118
müxtəlif vaxtlarda baş verir.
Müşahidə ilə müəyyən edilmişdir ki, qazıma aparılan
müxtəlif yataqlardakı uyğun kəsilişdə sementləmədən sonra
kəmər arxasında yaranan izafi təzyiqin qiyməti müxtəlif olur.
Lökbatan sahəsində 1500 m dərinliyə buraxılan kəmərin
kəmərarxası təzyiqinin maksimal qiyməti 2 MPa, Kalmaz
sahəsində 2500 m dərinliyə buraxılan kəmərin kəmərarxası
təzyiqin maksimal qiyməti 4 MPa və Xərə-Zirə sahəsində 4800
m dərinliyə buraxılan kəmərin kəmərarxası təzyiqinin
maksimal qiyməti 7,5-8,0 MPa olmuşdur.
Dəniz və quruda qazılmış quyularda buraxılan kəmərlərin
sementlənməsindən sonra kəmər arxasında yaranan təzyiq
qiymətinin dəyişməsinin orta qiyməti təcrübə nəticəsində
aşağıdakı empirik düsturla müəyyən edilmişdir.
P
k.a.
=0,0036h
burada, P
k.a.
- sementləmədən sonra yaranan kəmərarxası
təzyiqdir, Mpa; h – kəmər arxasında qaldırılan sement
məhlulunun hündürlüyüdür, m.
Kəmərarxası sement məhlulunun bərkiməsi nəticəsində
quyunun həlqəvi fəzasında yaranan mkaksimal təzyiq aşağıdakı
kimi təyin olunur:
P
k.a.
=0,1(ρ
q.m.
- ρ
l.m.
)h
k
burada, ρ
q.m.
-qazıma və ya sement məhlulunun sıxlığıdır;ρ
l.m.
-
keçiriciliyi olan laylardakı lay məhsulunun sıxlığıdır;h
k
–
sementlənmiş intervalda olan keçiriciliyi olan layların
hündürlükləri cəmidir.
Həlqəvi fəzada quraşdırılmış texniki vasitə quyuda
aparılan semenlənmədən sonra həlqəvi fəzada gözlənilən izafi
təzyiqin qiymətindən 1,5 dəfə çox olan təzyiqdə hermetikliyə
yoxlanmalıdır. Quyuda sementləmə başa çatdıqdan sonra
həlqəvi fəzanın hermetikliyinə əmin olmaq üçün sementləyici
aqreqat vasitəsilə həlqəvi fəzada 10-15 kq/sm
2
izafi təzyiq
yatadılaraq saxlanılır. Preventorun işçi xətti üzərində olan
manometrlə təzyiqin artmasına nəzarət edilir.
119
Təcrübə göstərir ki, kəmərin arxasına vurulan sement
məhlulu 18-20 saat ərzində daşlaşır. Bu səbəbdən həlqəvi
fəzada yaranan izafi təzyiqin qiyməti maksimal həddə çatır.
Həlqəvi fəzada yaranan izafi təzyiqin aradan qaldırılması üçün
quyu ağzı bağlı vəziyyətdə saxlanılmalıdır. Həlqəvi fəza 36-48
saat müddətində təzyiq altında bağlı saxlanıldıqda izafi
təzyiqin qiyməti ardıcıl olaraq azalmağa başlayır. İzafi təzyiqin
qiyməti manometrdə “0” düşdükdə quyu ağzındakı texniki
vəsait açılır və həlqəvi fəzadan öz-özünə qazıma məhlulunun
hərəkəti olmadıqda quyuda növbəti qazıma işi aparılır.
СОВРЕМЕННЫЕ ХИМИЧЕСКИЕ РЕАГЕНТЫ,
ПРИМЕНЯЕМЫЕ ДЛЯ УЛУЧШЕНИЯ КАЧЕСТВА
БУРОВЫХ РАСТВОРОВ
Магистр: Руководитель:
Янг Юнги доц. С.А.Рзазаде
II курс, группа R2226
В настоящее время за рубежом для бурения ГС все
более широко используются полимерные растворы на
основе полисахаридов (биополимеров, полианионной
целлюлозы и производных крахмала) с высоким
ингибирующим действием, а также с кольматирующей
водо- или кислоторастворимой твердой фазой.
1) Flo- Pro - промывочная жидкость для бурения ГС
и скважин с большим углом наклона ствола.
Для контроля щелочности раствора могут быть
использованы каустическая сода (NаОН), гидроксид калия
(КОН). Различные соли (NаСl, КСl, NaBr) и их комбинации
могут быть использованы в составе раствора для
обеспечения
требуемой
плотности,
ингибирующей
способности и совместимости с пластовым флюидом.
Смазочные добавки, в общем случае, не требуются.
120
Благодаря отсутствию твердой фазы и высокой
концентрации полимеров, коэффициент трения не
превышает 0,2, в то время как для растворов на основе
бентонита, он составляет около 0,3. Накопление твердой
фазы в растворе приводит к включению твердых частиц в
структуру, созданную в растворе биополимером, что
отрицательно сказывается на ВНС. Поэтому, при
использовании Flo-Pro, рекомендуется оснащение буровой
установки хорошим оборудованием по очистке бурового
раствора.
2) ANCO -2000 - высокоингибированная система
бурового раствора на основе биополимера, полианионной
целлюлозы и полиалкиленгликолей (ПАГ), разработанная
компанией ANCOR Drilling Fluids- ADF.
3) Система на основе Polyvis -2 - синтетического
неорганического структурообразователя.
Поливис - 2- поли (магний-алюминий-гидроксид)
оксид относится ко второму поколению смесей
гидроксидов
металлов
(ММН)
-
синтетических
неорганических структурообразователей - загустителей
для буровых растворов на водной основе.
Поливис -2 позволяет создать буровые растворы с
исключительными сдвиговыми характеристиками.
Уникальность свойств проявляется в превосходных
несущих свойствах, как в динамическом, так и в
статическом состоянии. На это указывает высокое
значение
0
и низкое пластической вязкости (
пл.
).
Буровые растворы с Поливис -2 идеальны для ГС.
Если горизонтальное бурение ведется с обычными
промывочными жидкостями, твердая фаза оседает на
стенках скважины и может привести к скоплению
выбуренной породы и прихвату бурильных труб.
Поливис -2 обеспечивает прекрасное удерживание
твердой фазы во взвешенном состоянии и эффективную
Dostları ilə paylaş: |