Azad Mətbuatın Ölüm-Dirim Mübarizəsi
Yüklə 1,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qısa Xülasə: 366 gün davam edən təzyiq
- Xədicə İsmayılovaya qarşı intim şantaj
- Sovet keçmişinə dönüş
- Etiraz aksiyalarının boğulması
- İlham Əliyev
2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 6
İctimai teleradio yayımçısının fəaliyyətinin bu sahədə beynəlxalq standartlara uyğunluğu və bu yayımçının cəmiyyətin bütün sektorları üçün balanslı, plüralistik və müxtəlifliyi əks etdirən proqramlar yayımlaması təmin olunsun.
Peşəkar media nümayəndələrinin müstəsna səlahiyyətində olan müstəqil mətbuat şurası və ya media hesabatlılığın digər özünütənzimləmə sistemi yaradılsın.
Hökumət tərəfindən maliyyələşdirilən reklamın media qurumları arasında ədalətli və şəffaf qaydada bölüşdürülməsini təmin edən müstəqil nəzarət orqanı yaradılsın. RATİ media təşkilatlarını qabaqlayıcı tədbirlər görməklə, habelə tibbi xərcləri qarşılamaq üçün yardım göstərməklə öz fiziki təzyiqə məruz qala biləcək əməkdaşlarına lazımi qayğı göstərməyə çağırır. RATİ jurnalistlərə və media nümayəndələrinə peşə etikasına əməl etməyi, şəxsi təhlükəsizliklə bağlı hər hansı təhlükə yarandıqda isə RATİ-nin qaynar xəttinə (+99412 408 75 30, +99450 398 48 38 və ya +99 455 398 48 38), digər vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarına, mətbuata, xarici və beynəlxalq diplomatik nümayəndəliklərə dərhal məlumat verməyi tövsiyə edir. Son olaraq, RATİ beynəlxalq ictimaiyyəti Azərbaycanda ifadə azadlığı ilə bağlı vəziyyətə biganə yanaşmamağa çağırır. RATİ beynəlxalq ictimaiyyəti aşağıdakı tövsiyələrə diqqət yetirməyə çağırır:
İkitərəfli və çoxtərəfli müstəvidə bütün imkanlardan istifadə edilməklə, Azərbaycan hökumətindən ifadə azadlığı və insan hüquqları ilə bağlı üzərinə götürdüyü öhdəliklərini sözdə deyil, əməli şəkildə yerinə yetirməsi tələb olunsun.
Azərbaycan hökuməti və hüquq müdafiə orqanları jurnalistlərə qarşı zorakılıq əməllərinə görə cəzasızlığa son qoyulmasına, bütün cinayət işlərinin lazımi şəkildə araşdırılmasına və cavabdeh şəxslərin qanuna uyğun olaraq hüquqi məsuliyyətə cəlb olunmasına çağırılsın.
Azərbaycan hökuməti ifadə azadlığı hüququnu həyata keçirmələri ilə bağlı olaraq tutulmuş və ya həbs olunmuş jurnalistlərin, bloqçuların və fəalların dərhal azad olunmasına çağırılsın.
2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 7
İfadə azadlığı baxımından 2012-ci il barəsində çox danışmaq olar, amma ən azı onu demək olar ki, bu il heç də sıradan bir il olmamışdır. 2012-ci il Avroviziya mahnı müsabiqəsinin parlaq və gözqamaşdırıcı görüntüsü ilə ifadə azadlığının boğulmasının- onlarla insanın həbsinin, şantaj olunmasının və hədə- qorxuya məruz qalmasının kəskin ziddiyyəti ilə yadda qalmışdır.
2012-ci il ifadə azadlığı durumunu yaxşılaşdırmaq üçün Azərbaycan hökuməti heç bir müsbət addım atmayıb. Əksinə ifadə azadlığına mənfi təsir göstərən siyasət yürüdülüb, qərarlar qəbul edilib.
RATİ 2012-ci ildə Azərbaycanda ifadə azadlığı ilə bağlı baş vermiş ən mənfi hadisələrdən üç nümunəni sizin diqqətinizə çatdırır:
2012-ci ilin martında Azad Avropa/Azadlıq Radiosunun Azərbaycan xidmətinin müxbiri Xədicə İsmayılova gizli yolla çəkilmiş intim videosu internetdə yayılmaqla mənəvi təzyiqə məruz qalmışdır. Hadisədən bir həftə əvvəl isə İsmayılova intim fotolarının da yer aldığı və onun susdurmaq məqsədi daşıyan hədə-qorxu dolu bir məktub almışdı. Məktubda deyilirdi: “Fahişə, özünü yaxşı apar. Yoxsa səni biabır edərik!”. Xədicə İsmayılova dövlət səviyyəsində korrupsiya hallarını ifşa edən məqalələri ilə tanınmış tənqidçi jurnalistdir.
2012-ci ilin iyunun 1-də Azərbaycan Parlamenti (Milli Məclis) “İnformasiya əldə etmək haqqında”, “Kommersiya sirri haqqında” və “Hüquqi Şəxslərin dövlət qeydiyyatı və dövlət reyestri haqqında” Qanunlara dəyişiklikləri qəbul etdi. Bu dəyişikliklər kommersiya hüquqi şəxslərə öz dövlət qeydiyyatları, təsisçiləri (iştirakçıları) və onların nizamnamə kapitalında payı haqqında informasiyanı gizli saxlamağa imkan verir. Digər bütün qanun layihələrində olduğu kimi, bu dəyişikliklər də Azərbaycan Parlamentinə ictimaiyyətin xəbəri olmadan göndərilmişdir. 6 iyul 2012-ci il tarixində Azərbaycan prezidenti bu dəyişikliklərin üç ay müddətində qüvvəyə minməsi üçün fərman verdi və dəyişikliklər oktyabrda qüvvəyə mindi. Bu dəyişikliklər informasiya azadlığı ilə bağlı beynəlxalq standartlara ziddir və jurnalistlərin korrupsiya hallarını araşdırmasını daha da çətinləşdirir.
2012-ci ilin martın 1-də Qubanın keçmiş icra başçısının Quba sakinləri barədə təhqiramiz ifadələr səsləndirdiyi çıxışının YouTube video portalında yayılmasının ardınca Qubada kütləvi etiraz aksiyaları baş verdi. 1000-ə yaxın insanın iştirak etdiyi etiraz aksiyasından bir gün sonra icra başçısı vəzifəsindən uzaqlaşdırıldı. Hökumət aksiyanı dağıtmaq üçün güc tətbiq etdi və bu zaman ən azı iki jurnalist ciddi xəsarət aldı, digər beşi isə gözyaşardıcı qazın təsirinə məruz qaldı. “Xəyal” televiziyasının iki jurnalisti- Vüqar Qonaqov və Zaur Quliyev sözügedən videonun YouTube portalına yüklənməsi ittihamı ilə həbs olunub və hesabatın dərc olunduğu vaxt həbsdə qalıblar. Hər iki jurnalist kütləvi iğtişaşı təşkil etmə və vəzifədən sui-istifadə maddələri ilə ittiham olunurlar. Məhkəmə tərəfindən günahkar hesab olunarlarsa, jurnalistlərin hər biri 10 il həbs cəzasına məhkum oluna bilər.
RATİ 2012-ci il ərzində Azərbaycanda ifadə azadlığı hüququnu ən çox pozmuş səkkiz vəzifəli şəxsi müəyyən etmişdir. Bu dövlət xadimləri tənqidi səsləri susdurmaq üçün müxtəlif metodlardan (reqressiv qanunların və siyasətin tətbiqi; jurnalistlərə görə mütləq cəzasızlıq mühitinin yaradılması; tənqidçi jurnalistlərin, bloqçuların və hüquq müdafiəçilərinin həbsi; və tənqidçi jurnalistlərə və media qurumlarına qarşı diffamasiya ittihamlarının irəli sürülməsi) istifadə edirlər.
Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyev 2012-ci ildə prezident Əliyev insan haqlarını, həmçinin QHT-lərin və medianın fəaliyyətini məhdudlaşdıran qanunları imzaladı. İyulun 6-da prezident iyunun 12-də parlament tərəfindən qəbul
Yüklə 1,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|