Azərbaycan dünya əDƏbiyyatinda beynəlxalq Simpoziumun materialları



Yüklə 9,15 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/273
tarix11.07.2018
ölçüsü9,15 Mb.
#55068
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   273

AZƏRBAYCAN DÜNYA ƏDƏBIYYATİNDA Beynəlxalq Simpoziumun materialları 

20 


 

 

Summary 

 

Essad Bey,  entering the literature world with the magazine published in 

Berlinnamed “Die Literarische Welt  (The World Literature)  in 1926,was one of the most 

ostentatious writers of this publication.  The author whose real name was Lev Abramovic 

Noussimbaum introduced himself as Essad Bey in Berlin where he came in 1922.  The 

transformation journey of Lev Noussimbaum into Essad Bey is the adventure of an escape 

lasting lifelong.  

Essad Bey,  as a child at that time,  moved to West with his father to escape 

Bolshevik revolution  (His mother committed suicide).  They settled in the city of Berlin, 

Germany passing many countries.  The author,  settling in Viyana with his wife due to the 

pressure of National Socialism starting in 1932, had a profound shock as a result of betrayal 

of his wife.  After recovering the first written work was the novel of “Ali and Kino”. This 

novel originally written in German was published under the name of Kurban Said due to the 

fact that the name of Essad Bey was prohibited. Novel explains the love of Ali, fighting for 

the independence of Azerbaijan, for Nino, the Christian Princess, by reflecting the political, 

cultural and societal panorama of that period. The work featuring autobiographical handles 

Baku intensively. Baku for Essad Bey, is a utopian city of the past. He spent his childhood 

there and Muslims, Jews and Christians lived together as brothers.  

In this study,  the author’s biography and different social norms and culture,  taking 

into account thehistorical reality and fiction platform, in the context of the images of Bakü-

Berlin are discussed. 

 

Key Words:  Essad Bey culture conflict, historical reality, Bakü-Berlin



 

 

 



 

 


AZƏRBAYCAN DÜNYA ƏDƏBIYYATİNDA Beynəlxalq Simpoziumun materialları 

21 


 

ALMAS YILDIRIM’IN ŞİİRLERİNDE VATAN HASRETİ MOTİFİ 

ÇÖZÜMLEMESİ 

 

Yrd. Doç. Dr Ali BAYKAN 



(Selçuk Üniversitesi / Türkiye) 

 

GİRİŞ 

Azerbaycan  göçmen  şiirin  önemli  temsilcilerinden  olan  Almas  Yıldırım 

1907 yılında doğmuş ve 1952 yılında da ölmüştür. Kısa süren yaşamı boyunca her 

ne  kadar  Türkiye’yi  kendine  vatan  ettiğini  söylese  de,  devamlı  olarak  anavatanı 

olan Azerbaycan’ın özellikle de Bakü’nün hayaliyle yaşamıştır. Şiirlerini de vatan 

hasreti özlemi içinde kaleme almış ve aynı motifi her zaman ön plana çıkarmıştır.  

 

Oldukça  çileli  bir  hayat  süren  şairin,  gençlik  yıllarında  yazmış  olduğu 



şiirlerin, rakipleri tarafından kıskanılması ve KGB tarafından takip edilmesi sonucu 

şair için karanlık yılları başlamış olur.  

Şair, şiirlerinde vatan özleminin yanı sıra özgürlük, vatan sevgisi, vatan için 

kendini feda etmek gibi duyguların yüklü olduğu öğretileri öncelikle Azerbaycan 

daha  sonra  da  tüm  dünya  gençlerinin  duygularını  özgürlük  yolunda  harekete 

geçirmek için bilinçli şiirler yazmıştır.  

Yıldırım, Türkiye’ye kaçmadan önce sürgün edildiği Dağıstan, Kırım Türk-

menistan  ve  Türkiye’ye  kaçarken  İran’da  yakalandığında  burada  kaldığı  aşağı 

yukarı  bir  yıllık  bir  süre  içinde  de  şiirler  yazmıştır.  Böylece  Yazarın,  Azerbay-

can’da, 


sürgün ve göçmen yıllarında yazdığı şiirler üç gruba ayrılabilir.  

Her  üç  gruptaki  şiirlerinin  kaynağını  halktan  ve  onun  folklorundan  alan 

yazar  bu  üslubuyla  hem  kendini  hem  de  şiir  zevkini  birçok  vatan  özlemi  çeken 

insana, 


ahengi ve diğer üslup özellikleri ve konuları ile tattırmıştır.  

Azerbaycan 

edebiyatının ünlü şairlerinden Hüseyin Cavid ve Ahmed Cavad, 

M. 


Müşfig’in ve S. Hüseyin vd. gibi Yıldırım da aynı acıları çeken yazarlardandır.  

Özellikle  bu  ve  benzeri  kaderi  paylaşan  yazar  ve  şairlerin  eserleri  kasti 

incelenmemiş,  basılmamış,  yasaklanmış  ve  benzeri  engellerle  karşılaşmışlardır. 

Şair  ancak  Türkiye’ye  kaçtıktan  sonra  bazı  eserleri  ve  kendisi  hakkında  yazılan 

kitapları basılmış ancak bunların rahat bir şekilde Azerbaycan halkı ile buluşması 

uzun yıllar sonra gerçekleşebilmiştir. Bu eserlerin en önemlileri A. V. Yurtsever’in 

“Almas  Yıldırım’ın  Edebi  Şahsiyeti  ve  Şiir  Sanatı,  Seçilmiş  Şiirler,  İgidlere 

Sesleniş”  Yavuz  Onka’nın  “Azerbaycan  Şairleri  Almas  Yıldırım  ve  Mikayıl 

Muşfig”, Bekir Nebiyev’in “Didergin Şair”, şairin şiirlerinin toplandığı “Boğulma-

yan Bir Ses”, 

”Gara Destan” adlı kitaplarıdır. Bunların haricinde hakkında birçok 

makale, 


gazete yazıları, röportajlar da yapılmıştır. (Bkz. Nebiyev 1985 : S. 26) 

 

Gerek şairin yazmış olduğu şiirlerden, gerekse şair hakkında inceleme ya-



pan araştırmacı ve bilim adamlarının ortaya koyduğu verilerden Almas’ın şiirlerin-

de sadece vatan hasreti motifi değil, vatan, özgürlük doğa, ana, kardeş, sevgili, aşk, 

sevgi, 

kardeşlik,  göç vb.  motiflerin  de  edebi  üslup  çerçevesinde  işlenmiş  olduğu 



anlaşılmaktadır. Gençlik yılları şiirlerini oluşturan Azerbaycan’da yazdığı şiirlerde 

daha ziyade doğa ve özgürlük motifleri, Dağıstan, Kırım ve Türkmenistan şiirlerin-

de ise aynı motifler devam ettirilmekle beraber, ana, sevgili, özlem, aşk gibi motif-

ler daha baskındır. İran ve Türkiye’de yazdıkları ise büyük ağırlıklı olarak vatan-

ana hasreti, özgürlük, 

Azerbaycan ve Bakü’nün konu edildiği biçimdedir.  




Yüklə 9,15 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   273




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə