Azərbaycan döVLƏt neft və SƏnaye universiteti
Yüklə 3,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- KOMPLEKS QUYU MƏLUMATLARINA GÖRƏ ÇÖKMƏ SÜXURLARIN GENETİK MODELİ
33
dəyişilməsinin izlənməsi: 7 - süxurun aşınması kontinental oksidləşmə şəraitində baş verir; 7 - dəniz oksidləşmə şəraiti (boz və yaşıl gillər); 2 - dəniz oksidləşmə şəraiti (qara gil, fosforlar); - K U / nisbəti karbon tərkibli gilli çöküntülərin potensialının təyin edilməsi ilə yanaşı çöküntülərin stratiqrafik korrelyasiyasının aparılmasında istifadə edilir; -
nisbətinə görə gilli xüsusiyyətli müxtəlif fasiyalar təyin edilir. Tədqiqat işində yuxarıda qeyd edilən məsələlər nəzərdən keçirilmişdir.
Magistr: Elmi rəhbər: Şabanov Mehrab İbadulla oğlu dos. K.Ə. Kərimova II kurs, qrup A1216
Məhsuldar obyektlərin yatma dərinliyinin artması, neft- qaz sahələrində anomal yüksək geoflüidal təzyiqin inkişafı, lay sularının minerallaşma dərəcəsinin dərinlik üzrə azalması, kollektor süxurlarında gil materialının olması, böyük dərinliklərdə süxurların geofiziki xarakteristikasının zəif diferensiasiya ilə səciyyələnməsi, karbohidrogen yataqlarının istismarında qeyri-elastiki deformasiya proseslərinin təzahürü, QGT üsullarının məhdud kompleksinin tətbiqi və quyulardan götürülən süxur nümunələrinin azlığı geoloji kəsilişin müfəssəl öyrənilməsini çətinləşdirir. Nəticədə QGT məlumatlarına əsasən neft-qazlılıq cəhətdən perspektivli olan geoloji 34
obyektlərin tədqiqatının səmərəliliyi azalır. Bu səbəbdən də, petrofiziki və QGT məlumatlarına əsasən məhsuldar obyektlərin geoloji modelinin qurulması vacib məsələlərdən biri hesab edilir. Petrofiziki model dedikdə
real geoloji
fəzada obyektlərin quruluşunu yüksək ehtimalla səciyyələndirən müxtəlif fiziki parametrlərin həcmi paylanması başa düşülür. Petrofiziki model geoloji-geofiziki tədqiqat nəticələrinin təhlilində istifadə olunan fiziki-geoloji modelin qurulması ilə nəticələnir. Tədqiqat işində Bahar yatağınn quyu kəsiliələrindən istifadə edilmildir. Bahar yatağına dair mövcud geofiziki və petrofiziki, o cümlədən süxur nümunələrini məlumatlarına əsasən yataq üzrə I-I profili keçirilmiş və bu profildə 182, 158, 178, 208, 168, 200 saylı quyular iştirak etmişdir. Bu quyuların geoloji-geofiziki, petrofiziki xüsusiyyətlərinə əsasən geoloji model tərtib edilmişdir. Bu modellər Bahar strukturunun dəqiq coğrafi koordinatlarına əsasən SURFER proqramı vasitəsilə rəqəm şəklində məlumatlara çevrilirlər. Bununla da, modelin üst hissəsi Balaxanı lay dəstəsinin, alt hissəsi isə «Fasilə» lay dəstəsinin çöküntüləri təşkil edir. Həmin bu strukturu eni və uzunluğu m 100 olan kvadratlara bölürük. Bu əməliyyatlar PETREL proqramı vasitəsilə həyata keçirilir. Sonra bir neçə quyuların (nə qədər çox olarsa daha dəqiq olur) strukturda dəqiq yerləşmə yerləri göstərilərək onların məlumatları (məsaməlik, keçiricilik, xüsusi müqavimət, neft-qazlılıq) modelə daxil edilir. Həmin kvadrata daxil olan petrofiziki məlumatların bir neçə qiymətlərini ümumiləşdirib orta qiymət alırıq. Daha sonra, alınmış qiymətlər bir-birinin arasında proqramın köməkliyi ilə paylanır. Beləliklə, ayrı-ayrılıqda məsaməlik, keçiricilik, xüsusi müqavimət, neft-qazlılıq üçün modellər alırıq. Bütün bu proseslər Sequempial Qaussian simulation alqoritminin vasitəsi ilə həyata keçirilir. Nəticə etibarilə, bu modellər bizə sahə üzrə neft-qaz 35
ehtiyatının dəqiq hesablanmasında, yeni quyuların layihələndirilməsində və qazılmasında, o cümlədən istismar sxeminin dəqiqləşdirilməsində də mühüm əhəmiyyət kəsb edir. KOMPLEKS QUYU MƏLUMATLARINA GÖRƏ ÇÖKMƏ SÜXURLARIN GENETİK MODELİ Magistr: Elmi rəhbər: Teymurov Mircavid Rafiq oğlu dos. K.Ə. Kərimova II kurs, qrup A1216 Geofiziki xarakteristikaları təsadüfi kəmiyyət kimi təsvir etdikdə obyektin verilən sinfə düzgün mənsub edilməsi ehtimalını qiymətləndirmək və təyin olunan xarakteristikaların ehtimal xətasını hesablamaq zərurəti yaranır. Bunun üçün ən münasib riyazi metod «klaster» analizi metodudur. Burada təsnifatı aprmaq üçün tədqiq edilən layların geofiziki (K g , K
m və
FXM ) parametrlər əsasında bir birinə «yaxınlığı» hesablanır ki, bunun üçün də müxtəlif məsafə düsturundan istifadə edilir. Təyin edilmiş məsafələrə görə layların yaxınlıq diaqramları qurulur ki, bunun qrafikinin tədqiqi obyektlərin yaxınlığını izah etməyə və onu təsnifləndirməyə imkan verir. Tədqiqat obyekti kimi Abşeron-Balxanyanı qalxımlar zonasının Günəşli və Çıraq yataqlarının quyu kəsilişləri seçilmişdir. Korrelyasiya olunan üç geofiziki (K g , K m və
FXM ) kəmiyyətlərinin müəyyən olunmuş qiymətlərinə əsasən, bu kəsilişlər üzrə MQ-ın «Fasilə», «QÜG», «QÜQ» lay dəstələri çöküntülərinin doyum xüsusiyyətləri və fasial mənşəyi bazasında «klaster» təhlili aparılmışdır. Nəticədə Kompleks QGT məlumatlarının kəmiyyət nişanələri əsasında qurulmuş genetie modeli lə «Klaster» analizin birgə interpretasiyası əsasında geoloji obyektlər
Yüklə 3,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|