Azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti magistratura məRKƏZİ



Yüklə 1,26 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə26/27
tarix17.11.2018
ölçüsü1,26 Mb.
#80462
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   27

74 

 

onlarda  tələbələrin  sayı 



- сəmi,  nəfər 

33 553 


42 612 

57 896 


53 451 

60478 


56427 

O  cümlədən  təhsilalma  

formaları  üzrə: 

əyani 


26853 

34 332 


45 552 

42 734 


49714 

48459 


Qiyabi 

6700 


8 280 

12 344 


10 717 

10764 


7968 

Əhalinin 

hər 

10000 


nəfərinə  tələbələrin  sayı 

43 


53 

68 


59 

64 


59 

Orta 


ixtisas 

təhsil 


müəssisələrinə 

qəbul 


olunan  tələbələrin  sayı  -

сəmi,  nəfər 

9 707 

14 823 


17 330 

15 884 


14337 

13845 


O  cümlədən  təhsilalma  

formaları  üzrə: 

əyani 

8477 


12 351 

14 582 


13 209 

13189 


13268 

Qiyabi 


1230 

2 472 


2 748 

2 675 


1148 

577 


 

Mənbə: statistika.gov.az 

Cədvəllərdən  göründüyü  kimi  son  20  ildə  həm  ali  və  orta  ixtisas  təhsili 

müəssisələrini  sayı,  həm  də  bu  təhsil  müəssəllərində hazırlanan kadrların sayı xeyli 

artıb.  Bu  da  müasir  dövrdə  həm  əmək  bazarının  ixtisaslı  kadrlarla  təmin 

olunmasına,həm  də  əhalinin  məçğulluğunu  artmasına  və  daha  yüksək  gəlir  əldə 

edərək, həyat səviyyəsini,keyfiyyətini  artırmasına Ģərait yaradır. 



 

Fəsil 3.2. Müasir şəraitdə Azərbaycanda həyat səviyyəsinin keyfiyyətcə 

təkmilləşdirilməsi yolları. 

Ölkəmiz  öz    müstəqilliyini  çətinliklərlə,  amma    Ģərəfli,  ləyaqətli  yolları  qət  edərək 

qazanıb.  Müstəqilliyin  ilk  illərində  ölkəmizdə  də  iqtisadi  durğunluq,  siyasi  xaos 



75 

 

yaranmıĢdı.  Lakin  ötən  əsrin  90-cı  illərinin  ortalarından  baĢlayaraq,  artıq 



iqtisadiyyatımızın  tədricən  dirçəlməsi  ,  mövcud  problemlərdən  xilas  olmaq  ,əsaslı 

iĢlərin  görülməsi  üçün  tədbirlər  həyata  keçirilməyə  baĢlamıĢdı.  Makroiqtisadi 

stabilliyin  təmin  edilməsi,  həmin  dövrdəki  hiperinflyasyanın  önünə  keçilməsi  üçün 

tədbirlər  reallaĢdırılmağa  baĢladı.  Əsrin  Müqaviləsi  bağlanmıĢ,  irimiqyaslı 

iqtisadiyyatın  inkiĢafına  təkan  verəcək  tədbirlərin  həyata  keçirilməsinə  start 

verilmiĢdir.  21-ci  əsrdə  də  davam  edən  bu  irimiqyaslı  tədbirlər,  islahatların 

davamının  nəticəsi  kimi  Azərbaycanda  enerji  təhlükəsizliyi  təmin  edilmiĢdir. 

Azərbaycan  tranzit  mərkəzi    kimi  tanınmıĢ  və  enerji  daĢınmasında  dünya  üzrə  ən 

etibarlı  ixracatçılardan  birinə  çevrilmiĢdir.  Azərbaycanın  okeana  birbaĢa  çıxıĢının 

olmaması  ölkəni  bir  sıra  xidmət  növləri  üzrə  ixracı  geniĢləndirməyə vadar edir. Bu 

mənada  Azərbaycanın  nəqliyyat  və  logistika  mərkəzinə  çevrilməsi  üçün  geniĢ 

layihələr  həyata  keçirilib.  Bakı-Tbilisi-Qars  dəmiryolu  xətti  və  Ələt  beynəlxalq 

dəniz  limanı  baĢda  olmaqla  nəqliyyat  infrastrukturunun  modernləĢdirilməsi 

Azərbaycanı  Avropa  və  Asiya  qitələri  arasında  əlveriĢli  bir  nəqliyyat  habına 

çevirir.  Azərbaycan  TRACECA  xəttinin    (4,577  km)  üzərində  yerləĢir  ki,  bu  da 

Avropa  ilə  Asiyanı  birləĢdirən  ġimal-Cənub  (6,978km),  Transsib  (9,200km)  və 

Cənub  dəhlizi  (11,700km)  ilə  müqayisədə  daha  qısadır.  Üstəlik  Türkiyədə  Bosfor 

boğazından  keçən  Mərmərə  layihəsi  imkan  verəcək  ki,  Azərbaycan-Gürcüstan-

Türkiyə  üzərindən  yüklər  və  sərniĢinlər  Avropa  və  Asiya  arasında  vaxt  və  məsafə 

baxımından  sərfəli  Ģərtlərlə  daĢınsın.  Bu  isə  əhalinin  həyatkeyfiyyətinin 

təkmilləĢdirilməsi  üçün  uğurlu  addımdır.  Yük  maĢınları  sərniĢinlər  rahat  Ģəkildə 

qapıdan  –qapıya  çata  biləcək.  Azərbaycanın  Avropa  və  Asiya  arasındakı  əlveriĢli 

coğrafi  mövqeyi  və  bilik  iqtisadiyyatının  strateji  hədəf  olaraq  seçilməsi  ölkənin 

həm  də  ĠKT  sahəsində  haba  çevrilməsini  Ģərtləndirir.  Trans  Avrasiya  Super 

Ġnformasiya  Magistralı  (TASĠM)  layihəsi  vacib  regional  təĢəbbüsdür  və  onun 

məqsədi  əsasən  Qərbi  Avropadan  ġərqi  Asiyaya  qədər  Avrasiya  ölkələrinin  əhatə 

edən  transmilli  fiber-optik  xəttin  çəkilməsidir.  Layihə  Frankfurtdan  Honq  Konqa 

istiqamətlənən  əsas  tranzit  xəttinin  qurulmasını  nəzərdə  tutur.  Bu  xətt  Avropanın 




76 

 

və  Asiyanın  ən  böyük  informasiya  mübadiləsi  mərkəzlərini  birləĢdirir.  Tranzit  xətti 



Çin,  Qazaxıstan,  Azərbaycan,  Gürcüstan,  Türkiyədə  keçərək  Almaniyaya  gedir. 

BMT  BaĢ  Assambleyası  Avrasiya  Super  Ġnformasiya  Magistralı  layihəsini 

dəstəkləyən  bir  sıra  qətnamələr  qəbul  etmiĢ  və  TASĠM-in  əlaqələndirilməsində 

Azərbaycanın  rolunu  yüksək  qiymətləndirmiĢdir.  Azərbaycanın  öndərlik  etdiyi 

layihə  geniĢ  Avrasiya  regionunda  “rəqəmsal  uçurum”un  aradan  qaldırılmasında 

əhəmiyyət  daĢıyır. (Mənbə:səh56-57) 

 Bununla  birgə  qeyri-neft  sektorunun  inkaĢafı  üçün  tədbirlər  planı  hazırlanmıĢ, 

həyata keçirilmiĢ və uğur qazanmıĢdır, onu da qeyd edim ki, qeyri- neft sektorunda 

axrıncı  10  ildə  11%-lik  bir  artımda  qeydə  alınıb.  MəĢğulluq  problemini  də  aradan 

qaldıracaq  yeni  iĢ  yerləri  yaradılaraq  əhalinin  istifadəsinə  verilməsi,  yeni  istehsal 

sektorları  yaradılması,  modern  sosial  ifrastruktur  yaradılması,  təhsil  sektorunun, 

səhiyyənin,  kommunal,  nəqliyyat  və  istehsal  infrastrukturunun  inkiĢaf  etdirilməsi 

Qeyri-neft  sektorunda  mövcud  inkiĢafı  daha  da  yüksəldilməsinə  Ģərait  yaradır. 

Yüngül  sənaye,  yeyinti  sənayesi,  maĢınqayırma,  elektrotexnika,  metallurgiya, 

kimya 

sənayesi, 



elektronikanın  inkiĢafı,  yeni  rəqabətqabilliyətli  istehsal 

sektorlarının  formalaĢması  qeyri-neft  sektorunun  inkiĢafı  üçün  vacib,  ənənəvi 

sahələrdir.  Qeyri-neft  sektoru  inkiĢaf  etdikcə,  neft  sektorundan  gələn  gəliri  Norveç 

modelinə  uyğun  Ģəkildə  dəyərləndirib  əhalinin  həyat  keyfiyyətin  müasir  dövrə 

uyğun  olaraq  təkmilləĢdirmək  olar.    Müasir  texnologiyanın  tətbiqi  ilə  Kənd 

təsərrüfatı  məhsullarının  istehsalı,  emalına  qayğı  daha  çox  artacaq,bu  sahədə 

siğorta  mexanizmi  təkmilləĢdiriləcək    ki,  qeyri-neft  sənayesi  daha  da  inkiĢaf  etsin. 

Qeyri-neft  sektoru  inkiĢaf  edərkən  bir  baĢa  təsir  etdiyi  bölmə  həyat  keyfiyyətinin 

təkmilləĢməsidir.  MəĢğulluq  problemi  həll  olarkən  bir  qrup  əhali  mövcud 

gəlirindən  daha  çox  gəlir  əldə  edəcək,  gəlirlər  artdıqca  həmin  qrup  əhalinin 

həyatında  keyfiyyətində  hər  tərəfli  təkmilləĢmə  prosesi  baĢ  verməyə  baĢlayır  və 

beləliklə  xoĢbəxt  əhali  formalaĢmağa  baĢlayır.    Ġstər  gündəlik  tələbatları  məsələn 

qida  məhsulları,  istər  təhsili,  istər  istirahət  tərzi  təkmilləĢməyə  baĢlayır.  ĠnkiĢaf 

etmiĢ  Avropa  ölkələrinin  çoxunda  təbii  resurslar  olmamasına  baxmayaraq,  əhalinin 




Yüklə 1,26 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə