Azerbaijan focus
Yüklə 1,45 Mb. Pdf görüntüsü
|
YANVAR-MART, 2010 99 inkişaf etmişdir. azərbaycan almaniyanı avropada, xüsusən də avropaya inteqrasiya baxımından ən mühüm tərəfdaşlarından biri hesab edir. Prezident İlham əliyev 2004, 2006 və 2007-ci illərdə almaniyaya səfər etmişdir. azərbaycanda bu gün baş verən iqtisadi sıçrayış almaniya ilə iqtisadi münasibətlərdə də əks olunub. digər aİ ölkələri ilə müqayisədə almaniya azərbaycan bazarına kifayət qədər gec gəlmişdir. Buna baxmayaraq, bu ölkə azərbaycanda yüksək iqtisadi imic qazanmışdır. neft almaniyanın azərbaycandan ixrac etdiyi ən mühüm məhsuldur. almaniyanın azərbaycana ixrac etdiyi mallar əsasən mühərrikli nəqliyyat vasitələri, polad və dəmir məhsulları, maşınlar və istehsalat qurğuları ilə xarakterizə olunur. Bir neçə alman enerji şirkəti azərbaycanda neft və qazın uzunmüddətli işlənilməsi və hasilatı layihələrinə sərmayə qoymuşdur. almani- yanın cənub bölgəsinin - Baden-Vürttemberqin Baş naziri cənab Günter Ottinqerin və rWe şirkətinin prezidenti yurqen qrosmanın azərbaycana son səfərləri iki ölkə arasında münasibətləri daha da inkişaf etdirmişdir. almaniyanın azərbaycanla texniki əməkdaşlığı ölkənin bazar iqtisadiyyatının inkişafı və müxtəlifləşdirilməsinə yönəlib. Hazırda mühüm birgə layihələr iqtisadiyyatın maliyyə və texniki sektorla- rında həyata keçirilir. siyasi baxımdan əsas inkişaf sahəsi hüquqi və məhkəmə islahatının davam etdirilməsinə almaniyanın yardı- mıdır. İki ölkə arasında mədəni münasibətlər xIx əsrin əvvəlində azərbaycanda ilk alman məhəllələrinin salınması ilə başlamış- dır. Bununla bağlı almaniya azərbaycanda müsbət imicə malik- dir. 2008-ci ildə azərbaycan xaricdə ilk mədəniyyət ilini keçirt- di və bu məqsədlə almaniya seçildi. 2009-cu ildə isə almaniya azərbaycanda alman mədəniyyəti və təhsil sərgilərini keçirməklə cavab addımı atmışdır. azərbaycanla Fransa arasında münasibətlərdə, ənənəvi olaraq, mədəniyyət sahəsi xüsusi yer tutur. Bununla belə, son bir neçə il ərzində iki ölkə arasında əlaqələrdə bir sıra mühüm hadisələr baş vermişdir. siyasi səviyyədə Fransa rusiya və Birləşmiş Ştat- larla birgə atət-in minsk qrupu çərçivəsində ermənistan ilə azərbaycan arasındakı mövcud münaqişənin həllində vasitəçi kimi 100 YANVAR-MART, 2010 AZERBAIJAN FOCUS çıxış edir. Vaxtilə Prezident Şirak münaqişəni həll etmək məqsədilə 2002-ci ilin noyabrında Praqada keçirilmiş natO-nun Zirvə görü- şü çərçivəsində Prezident Heydər əliyevlə görüşmüşdü. Bundan başqa, Prezident İlham əliyev ölkə başçısı kimi ilk rəsmi xarici səfərini 2004-cü ilin yanvarında Parisə etdi və növbəti rəsmi səfər 2007-ci ilin yanvarında baş tutdu. İki ölkə arasında parlament əlaqələri də inkişaf etmişdir. Fransa Cənubi qafqaz regionu ölkələri arasında məhz azərbaycanla sıx iqtisadi münasibətləri inkişaf etdirib. Fransa ilə azərbaycan arasında iqtisadi əlaqələr, xüsusən də aeronavtika və neft xidmətləri sektorunda sürətlə inkişaf edir. Bu, qismən Bakı- tbilisi-Ceyhan (BtC) neft boru kəməri və Bakı–tbilisi–ərzurum qaz boru kəmərinin istismara verilməsindən sonra fransız şirkətləri üçün sərmayə imkanlarının artmasının nəticəsidir. Fransız şirkətləri qazaxıstanın neft yataqlarının BtC-yə qoşulmasını təmin edəcək transxəzər neft boru kəməri layihəsində maraqlı olduqlarını bildiriblər. İstehlak malları Fransanın azərbaycana ixracında xü- susi yer tutur. azərbaycan ilə Fransa arasında mədəni, elmi və texniki əməkdaşlığın ümumi həcmi sabit olaraq qalır. əsas layihələr səhiyyə, baytarlıq və kənd təsərrüfatı sahələri üzrə əməkdaşlığı əhatə edir. digər layihələr sırasında ətraf mühitin qorunması, qanu- nun aliliyinə dəstək, fövqəladə halların idarə edilməsi, fransız dili- nin tədrisi və elmi əməkdaşlığın inkişafı mühüm yer tutur. 2004-cü ildən etibarən Bakıda Fransa mədəniyyət mərkəzi fəaliyyət göstərir və bu, azərbaycanda Fransanın mədəni təsiri üçün mühüm alətdir. azərbaycan da türkiyə ilə münasibətlərə xüsusi önəm verilir. türkiyə avropa İttifaqının üzvü olmasa da, onun avropa və avrat- lantika işlərində xüsusən də natO-nun üzvlüyü hesabına oynadığı rol azərbaycan və onun avropa planları üçün mühüm olaraq qalır. Bundan başqa, türkiyə 1991-ci ilin noyabrın 9-da azərbaycanın müstəqilliyini tanıyan ilk ölkə olmuşdur. 1992-ci il yanvarın 14-də iki ölkə arasında diplomatik münasibətlər qurulmuşdur. türkiyə azərbaycanla münasibətlərə və dialoqa böyük əhəmiyyət verir. Hər iki ölkə arasında çoxtərəfli mədəni və tarixi əlaqələr mövcuddur. türkiyə azərbaycanla güclü tərəfdaşlığı in- kişaf etdirmişdir. azərbaycan–türkiyə münasibətləri nəinki siya- YANVAR-MART, 2010 101 si sahədə, o cümlədən iqtisadiyyat, ticarət, təhsil, nəqliyyat, tele- kommunikasiya, kənd təsərrüfatı, sosial müdafiə, səhiyyə, idman, mədəniyyət, elm və turizm sahələrində davamlı şəkildə inkişaf edir. Hüquqi çərçivələr iki ölkə arasında imzalanmış bir sıra sazişlərlə şərtlənir. tez-tez baş tutan yüksək səviyyəli görüşlər və bütün səviyyələrdə qarşılıqlı səfərlər bu tərəfdaşlığın güclənməsinə töhfə verir. Prezident abdulla Gülün 2009-cu ilin oktyabrında keçirilmiş türkdilli dövlət Başçılarının Ix Zirvə görüşündə iştirakı bunun ba- riz nümunəsidir. ermənistan ilə azərbaycan arasındakı mövcud münaqişə Cənubi qafqazda siyasi sabitlik, iqtisadi inkişaf və regional əməkdaşlığa əsas maneədir. atət-in minsk qrupunun üzvü kimi türkiyə minsk prosesini azərbaycan üçün əsas xarici siyasət məsələsi olan münaqişənin sülh, uzunmüddətli və ədalətli həlli istiqamətində fay- dalı mexanizm hesab edir. Balkanlar bir sıra siyasi və iqtisadi faktorlar səbəbindən avro- panın vacib hissəsidir. azərbaycan bu məkana xüsusi diqqət yeti- rir. yunanıstanla münasibətlər bunun sübutudur. İki ölkə arasında diplomatik münasibətlər 1992-ci ildə qurulmuşdur. azərbaycan geosiyasi mövqeyi və enerji sərvətlərinə görə yunanıstan üçün mü- hüm əhəmiyyət kəsb edir. Bundan başqa, bu ölkə aİ – azərbaycan münasibətlərini möhkəmləndirmək məqsədilə aİ təşəbbüslərini dəstəkləyir və 2006-cı ilin noyabrında aİ-azərbaycan tədbirlər Planının imzalanmasına töhfə vermişdir. İkitərəfli münasibətlərə gəldikdə isə son iki il ərzində yüksək səviyyəli rəsmi səfərlərin sayı xeyli artmışdır. Prezident Kons- tantinos stefanopulosun 2004-cü ildə Bakıya səfəri və Prezident İlham əliyevin 2009-cu ilin fevralında afinaya səfəri azərbaycan– yunanıstan münasibətlərinin daha da inkişaf etdirilməsində güclü iradənin olmasının göstəriciləridir. enerjinin nəqli infrastrukturu sahəsində əməkdaşlıq daha da inkişaf edir. azərbaycan qazının av- ropaya ixracında yunanıstanın ilk ölkə olmaq təklifini alqışlamış- dır. Gələcəkdə azərbaycan qazının türkiyə və yunanıstan vasitəsilə İtaliyaya tranziti yunanıstanla azərbaycan arasında münasibətləri və strateji tərəfdaşlığı möhkəmləndirəcək. mədəniyyət, xüsusən də yunan dilinin tədrisi və təbliği sahəsində Bakı slavyan universitetində yaradılmış müasir yunan dili və Yüklə 1,45 Mb. Dostları ilə paylaş:
|