Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Folklor İnstitutu İzahli muğam lüĞƏTİ



Yüklə 1 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/34
tarix15.03.2018
ölçüsü1 Mb.
#32217
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34


Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası 

Folklor İnstitutu

İZAHLI

MUĞAM

LÜĞƏTİ

: $m:

Бак!-2015


Redaksiya heyəti:

A kif Əlizadə 

Firəngiz Əlizadə 

İsa Həbibbəyli 

Teymur Kərimli 

Fərhad Bədəlbəyli 

Siyavuş Kərimi 

Ərtegin Salamzadə 

Muxtar İmanov


b r,.  Ь \ Ь ^

  * :


I

  -  


9 9

Layihənin  rəhbərləri:

İsa  Həbibbəyli  -  A M EA-nm  həqiqi  üzvü

Fərhad Bədəlbəyli  -SSRİ  və  Azərbaycan  xalq  artisti,  professor

Tərtibçilər:  T a riyel  M əm m ədov  -  əm ək d ar  in cəsən ət  x ad im i, 

sənətşünaslıq  üzrə  elmlər  doktoru,  professor



Cavanşir  Quliyev  -  əm əkdar  incəsənət  xadimi,  professor

Ön  sözün  müəllifi:  Tariyel  Məmmədov  -  əm əkdar  incəsənət  xadimi, 

sənətşünaslıq  üzrə  elmlər  doktoru,  professor



Elmi  redaktorlar:  M uxtar  İmanov  -AM EA-nın  müxbir  üzvü 

Nailə  R əhim bəyli  -A M E A   F o lk lo r  İn s titu tu   “M usiqi  fo lk lo ru ” 

şöbəsinin  müdiri,  sənətşünaslıq  üzrə  elmlər  doktoru



Rəyçi:  Sevil  Fərhadova  -A M EA   M em arlıq  və  İncəsənət  İn stitu tu  

“M uğamşünaslıq”  şöbəsinin  müdiri,  sənətşünaslıq  üzrə  elmlər  doktoru



İngilis  dilinə  tərcümə  edən:  Vəfa  İbrahim ova  -  A M EA   F o lk lo r 

İnstitutu “Mərasim folkloru” şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, filologiya üzrə 

fəlsəfə  doktoru,  dosent

Kitab  Azərbaycan  M illi  Elmlər  Akademiyası  Folklor  İnstitutu  Elmi 

Şurasının  qərarı  ilə  (11.12.2014,  № 8)  çap  olunur.

İzahlı  muğam  lü ğəti.  B ak ı,  “O L ”  NPKT,  2015,  214  səh., 

illüstrasiyalarla

Azərbaycan  muğamı  dünyanın  mənəvi  dəyərlər  sisteminin  ən  nadir 

incilərindəndir. Azərbaycan muğam irsinin qorunub gələcək nəsillərə çatdırılması 

və dünyada  tanıdılması bizim mənəvi borcumuzdur.  Təqdim etdiyimiz növbəti 

muğam layihəsinin ali missiyası da məhz bundan ibarətdir.

Kitab  iki  hissədən  ibarətdir.  I  hissə  muğam  terminlərinin  şərhinə  həsr 

olunmuşdur. “Azərbaycan muğamı - kolleksiya” adlanan II hissədə isə muğamın 

ayrı-ayrı janr və növlərinə aid nümunələr toplanmışdır.

Kitab  musiqişünaslar,  folklorşünaslar,  bəstəkarlar,  musiqi  ifaçıları,  ali  və 

orta ixtisas musiqi məktəblərinin müəllimləri və tələbələri, həmçinin Azərbaycanın 

şifahi ənənəli musiqi yaradıcılığı ilə maraqlanan oxucular üçün nəzərdə tutulur.

M  490.5010000  sifaridə 

M  A -016-04-15  SljanŞlƏ

ISBN 978-9952-494-45-7

®  Folklor İnstitutu: azfolklor@yahoo.com 

© AMEA Folklor İnstitutu.  2015

© “OL” NPKT. 2015



Tariximiz  zəngindir.  Xalqımız  əsrlər 

boyu böyük sınaqlardan,  çətinliklərdən 

keçmiş,  ancaq  öz  mənliyini,  öz 

milliliyini,  öz  dilini  itirməmişdir.

Heydər  Əliyev

ON  SO Z

Elə maddi və mənəvi sərvətlər var ki, onlar əsrlərdən bəri cilalanaraq, 

nəsildən-nəslə  keçərək  m üasir  dövrün  tükənm əz  mədəni  xəzinəsinə 

çevrilmişdir.  Şərq musiqi professionallığına və şifahi ənənələrə əsaslanan 

muğam  məhz  belə  bir  sənət  abidəsidir.

Ənənəvi  klassik  musiqi  m ədəniyyətim izin  əsas  irsini  təşkil  edən 

m uğam   sənəti  hər  zam an  özünəm əxsus  xüsusiyyətləri,  m usiqisinin 

p ro fe s s io n a llığ ı,  e stetik   b a x ım d a n   m ü k əm m əlliy i,  h əy atiliy i  və 

dünyəviliyi  ilə  seçilmişdir.  A zərbaycan  m uğam   ifaçılığm ın  əsrlərlə 

cilalanmış vokal və instrumental ifa texnikası, musiqi təfsirinin  səciyyəvi 

üslub  x ü s u siy y ə tlə ri,  m illi  a lə tlə rim iz   ta r,  k a m a n ç a ,  q av alın  

q o v u ş u ğ u n d a n   y a ra n a n   x ü su si  rəng  ç a la rı  bu  sənəti  zirvələrə 

qaldırmışdır.  Qədim dövrlərdən muğama xas olan  improvizə xüsusiyyəti 

Şərq mədəniyyətinin bu təkrarolunmaz sərvətini fərqləndirən cəhətlərdən 

biri  olmuşdur.

Hər bir xalqın mədəniyyətinin inkişafı bu mədəniyyətin qayğıkeşliklə 

qorunm asından çox asılıdır.  Ulu öndərimiz,  ümummilli liderimiz Heydər 

Əliyevin  R espublikaya  rəhbərlik  etdiyi  dövrlərdə  mədəniyyətimizin, 

incəsənətim izin,  ədəbiyyatım ızın,  elmimizin  və  təhsilim izin  inkişafı 

sahəsində böyük nailiyyətlər əldə  edilmişdir.  Heydər Əliyev milli-mənəvi 

dəyərlərimizin  öyrənilməsini  və  qorunub  saxlanmasını  həmişə  mühüm 

bir vəzifə kimi irəli sürmüş və bu vəzifəyə uyğun olaraq muğam sənətinin 

inkişafı  istiqamətində  ciddi  tədbirlər  həyata  keçirilmişdir.

H eydər  Əliyev  ənənələrini  layiqincə  davam   etd irən   m öhtərəm  

Prezidentimiz  İlham   Əliyev,  YUNESKO  və  İSESKO-nun  xoşməramlı 

səfiri, Heydər Əliyev  Fondunun Prezidenti, millət vəkili M ehriban xanım 

Əliyeva  da  m uğam   sənətinə  böyük  diqqət  və  qayğı  ilə  yanaşaraq  bu 

sənətin  dünya  səviyyəsində  təbliğinə  geniş  imkan  və  şərait  yaradırlar. 

Respublikamızda  təşkil  edilən  beynəlxalq  musiqi  festivalları,  vaxtaşırı 

h ə y a ta   k e ç irilə n   m uğam   la y ih ə lə ri, 

o  cü m ləd ən   “ M uğam  

ensiklopediyası”  layihəsi  və  muğam  simpoziumlarının  təşkili  yaradılan 

imkan  və  şəraitin  m ühüm   göstəriciləridir.

5

İz

a

h



 

m

u

ğ

a

m

 



ğ

ə

ti



Yüklə 1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə