Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi nizami adına ƏDƏBİyyat institutu
Yüklə 5,1 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Almaz Ülvi.
- Вафа Гаджиева.
- Aygün Orucova.
- Nigar Aslanova.
- Ədəbiyyat nəzəriyyəsi Paşa Kərimov.
- Səidə Sadıqova.
- Elnarə Akimova.
- Ədəbi əlaqələr Cavidə Məmmədova.
- İlahə Quliyeva.
- Əlyar Səfərli
- ƏDƏBİYYAT MƏCMUƏSİ LITERATURE COLLECTION ЛИТЕРАТУРНЫЙ СБОРНИК
- Töhfə Talıbova Publishing editor: Tohfa Talibova Редактор издательства: Тохфа Талыбова Texniki redaktor: Rəşid Kərimli
367 sehrində” adlı məruzələrlə çıxış etmişlər. Sonda alimin ailəsi adından oğlu Vüsal Arzumanlı institut rəhbərliyinə atasının xatirəsini əziz tutduqları üçün minnətdarlıq bildirmişdir. 13 mart – Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunda “Azərbaycan ədəbiyyatında İslam həmrəyliyi və tolerantlıq” mövzusunda konfrans keçirilmişdir. Konfransı giriş sözü ilə akademik İsa Həbibbəyli aç- mışdır. Nizamişünaslıq şöbəsinin müdiri, f.ü.e.d. Nüşabə Araslı “Ni- zami Gəncəvinin yaradıcılığında dini tolerantlıq problemi”, Qədim dövr Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin müdiri, f.ü.e.d. İmamverdi Hə- midov “Şuubiyyə ədəbi-fikir cərəyanı və İslamda xalqların bərabərliyi ideyası”, Orta əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin müdiri, f.ü.e.d. Fəridə Əzizova “İslam sivilizasiyasında tolerantlıq və humanitar də- yərlər problemi”, f.ü.e.d. Məhəmmədhəsən Qənbərli “Məhəmməd Peyğəmbərin hədislərində ümumbəşəri dəyərlər”, f.ü.e.d. Baloğlan Şəfizadə ““Hüseyn Cavidin “Peyğəmbər” dramında Məhəmməd Pey- ğəmbərin obrazı” adlı məruzələrlə çıxış etmişlər. 17-18 mart – AMEA Nəsirəddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasında Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu və Alimlər Evinin təşkilatçılığı ilə “Novruz təqvimi: lirikada və astrofizikada” mövzu- sunda ikinci “Fizika və lirika” konfransı keçirilmişdir. Tədbiri giriş sözü ilə açan AMEA-nın vitse-prezidenti, aka- demik İsa Həbibbəyli xalqımızın ən əziz bayramı olan Novruzun eti- mologiyası, onun Azərbaycan ədəbiyyatında yeri və elmi paralelləri barədə əhatəli məruzə ilə çıxış edib. Novruz bayramının dünyanın bir sıra ölkələrində müxtəlif adlarla qeyd olunduğunu, lakin eyni məqsəd daşıdığını bildirən akademik İsa Həbibbəyli bu bayramın 2009-cu ildə YUNESKO tərəfindən Bəşəriyyətin Qeyri-maddi mədəni irs üzrə Reprezentativ siyahısına daxil edilməsinin xüsusi əhəmiyyət kəsb etdiyini bildirib. Novruzun Hələ Nuh peyğəmbərin zamanından – tor- pağın oyanışından başladığını diqqətə çatdıran akademik İsa Həbib- bəyli bununla bağlı hələ də xalqımızın yaddaşında yaşayan əfsanə və rəvayətlərin elmi səciyyəsindən söz açmışdır. AMEA Fizika-Riyaziyyat və Texnika Elmləri Bölməsinin aka- demik-katibi, AMEA-nın müxbir üzvü Nazim Məmmədov çıxış edə- rək, konfransın işində ədəbiyyatşünaslarla yanaşı, texniki və təbiət elmlərinin nümayəndələrinin birgə iştirakının səmərəli və əhəmiyyətli olduğunu bildirib. Nəsirəddin Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının di- rektoru, müxbir üzv Namiq Cəlilov “Novruz mərasimləri və astro- 368 fizika elmi” adlı məruzəsində ədəbiyyatla fizikanın bir-birini tamam- ladığını və zənginləşdirdiyini diqqətə çatdırıb. AMEA Humanitar Elmlər Bölməsinin akademik-katibi, akade- mik Teymur Kərimli, Folklor İnstitutunun direktoru, müxbir üzv Mux- tar İmanov, Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun şöbə müdiri, filo- logiya elmləri doktoru, professor Tahirə Məmməd məruzə ilə çıxış ediblər. AMEA Rəyasət Heyətinin Elm və təhsil idarəsinin rəisi, tex- nika elmləri doktoru, professor Əminağa Sadıqov, Alimlər Evinin di- rektoru, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Nuridə Quliyeva, fizika üzrə fəlsəfə doktoru Nazilə Soltanova, biologiya üzrə fəlsəfə doktoru, yazıçı Sadıq Qarayev çıxış edərək mövzu ilə bağlı fikir və mülahizələrini bölüşüb- lər. Çıxışlardan sonra akademik İsa Həbibbəyli rəhbərlik etdiyi institut əməkdaşları arasında “Fizika və lirika” mövzusunda ən yaxşı tərcümə müsabiqəsinin qalibi olmuş Leyli Əliyevaya xatirə hədiyyəsi və xüsusi mükafat təqdim edib. AMEA-nın Ədəbiyyat, Fizika, Folklor, Əlyazmalar, Riyaziyyat və Mexanika, Fəlsəfə, Botanika institutları, Şamaxı Astrofizika Rəsəd- xanası, Respublika Seysmoloji Xidmət Mərkəzi və digər elmi-tədqiqat müəssisələrinin əməkdaşlarının qatıldığı konfrans iki gün davam edib. Konfransda AMEA-nın vitse-prezidenti, akademik İbrahim Qu- liyev də iştirak edib. Tədbir Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasında səma cisimlərinin müşahidə olunması, Novruz tonqalı və bədii proqramla davam etdi- rilib. 7 aprel – Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunda görkəmli Azər- baycan şairi və ictimai xadim Molla Pənah Vaqifin anadan olmasının 300 illiyinə həsr olunmuş “Molla Pənah Vaqif və Azərbaycan realiz- mi” mövzusunda Elmi sessiya keçirilmişdir. Elmi sessiyanı giriş sözü ilə akademik İsa Həbibbəyli açmışdır. Sessiyada Erkən yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin müdiri, f.ü.e.d. Mahirə Quliyeva “Vaqif yaradıcılığı Aşıq ədəbiyyatı ilə klassik poeziyanın qovşa- ğında”, XX əsr (sovet dövrü) Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin müdiri, f.üe.d., prof. Şirindil Alışanlı “Molla Pənah Vaqif və Səməd Vurğun”, İnstitutun elmi katibi f.ü.f.d, dos. Aygün Bağırlı “Azərbaycan ədəbiy- yatında Molla Pənah Vaqifin bədii obrazı”, Erkən yeni dövr Azər- baycan ədəbiyyatı şöbəsinin kiçik elmi işçisi Şəfəq Tağıyeva “Vaqif lirikasında klassik ənənələrin təzahür formaları” adlı məruzələrlə çıxış etmişlər. 369 10 aprel – Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunda ədəbiyyatşünas alim və şair Atif Zeynallının 90 illiyinə həsr olunmuş Elmi sessiya keçirilmişdir. Sessiyanı giriş sözü ilə akademik İsa Həbibbəyli açmışdır. Sessiyada XX əsr (sovet dövrü) Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, f.ü.f.d. Safura Quliyeva “Atif Zeynallının poeziyası”, Ədəbi tənqid şöbəsinin müdiri, f.ü.e.d. Vaqif Yusifli “Atif Zeynallının ədəbiyyatşünaslıq fəaliyyəti” adlı məruzələrlə çıxış et- mişlər. Tədbirin sonunda alimin ailəsi adından oğlu, Memarlıq və İn- cəsənət İnstitutunun direktor müavini, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə dok- toru Xəzər Zeynalov sessiyanın keçirilməsində əməyi olan hər kəsə minnətdarlığını bildirmişdir. 11 aprel – 2016-cı ilin ədəbi yekunlarına həsr olunmuş “Ədəbi- proses-2016” mövzusunda elmi-yaradıcılıq müşavirəsi keçirilmişdir. Müşavirəni giriş sözü ilə Ədəbiyyat İnstitutunun direktoru, akademik İsa Həbibbəyli açmış, f.ü.f.d. Elnarə Akimova “İlin ədəbi mənzərəsi”, f.ü.e.d. Cavanşir Yusifli “Poeziya”, f.ü.f.d. Aynur Xəlilova “Povest”, f.ü.e.d. Vaqif Yusifli “Bölgələrdə ədəbi həyat”, f.ü.f.d. Nərmin Ca- hangirova “Hekayələr”, f.ü.f.d. Nərgiz Cabbarlı “Roman”, f.ü.f.d. Ay- nurə Mustafayeva “Dramaturgiya”, Dünya ədəbiyyatı və kompara- tivistika şöbəsinin əməkdaşı Mərcan Sofiyeva “Bədii tərcümə”, f.ü.f.d. Lalə Həsənova “Rusdilli Azərbaycan ədəbiyyatı”, f.ü.f.d. Qürbət Mir- zəzadə “Tənqid”, f.ü.f.d. Maral Yaqubova “Ədəbiyyat nəzəriyyəsi”, f.ü.e.d. Salidə Şərifova “Elmi tədqiqatlar”, f.ü.f.d. Aygün Bağırlı “Uşaq şeiri”, f.ü.f.d. Günay Qarayeva “Uşaq nəsri və dramaturgiyası”, f.ü.f.d. Pərvanə Məmmədli “Cənubda ədəbi proses”, f.ü.e.d. Vüqar Əhməd “Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunda ədəbi proses”, f.ü.e.d. Asif Rüstəmli “Publisistika”, f.ü.e.d. Nizami Tağısoy “Ədəbi əlaqələr” (Azərbaycan – Türk xalqları ədəbiyyatı), f.ü.f.d. Xanım Zairova “Ədə- bi əlaqələr” (Azərbaycan – Qərb ədəbiyyatı) adlı məruzələrlə çıxış etmişlər. Müzakirə saatında AMEA Folklor İnstitutunun direktoru, AMEA-nın müxbir üzvü Muxtar İmanov, “Ədəbiyyat qəzeti”nin baş redaktoru Azər Turan, f.ü.e.d. Rüstəm Kamal, f.ü.e.d. Əlizadə Əsgərli, f.ü.e.d. Yaşar Qasımbəyli və başqaları çıxış edərək müşavirə və mə- ruzələr haqqında fikirlər söyləmişlər. 370 B Ə L Ə D Ç İ İsa Həbibbəyli. Molla Pənah olan şair .............................. Azərbaycan ədəbiyyatı Zaman Əsgərli. Əlyar Səfərlinin ədəbiyyatşünaslıq fəaliyyəti ................................................................................... Almaz Ülvi. Təzkirələr işığında və ya ilk təzkirəçilər haqqında qeydlər ....................................................................... Aslan Salmanov. “Vaqif” dramının tarixçəsi (tekstoloji gəzişmələr) ................................................................................ Nizami Muradoğlu. Çağdaş şeirdə yas mərasiminin inikası ........................................................................................ Rauf Sadıxov. Hacı Axund Molla Ruhulla: həyatı və publisist fəaliyyətinə bir nəzər .................................................. Вафа Гаджиева. Коран и «Сокровищница тайн» Низами Гянджеви ................................................................... Təranə Abdullayeva. Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin hekayələri .................................................................................. Aygün Orucova. Eynəli bəy Sultanovun “Azərbaycan qızı” pyesi barədə bəzi qeydlər ................................................. Yasemin Meydan. Azərbaycan tarixi romanlarında Şah İsmayıl obrazı ........................................................................... Güllü Seyidli. Orta əsrlər Azərbaycan şeirində hərb mövzusu .................................................................................... Gülnar Qasımlı. Müstəqillik dövrü poemalarında tarixi və ictimai-siyasi hadisələrin bədii dərki ................................... Nigar Aslanova. Bədii nəsrdə tarixi yaddaş problemi və onun elmi-nəzəri dərki .............................................................. Səbinə Əhmədova. Hüseyn Nadim Naxçıvaninin yaradı- cılığında Həzrət Fatimə (s.ə) obrazı .......................................... Şəhrizad Nuhova. Sabir Azərinin “Dalanda” romanında mənəvi-əxlaqi problemlər ……………………………………. Pərvin Nurəliyeva. Anarın “Ağ liman” povesti şəhər nəsrinin nümunəsi kimi ............................................................. 3 15 30 42 52 61 71 81 91 99 104 113 124 133 142 151 371 Ədəbiyyat nəzəriyyəsi Paşa Kərimov. XVII əsr anadilli Azərbaycan ədəbiyya- tında təkbeyt janrı ..................................................................... Yaşar Qasımbəyli. Əməkçi insana və dövr dəyərlərinə yeni estetik baxış ....................................................................... Sevinc Kazımova. Lirik obrazın psixoloji portretinin təhlili və sosial münasibətlərin təsvirində dramatizm ............... Sevil Həsənova. Hüseyn Cavid yaradıcılığı və sovet mətbuatının nəzəri-metodoloji prinsipləri ................................ Ülvi Babayev. Kamal Abdullanın “Yarımçıq əlyazma” romanında poststruktural funksiya ............................................ Nərmin Əliyeva. Məhəmmədhüseyn Şəhriyar yaradıcı- lığında söz və şeir sənətinin bədii ifadəsi ................................. Nazxanım Həsənova. Səməd Vurğunun epik irsində tarixi poema .............................................................................. Gülnarə Məmmədova. Çağdaş Azərbaycan şeirinin vəzn sistemi ............................................................................... Sevinc Ayazqızı (Heydərova). 1960-1970-ci illər ədəbiyyatımızda ümumi nəzəri məsələlər və yaradıcılıq metodu problemi (1960-1970-ci illər “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetinin materialları əsasında) ............................. Səidə Sadıqova. Əkrəm Cəfər rübai janrı və Füzuli rübailərinin vəzni haqqında ...................................................... Nərmin Hacıyeva. XV-XVI əsrlər klassik şeirimizdə folklor elementləri ..................................................................... Ədəbi tənqid Salidə Şərifova. Yaşar Qarayevin elmi irsinə baxış ......... Vüqar Əhməd. Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunda ədəbi proses ............................................................................... Elnarə Akimova. Rəsul Rza poeziyasında insan poetik həssaslıq hədəfi kimi ................................................................. Nurlanə Məmmədova. Məsud Əlioğlunun ədəbi-tənqidi yaradıcılığında tarixi və bədii həqiqətin dərki .......................... 159 171 182 191 198 205 213 221 230 239 247 256 266 285 293 372 Ədəbi əlaqələr Cavidə Məmmədova. Tomas Sternz Eliotun ədəbi-nəzəri görüşləri və “Bəhərsiz torpaq” poeması ................................... İman Cəfərov. Azərbaycan mollanəsrəddinşünaslığının yeni mərhələsi və dünya ədəbiyyatı problemi .......................... Ağahüseyn Şükürov. Qazax xalqının təkrarsız söz ustadı Гюльнара Гасанова. Нравственные уроки Льва Николаевича Толстого ............................................................ Lamiyə Rəhimova. Vaqif və Nədim poeziyasında kəsiş- mə nöqtələri .............................................................................. İlahə Quliyeva. Böyük Britaniya və Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri yeni tədqiqat əsərlərində ........................ Mətbuat tarixi Qərənfil Quliyeva. Mətbuatşünaslıq tariximizdən (Əziz Şərifin tədqiqatları əsasında) .................................................... Əlyar Səfərli ................................................................. Xronika ............................................................................. 301 308 323 329 337 347 353 361 363 373 ƏDƏBİYYAT MƏCMUƏSİ LITERATURE COLLECTION ЛИТЕРАТУРНЫЙ СБОРНИК AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun Elmi Əsərləri The Scientific works of the Institute of Literature named after Nizami of ANAS Научные Труды Института Литературы имени Низами НАНА Nəşriyyat redaktoru: Töhfə Talıbova Publishing editor: Tohfa Talibova Редактор издательства: Тохфа Талыбова Texniki redaktor: Rəşid Kərimli Make up editor: Rashid Karimli Технический редактор: Рашид Керимли Korrektor: İradə Orucova Proofreader: Irada Orujova Корректор: Ирада Оруджева www.literature.az direclit@yahoo.com Çapa imzalanıb: 20.04.2017. Formatı: 70x100 1/16 Approved to the print: 20.04.2017. Format: 70x100 1/16 Подписано к печати: 20.04.2017. Формат: 70х100 1/16 Tirajı 300 nüsxə. Həcmi: 23 ç.v. Edition 300 copy. Size: 23 p.p. Тираж 300 экземпляров. Том: 23 п.л. ==================================== Jurnal “GOLD” nəşriyyatının sifarişi ilə “Elm və təhsil” nəşriyyatında çap olunub. The journal has been published by the order of “GOLD” publishing in the “Elm ve tehsil” publishing house. e-mail: nurlan1959@gmail.com Tel: 497-16-32; 050-311-41-89 Ünvan: Bakı, İçərişəhər, 3-cü Maqomayev döngəsi 8/4. Yüklə 5,1 Kb. Dostları ilə paylaş:
|