Azad Mətbuatın Ölüm-Dirim Mübarizəsi
Yüklə 1,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Əli Həsənov
- Anar Məmmədov “Yeni Müsavat” və “Azadlıq” qəzetlərinə qarşı 500 min manatlıq diffamasiya iddiası Bakı Metropoliten İdarəsinin rəisi Tağı Əhmədov
- Cahangir Əsgərov “Yeni Müsavat” qəzetinə qarşı 500 min manatlıq diffamasiya iddiası Daxili İşlər Naziri Ramil Usubov
- Fəsil 1: Jurnalistlərə qarşı zorakılıq, şantaj və təzyiq
- Rafiq Tağı
- Oqtay Gülalıyev
- Etimad Budaqov
2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 8 olunmuş hüquqi şəxslərin təsisçiləri və onların nizamnamə kapitalındakı payları barədə məlumatların açıqlanmasını məhdudlaşdıran qanuna dəyişikliyi təsdiqlədi.
Noyabr ayında isə prezident icazəsiz aksiyaların təşkilatçıları və iştirakçıları üçün nəzərdə tutulmuş cərimələri kəskin şəkildə artıran dəyişiklikləri imzaladı.
İlham Əliyevin prezident olduğu dövrdə iki jurnalist birbaşa öz fəaliyyətləri ilə bağlı olaraq qətlə yetirilib. Tənqidçi şəxslərə qarşı hücumlar mütəmadi olaraq baş verir və bu əməlləri törədənlərə qarşı heç bir cəza tədbiri görülmür. Bu media ictimaiyyəti arasında qorxu hissinin, tənqidi fikirləri zor tətbiq etməklə boğan şəxslər üçün isə cəzasızlıq mühitinin yaranmasına gətirib çıxarmışdır.
Prezident Administrasiyasının mətbuat xidməti bu quruma sadiq olan və sifarişlə iş görən jurnalistlərdən ibarət qapalı birlikdir. Yüksək elitaya çatımı olan jurnalistlər vəzifəli şəxslərə xoş gəlməyəcək suallar vermir, soruşmağa daha çox sualları olan jurnalistlərin isə rəhbər dövlət məmurları ilə görüşünə imkan yaradılmır.
Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyev
Mehdiyev məhkəmədən tutmuş fiziki təzyiqə kimi müxtəlif silahlardan istifadə etməklə mediaya repressiv şəkildə nəzarət edilməsinə rəhbərlik edir. Media nümayəndələrinə hədə-qorxu və təzyiq, mətbuata qarşı yüksək məbləğli cərimələr və media təşkilatlarına lisenziyaların verilməməsi yolu ilə mətbuatın boğulmasının arxasında məhz Mehdiyev dayanır.
Dəfələrlə vəd verilməsinə və “Azərbaycan Respublikasında insan hüquq və azadlıqlarının müdafiəsinin səmərəliliyini artırmaq sahəsində Milli Fəaliyyət Proqramı”nda da nəzərdə tutulmasına baxmayaraq, diffamasiyaya görə cinayət məsuliyyətinin ləğv olunması məsələsi hələ də həll olunmayıb.
Prezident Administrasiyasının İctimai-Siyasi Şöbəsinin müdiri Əli Həsənov Hakim rejimin birbaşa sahibliyində və ya nəzarətində olan əsas medianın hakimiyyətin siyasi maraqlarına xidmət etməsini təmin edir.
İfadə azadlığı ilə bağlı beynəlxalq normalara görə, dövlət məmurlarının öz nüfuzunu qorumaq hüququ olsa da, onlar tənqidə adi vətəndaşlardan daha dözümlü yanaşmalıdırlar. Dövlət xadimləri qəsdən elə diqqəti cəlb edən vəziyyət yaradırlar. Bu nöqteyi-nəzərdən RATİ hesab edir ki, aşağıda adları çəkilən məmurlar ifadə azadlığına qarşı cinayət törədiblər:
Fövqəladə Hallar Naziri Kəmaləddin Heydərov “Yeni Müsavat” qəzetinə qarşı 1 milyon manatlıq diffamasiya iddiası ifadə azadlığına qarşı cinayətdir.
Nəqliyyat naziri Ziya Məmmədovun oğlu Anar Məmmədov “Yeni Müsavat” və “Azadlıq” qəzetlərinə qarşı 500 min manatlıq diffamasiya iddiası
Bakı Metropoliten İdarəsinin rəisi Tağı Əhmədov “Azadlıq” qəzetinə qarşı 200 min manatlıq diffamasiya iddiası
AZAL rəhbəri Cahangir Əsgərov “Yeni Müsavat” qəzetinə qarşı 500 min manatlıq diffamasiya iddiası
Daxili İşlər Naziri Ramil Usubov Tənqidi səslərin susdurulması vasitəsi kimi hakim rejimin maraq dairəsinə aid məsələləri araşdıran jurnalistlərin qətllərinin, onlara qarşı fiziki və mənəvi təzyiqlərin cəzasız qalmasına görə Ramil Usubov məsuliyyət daşıyır.
2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 9
Fəsil 1: Jurnalistlərə qarşı zorakılıq, şantaj və təzyiq
Azərbaycanda ifadə azadlığına əsas maneələrdən biri jurnalistlərə və media nümayəndələrinə qarşı zorakılıq hallarının intensivliyi və bu əməlləri törədən şəxslərə qarşı cəzasızlığın hökm sürməsidir. Bu isə ölkədə özünü senzuranın artmasına səbəb olmuşdur. İndi jurnalistlər “tabu” hesab olunan müəyyən mövzularda, məsələn korrupsiya və ya prezident ailəsinin biznes maraqları barədə yazmaqdan çəkinirlər.
2005-ci ilin martında “Monitor” jurnalının baş redaktoru Elmar Hüseynov sifarişli hesab olunacaq qədər planlı olan bir sui-qəsd nəticəsində qətlə yetirildi. Dəfələrlə ölümlə hədələnmiş jurnalist sonda Bakıda yerləşən mənzilinin pilləkənində odlu silahdan açılmış bir neçə atəşlə öldürüldü. Səkkiz il bundan əvvəl baş vermiş bu hadisəni hökumət lazımınca araşdıra bilmədi, belə ki, cinayətə görə cavabdeh olan şəxs (şəxslər) hələ də məsuliyyətə cəlb olunmayıb. E.Hüseynov hökuməti kəskin tənqid etməsi ilə tanınmış araşdırmaçı jurnalist idi. Onun qətli Azərbaycan mediasında araşdırmaçı jurnalist olmağın nə qədər cəsarət tələb etdiyini və bu peşənin hansı risklərinin olduğunu bir daha xatırlatdı.
Bu səbəbdən RATİ hesabatın bu fəslini Elmar Hüseynova həmçinin Elmar və eyni zamanda peşələri ilə əlaqədar hücuma məruz qalmış digər jurnalistlər üçün, ədalət tələb edən “Elmar Hüseynov tərəfdarları”na həsr edir.
E.Hüseynovun qətlindən bəri Azərbaycanda 2011-ci ilin noyabrında tanınmış yazıçı-jurnalist Rafiq Tağının da qətli daxil olmaqla jurnalistlərə qarşı 200-dən zorakılıq hadisəsi baş vermişdir. Təkcə 2012-ci ildə jurnalistlərə qarşı 19 zorakı hücum baş verib ki, bunlardan 17-i jurnalistlər peşə fəaliyyətini həyata keçirərkən baş verib, bir halda isə jurnalistin ailə üzvünə hücum baş verib. Bundan başqa, hökumət tərəfindən jurnalistlərə təzyiqlərin və onların işinə digər formada müdaxilələrin baş verməsi ilə bağlı məlumatlar da yayılmışdır.
Elmar Hüseynovun qətlindən bəri Azərbaycan hakimiyyəti jurnalistlərə qarşı demək olar ki heç bir cinayət əməlini lazımınca araşdırmamış və əsl günahkarlar cəzalandırılmamışdır. Bu media ictimaiyyəti arasında qorxu hissinin, tənqidi fikirləri zor tətbiq etməklə boğan şəxslər üçün isə cəzasızlıq mühitinin yaranmasına gətirib çıxarmışdır. Yanvarın 7-də “Kür” Vətəndaş Cəmiyyəti Qərargahının əlaqələndiricisi Oqtay Gülalıyev və “Turan” İnformasiya Agentliyinin direktoru Mehman Əliyev Saatlı rayon Polis Şöbəsinin əməkdaşları tərəfindən saxlanılıblar. Onlar 2010-cu ilin mayında baş vermiş daşqınlar zamanı sel nəticəsində zərər çəkən Novruzlu kəndi yaxınlığında baş verib. Kəndin kənarında əhali ilə görüş zamanı gözlənilmədən polislər ora gəliblər və kobudluqla, zor tətbiq etməklə polisə aparıblar. Sabirabad Polis Şöbəsinin rəisi ilə 1 saat 30 dəqiqə danışıqdan sonra onlar sərbəst buraxılıblar. Yanvarın 18-də “Gen” və “Kamran” tikinti şirkətlərinin aldatdığı əmanətçilərin Prezident Administrasiyasının qarşısında keçirdikləri aksiya zamanı aksiyadan reportaj hazırlayan “Turan” informasiya agentliyinin əməkdaşı Etimad Budaqov və ”Obyektiv” TV-nin jurnalisti Rəşad Əliyevi (Vaqifoğlu) mühafizəçilər qəbul otağına aparıblar. Onların çəkiliş apardığı fotoaparat və videokamera əllərindən alınıb. Aksiyadan çəkilmiş görüntülər tamamilə silindikdən sonra jurnalistlər sərbəst buraxılıblar. Yanvarın 19-da taksi sürücülərinin Nəqliyyat Nazirliyi qarşısında keçirdiyi etiraz aksiyası zamanı “Turan” informasiya agentliyinin əməkdaşı Etimad Budaqov təzyiqə məruz qalıb. Bir nəfər polis çavuşu fotomüxbirin çəkiliş aparmasına mane olmaq məqsədilə təpiklə onun ayağından zərbə endirməklə yerə yıxıb.
Yüklə 1,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|