Azer-dili 4s Derslik 2017 Layout 1
Yüklə 45,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ÜMUMİLƏŞDİRİCİ DƏRS 1.
- SÖZLÜK kürək – лопата sap – здесь : ручка, рукоятка SÖZLÜK
- MƏKTƏB ZAMAN I GƏLDİ! Səhər ziyandır yuxu, Məktəbə get, dərs oxu. Al şəfəqli günəş var, Pəncərədən parıldar. Qalx ki, hamı oyanmış, Dünya nura
- SÖZLÜK Çap üçün deyil
DİALOQ – Rəşidə, salam! – Salam, Sitarə! – Rəşidə, bilirsən, sabah Cəmilənin ad gü nü dür? – Çox sağ ol, Sitarə, tamam yadımdan çıx mış dı, nə yaxşı yadıma saldın! Lap biabır olacaqdım! – Rəşidə, necə bilirsən, Cəmiləni evlərində, yoxsa dərsə gələndə təbrik edərik? – Evlərinə getsək, daha yaxşı olar. Heç bilirsən Ül viyyə xala necə dadlı şirniyyatlar bişirir! Cəmilə də sevinər. Birlikdə şənlənərik! – Doğru deyirsən. Evlərinə getmək daha yax şı dır. Axı onun 10 yaşı tamam olur! Yəqin Cə milə bu ad gününə xüsusi hazırlaşır. – Sən heç Cəmiləgildə olmamısan? Anası Ül viy yə xala elə mehriban qa dın dır ki! Bilirəm, o da bizim gəlişimizdən çox sevinəcək! – Deməli, sən Cəmiləgilin evlərini tanıyırsan. Onun üçün sürpriz edərik. – Əlbəttə, tanıyıram. Biz bağçaya da birlikdə getmişik. Analarımız da dostluq edirlər. – Lap yaxşı! Onda sabah saat neçədə görüşək? – Səncə, neçədə görüşsək, yaxşı olar? – Saat on iki gec olmaz ki ? – Yox, gec deyil, elə saat on iki yaxşıdır. – Lap yaxşı. O vaxta qədər də anamla onun üçün hədiyyə seçərik. – Mənim də Cəmiləyə maraqlı bir hədiyyəm olacaq. – Bilmək olar, bu necə hədiyyədir? – Əvvəlcədən bilsən, maraqlı olmaz. Orda görsən, daha yaxşıdır. – Ağıllı fikirdir. Bu daha maraqlı olar. – Yaxşı, razılaşdıq, düz saat on ikidə burda səni gözləyəcəyəm. Gecikmə ha! – Narahat olma , gecikmərəm! Görüşənədək! – Görüşənədək! ÜMUMİLƏŞDİRİCİ DƏRS 1. Siz aşağı siniflərdə həm rus, həm də Azərbaycan dilində ailə haqqında çoxlu şeirlər, mətnlər oxumusunuz. “Ailə müqəddəsdir, onu qorumaq lazımdır” fikri ilə razısınızmı? Valideynlərinizi incitməmək üçün nə edirsiniz və evdə hansı işlərdə onlara kömək edirsiniz? Danışın. 2. “Ailə özü balaca bir dövlətdir” deyirlər. Bunu necə başa düşürsünüz? Yoldaşlarınızla debata qoşulun. Lazım gələrsə, müəlliminizin köməyindən də istifadə edin. 3. Qohumluq bildirən sözləri sayın və həmin sözləri cümlələrdə işlədin. 4. Aşağıdakı mətni oxuyun. Sonra göy, yaşıl və çəhrayı rəngdə verilmiş sözləri seçib ayrı 14 razılaşmaq – соглашаться SÖZLÜK biabır olmaq – опозориться SÖZ EHTİYATI Çap üçün deyil ayrı sütunlarda yazın. Hər sütunda eyni olan hissələrin altından bir xətt, dəyişən hissələrin altın dan isə iki xətt çəkin. Hər sözdə neçə hissə olduğunu müəyyənləşdirin. *** Ata və ana leylək yuvadan uçub getmişdilər. Yuvada üç leylək balası vardı. Leyləklərin qayıtmasına isə az qalırdı... O istəyirdi ki, leyləklər qayıdanadək yuvanı möhkəmləndirib, qurtarsınlar. Artıq yuva ağacın budağına bərkidilmişdi. Bir azdan hər iki leylək parka tərəf uçdu. Onlar yuvanı görmüşdülər. Ancaq yuvaya birdənbirə enmədilər. Əvvəlcə yuvanın ətrafında bir neçə dəfə dövrə vurdular. Nəhayət, ata leylək , onun dalınca da ana leylək yuvaya qondular. Bala leyləklər qırmızı ağızlarını açdılar. Balalarını yedirəndən sonra leyləklər təzə yuvanı sahmana salmaqla məşğul oldular. 5. 4cü çalışmadakı mətni rus dilinə tərcümə edin. 6. 4cü çalışmanın mətni üzrə imla yazın. Sonra kitabla yoxlayın və səhvlərinizi düzəldin. 7. Mətni oxuyun və plan əsasında danışın. Sonra mətni bir də oxuyun və ifadə yazın. BALACA SOLMAZ Poçtalyon məktubu verib getdi. Ancaq Solmaz Məsmə xalanın yanında qaldı. Məsmə xala yatağında dikəlib məktubu oxumaq istədi. Solmaz tez yastığı düzəldib, onun kürəyinə söykədi. Məsmə xala eynəyini taxıb məktubu oxumağa başladı. Solmaz çarpayının qabağındakı balaca stolun üstündə çirkli qabları gördü. O tez qabları götürüb mətbəxə apardı. Yuyub şkafa qoydu. Stolun üstündəki süfrəni düzəltdi. Orada bir resept gördü. Bir saat qabaq həkimin həyətə nə üçün gəldiyini o indi başa düşdü . Solmaz resepti götürüb dedi: – Məsmə xala, gedib aptekdən dərmanları alımmı? Məsmə xala əvvəl razı olmadı. O, balaca Solmaza əziyyət vermək istəmirdi. Qızın təkid et diyini gördükdə, razılaşmalı oldu. İki saatdan sonra Solmaz Məsmə xalanın dərmanlarını alıb gətirdi. Məsmə xala onun kiçik , yaraşıqlı alnından öpdü. Xalidə Hasilova 8. Tapmacanı oxuyun, cavabını tapın. Sonra göy və yaşıl rəngdə olan sözlərin birbirinə münasibətini aydınlaşdırın. Məmməd Aslan 15 Sapı incə, ağzı kürək, Süfrə üstdə olsun gərək. Dolu gedər , boş gələr ki, İşi bizə xoş gələr ki!... süfrə – скатерт dərman – лекарство yaraşıqlı – красивый SÖZLÜK_kürək_–_лопата_sap_–_здесь_:_ручка,_рукоятка_SÖZLÜK'>SÖZLÜK kürək – лопата sap – здесь: ручка, рукоятка SÖZLÜK təkid etmək – настаивать dikəlmək – приподняться əziyyət vermək – утруждать, беспокоить SÖZ EHTİYATI Çap üçün deyil Tez ol, dur get məktəbə, Sarıl elmə, ədəbə. Abdulla Şaiq Sevimli dostlar, deyin görüm, Mirzə Ələkbər Sabirin ikinci və üçüncü siniflərdə öyrəndiyiniz “Yaz günləri”, “Uşaq və buz” şeirlərini unutmamısınız ki? Bəs Abdulla Şaiqin “Uşaq və dovşan”, “ Səməni”, “Qərənfil” şeirləri yadınızdadırmı? Sevimli şairlərimizin daha hansı şeirlərini oxu musunuz? Əziz uşaqlar, M.Ə.Sabir və A.Şaiq dost olublar. Ona görə də Çoxbilmiş istəyir ki, indi hər iki şairin yeni şeirlərini oxuyasınız! Görək həmişə uşaqları sevən və onları millətin gələcəyi hesab edən sevimli şairlərimiz siz lə rə bu şeirlərində nə deyirlər? 16 MƏKTƏBƏ ÇAĞIRIŞ! Mənim bağım, baharım! Fikri ziyalı oğlum! Məktəb zamanı gəldi, Dur, ey vəfalı oğlum! Ey gözüm, ey canım! Get məktəbə, cavanım! Gün çıxdı, sübh açıldı, Qaranlıqlar qaçıldı, Pəncərədən gün düşdü, Otaqlara saçıldı. Ey gözüm, ey canım! Get məktəbə, cavanım! Oğul, oğul, amandır, Çox yuxlamaq yaman dır. Çox yuxlamaq şeytandan, Tez durmaq allahdandır. Ey gözüm, ey canım! Get məktəbə, cavanım! Müəllimin kəlamın Al, saxla ehtiram ın; Həqdən edər təmənna Məktəbinin dəvamın . Ey gözüm, ey canım! Get məktəbə, cavanım! Mirzə Ələkbər Sabir MƏKTƏB ZAMAN I GƏLDİ! Səhər ziyandır yuxu, Məktəbə get, dərs oxu. Al şəfəqli günəş var, Pəncərədən parıldar. Qalx ki, hamı oyanmış, Dünya nura boyanmış. Səhər ziyan dır yuxu, Məktəbə get, dərs oxu. OYAN, OĞLUM ! Ağıllı oğlum, oyan! Qiymətlidir hər zaman. Tez ol, dur, get məktəbə, Sarıl elmə, ədəbə. Abdulla Şaiq nur – свет qiymətli – ценный ədəb – вежливость vəfalı – верный, преданный ehtiram – уважение, почитание ziyalı – здесь: светлый, просвещенный SÖZLÜK Çap üçün deyil Yüklə 45,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|