3.Peşəkar heyətin formalaşması.
4.Beynəlxalq əməkdaşlığın və ictimaiyyətlə əlaqələrin qurulması.
5. İnformasiya təhlükəsizliyinin təmin olunması və informasiyanın paylaşılması
Mərkəzi Elmi Kitabxananın 2017-cı ildə fəaliyyəti aşağıdakı laylar üzərində qurulub:
1.
Təlimatlandırılmış peşəkar heyət;
2.
Kitabxana üçün əsas göstəricilərin
1
artımı;
3.
Müasir kitabxana-informasiya qurumunun məqsəd və vəzifələri
2
;
4.
MEK strateji hədəfləri
3
;
5.
MEK təşəbbüsləri və yenilikləri;
6.
Oxucu icmasının cəlb edilməsi, formalaşmasına təsir və əməkdaşlıq.
STRATEJİ HƏDƏFLƏR İSTİQAMƏTİNDƏ ƏLDƏ EDİLMİŞ NƏTİCƏLƏR:
Mühüm nəticə 1: Kitabxana xidmətlərinin avtomatlaşdırılmış idarəetmə və nəzarət (VİS-
LİB – MEK) platformasının bütün modulları hazırlanıb istifadəyə verilib. (
Strateji hədəf 1:
Vahid İdarəetmə Sistemi (VİS)
4
platformasının bütün komponentlərinin – kitab, oxucu,
yazışma, sənədləşmə, maliyyə, insan resursları – tam hazırlanıb istifadəyə verilməsi).
Kitabxana xidmətlərinin avtomatlaşdırılmış idarəetmə və nəzarət (VİS-LİB – MEK)
platformasının bütün modulları hazırlanıb istifadəyə verilib. İnsan resurslarının
avtomatlaşdırılmış idarəetmə və nəzarət (VİS-HR MEK) platformasının bütün modulları
yenilənib, xəbərdarlıq rejiminin əlavə edilməsi ilə qanunvericiliyə uyğunlaşdırılıb. Proqramda
tətbiq edilən yeniliklərdən biri VİS-SCED bildirişin köməyi ilə müəyyən əlamətdar tarixlərin,
məsələn, müqavilənin bitmə tarixi, məzuniyyət, tapşırığın icrası və s. müddətinin bitməsinə dair
xatırlatma mexanizminin olmasıdır. Nəticədə proseslərin avtomatlaşdırılması və vaxta qənaətlə
yanaşı, obyektiv yanaşma təmin edilib. www.mek.az saytının yeni baza və kod strukturu
hazırlanıb, funksionallığı və çevikliyi artırılıb, axtarış sistemi (e-kataloq üzrə) və oxucular üçün
“şəxsi kabinet” modulu hazırlanıb istifadəyə verilib. Saytda yerləşdirilən elanlar MEK binasında
əməkdaşların və oxucuların istifadəsinə verilib, infoköşklərdə VİS-AN “Elan” proqram təminatı
vasitəsilə çevik və idarə oluna bilən vəziyyətə gətirilib.
Mühüm nəticə 2: Milli Rəqəmsal Yaddaş (MRY) bazası elmiləşdi. İşlək səviyyəyə gətirilmiş
MRY layihəsi çərçivəsində elmi mənbələrin sistemləşdirilmiş qeydiyyat siyahısının birinci
hissəsi hazırlandı, AMEA elmi müəssisələrinin əksəriyyəti tərəfindən MRY bazasına milli
yaddaşa salınması tövsiyə olunan sənədlərin siyahısı təqdim olundu, Azərbaycan
Respublikası Prezidenti yanında Elmin İnkişafına Dəstək Fondu Milli Rəqəmsal Yaddaş
layihəsinə dəstək verdi (Strateji hədəf 2: Milli Rəqəmsal Yaddaşın (MRY)
5
qeydiyyat,
1
Fondların, oxucuların, yeni daxil olan sənədlərin və kolleksiyaların sayı
2
Yeni keyfiyyətdə xidmətllərin təklif edilməsi, oxucu icmasının cəlb olunması və formalaşdırılması.
3
Bax səh.2
4
VİS – müəssisənin bütün mümkün proseslərinin avtomatlaşdırılması, inteqrasiyası, nəzarətdə saxlanılması və
mərkəzləşdirilmiş şəkildə idarəedilməsi sistemidir. VİS - Azərbaycan kitabxana-informasiya sistemi təcrübəsində ilk
dəfə olaraq məhz MEK-in proqram və texniki tələblərinə uyğun olaraq yerli proqram mühəndislərinin iştirakı ilə
hazırlanmış platformadır. 2019-cu ildə bütün komponentləri istifadəyə verilməlidir.
5
MRY Azərbaycan tarixi və mədəniyyətinin təbliği üçün çox əhəmiyyətli bazanın formalaşması məqsədilə
Azərbaycan dilində və Azərbaycanda hazırlanmış materiallar ilə yanaşı xarici dillərdə Azərbaycanı təbliğ edən
materiallar ilə də zənginləşdirilir. Bu isə materiallara elmi müəssisələri ilə yanaşı, Azərbaycanın xarici ölkələrdə
rəqəmsallaşdırma və qorunub saxlanılma proseslərinin işlək səviyyəyə gətirilməsi
(informasiya. proqram və texniki təminatının həyata keçirilməsi).
İşlək səviyyəyə gətirilmiş MRY layihəsi çərçivəsində elmi mənbələrin sistemləşdirilmiş
qeydiyyat siyahısının birinci hissəsi hazırlanıb, AMEA-nın 16 elmi müəssisəsi tərəfindən MRY
layihəsinə milli yaddaşa salınması tövsiyə olunan sənədlərin siyahısı ilə zənginləşdirilib. Milli
Rəqəmsal Yaddaş bazası elmiləşib. MRY-da “Siyahılar”
6
kateqoriyası yaradıldı və paralel olaraq
Vikipediyada yerləşdirildi. MRY-da sənədlərin sayı 8440-a çatdırıldı
7
.
Azərbaycan Respublikasının prezidenti cənab İlham Əliyevin imzaladığı sərəncamların icrasına
dair “ADR 100”, “Hüseyn Cavid 135”, İslam həmrəyliyi ili, alimlərin bibloqrafik sorğu
kitabları, rəqəmsal bazaları, sərgiləri və başqa kateqoriyalarda məlumat bazası yaradılıb.
Peşəkar heyətin formalaşması (Strateji hədəf 3).
Peşəkar heyətin formalaşması seminarlarda, konfranslarda və təqdimatlarda iştirak,
təlimatlandırma və təlimin yerli və xarici təcrübə ilə interqrasiyası, sərgilərin hazırlanması, kənar
təşkilatlara təcrübənin keçirilməsi üzərində qurulub. Təlim mövzuları Azərbaycan və xarici
dillərdə sərbəst resursların formalaşdırılması, kitabxana idarəetmə sistemində texniki və proqram
yenilikləri, universal sistemləşdirmə qaydaları, dünya elmi və mədəni irsinin Azərbaycan
haqqında məlumatlar daxil olmaqla vahid qeydiyyat sisteminə salınması və başqa istiqamətləri
əhatə edir. Təlimlər MEK strukturu daxilində (1-ci kateqoriya), MEK strukturları arasında (2-ci
kateqoriya) və kənar təşkilatlara (3-cü kateqoriya) aparılır. Peşəkar heyətin formalaşmasında
MEK əməkdaşları Azərbaycanda və xarici ölkələrdə keçirilən tədbirlərdə vahid strategiya və
mesajlarla, eləcə də təqdimat üslubu ilə çıxış edir, MEK-in kolleksiya təqdimatlarının,
ekskursiyaların, təlimatların, konfranslarda çıxışların mövzuları uzlaşdırılır, tədbirlər
əlaqələndirilir və komanda yanaşması tətbiq olunur. Hesabat ilində təlimlər əsasən aşağıdakı
mövzularda həyata keçirilib: “Vahid Qeydiyyat Sistemi daxilində Komplektləşdirmə və
kataloqlaşdırma qeydlərində korrəktə, redaktə və biblioqrafik qeydlər” MEK-in Proqramçılar və
yeni yaradılmış İnformasiya Resurslarına Nəzarət və Əlaqələndirmə şöbələri tərəfindən
Kitabxana-Xidmət şöbəsinə, kənar təşkilatlar və AMEA institutlarının əməkdaşlarına
“Vikipediyada məqalələrin yerləşdirilməsi” və “Elektron resurslardan istifadə qaydaları” və s.
Peşəkar heyəti formalaşdırma ilə yanaşı yetişmiş kadrların stimullaşdırılması və maddi
maraqlandırılması həmişəki kimi önəm kəsb edir. Əməkdaşların stimullaşdırması məqsədilə
MEK bölmələri arasında “Hesabat 2017” müsabiqəsi elan edildi, qalib bölmələr ezamiyyə səfəri
və pul mükafatı ilə fərqləndirildilər. Baxmayaraq ki, 2016-cı il ilə müqayisədə 2017-ci ildə aylıq
əmək ödənişinin aşağı olması səbəbindən yeni işə keçən əməkdaşların sayı 2 dəfə azalmış və 40-
dan 21-ə enmişdir, kadr axını ilə bağlı 2018-ci ilə olan proqnoz “pessima” olaraq qalır. Səbəb –
2017-ci ildə 44 əməkdaşın əməyinin ödənilməsi dərəcəsinin və, müvafiq olaraq, aylıq əmək
ödənişinin 2160 AZN azalmasıdır. Bu, MEK-in strukturuna AMEA RH tərəfindən təsdiq edilən
dəyişikliklərin nəticəsidir. Onsuz da yüksək olmayan aylıq əmək ödənişi baş vermiş dəyişiklik ilə
diplomatik nümayəndəlikləri tərəfindən, xarici araşdırıcılar və jurnalistlər tərəfindən də hazırlanmış mənbələr daxil
edilir, e-kataloq və rəqəmsal bazada əks olunması deməkdir.
6
Azərbaycan üçün milli dəyər kəsb edən “Azərbaycan Milli Qəhrəmanları”, “2016-cı ilin aprel ayının 4 günlük
müharibəsində şəhid olmuş əsgərlər”, “Atəşkəs dövründə şəhid olmuş əsgərlər”, “Qarabağ şəhidləri”, “1
979-
1989-cu illərdə sovet hərbi qüvvələri tərkibində SSRİ-nin Əfqanistanda apardığı müharibədə həyatını itirmiş
azərbaycanli əsgərləri”, “Azərbaycan
Elmi diasporu” adlı siyahılar.
7
Əhməd Cavad, Hüseyn Cavid, ADR, Bəxtiyar Vahabzadə, Molla Nəsrəddin, Səməd Vurğun, Cəfər Cabbarlı, Mirzə
Ələkbər Sabir, diplomatik materiallar, markalar, xəritələr və s..