Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu
Yüklə 1,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 110 illiyinə ithaf olunur. Ön sözün müəllifi: Akademik İsa Həbibbəyli Elmi redaktoru
- ISBN 978-9952-8142-7-9 © «Elm və təhsil», 2017
| Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu Vilayət Quliyev “FÜYUZAT”IN İKİ YAZARI Bakı – “Elm və təhsil” – 2017 2 “Füyuzat” jurnalının ilk sayının çapdan çıxmasının 110 illiyinə ithaf olunur. Ön sözün müəllifi: Akademik İsa Həbibbəyli Elmi redaktoru: Filologiya elmləri doktoru, professor Asif Rüstəmli Vilayət Quliyev. “Füyuzat”ın iki yazarı, Bakı – “Elm və təhsil” – 2017, 224 səh. “Füyuzat”ın iki yazarı” kitabında milli mətbuatımızda özünəməxsus yer tutan məcmuənin biri-birindən fərqli, lakin eyni dərəcədə məhsuldar və fəal iki yazarı – Krım türkü Asan Səbri Ayvazov (1878-1938) və Anadolu türkü Əhməd Kamal Akünal (1873-1942) haqqında əksər qismi milli ədəbiyyatşünaslığımızda yeni olan fakt və sənədlər əsasında söz açılır. Onların yalnız jurnalla bağlı fəaliyyəti izlənilmir, həm də bütünlükdə ömür yollarına və ədəbi fəaliyyətlərinə işıq tutulur. Kitab filoloqlar, tarixçilər, mətbuat tarixinin tədqiqatçıları, habelə geniş oxucu küt- ləsi üçün maraq doğura bilər. ISBN 978-9952-8142-7-9 © «Elm və təhsil», 2017 3 İsa HƏBİBBƏYLİ Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti, akademik ƏDƏBİYYATŞÜNASLIQ ANDINA SƏDAQƏT Azərbaycan cəmiyyəti təcrübəli diplomat və icti- mai xadim Vilayət Quliyevi ilk növbədə ədəbiyyatçı elm adamı kimi tanımışdır. Təxminən qırx ilə yaxındır ki, o, hansı vəzifədə çalışmasından asılı olmayaraq, elmi fəaliyyətini davam etdirməkdədir. Vilayət Quli- yevin diplomatik karyerası taleyi, ədəbiyyatşünaslıq fəaliyyəti isə arzusu və seçimidir. Fövqəladə və səla- hiyyətli səfir olaraq diplomatik xidmət sahəsindəki məsuliyyətli işi ilə filologiya elmləri doktoru, profes- sor kimi ədəbiyyatşünaslıq elmi istiqamətindəki yara- dıcılıq fəaliyyəti Vilayət Quliyevin qoşa qanadlarıdır. Ayrı-ayrı və fərqli sahələr kimi görünən bu yanaşı addımlar Vilayət Quliyevin simasında üzvi sintez ha- lında biri digərini tamamlayan, eyni amalın həyata keçirilməsinə həsr olunan zəruri fəaliyyət istiqamətlə- ridir. Artıq uzun illərdir ki, o, xarici siyasət sahəsində ölkəmizin müstəqil dövlətçilik ideallarına xidmət yol- larında böyük məsuliyyətlə və şərəflə öz işini uğurla davam etdirir. Azərbaycan dövlətinin beynəlxalq əla- qələrinin möhtəşəm salnaməsində Vilayət Quliyevin adı və fəaliyyəti ilə əlaqədar olan yaddaqalan əhə- miyyətli səhifələr də vardır. Eyni zamanda, müasir mərhələdə o, özünün yorulmaz elmi fəaliyyəti ilə 4 yaradıcı düşüncənin daha da inkişaf etdirilməsinə san- ballı töhfələr vermək vəzifəsini də layiqincə yerinə yetirir. Vilayət Quliyevin diplomatiya sahəsindəki fəaliy- yətinin fərqli və özünəməxsus səhifələrindən biri də dövlətlərarası münasibətlərdə azərbaycançılıq idealını, dövlət müstəqilliyi amalını daim ucada saxlamaqla yanaşı, həm də elmi-ədəbi və mədəni əlaqələrin inki- şaf etdirilməsinə xüsusi önəm verməsi ilə səciyyə- lənir. Xarici siyasət sahəsindəki fəaliyyətin Vilayət Quliyev formatında diplomatiya dövlətlərarası müna- sibətlərin, ədəbi-mədəni əlaqələr isə xalqlar arasındakı yaxınlıq və bağlılığın əsaslarını təşkil edir. Buna görə onun Fövqəladə və Səlahiyyətli Səfir kimi çalışdığı ölkələrin yaradıcı ziyalıları, elmi-mədəni qurumları ilə yaratdığı səmərəli əlaqələri siyasi-diplomatik işlə dostluq və əməkdaşlıq münasibətləri arasında möh- kəm və etibarlı körpülərin salınmasına xidmət edir. Məsələyə elmi cəhətdən yanaşdıqda isə Vilayət Quli- yev səfir kimi fəaliyyət göstərdiyi ölkələrlə Azərbay- canın elmi-ədəbi əlaqələrinin naməlum və çox əhə- miyyətli səhifələrini açan və bir çox hallarda qiymətli, nadir ədəbi-tarixi materialları ilk dəfə elmi dövriyyəyə gətirən yorulmaz elm adamı kimi görünür. Beləliklə o, çoxillik səmərəli fəaliyyəti nəticəsində Azərbaycanın Rusiya, Türkiyə, Polşa, Macarıstan, Gürcüstan və baş- qa ölkələrlə elmi-ədəbi və mədəni əlaqələrinin özünə- məxsus əhəmiyyətli salnaməsini yaratmışdır. Vilayət Quliyev xalqımızın görkəmli şəxsiyyətləri olan Mirzə Kazım bəy, Mirzə Cəfər Topçubaşov, Həsən bəy 5 Zərdabi, Əli bəy Hüseynzadə, Əhməd Ağaoğlu, Əli- mərdan bəy Topçubaşov, Haşım bəy Vəzirov, İsa Sultan Şahtaxtınski, Səməd Ağaoğlu, Behbud xan Cavanşir və başqaları haqqında əsaslı elmi tədqiqat- ların əsas müəlliflərindən biri kimi qəbul olunur. Tədqiqatçı-səfirin haqqında bəhs etdiyi şəxsiyyətlərə dair Azərbaycanla yanaşı, xarici ölkələrdəki arxivlər- də və kitabxanalarda saxlanan nadir sənədləri, namə- lum dövri mətbuat materiallarını, əlyazmalarını, epi- stolyar irsi üzə çıxarması, sistemləşdirməsi, təhlildən keçirərək ayrı-ayrı talelərin bütöv obrazını yaratması elmə də, ictimai fikrimizin inkişafına da, son nəticədə ölkələrarası münasibətlərin möhkəmləndirilməsinə də sanballı xidmətdir. Vilayət Quliyevin tərcümeyi-hal- ları xarici ölkələrlə bağlı olan görkəmli azərbaycan- lıları həm ölkəmizin milli maraqları, həm də onların taleyinin üzvi tərkib hissəsinə çevrilən həmin coğra- fiyaların reallıqları ilə əlaqəli şəkildə tədqiq edib araşdırması, şəxsiyyətin real və bütöv obrazının yara- dılmasına xidmət edir. Onun böyük mütəfəkkir sima- ları, görkəmli ədəbi şəxsiyyətləri mühiti və müasirləri ilə əlaqəli surətdə tədqiq edib öyrənməsi həmin şəx- siyyətlərin aid olduqları xarici ölkələrin də ədəbiy- yatının və tarixinin naməlum səhifələrinin açılmasına şərait yaradır. Bir çox məqamlarda Vilayət Quliyev elm sahəsində təkcə ölkəmiz üçün deyil, tərəfdaş xarici ölkələr üçün də «ilk dəfə» statusu daşıyan qiy- mətli səhifələrə imza atır. Bura onu da əlavə etmək lazımdır ki, Vilayət Quliyevin təqdimatında aşkar olunmuş fakt, hadisə, məlumat, tərcümeyi-hal göstə- Yüklə 1,55 Mb. Dostları ilə paylaş:
|