Azərbaycan Ölkə üzrə Ġqtisadi Memorandum



Yüklə 3,94 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/102
tarix17.09.2018
ölçüsü3,94 Mb.
#69161
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   102


 
Diaqram 4.7: Rabitə islahatı indeksi .......................................................................................................................... 142
 
Diaqram 4.8:  Azərbaycanda və regionun digər ölkələrində yolların keyfiyyəti, 2005 ............................................. 144 
Diaqram 5.1: Ġslahatların birinci nəsli ....................................................................................................................... 155
 
Diaqram 5.2: Ġslahatların ikinci nəsli ......................................................................................................................... 155
 
Diaqram 5.3: 2008-ci ildə biznes mühitinin tənzimlənməsi: Avropa və Mərkəzi Asiya ........................................... 156
 
Diaqram 5.4: Korrupsiyaya nəzarət ........................................................................................................................... 155
 
Diaqram 5.5: 2007-ci il üçün maliyyə gəlirlərinin bölgüsü  (7.9 milyard manat) ..................................................... 164 
Diaqram: 6.1 Pul bazası və" maliyyə gəlirlərinin bölgüsü  (7.9 milyard manat)iya508 ............. Error! Bookmark not 
defined.
 
Diaqram 6.2: Orta Faiz Dərəcəsi: "_Yerli Valyuta 2005-2008 .................................................................................. 179
 
Diaqram 6.3: Orta Faiz D: "Xarici Valyuta, 2005-2008 ............................................................................................ 179
 
Diaqram 6.4: Kənd təsərrüfatı və emalı üçün verilmiĢ kreditlər 2000–2008-ci ........... Error! Bookmark not defined. 
Diaqram 7.1: AdambaĢına düĢən ÜDM-lə Bilik Ġqtisadiyyatı Ġndeksi arasında münasibət, 2007.............................185 
 
Diaqram 7.2: Azərbaycanda aylıq maaĢ, 1995–2007-ci illər......................................................................................188  
 Diaqram 7.3:Beynəlxalq Müqayisədə PĠSA üzrə 2006-cı ildə Tələbələrin Orta Müvəffəqiyyət Göstəricisi............190   
Diaqram 7.4:Əmək münasibətləri iĢgüzar fəaliyyətlə məĢğul olmada problem kimi, Doing Business BEEPS sorğusu, 
faizlə ( %) 
respondetlər.................................................................................................................................................................193 
 
 
 
HAġIYƏLƏRIN SĠYAHISI 
 
HaĢiyə 1.1: ÜDM qeyri-neft ÜDM-ə qarĢı. Azərbaycanda iqtisadi vəziyyətin qiymətləndirilməsi üçün hansı 
göstəricidən istifadə etmək lazımdır? .......................................................................................................................... 48
 
HaĢiyə 1.2: Azərbaycanın Neft Fondu – Beynəlxalq rol və tanınma ........................................................................... 66
 
HaĢiyə 1.3: Malayziyada uğurlu diversifikasiya .......................................................................................................... 71
 
HaĢiyə 1.4: Təbii sərvətlərin bol olan ölkələrdə diversifikasiya nümunələri ............................................................... 74 
HaĢiyə 2.1: Çinin Dövlət Müəssisələrində Özəl Sektorun Ġdarəetməsi ilə bağlı DəyiĢikliklər .................................... 86
 
HaĢiyə 3.1: Daimi Gəlirin Hesablanması .................................................................................................................. 108
 
HaĢiyə 3.2: Tövsiyə olunan xərc ssenarisi, 2007-ci il ABġ dolları ilə hər barel üçün 52 dollar (2005-2030) ........... 111
 
HaĢiyə 3.3: AzRDNF-in vəsaitlərinin istifadəsi ........................................................................................................ 118
 
HaĢiyə 3.4: ƏlaqələndirilmiĢ iqtisadi idarəçiliyin nümunələri
*
 ................................................................................. 122 
HaĢiyə. 4.1: Gürcüstanın enerji paylaĢdırılması Ģəbəkəsində özəl sektorun iĢtirakı .................................................. 139
 
HaĢiyə. 4.2: Enerji istehsalında özəl sektorun iĢtirakı ............................................................................................... 139
 
HaĢiyə. 4.3: Rabitə sektorunda islahatların sürətləndirilməsi .................................................................................... 143
 
HaĢiyə 4.4: PolĢa və Macarıstanda yol fondu və özəl magistral yollarının inkiĢafı .................................................. 145
 
HaĢiyə 4.5: Çex Respublikası və Bolqarıstanın su sektorunda özəl sektorun iĢtirakı ................................................ 152 
HaĢiyə 6.1: Bank sektorunda rəqabətin effektləri ...................................................................................................... 179
 
HaĢiyə 6.2: Ġstiqraz və səhm bazarlarının inkiĢafı ..................................................................................................... 185
 
 
 


10 
 
AZƏRBAYCANDA ĠQTĠSADĠ VƏ SOSĠAL ĠNKĠġAF ÜZRƏ KEÇĠRĠLMĠġ 
FORUM BARƏDƏ MƏLUMAT 
 
21  oktyabr  2009-cu  il  tarixdə  Azərbaycanda  iqtisadi  və  sosial  inkiĢaf  üzrə  yüksək  səviyyəli 
Forum keçirilmiĢdir. Foruma Azərbaycan Respublikasının BaĢ Naziri cənab Artur Rəsi-zadə və 
Dünya Bankının Sərəncamçı direktoru xanım Nqozi Okonjo-Ġveala həmsədrlik edirdi. Forumun 
məqsədi post-böhran dövründə Azərbaycanın inkiĢaf strategiyasının müzakirəsi olmuĢdur. Dəvət 
olunmuĢ  görkəmli  xarici  iĢtirakçılar  aĢağıdakı  tərkibdə  olmuĢlar:  cənab  Qarret  FitzCerald  – 
Ġrlandiyanın  keçmiĢ  BaĢ  Naziri,  professor  Rikardo  Hausman  -  Kennedi  Ġdarəetmə  Məktəbi, 
Harvard  Universiteti,  cənab  Ġvan  MikloĢ  -  Slovakiya  respublikasının  millət  vəkili,  keçmiĢ  BaĢ 
Nazirin  müavini,  Maliyyə  Naziri  və  Ġqtisadi  ĠnkiĢaf  Naziri  və  cənab  Ed  ValĢ  –  Ġrlandiyanın 
Limerik  universitetinin  Təsisçi  Prezidenti.  Azərbaycan  tərəfindən  aparıcı  iĢtirakçılar  aĢağıdakı 
tərkibdə olmuĢdur: cənab Yaqub Əyyubov – BaĢ Nazirin Birinci Müavini, cənab Abid ġərifov – 
BaĢ Nazirin Müavini, cənab Elçin Əfəndiyev – BaĢ Nazirin Müavini, cənab Əli Həsənov – BaĢ 
Nazirin Müavini, cənab Ziyad Səmədzadə - Milli Məclisin Ġqtisadi Siyasət daimi Komissiyasının 
Sədri, cənab ġahin Mustafayev -  Ġqtisadi ĠnkiĢaf Naziri, cənab Samir ġərifov – Maliyyə Naziri, 
cənab Fizuli Ələkbərov – Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Naziri, cənab Elman Rüstəmov – 
Azərbaycan Mərkəzi  Bankının sədri,  cənab ġahmar Mövsümov  –  Dövlət  Neft Fondunun  Ġcraçı 
Direktoru, cənab Rüfət  Aslanlı – Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsinin Sədri, cənab Mail 
Rəhimov  –  Prezident  Aparatının  Ġqtisadi  Siyasət  ġöbəsinin  Müdiri,  cənab  ġahin  Sadıxov  – 
Nazirlər  Kabinetinin  Ġqtisadiyyat  və  Maliyyə  Kredit  Siyasəti  ġöbəsinin  Müdiri,  cənab  Ġsmayıl 
Sadıxov - Nazirlər Kabinetinin Elm, Mədəniyyət, Təhsil və Sosial Məsələlər ġöbəsinin Müdiri.  
 
Forum iĢtirakçıları Azərbaycanın diversifikasiya problemini ifadə edən  əsas tezis irəli sürmüĢlər. 
Əgər  Azərbaycan  növbəti  10  il  ərzində  yüksək  orta  gəlirli  iqtisadiyyat  qurmaq  istəyirsə  ($PPP 
(Alıcılıq  Qabiliyyəti  Pariteti)  əsasında  hesablanmıĢ  adambaĢına  gəlir  təxminən  20,000  $),  bu 
qeyri-neft ixracın geniĢlənməsi hesabına baĢ verməlidir (təbii ehtiyatlarla zəngin və AB-yə yeni 
qəbul  olunan  komparator  ölkələrində  olduğu  kimi).  Əgər  neft  ixracı  ölkənin  ixrac  gəlirlərinə 
tələbin  yarısını  ödəyərsə,  digər  yarısı  qeyri-neft  ixracı  hesabına  baĢ  verməlidir.  Bu  isə  o 
deməkdir ki, 10 il ərzində adambaĢına düĢən qeyri-neft ixracı təxminən 50 dəfə artmalıdır. Belə 
nəzərəçarpan  artım  yalnız  qeyri-neft  BXĠ-lərin  əhəmiyyətli  axını  hesabına  baĢ  verə  bilər 
(Ġrlandiya və Slovakiyada olduğu kimi).  
 
Azərbaycanın  inkiĢaf  modelinin  neft  bumu  zamanı  yaĢanan  ―neft  hesabına  inkiĢaf  edən‖ 
formadan  qlobal  böhrandan  (neft  qiymətləri  kəskin  Ģəkildə  aĢağı  düĢdü  və  region  ölkələrinin 
ÜDM  templərinin  artımı  əhəmiyyətli  dərəcədə  azalmıĢdır)  sonrakı  ―qeyri-neft  hesabına  inkiĢaf 
edən‖  formaya  uyğunlaĢdırılması  üçün  ölkənin  makroiqtisadi  siyasəti,  biznes  mühiti  və  insan 
kapitalının formalaĢdırılması siyasəti qeyri-neft ixracın inkiĢafı və BirbaĢa Xarici Ġnvestisiyaların 
cəlb olunması siyasətilə tam Ģəkildə uzlaĢdırılmalıdır. Stabil makroiqtisadi mühitin qorunması və 
mübadilə məzənnəsinin bahalaĢmasının qarĢısını almaq məqsədilə fiskal siyasət daha gözlənilən, 
dövlət xərcləri isə çox ambisioz olmamalıdır. Hökumətin biznes mühitilə bağlı siyasəti qeyri-neft 
ixracatçılar  və  ölkəyə  potensial  xarici  investorlar  üçün  maneçilik  törədən  bütün  əngəllərin 
(infrastruktur, biliklər və ya tənzimləyici məsələlər) aradan qaldırılması məqsədilə daha dinamik 
və aqressiv olmalıdır . Belə ki, Azərbaycan qeyri-neft BXĠ-lərin seçdiyi məkan kimi (ABġ $ və 
cəlb  olunmuĢ  investorların sayı  ilə ölçülmüĢ) beynəlxalq  nüfuz qazanmalıdır. Ölkənin  ali təhsil 


Yüklə 3,94 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   102




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə