Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
2000-ci ildə aparılmış danışıqlara əsasən hal-hazırda zavodun çənlərində və istehsalat sularının təmizləmə qurğularında (neft tutucuları sahələrində) yığılmış, alınmış, neftşlamın yerli mütəxəssislərlə birlikdə «İVAKO» firması tərəfindən faktiki olaraq inventarizasiyası aparılmışdır. Bununla bərabər Böyük Vətən Müharibəsi illərində Xətai rayonunun ərazisində və həmçinin zavodun bir neçə ərazi sahələrində əvvəllər anbar kimi istifadə olunan və ya sənaye (istehsalat) tullantıları saxlanılan sahələrində külli miqdarda işlənmiş qumbrin, turşulu qudron və neft məhsulları tullantıları qarışığı olan dəniz sahələrində yaranmış bataqlığın inventarizasiyası aparılmışdır ki, bu da Bakı «buxta»sının gələcəkdə ekologiya probleminin həlli üçün ekoloji, iqtisadi və texniki əsaslarının yaradılmasına, işlənilməsinə əsas müsbət təsir edəcəkdir. Hər il olduğu kimi 2006-cı ildə «Azərneftyağ» NEZ tərəfindən Xəzər dənizinin, atmosfer, hava mühitinin, torpağın, yaşıllığın mühafizəsi və istehsalat, məişət tullantılarının zərərsizləşdirilməsi üzrə iqtisadi-ekoloji cəhətdən önəmli olan bir sıra təşkilati-texniki tədbirlər həyata keçirilmişdir. Zavodda məlum normalara görə təmizlənərək Xəzər dənizinə axıdılan istehsalat sularının tərkibində qalan neft məhsulları tullantılarının qarışığının və həmçinin üstüaçıq neft tutucusu sahələrindən atmosfer hava mühitinə buraxılan neft karbohidrogenlərinin itkisinin azaldılması problemini, yalnız yeni tipli, qapalı sistemli aparatlara malik olan təmizləmə qurğuları vasitəsilə həll etmək olar. Belə ki, dünyanın bir çox ölkələrinin neftçıxarma və neftayırma müəssisələrində alınan istehsalat sularının təmizləmə sisteminin (qurğusunun) təchizatının quraşdırılmasını həyata keçirən «WEMCO», «VORTOIL», «Krebs» və «Hydromation» kampaniyaların markaları əsasında yüksək texnoloji, ekoloji və iqtisadi cəhətdən böyük əhəmiyyətə, üstünlüklərə və böyük istehsalat gücünə malik olan texnoloji avadanlıqlar vasitəsilə neft sənayesində alınan istehsalat sularının tərkibində 1 mq/l-a qədər neft (neft məhsulları) tullantıları qarışığının təmizlənməsini həyata keçirə bilən təmizləmə qurğusunu – sistemini təklif edən «Petreco» kompaniyasının qurğuları barəsində həmin kompaniyanın nümayəndələri ilə zavodun mütəxəssisləri arasında bu il mart ayında texniki danışıqlar və müzakirələr aparılmışdır. «Petreco» kompaniyası tərəfindən təklif olunan neftayırma müəssisələrində alınan istehsalat üsullarının dərindən təmizlənməsini həyata keçirən və Avropa standartlarına cavab verən yeni sistemli texnoloji təmizləmə qurğusunun zavod üçün alınması, quraşdırılması çox vacibdir və məqsədəuyğundur. Beləliklə, yuxarıda qeyd olunanları nəzərə alaraq «Azərneftyağ» NEZ-də və başqa müəssisələrdə «Qaytarılmayan itki» probleminin maksimum həll olunması üçün və həmçinin Xəzər dənizinin həmin müəssisələr tərəfindən çirklənməsinin qarşısının tam alınmasını təşkil etmək üçün istehsalat sularının dərindən təmizlənməsini həyata keçirən müasir tipli təmizləyici texnoloji qurğusunun alınması, quraşdırılması və istismara buraxılması nəticəsində hər bir müəssisə üçün çox yüksək səviyyədə iqtisadi ekoloji cəhətdən böyük nailiyyətlərin qazanılmasına səbəb olar. Təsdiq olunmuş tədbirlər planına uyğun olaraq aşağıda qeyd olunan işlər həyata keçirilmişdir. ARDNŞ-in müəssisələrində 2006-cı il ərzində ətraf mühitin qorunması və işçilərin əmək şəraitinin yaxşılaşdırılması sahəsində xeyli iş görülmüşdür. Hesabat ilində ekoloji vəziyyəti yaxşılaşdırmaq məqsədilə texnoloji qurğuların və avadanlıqların yeniləşdirilməsi və əsaslı təmiri, torpaqların təmizlənməsi, yaşıllıqların salınması, tullantıların zərərsizləşdirilməsi və abadlaşdırılma işləri davam etdirilmişdir. Belə ki, H.ƏIiyev ad. NEZ-də bioloji təmizləyici qurğu rekonstruksiya edilmiş, zavodla Güzdək neft bazası arası boru xətləri dəyişdirilmiş, 9 saylı sexin flotator qovşağındakı nasoslar daha yüksək məhsuldarlıqlı nasoslarla əvəz edilmiş, çirklənmiş ərazilər abadlaşdırılaraq 600 yeni ağac əkilmişdir. "Azərneftyağ" NEZ-də 10 ədəd neft çəninin təmiri başa çatdırılmış, 8 və 18 saylı sexin neft-təmizləmə sahələrində boru xətləri və nasoslar təmir edilmiş və dəyişdirilmişdir. İl ərzində formalaşan təqribən 300 ton işlənmiş qumbrin keramzit istehsal etmək üçün tikinti kombinatına verilmişdir. Neftqazçıxarma idarələri üzrə 41 ədəd texniki su ilə dolu açıq torpaq anbarları ləğv edilmiş, 40 km neft kollektorları, 57 km neft atqı xətləri, 12 km qaz xətləri, 19 km su xətləri təmir olunmuş və dəyişdirilmişdir. "Balaxanıneft" NQÇİ-də Ramanı tunelinin təmizlənməsi və bərpası, Hövsan kanalının yenidən qurulması işləri davam etdirilmiş, 7-ci mədən ərazisinin 1,1 ha sahəsi rekultivasiya olunmuş, sahə şumlanaraq ağac əkmək üçün hazırlanmışdır. Hal-hazırda 2,7 ha sahədə rekultivasiya işləri aparılır. Atmosferə atılan zərərli maddələrin miqdarı 2005-ci ilə nisbətən 189 ton və ya 45%, dənizə axıdılan çirkab sularının miqdarı isə 1,51 min m 3 ya 4,3% azalmışdır. Eyni zamanda istehsalatda işlədilən şirin suların miqdarı 2,87 mln m 3 azaldılmışdır. İl ərzində "Xəzərdənizneftdonanma" idarəsində ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində aşağıdakı işlər görülmüşdür: Təmirdən çıxan 34 ədəd gəminin qəza-qurutma sistemləri və digər atqı klapanlarında plomblama və aktlaşdırma aparılmışdır. Konstruksiyaları imkan verən kiçik su tutumlu Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|