2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı
Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu
10
Martın 1-də təxminən 6000-7000 şəxs Qubada hakimiyyət idarələrinin qarşısına toplaşaraq icra başçısının
istefasını tələb ediblər. Etiraz çoxlu sayda polis qüvvələrinin əraziyə cəlb olunmasına, etirazçıların
həbsinə və bəzi dövlət məmurlarının Qubaya səfər etməsinə gətirib çıxarmışdır. Polis 25 nəfəri həbs
etməklə, etirazçıları dəyənəklə döyməklə və kütləyə gözyaşardıcı qaz atmaqla aksiyanı dağıtmağa cəhd
göstərmişdir. Hökumətin əlavə polis qüvvələri və daxili qoşun ordularını göndərməsi ilə qarşıdurma daha
da şiddətlənmişdir. Quba hadisələrini işıqlandıran jurnalistlər də təzyiqə məruz qalıblar. Martın 1-də
Qubada baş verən aksiya zamanı “Obyektiv tv”-nin əməkdaşları - Rəşad Əliyev başından, RATİ və
“Ayna”-“Zerkalo” qəzetlərinin əməkdaşı İdrak Abbasov qolundan yaralanıb. Eyni zamanda “Azadlıq”
radiosunun əməkdaşları Cavanşir Ağamalıyev, Abbas Atilay, “Turan” informasiya agentliyinin
müxbirləri Tapdıq Fərhadoğlu, Fərid Qəhrəmanov və “Yeni Müsavat” qəzetinin fotomüxbiri Fərahim
İlqaroğlu gözyaşardıcı qazdan zəhərlənməyə məruz qalıblar.
Martın 6-da intihara cəhd edərək yüksək dozada dərman qəbul etmiş və səhhəti ağırlamış AXCP üzvü
Əhmədov Sevindik Rza oğlunun Naxçıvan şəhər Psixi Xəstəliklər Dispanserindən müalicə edilmədən
qovulması barədə müraciəti əsasında hadisə yerində reportaj hazırlayan RATİ-nin Naxçıvandakı
müxbirləri Elman Abbasov, Həkimeldostu Mehdiyev və “Turan” İnformasiya Agentliyinin müxbiri
İlqar Nəsibov təzyiqə məruz qalıb. Özünü xəstəxananın mühafizəçisi kimi təqdim edən, adını
açıqlamaqdan imtina edən, lakin mühafizəçiyə bənzəməyən şəxs onları hədələyib və dispanserin həyətini
tərk etməyi tələb edib. Jurnalistləri təhqir edib və onlara təzyiq göstərib.
Martın 6-da “Ayna”- Zerkalo” qəzetlərinin, habelə RATİ-nin əməkdaşı İdrak Abbasov 6 yaşlı oğlu Səid
Abbaszadə yaşadığı Sulutəpə qəsəbəsində 313 saylı bağçadan çıxıb evə gedərkən avtomobillə vurulub.
Qəzanı törədənin 23 yaşlı Azər adlı şəxs, elə həmin gün yaxalanaraq Binəqədi rayon 40 saylı Polis
Bölməsinə təhvil verilib. Amma polis kimsəni cəzalandırmayıb və ya bu barədə jurnalistə məlumat
verməyib. Jurnalist bu hadisənin sifarişlə icra edildiyini zənn edir.
Martın 7-də bir qrup AXCP-çi gəncin vicdan məhbusları Məhəmməd Məcidli, Babək Həsənova qarşı
işgəncələrə etiraz əlaməti olaraq Metronun “Elmlər Akademiyası” stansiyasının yaxınlığındakı parkda
keçirdikləri aksiya zamanı “Azadlıq” qəzetinin əməkdaşı Ramin Deko polis təzyiqinə məruz qalıb. Belə
ki, polis əməkdaşları jurnalisti də aksiya zamanı saxlanılan gənclərlə bərabər Yasamal Rayon Polis
İdarəsinin 28-ci polis bölməsinə aparıblar. Nəticədə R. Dekonun fotoaparatının kartı yaddaşında olan
materiallar silindikdən sonra özünə qaytarılıb.
2012-ci ilin martında tanınmış tənqidçi və araşdırmaçı jurnalist Xədicə İsmayılovaya qarşı şantajın ən pis
üsuluna əl atılıb və jurnalistin şəxsi həyatın toxunulmazlığı hüququ kobudcasına pozulub. Xədicə
İsmayılova Azadlıq Radiosunun “İşdən Sonra” tok-şousunun aparıcısı və yüksək vəzifəli məmurların
korrupsiya əməllərini ifşa edən bir çox hesabatların müəllifidir.
Martın 7-də, Azərbaycanda və dünyanın başqa ölkələrində də rəsmi olaraq qeyd olunan 8 mart Qadınlar
Bayramından bir gün əvvəl “Azadlıq” radiosunun əməkdaşı Xədicə İsmayılovanın ev ünvanına təhdid
və şantaj xarakterli məktub göndərilib. Məktubda intim xarakterli şəkillər və hədələr yer alıb. Şantajçılar
jurnalistin özünü yığışdırmayacağı təqdirdə onun rüsvay olacağını yazırlar.
İsmayılova Facebook hesabında açıq məktubla öz araşdırmalarını dayandırmayacağını bəyan etdi. Bunun
ardınca isə anonim sayt vasitəsilə jurnalistlə bağlı porno görüntü internetdə yayıldı.
Bu hüquq pozuntusunu pisləməkdənsə hakim partiyanın mətbu orqanı olan “Yeni Azərbaycan” və
hökumətə meylli “İki Sahil” qəzetləri İsmayılovanı və Azadlıq Radiosunun digər əməkdaşlarını tənqid
edən məqalələr dərc etdi.
Bununla belə, hakimiyyət rəsmi şəkildə bu hədə-qorxu və şantajı pislədi. “Şəxsi həyatın məxfiliyi hüququ
Konstitusiya ilə qorunur və heç kəs digər vətəndaşın şəxsi həyatına müdaxilə edə bilməz” Prezident
Administrasiyasının sosial-siyasi şöbəsinin rəhbəri Əli Həsənov APA-ya müsahibəsində bildirmişdir.
2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı
Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu
11
Hadisədən bir gün sonra Bakı şəhər Prokurorluğunda baş vermiş hadisə ilə bağlı ARM-in 156-cı (şəxsi
həyata müdaxilə) maddəsi ilə cinayət işi açıldı.
Aprelin 26-da
Bakı şəhər prokurorluğu Xədicə İsmayılovanın ərizəsi əsasında başlanmış cinayət işi üzrə
başlanılan istintaqın ləng və keyfiyyətsiz aparılması barədə yayılan məlumatlarla bağlı bəyanat verdi.
Lakin hadisəni törədən şəxslərin tapılması istiqamətində atılan addımları işıqlandırmaqdansa bəyanatda
hadisə ilə bağlı dindirilmiş şəxslərin-jurnalistin ailə üzvləri və qohumlarının adlarının siyahısı qeyd
olunmuşdu. Prokurorluğun məlumatına görə istintaq hələ də davam edir.
Xədicə İsmayılova hesab edir ki, “Yeni Azərbaycan” və “İki sahil” qəzetləri ilə yanaşı istintaq orqanları
özləri də bu şantaj və hədə-qorxunu həyata keçirənlərlə əlaqəlidir. İsmayılova hesab edir ki, bu əməlin
sifarişi prezident administrasiyasından gəlmişdir.
Hesabat dövründə, ötən ilin martında naməlum şəxslərin hücumuna məruz qalan “Azadlıq” qəzetinin
əməkdaşı
Seymur Həzi (Həziyev) yenidən təzyiqə məruz qalıb. Həziyev yanvarın sonları və fevralın
əvvəlində bir neçə gün naməlum şəxslər tərəfindən izlənilib. Seymur Həzi 2011-ci il martın 25-dən 26-
na keçən gecə işdən evə qayıdarkən Ceyranbatan qəsəbəsində maskalı şəxslər tərəfindən oğurlanıb,
döyülüb və sonra əlləri bağlı halda Bakının Binəqədi kəndində atılıb.
Martın 26-da “Bakı” İnformasiya Agentliyinin (bia.az) direktoru Südeyf Məcidov, icraçı direktoru Vasif
Sadıxbəyli və operatoru İlham Rəsulzadə Salyanda rayon polisi tərəfindən saxlanılıb. Jurnalistlər Salyan
sakinləri tərəfindən bu hadisədən bir neçə gün əvvəl “
bia.az
”a rayonda magistral yolda mülki geyimli
naməlum şəxslərin bir neçə yerdə radar quraşdıraraq, sürücüləri bu radarlarla qorxutması və pul
yığdıqları barədə daxil olan məlumatı yerində araşdırmağa çalışıblar. Bu zaman həmin radar quraşdıran
mülki geyimli şəxslər onlara qarşı kobudluq edib və əraziyə polis çağırıblar. Hadisə yerinə gələn polislər
onları Salyan rayon Polis Şöbəsinə apardılar. Jurnalistlər şöbədə 12 saata apardıqları çəkiliş silindikdən
sonra avadanlıqları onlara qaytarılaraq sərbəst buraxılıblar.
Martın 28-də “Yeni Müsavat” qəzetinin Balakəndəki bölgə müxbiri Akif Məmmədli Balakən rayon
Polis Şöbəsinin “Narkomaniyaya qarşı mübarizə idarəsi”nə çağırılıb. Həmin gün səhər saat 9-da polis
şöbəsinə çağırılan jurnalistlə 2 saata yaxın söhbət edilib. “Yeni Müsavat” qəzetinin baş redaktoru Rauf
Arifoğlunun verdiyi məlumata görə, Akif Məmmədli rayonda camaatı narahat edən problemlərdən, o
cümlədən bölgədə narkotik maddələrin yayılmasının təhlükəli həddə çatmasından bəhs edən yazılar yazır.
Polis zabiti Məhiyəddin Musayev isə jurnalistə hədə-qorxu gəlib və bir də bu barədə yazıların
yazılmamasını tələb edib.
Aprelin 2-də Bakının mərkəzində Şəmsi Bədəlbəyli küçəsi 20 ünvanında söküntü işləri ilə bağlı çəkiliş
aparan “Turan” informasiya agentliyinin fotojurnalisti Etimad Budaqov və “Azadlıq” radiosunun
əməkdaşı Nüşabə Fətullayeva fiziki təzyiqə məruz qalıblar. Belə ki, söküntü işləri aparmaq üçün gələn
şəxslərlə bina sakinləri arasında qarşıdurma yaranıb və nəticədə media nümayəndələri Bakı Şəhər İcra
Hakimiyyəti katibliyinin rəisi Zülfəli İsmayılovun və onun ətrafında olan 20 nəfərə qədər fəhlənin fiziki
zorakılığına məruz qalıb. Hadisə ilə bağlı kimsə məsuliyyətə cəlb edilməyib.
Aprelin 4-də Naxçıvan Muxtar Respublikasının Sədərək gömrük keçid məntəqəsində Reportyorların
Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutunun (RATİ) bölgə müxbirləri Həkimeldostu Mehdiyev və Elman
Abbasovun diktofon, fotoaparat və videokamerasını əllərindən alıblar. Bir gün sonra isə avadanlıqlar
sıradan çıxarılmış vəziyyətə sahiblərinə qaytarılıb.
2012-ci ilin aprelində Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin (ARDNŞ) əməkdaşları Sulutəpə
qəsəbəsində neft mədəni yaxınlığındakı qanunsuz tikililəri sökərkən ərazidə çəkiliş aparan “Ayna” və
“Zerkalo” qəzetlərinin, habelə Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutunun əməkdaşı İdrak
Abbasov vəhşicəsinə döyülmüşdü. Nəticədə qabırğaları sınmış, gözündən və başından ciddi zədələr
almış jurnalist zərbələrdən huşunu itirmişdi. Xəstəxanaya yerləşdirilən Abbasov həkimlərin məsləhəti ilə
bir ay xəstəxana şəraitində müalicə olunmuş, aldığı xəsarətlər nəticəsində jurnalistin səhhətində