər insanın həyata və həyatın problemlərinə uyğunlaşmamasının nəticəsidir”. Böyük fransız filosofu Monten aşağıdakı on beş sözü öz həyatının devizi etmişdi: “İnsan daha çox nə baş verdiyindən deyil, baş verənə özünün nə qiymət verməsindən əzab çəkir”. Baş verənə verdiyimiz qiymət isə bütövlüklə bizim özümüzdən asılıdır. Mən nəyi nəzərdə tuturam? Soruşa bilərsiniz ki, əsəblərinizi indicə qırılacaq naqillər kimi gərilmiş hala gətirən narahatlıqdan əzab çəkdiyiniz bir vaxtda mənim sizin üzünüzə şax deməyə necə cəsarətim çatır – sizin düşüncə tərzinizi iradənizin gücü ilə dəyişməyinizi sizdən bu qədər həyasızcasına tələb etməyə necə cəsarətim çatır? Bəli, mən məhz bunda təkid edirəm! Və bu hələ hamısı deyil. Mən sizə bunu necə etməyi göstərməyə hazırlaşıram. Bunun üçün sizin tərəfinizdən, ola bilsin, azacıq səy tələb olunacaq, lakin sirr çox sadədir. Tətbiqi psixologiya sahəsində korifey olan Uilyam Ceyms bir dəfə aşağıdakıları müşahidə edib: “Hesab olunur ki, hərəkət əhvali-ruhiyyənin nəticəsidir, amma, əslində, biri o birindən ayrılmazdır. Öz iradəmiz tərəfindən bilavasitə nəzarət olunan hərəkətlərimizi nizamlamaqla biz iradənin nəzarətinə tabe olmayan əhvali-ruhiyyəmizi dolayısı ilə nizamlaya bilərik”. Başqa sözlə, Uilyam Ceyms hesab edir ki, biz “tək bircə iradəmizin gücü hesabına öz emosiyalarımızı dərhal dəyişə bilmərik – lakin biz öz hərəkətlərimizi dəyişməyə qabilik”. Biz öz hərəkətlərimizi dəyişəndə isə avtomatik olaraq hisslərimizi dəyişdiririk. “Beləliklə, – deyə o izah edir, – əgər siz kədərlisinizsə, siz dərhal şad ola bilməzsiniz. Amma əgər siz şən görkəmlə əyləşib, hərəkət edib və danışmağa başlasanız, onda bu, sizə qeyri-ixtiyari surətdə ruh yüksəkliyi gətirəcəkdir”. Bu sadə tryuk, həqiqətən də, kömək edir? O, plastik cərrahi əməliyyat kimi təsir göstərir! Bunu öz üzərinizdə sınamağa cəhd edin. Hər şeydən əvvəl, geniş, şən-şən və ürəkdən gülümsəyin, çiyinlərinizi düzəldin, dərindən nəfəs alın və hansısa bir şən mahnıdan bir bəndi oxumağa cəhd edin. Əgər siz oxuya bilmirsinizsə, fitlə çalın. Əgər siz fit çala bilmirsinizsə, burnunuzun altında zümzümə edin. Uilyam Ceymsin nəyi nəzərdə tutduğunu siz dərhal anlayacaqsınız. Əgər siz özünüzə xoşbəxt adamın maskasını taxmısınızsa, onda fiziki cəhətdən məyus və ruhi düşkünlük vəziyyətində ola bilməzsiniz. Bu, təbiətin xırda əsas həqiqətlərindən biridir və o, sizin həyatınızda möcüzələr törədə bilər. Mən Kaliforniyada bir qadın tanıyıram ki (onun adını çəkməyəcəyəm), əgər o, bu sirri bilmiş olsaydı, öz bədbəxtliklərinin hamısından downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 4,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|