Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi nizami adına ƏDƏBİyyat institutu nizami Tağısoy qaraçay əDƏBİyyati



Yüklə 1,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/97
tarix31.10.2018
ölçüsü1,83 Mb.
#76938
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   97


AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI
NİZAMİ adına ƏDƏBİYYAT İNSTİTUTU
Nizami  Tağısoy
QARAÇAY  ƏDƏBİYYATI
Kitab AMEA-nın Nizami adına Ədə-
biyyat  İnstitutunun  Elmi  Şurasının 
23 iyun 2016-cı il  tarixli 5 saylı icla-
sının qərarı ilə nəşr olunur.
“Elm və təhsil”
Bakı-2016


Elmi redaktor və 
ön sözün müəllifi:   İsa Həbibbəyli
 
 
 
AMEA-nın Vitse-Prezidenti,
 
 
 
Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun 
 
 
 
direktoru, akademik
Rəyçilər:    
Məmməd Əliyev
 
 
 
AMEA-nın Nizami adına Ədəbiyyat 
 
 
 
İnstitutunun direktor müavini,
 
 
 
filologiya üzrə elmlər doktoru, professor
 
 
 
 
 
 
Bədirxan Əhmədov
 
 
 
AMEA-nın Nizami adına Ədəbiyyat 
 
 
 
İnstitutunun Asiya Xalqları Ədəbiyyatı  
 
 
 
şöbəsinin müdiri, filologiya üzrə elmlər  
 
 
 
doktoru, professor
 
 
 
Elman Quliyev
 
 
 
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji 
 
 
 
Universiteti  “Türk araşdırmaları” 
 
 
 
Elmi-Tədqiqat Mərkəzinin elmi rəhbəri,
 
 
 
filologiya üzrə elmlər dortoru, professor
 
 
 
Fərrux Məmmədov
 
 
 
Bakı Slavyan Universiteti Azərbaycan 
 
 
 
Ədəbiyyatı kafedrasının dosenti, 
 
 
 
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
 
 
 
Nizami Məmmədov-Tağısoy. Qaraçay ədəbiyyatı. Bakı, 
“Elm və təhsil”, 2016,  312 s.
Kitabda Qaraçay türklərinin folklor, dastan yaradıcılığı, yazılı ədə-
biyyat nümunələri, çoxsaylı bədii-poetik örnəkləri nəzərdən keçirilir, 
şair və yazıçıların əsərləri təhlil obyektinə çevrilir. Onların əsərlərində-
ki etnik cizgilər, milli çalarlar, obrazlar aləmi, ideya-estetik yanaşmalar 
səciyyələndirilir, Qaraçay ədəbiyyatının əsas istiqamət və perspektivlə-
ri müəyyənləşdirilir. Əsər Qaraçay türklərinin ədəbiyyatının Azərbay-
can  ədəbiyyatşünaslığında  öyrənilməsi  istiqamətində  ilk  təşəbbüsdür. 
Kitab  bakalavrlar,  magistrlər,  doktorantlar,  türkoloqlar,  mütəxəssislər 
və geniş oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulmuşdur.
ISBN 


Qaraçay  ədəbiyyatı
3
KİTABIN  İÇİNDƏKİLƏR
İsa Həbibbəyli. Qaraçay ədəbiyyatı Azərbaycan  
ədəbiyyatşünaslığında ......................................................10
GİRİŞ ..............................................................................14
I FƏSİL. Qaraçaylılar və malkarlar haqqında 
ümumi məlumat .............................................................25
1.1.Tarixi-etnoqrafik  mənbələr qaraçaylılar haqqında ....25
1.2. Qaraçay-malkar türkləri dastan və əfsanələrdə .........32   
1.3.Qaraçay-malkar türkləri Avropa və rus  
mənbələrində ....................................................................36
1.4. Qaraçay-malkarlar Rusiya və Türkiyə  
münasibətləri müstəvisində ..............................................42
1.5. Qaraçay-Çərkəz Respublikası və qaraçaylılar ..........49
Ədəbiyyat .........................................................................57
II FƏSİL. Qaraçay-malkar adət-ənənələri və 
şifahi xalq yaradıcılığı....................................................59
2.1. Qaraçay-malkar  adət-ənənələri ................................59
Ədəbiyyat .........................................................................65
2.2.Qaraçay-malkarların təqvim poeziyası ......................66
Ədəbiyyat .........................................................................72
2.3. Qaraçay-malkar  poeziyasında  ənənəvi  konsept .....72
Ədəbiyyat .........................................................................76
2.4.Nağıllar ......................................................................76
2.5. Qaraçay-malkar  “Nart” qəhrəmanlıq eposu .............79
Ədəbiyyat .......................................................................100
2.6.Atalar sözü, zərbi məsəllər, alqışlar və tapmacalar ..101
Ədəbiyyat .......................................................................105
2.7. Xalq nəğmələri ........................................................105
Ədəbiyyat ....................................................................... 113
2.8.Qaraçay şifahi xalq yaradıcılığının janr 
təsnifatı və tədqiqi problemləri ...................................... 113
Ədəbiyyat .......................................................................123


Nizami Tağısoy
4
III FƏSİL. Qaraçay yazılı ədəbiyyatının təşəkkülü ..125
3.1. Qaraçay poeziyası haqqında ümumi məlumat ........134
3.2.Qaraçay ədəbiyyatında dram janrı nümunələri  .......143
3.3. Qaraçay ədəbiyyatının mövzu axtarışları ................148
3.4. İslam bəy Krımşamxalov (Teberdici) -  
ilk Qaraçay maarifçisi və ictimai xadimi .......................160
3.5. İslam Xubiyevin (Qaraçaylının) publisistikası .......164
3.6. İssa Qaragetov poeziyasının motiv və obrazları .....166
3.7.Həzrət Urtenov və  Qaraçay yazılı ədəbiyyatının 
təşəkkülü problemləri .....................................................169
3.8.Davud Bayqulovun orijinal və tərcümə 
yaradıcılığı .....................................................................178
3.9. Həsən Appayevin nəsr yaradıcılığı .........................179
Ədəbiyyat .......................................................................182
IV FƏSİL. 1940-1960-cı illər Qaraçay ədəbiyyatında 
janrlar ...........................................................................185
4.1. 40-60-cı illər Qaraçay poeziyası: başlıca  
xüsusiyyətləri, əsas nümayəndələri ................................188
4.2. Qaraçay ədəbiyyatında poema janrı və onun 
müxtəlif tipləri ...............................................................204
4.3. Qaraçay nəsrində hərbi memuar, sənədli oçerk 
və  povest janrı ............................................................... 211
4.4. Harun Boqatıryovun «Vətən uğrunda» 
memuarı .........................................................................213
4.5. Seyid Laypanovun ”Qaraçay oğlu – Belarusiya 
qəhrəmanı” əsərində arxiv sənədlərindən istifadə .........215
4.6. Hənəfi Ebzeyev yaradıcılığında müharibə  
mövzusu .........................................................................220
4.7. 1940-1960-cı illər Qaraçay romanının ideya, 
mövzu və problem axtarışları .........................................228
Ədəbiyyat .......................................................................240


Yüklə 1,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   97




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə