Azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti magistratura məRKƏZİ
Yüklə 1,26 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Cədvəl 2.3.1. Azərbaycan Respublikasında pensiyaçıların sayı 49 Ġllər 2011
- Mənbə.Statistika.gov.az
47
keyfiyyətini yaxĢılaĢdırmaq həmiĢə diqqət mərkəzində saxlanılır. Əhalinin həyat keyfiyyətinin yaxĢılaĢdırılması dedikdə - səhiyyə, təhsil, məĢğulluq probleminin həlli və s. bu kimi məsələlər göz önünə gəlir. VaxtaĢırı bu sahələrin nkiĢaf etdirilməsi istiqamətində müəyyən göstəriĢlər, sərəncamlar verilir. Ölkə prezident Ġlham Əliyevi cənabları çıxĢlarında dəfələrlə əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi və həyat keyfiyyətinin yaxĢılaĢdırılması ilə bağlı tapĢırıqlar verib. Bir müddət əvvəl Nazirlər Kabinetinin üzlərilə keçirdiyi müĢavirədə Prezident dedi: “Neftin həddən çox qiymətdən düĢməsi bəzi islahatların keçirilməsi, Milli pulun bir qədər dəyərini azaltması, ölkədən özbaĢınalıqla valyuta axınına yol verilməsi demək olar ki, xalqın həyat keyfiyyətinin, rifahının aĢağı səviyyəyə enməsinə səbəb olmamalıdır. Biz çalıĢmalı və elə etməliyik ki, xalqın sosial vəziyyəti sarsılmasın, xalq çətinliklərlə rastlaĢmasın. Bunun üçün hamımız hər tərəfli düĢünülmüĢ iĢlər görməliyik. Elə etməliyik ki, xalqın həyat keyfiyyəti aĢağı səviyyəyə enməsin”. Xalqın həyat keyfiyyətinin yaxĢılaĢdırılması və yüksəldilməsi üçün Prezidentin tapĢırığı ilə müəyyən iĢlər görülür. Ġlk növbədə ölkəmizin daxilində qeyri- neft sektorunun inkiĢafına xüsusi diqqət yetirilir. Xaricdən iqtisadi asılılığın qarĢısını almaq, ərzaq təhlükəsizliyini təmin etmək üçün kənd təsərrüfatı inkiĢafı etdirilir. Sahibkarlara az faizli kreditlər, subsidiyalar verilir. Xarici kapitaldan asılılıq müəyyən qədər azalır. Prezidentin sərəncamına əsasən kənd təsərrüfatı sahəsində çalıĢan sahibkarlara güzəĢtli yardımın verilməsi onların kənd təsərrüfatı texnikası ilə və digər köməkçi vasitələr ilə təmin edilməsi üçün xüsusi göstəriĢ verildi. Bu o deməkdir ki, regionlarımızda xalqın həyat keyfiyyəti real Ģəkildə inkiĢaf etsin. Həyat keyfiyyətin in yaxĢıladırılmasında vacib olan amillərdən biri də əmək haqqının artırılmasıdır. “Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 17 mart 2017-ci il tarixli Sərəncamı ilə ölkədə Əmək Münasibətlərinin Tənzimlənməsi və Koordinasiyası Komissiyasının yaradılması əmək münasibətlərinin tənzimlənməsi sahəsində bir sıra vacib məqsədlərə xidmət etməklə bərabər, iĢəgötürən–iĢçi
48
münasibətlərinin rəsmiləĢdirilməsi, əməyin
ödəniĢinin təĢkilinə nəzarət mexanizmlərinin təkmilləĢdirilməsində də xüsusi önəm kəsb edir”.(Mənbə:22) Son illər ərzində iqtisadi islahatlara paralel olaraq, sosial sahədə də islahatlar həyata keçirilir və əhalinin sosial problemləri dövlətin daimi diqqət mərkəzindədir. Bazar iqtisadiyyatına keçid və keyfiyyətcə yeni iqtisadi münasibətlərin yaranması sosial müdafiə sistemində zəruri islahatların aparılmasını, müasir tələblərə cavab verən çevik, iĢ mexanizmlərin əmək hüquqlannın qorunmasını təmin edən tam əlaqəli hüquqi və iqtisadi sosial təminatlar sisteminin yaradılmasını tələb edir. Bu məqsədlərə nail olmaq üçün müvafiq, həmçinin beynəlxalq normalara əsaslanan qanunvericilik bazasının yara dılması zəruridir. Məhz bütün bunlar nəzərə alınaraq, son illər əmək və sosial müdafiə sahələrindəki qanunvericiliyin təkmilləĢdirilməsi və yeni qanunların yaradılması istiqamətində lazımi iĢlər görülmüĢ, beynəlxalq normalara uyğun qanunlar, o cümlədən «Əməyin mühafizəsi haqqında», «Məzuniyyətlər haqqında», «Kollektiv müqavilələr və saziĢlər haqqında», «Fərdi əmək müqavilələri (kontraktları) haqqında», «Fərdi əmək mübahisələrinin həlli haqqında», «Kollektiv əmək mübahisələrinin həlli haqqında» və sair qanunlar hazırlanmıĢ və qəbul edilmiĢdir. Azərbaycan Respublikası Beynəlxalq Əmək TəĢkilatına daxil olmuĢ və keçmiĢ SSRĠ tərəfindən və müstəqillik əldə etdikdən sonra ratifikasiya olunmuĢ 57 konvensiya üzrə öhdəlikləri öz üzərinə götürmüĢdür. Azərbaycan Respublikasının ratifikasiya etdiyi konvensiyalar arasında sosial tərəfdaĢlıqla bağlı konvensiyalar mühüm yer tutur. Ən mühüm sosial-iqtisadi problemlər sırasında əhalinin pensiya təminatı və sosial ödəmələr məsələsi xüsusi yer tutur. Çünki yüksək pensiya təminatı yaĢlı əhalinin həyat səviyyəsinin və həyat keyfiyyətinin yüksəldilməsində mühüm rol oynayır. Nəzərə alsaq ki, respublikamızda 01.01.2016- cı il tarixə 1 milyon 300 min nəfərə qədər pensiyaçı var, onda pensiya təminatının yaxĢılaĢdırılmasının bütpvlükdə həyat səviyyəsinin yüksəldilnməsinə müsbət təsir etdyini deyə bilərik. Cədvəl 2.3.1. Azərbaycan Respublikasında pensiyaçıların sayı 49
Ġllər 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Pensiyaçıların sayı – cəmi 1292
1272 1277 1291 1300 Mənbə..Statistika.gov.az Əhalinin həyat səviyəsinin yüksəltmək üçün Azərbaycan Respublikasında pensiya təminatı sistemində vaxtaĢırı islahatlar həyata keçirilir. Prezident Ġlham Əliyev “Əmək pensiyaları haqqında” qanunda dəyiĢikliklər edilməsi barədə qanunun təsdiq edilməsi barədə sərəncam imzalayıb. Bu yeni sərəncamda 98 maddədə dəyiĢiklik olunub. Yeni sərəncəma əsasən Azərbaycanda qadınların və kiĢilərin təqüd yaĢı 65-ə çatdırılacaq. Sərəncama əsasən 2021-ci ilədək təqaüd yaĢı həddi hər il 6 ay artırılacaq. Qadınlar üçün isə 2027-ci ilə qədər pensiya yaĢı hər il 6 ay artırılacaq. Belə ki, qadınların və kiĢilərin təqaüd yaĢı həddi 65-ə çatdırılacaq. Sərəncam 2017-ci il, iyulun 1-dən qüvvəyə minəcəkdir. Cədvəl 2.3.2 Yaşa görə pensiya alanların sayı (ilin əvvəlinə, min nəfər) 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Pensiyaçıların sayı- cəmi 1292 1278 1272 1277 1291 1300 Yaşa görə 831 813 801 791 785 781 Mənbə.Statistika.gov.az
Ölkədə 2003-2016-cı illərdə dərin iqtisadi islahatlar davam etdirilmiĢdir. Azərbaycan çox az bir dövrdə yüksək - orta gəlirli ölkəyə çevrilmiĢ, sosial-iqtisadi infrastruktur tamamilə yenilənmiĢ, qlobal rəqabət qabiliyyətinə görə dünyada 37-ci yerdə qərarlaĢmıĢdır. Bu illər ərzində ölkə iqtisadiyyatı 6 dəfə böyümüĢ, adambaĢına düĢən milli gəlir 5 dəfədən çox artmıĢdır. Ölkədə qiymətlərin sabitliyi qorunmuĢ, xarici valyuta gəlirlərinin əhəmiyyətli artması nəticəsində böyük həcmdə strateji valyuta ehtiyatları formalaĢdırılmıĢ, milli valyutanın məzənnəsinin Yüklə 1,26 Mb. Dostları ilə paylaş:
|