Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi naxçivan böLMƏSİ



Yüklə 5,32 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə205/205
tarix06.05.2018
ölçüsü5,32 Mb.
#42063
1   ...   197   198   199   200   201   202   203   204   205

Ill  təbəqə çərçivəsində a=3,816A°; C=36,793A°

Bu  tipli  birləşmələrdə  orta  layların  kristallik  quruluş 

çərçivələri  (anizot-ropiyası)  oktaedr,  üst  və  alt  qatların 

kristallik  quruluş  çərçivələri  isə  tetraedr  şəkilli  quruluşa 

malikdirlər.  GaInS

3

-Fe  monokristalmın  elektrik  keçiricili- 



yinin  ölçülməsi  göstərmişdir  ki,  monokristal  yüksək  elektrik 

keçricilikli  anizotropiyaya  malikdir.  İlkin  elektronoqrafık  və 

rentgenoqrafik  tədqiqatlar  göstərdi  ki,  Ga-In-S  sistemində 

romboedrik  çərçivəyə  malik  olan  digər  faza  da  mövcuddur 

(3,4).  Təəssüf ki,  bu  faza  hələlik  az  öyrənilmişdir  və  əlimizdə 

dəqiq  dəlillər  yoxdur.  Monokristalın  laylar  arası  elektrik 

keçiriciliyini  öyrənmək  üçün  müxtəlif ampulalarda  bişirilmiş 

kristal  nümunələri  götürərək  elektronoqrafık  üsulla  tədqiqat 

aparılmışdır.

Müxtəlif  nümunələrin  tədqiqatı  göstərdi  ki,  tetraedr 

çərçivəsində  yerləşən  atomların,  lcationların  və  ani onların 

yerləşmə  mövqeləri  oktaedrin  mərkəzinə  tərəf  öz  yerlərini 

dəyişir.Tədqiqatlar  nəticəsində  aydın  olmuşdur  ki,  müxtəlif 

temperatur  dəyişmələrində  bu  yerdəyişmələrin  sürətləri  də 

müxtəlif  olur.  Sıx  bağlantı  şəklində  olan  anionlarm 

yaratdıqları  T  və  O  boşluqlarında  kationlann  yerləşməsi 

aşağıdakı  kimidir:

S  1/3 İn;  1/2  Fe S In 2/3  Ga;  1/6 Fe S,

S  5/6 Fe S  İn S 2/3 Ga;  1/6 Fe S,

Sİ/2 Fe;  1/3  In S 5/6 FeS.

Tədqiqatların 

nəticəsində 

aydın 

olmuşdur 



ki, 

monokristalın  tərkibində  kim-yəvi  elementlərdən  hər  hansı 

biri  aparılan  təcrübələr  zamanı  kristalın  tərkibində  az  və  ya 

çox  olcluqda  onda  maddənin  elektronoqrafık  və  rentgenoq­

rafik xassələri  dəyişir.

Aparılan tədqiqatlar onu göstərir ki,  üçlaylı  Ga In  S

3

 -  


Fe  monokristalmda  rombaedrik  anizotropiyaya  malik 

çərçivələrdə  atomlar  daha  düzgün  yerləşir  və  laylararası 

qatlarda 

yerləşmiş 

kationların 

xarakteristikaları 

daha 

yaxşıdır.



Ədəbiyyat:

1. М.Г.Кязумов,  Г.Г.Гусейпов,  М.Г.Казымов,  Ш.ИГфагим- 

кызы  -   XI  Национальная  Конференция  по  Росту  Крис­

таллов, г.  Москва, 2004 г., с. 201

624



2.  М.Г.Кязумов,  И.Р.Амирасланов,  М.Г.Казымов  -   Сооб­

щение  НПО  Космических  исследований  г.  Бакы,  1980. 

с.209

3.  М.Г.Кязумов,  А.П.Жуклистов,  А.М.  Фолиенков,  3.Б.Звя­



гин.  Материалы  XIII Всесоюзной  конференции  по элект­

ронной микроскопии  г. Сумы,  1987, т.2  с. 453-455

4.  A.N.Anagnostopoulos  et.  al-  Phys.  Stat.  Sol. 1993,  77, 

p.595.


NAİLƏ  QARDAŞBƏYOVA

N a x ç ıv a n   D ö v lə t  U n iv e rsite ti

POLYAR OPTİK FONONLARDAN SƏPİLMƏ

Polyar  kristallarda  əks  işarəli  yüklərin  rəqsi  hərəkəti 

nəinki  deformasiya  potensialı  yaradır,  həm  də  uzağa  təsirli 

mikroskopik  elektrik  sahəsi  yaradır  ki,  bu  sahələrdə  də 

elektronların 

qarşılıqlı 

təsiri, 


yükdaşıyıcıların 

optik 


fononlardan  səpilməsinə  əlavə  pay  verir.  Təmiz  birləşmələrdə 

polyar 


səpilmə  mexanizmi 

üstünlük  təşkil 

edir. 

Bu

birləşmələrə 



A 3B 5

  və 


A 2B ()

 birləşmələrini  misal  gətirmək 

olar.  Polyarizasiya  qarşılıqlı  təsiri  atom  cütlərinin  hərəkəti 

zamanı meydana çıxır.

Otaq  temperaturunda  polyar  materiallarda  sspilmədo 

əsas rolu  uzununa optik fononlardan səpilmə ilə əlaqəlidir.

Polyar  rəqslərin  elektronlarla  qarşılıqlı  təsirinin  əsas

hissəsi


u ,

  = 


\

p

[*W

ifadəsi  ilə  verilir.  Burada 



H   -

  qarşılıqlı  təsirin  Hamilton

operatoru,  p(/?)  -  elektronların  yük  sıxlığı, 

(р[я)

 

-  elementar 



qəfəs  polyarizasiya  ilə  bağlıdır.  Atomun  effektiv  yükü  

elementar özəyin həcmi  V0  olarsa, onda polyarizasiya



p [ R ) = e u [ R ) / v

o

u



{

r

)  -  R

  nöqtəsində elementar qəfəsdə optik sürüşmədir.

625



Bu  polyarizasiya 

sıxlığı 

bağlı  yüklərlə  həyata  keçdiyi

• •  • • 

uçun


=  | 0  

[яЩ

d

[

r

)  -  elektronlar  tərəfindən  yaradılan  sahənin

induksiyası, 

s

[

r

)

  isə  polyarizasiya  ilə  bağlı  elektrik 

sahəsinin  intensivliyidir.

s

{

r

)= -  p{R)/e

0

Beləliklə,

Elektronların yaratdığı sahənin induksiyası

\



d

(/?) = 


- g ra d

e(p

4 л

\

r - R

/

e e(p 



-

 elektronun yüküdür. 

Ekranlaşma nəzərə alındıqda

#

q Q  -

  kəmiyyəti  Debay  ekranlaşma  oblastının  radiusunun 

tərs qiymətidir.

Parabolik  zona  üçün  elektronların  vadilərarası  keçidə 

uyğun  optik  fononlardarı  səpilməsinin  ehtimalı  [1-2J  işlərində 

göstərilmişdir.  Bu  halda  səpilmənin  ehtimalı  enerji  artdıqca 

uzundalğah akustik fononlara nisbətən sürətlə artır.

Sferik  və  parabolik  zonalar  halında  bucaqlara  nəzərən 

inteqrallamaları 

yerinə 

yetirib, 



yükdaşıyıcıların 

optik 


fononlarla  qarşılıqlı  təsirinin  ehtimalı 

W ( k )

  üçün  aşağıdakı

ifadəni alarıq

626



^ / nr n 

3



\ T~2  Tvclci

 +

W  + <7o)



Отлх

 

3



+ l)] j 7"7---Tv2*fy



<7™

 W  + 


cJo)

burada 


co0 -

  optik  fononun  teəliyi, 



n -

  baş  kvant  ədədi, 



v -  

Pausson  əmsalı, 



V0 -

  elementar  özəyin  həcmi, 



q -

  eninə  və 

uzununa rəqslərin tezliyidir.

%

Ədəbiyyat:



1.  Велиев  З.А.  Коэффициент  заполнения  дислокации  ФТП.  1986, 

т. 20, в  11,  с.  17-31.

2.  Veliev  Z.A.,  Kardashbekova  N'.A.  Recombination  of  holesin 

dislocation  centers  in  an  electric  field.  Fizika.  2000,  v.6,  №4,  p. 

59-60.

M Ə H Ə R R Ə M  İ B R A H İ M O V  

A M  E A   N a x ç ıv a n   B ö lm ə s i 

T ə b ii E h tiy a tla r   İn s titu tu

İNFORMASİYA ÖLÇMƏ SİSTEMLƏRİNİN ƏSAS

XÜSUSİYYƏTLƏRİ HAQQINDA

İnformasiya ölçmə sistemləri (1) bir sıra digər qurğu və 

komplekslərlə  bərabər  həm  naqilli,  həm  də  naqilsiz 

informasiya  mübadiləsi  əsasında  müxtəlif  parametrlərə  görə 

təbii ehtiyatların  öyrənilməsində geniş tətbiq edilirlər.

Təbii  ehtiyatların  öyrənilməsi  sahəsi  bir  çox  tədqiqat 

istiqamətlərini  və  tədqiqat  problemlərini  özündə  cəmləşdirir. 

Hər bir tədqiqat istiqaməti,  eləcə də  hər  bir tədqiqat problemi 

onların  qarşısında  olan  tələblərə  uyğun  olaraq  tədqiqatı 

uyğun sahənin inkişafını  təmin edən texniki və digər sahələrin 

metod  və  qaydaları  əsasında  yerinə  yetirir.  Metod  və 

qaydalarından  istifadə  olunan  texniki  və  digər  sahərlərin 

müxtəlifliyi  və  inkişafı sayəsində təbii ehtiyatların  öyrənilməsi 

sahəsi  təkmilləşir  və  əhəmiyyətli  göstəricilərlə  zənginləşir.

627

w ( k )  =

V,

o

Amıı со,

/   _  ♦  N2

е е

VÄe,

o v r  (ro 



J

h v


Təbii 

ehtiyatların 

öyrənilməsi 

sahəsinin 

inkişafı 

öz 


növbəsində metod  və  qaydalarından  istifadə  olunan  sahələrin 

qarşısında  uyğun  tələblərin  meydana  çıxmasını  şərtləndirir. 

Yeni  tələblərin  aşkar edilməsi,  texniki  və digər sahələrdə  təbii 

ehtiyatların  öyrənilməsini  təmin  edən  uyğun  məhsuldar  və 

iqtisadi  cəhətdən  əlverişli  olan  metod  və  qaydaların  işlənib 

hazırlanmasını  və  bunların  da  əsasında  yeni  quruluşlu 

geofiziki  cihazların  (2) və  digər  avtomatlaşdırılmış  qurğuların 

yaranmasını təmin edir.

Təbii 

ehtiyatların 



öyrənilməsinin 

müxtəlif 

mərhələlərində -  istər  təbii  ehtiyatların  axtarışında,  istərsə  də 

onların  istismar  olunmasında,  geniş  surətdə tətbiq  edilən  əsas 

avtomatlaşdırılmış  sistem  -   informasiya  ölçmə  sistemidir. 

İnformasiya 

ölçmə 

sistemləri 



təbii 

ehtiyatların 

müəyyənləşdirilməsi  zamanı  onların  yaranması  formasına 

uyğun  olan  parametrlər haqqında,  yaranmış  təbii ehtiyatların 

olduqları  sahələrin  ölçüləri  haqqında,  bu  təbii  ehtiyatların 

ətraf mühitlə əlaqəsi  haqqında  olan  informasiyaların  və  digər 

informasiyaların 

ölçülməsi 

prosesini 

avtomatlaşdırılmış 

olaraq yerinə yetirirlər.

Təbii  ehtiyatların  uyğun  istismarı  zamanı  informasiya 

ölçmə sistemləri  vasitəsi  ilə  məhsuldarlıq,  ətraf mühitlə  əlaqə, 

şəraitə  uyğun  parametrlər  haqqında  olan  informasiyaların  və 

digər  informasiyaların  ölçülməsi  və  bununla  da  istismara 

nəzarət  və  diaqnostika  proseslərinin  yerinə  yetirilməsi  təmin 

edilir.

Göstərilən 



bütün 

hallarda 

təbii 

ehtiyatların 



öyrənilməsi  ilə  bağlı  olan  proseslər  və  təbii  sərvətlər 

haqqındakı  informasiyanın  alınması  və  ölçülməsi  iformasiya 

ölçmə  sistemləri  vasitəsi  ilə  müəyyən  edilmiş  yerlərdə  və 

müəyyən  olunmuş  vaxtlarda  yerinə  yetirilir.  Təbii  ehtiyatları 

xarakterizə  edən  parametrlər  haqqındakı  informasiyanın 

alınmasının  və  ölçülməsinin  tədqiq edilən  obyektin  yerinin  və 

tədqiqat  vaxtının  göstərilməsi  ilə  müşayət  olunması  özünə 

məxsus əhəmiyyət kəsb edir.

Həm  təbii  sərvətlərin  müəyyənləşdirilməsində,  həm  də 

onların 


istismarında 

informasiyanın 

avtomatlaşdırılmış 

vasitələrlə kimi  alınması, çevrilməsi və ölçülməsi üçün  istifadə 

olunan  informasiya  ölçmə sistemləri müəyyən  ardıcıllıqla  bir- 

biri  ilə  əlaqələndirilmiş  uyğun  funksiyaları  yerinə  yetirən 

qurğular 

toplusundan 

ibarətdirlər. 

İnformasiya 

ölçmə



sistemlərinin  əsas  funksiyalarının  yerinə  yetirilməsi  ilə 

bərabər,  müəyyər  qurğular  əsasında  tədqiq  edilən  obyektin 

yeri,  tədqiqat  tarixi  və  tədqiqat  vaxtı  kimi  parametrlərin 

müəyyənləşdirilməsi  funksiyalarının  da  yerinə  yetirilməsi 

obyektlərdən  alınan  informasiyanın  hər  tərəfli  işlənməsində 

böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Göstərilən  parametrlərdən  təbii  ehtiyatların  öyrənil­

məsi  proseslərinin  ayrı-ayrı  mərhələlərinin  yerinə  yetirilmə­

sində  istifadə  olunması,  informasiya  ölçmə  sisteminin  öz 

funksiyasım  da  zənginləşdirmiş  olur.  Təbii  ehtiyatların 

öyrənilməsi 

proseslərinin 

ayrı-ayrı 

hissələrinin 

yerinə 

yetirilməsində  vaxt,  tarix  və  yer  kimi  faktorların,  müəyyən 



ardıcıllıqla 

göstərilməsi 

bu 

proseslərin 



biri-birindən 

seçilməsini  və  onların  ayrı-ayrılıqda  təhlil  edilməsini  təmin 

edir.

Təbii  ehtiyarların  öyrənilməsi  proseslərinin  yerinə 



yetirilməsi,  müxtəlif faktorlarla  zənginləşdirilmiş  informasiya 

ölçmə  sistemlərində  müəyyən  qurğuların  yaranması  və  bu 

qurğuların  uyğun  ardıcıllıqla  sistemdə  birləşdirilməsi  ilə 

bağlıdır.  Bu  bağlılıq  informasiya  ölçmə sistemlərinin  müxtəlif 

funksiyalı  bloklar  əsasında  olan  inkişafına  öz  uyğun  təsirini 

göstərir.  İnformasiya  ölçmə  sistemlərinin  inkişafı  isə  təbii 

ehtiyatların  öyrənilməsi  proseslərinə  öz  təsirini  göstərir  və  bu 

proseslər  də  sistemlərin  ayrı-ayrı  blokları  qarşımda  müəyyən 

tələblərin yaranmasını təmin edirlər.

Ədəbiyyat:

1.  М.П.Цапенко.  Измерительные  информационные  системы.  M., 

«Энер-гоатомиздат»,  1985 г.

2.  Б.С.Вольвовский,  Н.Я.Купин,  Е.И.Терехин.  Краткий  справоч­

ник по полевой геофизике. М., «Недра»,  1977 г.

629



>

C A V İ D   M U S T A F A Y E V  

RAFİQ  NƏCƏFOV



A M  E A   N a x ç ıv a n   B ö lm ə s i 



T ə b ii E h tiy a tla r  in s titu tu

TƏDQİQ  EDİLƏN OBYEKTLƏRDƏN

İNFORMASİYANIN 

ALINMASI VƏ  TOPLANMASI

Geoloji  kəşfiyyat  işlərinin  aparılmasında,  faydalı  qazıntı­

ların  axtarışı  və  kəşfiyyatında  çöl  geofizikasının  əsas  metod­

larının  yerinə  yetirilməsinin  təşkili  xüsusi  əhəmiyyətə  malik­

dir.  Çöl  geofizikasının  müxtəlif metodları elektrik  və elektron 

avadanlıqları  əsasında  yaradılmış  çoxfunksiyalı  qurğular  və 

sistemlər  vasitəsi  ilə  realizə  oluna  bilərlər.  Bu  qurğu  və 

sistemlərin 

əsas 


funksiyalarından 

biri 


tədqiq 

olunan 


obyektlərdən 

onları 


xarakterizə 

edən 


informasiyanın 

alınmasıdır  (1). 

Tədqiq 

olunan 


obyektlərdən 

alınan


informasiya  həm  elektrik,  həm  də  qeyri  elektrik  kəmiyyətləri 

formasında 

ola 

bilərlər. 



Qeyri 

elektrik 

kəmiyyətləri 

formasında  olan  informasiyanın  geofiziki  cihazlar  tərəfindən 

qəbul  edilməsi  üçün  onun  elektrik  kəmiyyələri  şəkilində  olan 

informasiyaya  çevrilməsi  məqsədə  uyğundur.  Bu  obyektdə 

informasiyanın  həm  elektrik,  həm 

də  qeyri  elektrik 

kəmiyyətləri  şəkilində  alınmasını  təmin  etmək  üçün  onun 

müxtəlif  yerlərində  uyğün  sayğaclar  quraşdırmaq  lazımdır. 

Həssas  elementlər  vasitəsilə  geofiziki  cihazlara  təsir  edə  bilən 

ilkin 


qeyri  elektrik  kəmiyyətlərin  uyğun  anoloq  elektrik 

kəmiyyətlərinə çevrilməsi mümkündür (2).

Müxtəlif  sorğu  metodları  ilə  uyğun  həssas  elementlərdən 

alman  ilkin  və  yaxud  sonrakı  forması  analoq  elektrik 

siqnalları  şəkilində  olan  infarmasiya  daşıyıcı  siqnalların 

öyrənilməsi  göstərilən  obyektin  tədqiqini  müəyyənləşdirir. 

Tədqiq edilən  obyektin  öyrənilməsi  alınan elektrik siqnalların 

daşıdıqları  informasiyanın  işlən-məsi  ilə 

bağlıdır. 

Bu 


informasiyanın  işlənməsini  təmin  etməklə  sınaqdan  keçirilən 

obyekti  xarakterizə edən parametrlər müəyyən edilə bilər.

Sınaqdan  keçirilən  obyekti  xarakterizə  edən  parametrlərin 

öyrənilməsini  təmin  etmək  məqsədi  ilə  obyektin  çoxlu  sayda

630



о

yerlərdə quraşdırılmış müxtəlif  sayğaclardan  informasiyanın 

toplanmasını 

və 


göndərilməsini  təmin  etmək  lazımdır. 

Tədqiq  edilən  obyektin  uyğun  yerlərindən  informasiyanın 

alınmasını  və  toplanmasını  xüsusi  piramidal  formalı  qurğu 

vasitəsi 

ilə  yerinə  yetirmək  mümkündür.  Bu  qurğunun 

mahiyyəti  ümumi  halda  göstərilmiş  sxem  ilə  aydınlaşdırıla 

bilər ( şəkil  1).

Qurğu  1,2,3,....,  N-1,N  qirişlərindən,bir  M  çıxışından  və 

Kı,K2,  Кз,...,  K

n

-



i

„  K


n

  ikitərəfli  informasiya  mübadiləsini 

təmin edən xüsusi  kontaktlardan ibarətdir.

Qurğunun 

1,2,3,.. .,N-1 ,N 

girişlərində 

birləşdirilmiş 

sayğaclardan 

hər 

hansı 


biri 

ilə 


qurğunun 

çıxışına 

birləşdirilmiş  çevirici 

arasında  iki 

tərəfli 

informasiya 

mübadiləsini  təmin  etmək  üçün  1,2,3...,N-1,  N  kontakt­

larından  uyğunu  işə  salınır.  İşə  salınmış  kontaktın  köməyi  ilə 

uyğun  elektrik  dövrəsi  qapanır  və  girişə  birləşdirilmiş  tələb 

edilən  sayğaclardan  M  çıxışına  birləşdirilmiş  çeviriciyə 

informasiya 

daxil 


olur. 

Qeyd 


etmək 

lazımdır 

ki, 

K

i



,K2,K

3

,...,K



n

-

i



,  K

n

  kontaktları  diskret  və  yaxud  inleqral 



formasında  hazırlanmış fərdi  kontraklardırlar.

Sxerni  şəkildə  göstərildiyi  kimi,  ııfPorma&iyanın  alınmasını 

və  toplanmasını  təmin  edən  N  sayda  girişli  və  bir  çıxışlı  (M) 

Dİramidal  formalı  qurğu  vasitəsilə  iki  cür  metodla  sınaqdan 

ceçirilən 

obyektdən 

informasiyanın 

alınmasım 

və 

toplanmasını  təmin  etmək  mümkündür.  Bu  metodlardan  biri 



ondan  ibarətdir  ki,  obyekti  xarakterizə  edən  parametrlər 

haqqındakı  informasiya  tələb  edilən  ünvanda  yerləşən 

sayğaclardan  alınır.  Bu  halda  uyğun  informasiya  dövrəsinin 

qapanmasinı  təmin  edən 

K

i

,K2,K



3

,...,K


n

-

i



,  K

n

 



kontaktl­

arından  yalnız  biri  işə  salmır  və  iki  tərəfli  informasiya

631



mübadiləsi 

təmin 


edilir. 

Sınaqdan 

keçirilən 

obyekti 


xarakterizə  edən  parametrlər 

haqqındakı  informasiyanın 

alınması  və  toplanmasını  təmin  edən  metodlardan  digəri 

ondan  ibarətdir  ki,  obyektin  müxtəlif  yerlərində  quraşdırıl­

mış 

sayğaclardan  informasiyanın  alınması  və  toplanması 



ardıcıl  olaraq  dövri  şəkilədə 

yerinə 


yetirilir.  Bu  halda 

K

i



,K

2

,K



3

,...,K


n

-

i



,  K

n

 



kontaktları  ardıcıl  olaraq  qapanır  və 

hər  biri  informasiya  mübadiləsi  yerinə  yetirildikdən  sonra 

əvvəlki  vəziyyətə  qayıdır.  Bundan  sonra  yenidən  ardıcıl 

olaraq  kontaktlar 

qapanırlar  və 

uyğun  infor  -masiya 

mübadiləsi  təmin edilir.  Sonra  proses təkrar  olunur.

N ə t i c ə :

Tədqiq  olunan  obyektlərdən  informasiyanın  alınması  və 

toplanması  prosesi  izah  edilir.  Sınaqdan  keçirilən  obyektdən 

informasiyanın  alınması  ünvan  və  dövri  sorğu  vasitəsi  ilə 

yerinə 


yetirilir. 

Piramidal 

formada 

qurulmuş 

xüsusi 

kontaktlardan  ibarət  qurğunun  köməyi  ilə  tədqiq  edilən 



obyekti  xarakterizə  edən  parametrlər  haqqındakı  informa­

siyanın toplanması  təmin edilir.

Beləliklə, tədqiq  edilən  obyektdən  informasiyanın alınması və 

toplanması prosesi müxtəlif metodlarla yerinə yetirilir.

Ə d ə b i y y a t :

1.  Страхов А.Ф.  Автоматизированные  измерительные  комплексы. 

М.:  Энергоиздат,  1982.

2. 


Орнатский  П.П. 

Теоретические  основы  информационно­



измерительной техники. КиеЕ:, Вища школа,  1983.

Yığılmağa  verilmiş 03.02.2005.

Çapa imzalanmış 20.04.2005.

Şərti çap vərəqi 39,5.  Sifariş №  108.

Kağız formatı 60x84  1/16.  Tiraj 300.

Kitab «Nurlan» nəşriyyat-poliqrafiya müəssisəsində 

hazır diapozitivlərclən çap olunmuşdur.

Direktor: prof. N.В.Məmmədli


Yüklə 5,32 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   197   198   199   200   201   202   203   204   205




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə