Azerbaijani

'!

!

2. Jurnalistl"r" qar$ı zorakılı#ın c"zasız qalması 

 

 

Az!rbaycanda  jurnalistl!ri  t!qib  ed!n  v!  ya  narahat  ed!nl!r  tör!tdikl!ri  cinay!t  üçün 

c!zalandırmayacaqlarını  bil!r!k  bel!  h!r!k!t  edirl!r.  S!lahiyy!tli  orqanlar  t!r!find!n  bu 

cinay!tl!rin  s!m!r!li  ara"dırılmasının  aparılmaması  faktı  mövcud  qorxu  v!  t!sir!  qar"ı 

davamsızlıq  mühitin!  !h!miyy!tli  d!r!c!d!  t!sir  edir.  Bu  endemik  c!zasızlıq  v!t!nda"ların 

müst!qil  v!  q!r!zsiz  mediaya  !lçatanlı$ının  olmamasını  hiss  etdikl!ri  v!  funksional 

demokratiyanın  bütün  hüquqlarından  istifad!  etm!dikl!ri  mühitl!  n!tic!l!nmi"dir  ki,  bu  da 

demokratiyanın  özü  üçün  çox  !hat!li  n!tic!l!r!  malikdir.

1

  Müst!qil  m!tbuat  insan 

hüquqlarının  pozulmasının  ilk  "ahididir;  o,  iqtisadi  v!  siyasi  inki"afı  gücl!ndirm!k  üçün 

korrupsiyanı a"karlaya v! münaqi"!nin idar! olunmasına köm!k ed! bil!r. 

 

Elmar Hüseynov: mövcud t"hlük"nin simvolu v" ba$ ver"c"k hadis"l"rin "lam"ti? 

 

2005-ci ild! jurnalist Elmar Hüseynovun q!tli h!m zorakılıq prosesi, h!m d!, Az!rbaycanda 

azad  ifad!  etm!nin  !h!miyy!tli  d!r!c!d!  t!n!zzülünün  simvoludur.  Müxalif!tin  h!ft!lik 

Monitor  q!zetinin  ba"  redaktoru  Hüseynov  özü  v!  hey!tinin  dig!r  üzvl!rinin  s!lahiyy!tli 

orqanlar t!r!find!n davamlı narahat edilm!sind!n sonra mart ayının 2-d! q!tl! yetirilmi"dir. 

Müst!qil media nümay!nd!l!ri q!tlin arxasında s!lahiyy!tli orqanların durdu$unu iddia edir 

v!  Hüseynovun  atası  da  eyni  fikird!  olmu"dur.  Buna  zidd  olaraq,  s!lahiyy!tli  orqanlar 

cinay!ti  tör!tm!kd!  iki  gürcü  v!t!nda"ını  t!qsirl!ndirmi"  v!  onların  ekstradisiyasını  t!l!b 

etmi"dir.  Gürcüstanın  s!lahiyy!tli  orqanları  imtina  etmi",  v!  Az!rbaycanın  s!lahiyy!tli 

orqanları !lav! t!dqiqat aparmaq üçün heç bir n!z!r!çarpacaq c!hd göst!rm!mi"dir.  

 

S!lahiyy!tli  orqanlar  t!r!find!n  Hüseynovun  qatill!rinin  m!suliyy!t!  c!lb  edilm!m!sinin  

n!tic!si  olaraq,  jurnalistl!rin  çoxu  ölk!d!  müst!qil  informasiya  verm!ni  t!qib  etm!k  v! 

h!d!f! almaqda cinay!tkarların s!rb!st oldu$una inanır.

2

 2010-cu ilin iyun ayında AT%T-in 

Media Azadlı$ı üzr! Nümay!nd!si Dunja Mijatoviç Hüseynovun qatillil!rini m!suliyy!t! c!lb 

ed! bilm!diyin! gör! Az!rbaycanı “Utanc Siyahısına” salmı"dır

3

. 

 

“C!zasızlıq  s!viyy!si  n!z!r!çarpacaq  s!viyy!d!dir  v!  zorakılı$a  s!b!b  olur,”  missiyaya 

müsahib!  ver!n  bir  jurnalist  qeyd  etmi"dir.  Dig!r  müsahibl!r  bir  jurnalistin  qeyd  etdiyi  kimi 

mövcud  v!ziyy!tin  t!nqidi  s!sl!ri  susdurmaq  ist!y!nl!rin  “s!rb!st  keçidl!”  ”“cinay!tkarlar 

ordusunu”  yaratmasını  asanla"dırdı$ı  il!  razıla"mı"lar.  Jurnalistl!r!  qar"ı  t!hlük!  o  q!d!r 

güclüdür ki, onların çoxu ba"qa bir q!tlin ba" verm!sind!n qorxurlar.  

 

Elmar Hüseynovun v! 2000-ci ilin sentyabr ayında qaçırılmı" v! q!tl! yetirilmi", Ukraynada 

Ukrainskaya  Pravda  internet  jurnalının  na"iri  Georgiy  Qonqadzenin  q!tli  arasında 

Az!rbaycandakı  jurnalistl!r  v!  beyn!lxalq  ictimaiyy!tin  üzvl!ri  t!r!find!n  paralell!r 

ç!kilmi"dir. Hüseynovun Az!rbaycan üçün c!zasızlı$ın simvoluna çevrildiyi kimi, Qonqadze 

d! Ukraynada c!zasızlı$ın simvoludur.  

 

Jurnalistl"r" qar$ı zorakılı#ın davam etdirilm"si  

 

Hüseynovun  q!tlind!n  sonrakı  ill!rd!  seçilmi"  f!rdl!rin  davamlı  h!d!f!  alınması 

Az!rbaycanda  c!zasızlıq  prosesini  !b!dil!"dirmi"  v!  gücl!ndirmi"dir.  2009-cu  ild! 

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

1

http://www.newssafety.org/index.php?option=com_content&view=article&id=19082:impunity-in-

journalist-slayings-poses-a-danger-to-democracy-in-philippines&catid=144:philippines-media-

safety&Itemid=100435

 

2

 

http://en.rsf.org/azerbaijan-on-visit-to-france-aliev-reminded-30-05-2006,17849.html

 

3

 

http://www.osce.org/documents/rfm/2010/06/44433_en.pdf

!

---

(!

!

Reportyorların  Azadlı$ı  v!  T!hlük!sizliyi  #nstitutu  Az!rbaycanda  “jurnalistl!r  v!  media 

t!"kilatlarına  qar"ı  t!qibl!r,  provokasiyalar,  zorakılıqlar  v!  h!d!l!nm!l!rin”  50-d!n  çox  ba" 

verm!  halı  haqqında  m!lumat  vermi"dir,  onların  çoxu  zorakılıq  hallarıdır.

4

  S!lahiyy!tli 

orqanlar  jurnalistl!rin  v!ziyy!tin!  laqeyd  qalırlar  v!  polis  onları  müdafi!  etmir;  jurnalistl!r 

onlara qar"ı zorakılıq v! ya h!d!l!r haqqında m!lumat verdikd! onlara çox vaxt !h!miyy!t 

verilmir  v!  b!zi  hallarda  s!lahiyy!tli  orqanlara  qar"ı  "ikay!t  ir!li  sürdükl!rin!  gör!  t!qib! 

m!ruz  qalırlar.  2009-cu  ild!  bloqçular  Emin  Milli  v!  Adnan  Hacızad!  hücuma  m!ruz 

qaldıqları haqqında polis! m!lumat vermi" v! özl!ri d!l!duzlu$a gör! h!bs edilmi"l!r. Onlar 

müvafiq olaraq iki il v! iki il yarım h!bs c!zasına m!hkum edilibl!r.  

 

Son  be"  ild!  jurnalistl!r!  qar"ı  bir  çox  zorakılıq  aktları,  o  cüml!d!n  a"a$ıdakılar  ba" 

vermi"dir:  

 

•  30 avqustda bıçaqlanmı", Komanda q!zetinin müxbiri R!sul &ükürskoy. O hücumdan 

!vv!l  h!d!l!r!  m!ruz  qalmı"dır,  lakin  onu  müdafi!  etm!k  üçün  heç  bir  t!dbir 

görülm!mi"dir.

5

 

•  28  iyul  2010-cu  il  tarixind! Bakı yaxınlı$ında  oliqarxlara  m!xsus  oldu$u  iddia  edil!n 

villaların  fotolarını  ç!k!rk!n  mühafiz!çil!r  t!r!find!n  hücuma  m!ruz  qalmı",  Yeni 

Müsavat q!zetinin müxbiri Elmin B!d!lov. O polis! "ikay!t etdikd!, polis cinay!t i"i 

açmaqdan  imtina  etmi"  v!  i"i  onun  yıxılması  v!  x!sar!t  alması  kimi  q!l!m! 

vermi"dir.

6

  

•  Reportyorların  Azadlı$ı  v!  T!hlük!sizliyi  #nstitutunun  direktoru  Emin  Hüseynov  14 

iyun 2008-ci il tarixind! polis m!nt!q!sind! hücuma m!ruz qalmı"dır.

7

 

•  22  fevral  2008-ci  ild!  t!hqir!  m!ruz  qalmı"  v!  13  mart  2008-ci  ild!  bıçaqlanmı", 

Azadlıq q!zetinin müxbiri Aqil X!lili.

8

 

•  24  aprel  2007-ci  ild! hücuma m!ruz  qalmı",  Günd!lik  Az!rbaycan  q!zetinin  keçmi" 

redaktoru Üzeyir C!f!rov.

9

 

•  18  may  2006-cı  ild!  q!ddarcasına  hücuma  m!ruz  qalmı",  Bizim  Yol  q!zetinin  ba" 

redaktoru Bah!ddin X!ziyev.

10

  

•  5  mart  2006-cı  ild!  Bakıda  qaçırılmı"  v!  i"g!nc!  edilmi",  Azadlıq  q!zetinin  müxbiri 

Fikr!t Hüseynli.

11

  

 

2009-cu  ilin  iyul  ayında  BMT-nin  #nsan  Hüquqları  Komit!si  jurnalistl!r!  qar"ı  q!tl  v! 

hücumlarla  ba$lı  narahatlı$ını  qeyd  etmi"  v!  s!lahiyy!tli  orqanları  media  i"çil!rini  bu  kimi 

h!r!k!tl!rd!n  müdafi!  etm!y!  v!  “bel!  h!r!k!tl!r  ba"  ver!rs!  xüsusi  diqq!t  yetirm!y!  v! 

h!lledici reaksiya verm!y!” ça$ırmı"dır.

12

 A&-nın #nsan Hüquqları üzr! Ali Komissarı Tomas 

Hammarberq  jurnalistl!r!  qar"ı  zorakılıq  v!  zorakılıqla  h!d!l!nm!  halları  il!  ba$lı  böyük 

narahatlı$ını  vur$ulamı"  v!  bu  kimi  zorakılıqla  h!d!l!m!  hallarının  “s!m!r!li  v!  müst!qil” 

ara"dırılmasını h!yata keçirm!y! ça$ırmı"dır.

13

 

 

Regionlarda v"ziyy"t: acınacaqlı v"ziyy"t 

 

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

4

 

http://www.ifex.org/azerbaijan/2010/04/01/2009-freedom-of-speech-annual-report.pdf

 

5

 

http://www.ifex.org/azerbaijan/2010/09/01/shukursoy_stabbed/

 

6

 

http://en.rsf.org/azerbaijan-security-guards-who-attacked-25-08-2010,38208.html

 

7

 

http://en.rsf.org/azerbaijan-press-freedom-activist-20-06-2008,27569.htm

 

8

 

http://www.rferl.org/content/article/1079639.html

 

9

 

http://ifex.org/azerbaijan/2007/04/24/editor_of_critical_newspaper_brutally/

  

10

 

http://en.rsf.org/azerbaijan-opposition-demonstrators-arrested-12-06-2006,17759.html

 

11

 

http://en.rsf.org/azerbaijan-opposition-journalist-escapes-06-03-2006,16672.html

 

12

 

http://www2.ohchr.org/english/bodies/hrc/hrcs96.htm

 

13

 

https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=1642017

!

---