Azərbaycan rəHBƏRLİYİNDƏ İXTİlaflar və daxiLİ Sİyasi ÇƏKİŞMƏLƏR

İSTİFADƏ OLUNMUŞ ƏDƏBİYYAT 
 
1.
 
Əliyev H. Ə. Müstəqilliyimiz əbədidir. 14 cilddə. Bakı, Azərnəşr, 1997-1998, I c. 
s.570. 
2.
 
Əliyev H. Ə. Minilliklərin qovşağında (Azərbaycan Respublikasının Prezidenti 
Heydər  Əliyevin  yeni  2001-ci  il,  yeni  əsr  və  üçüncü  minillik  münasibətilə 
Azərbaycan xalqına müraciəti). XXI Yeni Nəşrlər Evi. Bakı, 2001, s.183. 
3.
 
«Ağ ləkələr» silinir (tərtibçi - Osman Mirzəyev). Bakı, 1991, s. 67. 
4.«Azadlıq» qəz., 1991, 1992, 1998. 
5.Azərbaycan  Kommunist  Partiyasının  20-30-cu  illər  tarixinin  bəzi  məsələləri. 
Bakı, Bakı Dövlət Universiteti, 1990, s. 93. 
6.Azərbaycan  Kommunist  Partiyasının  qurultayları,  konfransları  və  MK 
plenumlarının qətnamə və qərarları, I c, Bakı, Azərnəşr,  1987, s. 712. 
7.
 
Azərbaycan  Kommunist  Partiyası  tarixinin  oçerkləri.  Bakı,  Azərnəşr  1986,  s. 
502. 
8.
 
«Azərbaycan ordusu» qəz., 19.04.1996. 
9.
 
«Azərbaycan» qəz., 1997, 1998, 2000. 
10.
 
Azərbaycan arxivi jur., № l-2, 1988. 
11.
 
Azərbaycan  Respublikası  Elmlər  Akademiyasının  Tarix  İnstitutunun  Elmi 
Arxivi. 
12.
 
Azərbaycan Respublikası Dövlət Arxivi. 
13.
 
Azərbaycan Respublikası Siyasi Partiyalar və İctimai Hərəkatlar Dövlət Arxivi. 
14.
 
Azərbaycan  Sovet  Ensiklopediyası,  VII  c,  Bakı,  Azərb.  Sovet 
Ensiklopediyasının Baş redaksiyası, 1983, s. 624, Xc, 1987, s. 608. 
15.
 
Azərbaycan  Sovet  hakimiyyəti  uğrunda  fəal  mübarizələr  (Biblioqrafik 
oçerklər). Bakı, Azərbaycan Dövlət nəşriyyatı, 1958, s. 411. 
16.
 
Azərbaycan  SSR-nin  40  illiyi.   Məqalələr  məcmuəsi.  Bakı,  Azərbaycan  SSR   
EA nəşriyyatı, 1960, s.391. 
17.
 
Azərbaycan tarixi, III c, Bakı, Elm, 1973, s. 548. 
18.
 
Azərbaycan tarixi, IV c, Bakı, 2000, s. 568. 
19.
 
Baykara H. İstiqlal mübarizəsi tariximizdən Bakı, Azərnəşr, 1992, s. 276.   
20.
 
Bakı Üniversitetinin xəbərləri (sosial-siyasi elmlər seriyası), 1995,1996. 
21.
 
Bünyadov Z. Qırmızı terror. Bakı, Azərnəşr, 1992, s.329. 
22.
 
Dirçəliş XX əsr jur., 1998, 1999 
23.
 
Elmlər Akademiyasının xəbərleri jur., 1990, №1. 
24.
 
«Elm və həyat» jur., 1991, №11-12, 1992, №4-6, 7-9, 1996, №4-6. 
25.
 
Elçin. Nəriman Nərimanov: şəxsiyyəti və fəaliyyəti. Bakı, Azərnəşr, 1997, s.28. 
26.
 
Əhmədov T. Nəriman Nərimanov. Bakı, Yazıçı, 1982, s. 299. 
27.
 
Əhmədov  X.  Azərbaycanda  sovetlərin  yaranması  və  möhkəmləndirilməsi 
(1920-1925-ci illər). Bakı, Azər.SSR EA nəşr, 1966, s. 186. 

---

28.
 
Əhmədova  F.  Şəxsiyyətlərarası  münasibətlər  tarixindən:  N.Nərimanov  və 
V.İ.Lenin. «Azərbaycan müəllimi» qəz., 23.01.96. 
29.
 
Əhmədova F. Onu xalqdan təcrid edirdilər... «Xalq» qəz., 13.04.97. 
30.
 
Əhmədova  F.  N.  Nərimanov  şəxsiyyəti  əsr  ayrıcında.  «Azərbaycan»  qəz., 
15.04.97. 
31.
 
Əhmədova  F.  Bolşevizmin  Şərq  siyasətində  N.  Nərimanovun  mövqeyi. 
Ekologiya, fəlsəfə, mədəniyyət. 12-ci buraxılış, Bakı, 1997. 
32.
 
Əhmədova F. Siyasi portret: Nəriman Nərimanov. Elm, 1997, №3. 
33.
 
Əhmədova F. Nəriman Nərimanov  - ideal və gerçəklik. Bakı,  «Elm və həyat» 
nəşriyyatı, 1998, s. 170. 
34.
 
Əhmədov  H.  N.  Nərimanovun  həyatı,  fəaliyyəti,  pedaqoji  fikirləri  və  tibbi 
baxışları. Bakı, 2004, s.282. 
35.
 
Əhmədova  F.  Nəriman  Nərimanov  və  müasir  ictimai  fikir.  «Elm  və  həyat», 
2000, № l-2. 
36.
 
Əhməd bəy Ağayevin N. Nərimanova məktubu. «Kommunist» qəzeti. 
37.
 
Əliheydər Qarayev. Bakı, Azərbaycan Dövlət nəşriyyatı, 1961, s.96. 
38.
 
Əliyev  X.  Azərbaycan  Kommunist  Partiyasının  fəhlə-kəndli  ittifaqının 
möhkəmləndirilməsi  uğrunda  mübarizə  tarixindən.  Bakı  (Azərb.  SSR  NS-nin  Ali 
və Orta İxtisas təhsili komitəsi S.M.Kirov adına ADU), 1961, s. 414. 
39.
 
Əfəndiyev S.M. Seçilmiş əsərləri, II c, Bakı, Azərnəşr, 1990, s. 397. 
40.
 
Əzizbəyova  P.  Azərbaycanda  sovet  hakimiyyətinin  qurulmasında  böyük  rus 
xalqının qardaşlıq köməyi. Bakı, Azərnəşr, 1954, s. 45. 
41.
 
Hacıyev  A.  20-ci  illərin  siyasi  tarixinin  bəzi  məsələləri.  Bakı,  Bakı 
Üniversitetinin nəşriyyatı, 1997, s.144. 
42.
 
Həsənov C. «Ağ ləkələrin qara kölgəsi». Bakı, «Gənclik», 1991, s. 200. 
43.
 
Həsənov C. Nəriman Nərimanov - milli təmayüllü kommunist. Bakı, 2004. 
44.
 
Həsənov  H.  Nəriman  Nərimanovun  milli  dövlətçilik  baxışları  və  fəaliyyəti,  
Bakı, 2005, s.347. 
45.
 
Hüseynov A.Ə. Həbib Cəbiyev (Bioqrafik oçerk). Bakı, Azərnəşr, 1975, s.72. 
46.
 
Hüseynov  A.Ə.  Əliheydər  Qarayev.  (Bioqrafik  oçerk).  Bakı,  Azərnəşr,  1961, 
s.96. 
47.
 
«Xalq qəzeti» qəz., 1997, 1998, 2000. 
48.
 
İbişov  F.  Azərbaycanda  20-ci  illərin  birinci  yarısında  kəndə  münasibətdə 
ixtilaflar. Tarix və onun problemləri, 1997, № 1, s.77-81. 
49.
 
İbişov  F.  Azərbaycan  kəndində  sosial-siyasi  proseslər  (1920-30).  Bakı, 
«Mütərcim», 1996, s.168. 
50.
 
İbrahimli X. Azərbaycan siyasi mühacirəti. Bakı, Elm, 1996, s. 308. 
51.
 
İbrahimli  F.  Aprel  işğalı:  Azərbaycanda  siyasi  və  milli  təqiblər.  Azərbaycan 
Xalq  Cümhuriyyəti  tarixinin  problemləri  (Beynəlxalq  elmi  sessiyası,  mart-may 
2003). s. 19-26. 

---

52.
 
İbrahimov  Z.  Sosialist  inqilabı  uğrunda  Azərbaycan  zəhmetkeşlərinin 
mübarizəsi. Bakı, Azərnəşr, 1957, s.588. 
53.
 
İsgəndərov  M.  S.  Kirov  Azərbaycanda.  Bakı,  Azərbaycan  Dövlət  nəşriyyatı, 
1965, s.239. 
54.
 
İsgəndərov M. Sovet hakimiyyətinin möhkəmləndirilməsi uğrunda Azərbaycan 
Kommunist  Partiyasının  mübarizəsi.  (1920-ci  ilin  mayı  -  1921-ci  ilin  fevralı) 
Kommunist Partiyası Azərbaycanda sovet hakimiyyətinin qələbəsinin və sosializm 
quruculuğunun təşkilatçısıdır. Bakı, Azərnəşr, 1958, s. 540. 
55.
 
İsmayılov E., Nəsənov C, Qaffarov T.L. Azərbaycan tarixi.  Bakı, 1995, s. 353. 
56.
 
İstila qurbanları. Bakı, Azərnəşr, 1993, s. 35. 
57.
 
Katibli M. Çingiz İldırım. Bakı, Azərnəşr, 1964, s. 118. 
58.
 
Katibli M. Qəzənfər Musabəyov. Bakı, Azərnəşr, 1958, s. 36. 
59.
 
«Kommunist» qəz., Bakı (Azərb. dilində), 1989, 1990. 
60.
 
Köçərli F. Nəriman Nərimanov. Bakı, Azərbaycan SSR EA nəşriyyatı, 1965, s. 
340. 
61.
 
Köçərli  F.  Nəriman  Nərimanov  yeni  təfəkkür  işığında.  AEA-nın  «Xəbərləri», 
Tarix, fəlsəfə, hüqüq seriyası, Bakı, 1991. 
62.
 
Köçərli T. Qarabağ yalan və həqiqət.  «Əbilov, Zeynalov və oğulları» İTK-nın 
mətbəəsi. Bakı, 1998, s. 244. 
63.
 
Köçərli X. Azərbaycan 1920-1940-cı illərdə. Tədris vəsaiti. Bakı, 2003, s. 230. 
64.
 
Qaffarov T.V. Azərbaycan tarixi (1920-1991). Bakı, Mütərcim, 1999, s. 279. 
65.
 
Qəndilov S. Partiyanın gücü onun birliyindədir. Bakı, Azərnəşr, 1964, s. 44. 
66.
 
Qəndilov  S.  Azərbaycan  Kommunist  Partiyası  sıralarının  təmizliyi  uğrunda 
mübarizə tarixindən (ADU-nun elmi əsərləri), Bakı, 1964. № 2. 
67.
 
Qəndilov S.  Azərbaycan partiya quruculuğu məsələləri. Bakı,  Azərnəşr, 1971, 
s. 292. 
68.
 
Qəndilov  S.  20-ci  illərdə  sovet  Azərbaycanında  partiya  həyatının  bəzi 
məsələləri.  Azərbaycan  Kommunist  Partiyasının  20-30-cu  illər  tarixinin  bəzi 
məsələləri. Bakı, Bakı Dövlət Universiteti, 1990, s.3-7. 
69.
 
Qəndilov S.T., Osmanova R.M. Sovetləşmənin başlanğıcında müstəqillik, yerli 
şərait  və  milli  mənafe  məsələlərində  Azərbaycan  rəhbərliyində  ixtilaflar 
(1920-1922-ci  illər),  Bakı  Universitetinin  Xəbərləri  (sosial-siyasi  elmlər  seriyası), 
№ 1, 1995 s.115-126. 
70.
 
Qəhrəmanov B. Doktor Nərimanov. Bakı, Azərnəşr, 1990, s. 55. 
71.
 
Quliyev  M.  Azərbaycanda  dövlət  və  din  münasibətləri  (İslam  dini  timsalında 
1920-2000-ci illər). Bakı, Açıq dünya,  2002, s. 302. 
72.
 
Quliyev  C.B.  V.İ.Lenin  və  Azərbaycanda  sovet  hakimiyyətinin  qələbəsi  və 
möhkəmləndirilməsi uğrunda mübarizə. Bakı, Azərnəşr, 1957, s. 57. 
73.
 
Qurbanov  B.S.  Bakı  fəhlələrinin  Azərbaycan  kəndinə  hamilik  köməyi  (1923-
1934 illər). Bakı, (Azərb. SSR EA tarix institutu), 1960, s.176. 
74.
 
Qurbanov Ş. Nəriman Nərimanov dünyası. Bakı, Azərnəşr, 2001, 90 s. 

---

75.
 
Qurbanov Ş. Nəriman Nərimanov ömrünün son illəri. Bakı, Azərbaycan, 2003, 
s. 376. 
76.
 
Lenin V.İ. Əsərlərinin tam külliyatı, I-XXXXXV c, Bakı, Azərnəşr, 1973-1985. 
77.
 
Mədətov Q. Naxçıvanda sovet hakimiyyətinin qələbəsi və Naxçıvan MSSR-in 
təşkili. Bakı, Azərnəşr, 1958, s.164. 
78.
 
Mədətov Q. Ruhulla Axundov. Bioqrafik oçerk. Bakı, Arəznəşr, 1983, s.59. 
79.
 
Məhərrəmov  N.  Daşnaksütyun  və  Azərbaycanın  taleyi.  Bakı,  Azərbaycan 
nəşriyyatı, 1995, s.95. 
80.
 
Məhərrəmov N. Getsin gəlməsin... Bakı, Azərnəşr, 1992, s.144. 
81.
 
Məmmədov V. Nəriman Nərimanov. Bakı, Uşaqgəncnəşr, 1957, s. 136. 
82.
 
Məmmədzadə M.B. Milli Azərbaycan hərəkatı. Bakı, Nicat, 1992, s. 346. 
83.
 
Məmməd Cəfər. Tarixin dərsləri. «Elm və həyat», 1991, №11-12, 1992, №1-3, 
4-6, 7-9. 
84.
 
Mirhadiyev M. Azərbaycanda Sovet hakimiyyətinin birinci illəri. «Təbliğatçı», 
Bakı, 1945, №2. 
85.
 
Mirhadiyev  M.  Kapitalizmdən  sosializmə  keçid  dövründə  Azərbaycanda 
proletariat  diktaturası  dövlətinin  təşkili  və  inkişafı  (1917-1937-ci  illər).  Dərs 
vəsaiti. Bakı, Maarif, 1973, s. 106. 
86.
 
Mirhadiyev M. Proletariat diktaturası haqqında  Lenin təliminin  Azərbaycanda 
həyata keçirilməsi. Bakı, Azərnəşr, 1963, s. 220. 
87.
 
Musayev  İ.  Azərbaycanın  Naxçıvan  və  Zəngəzur  bölgələrində  siyasi  vəziyyət 
və  xarici  dövlətlərin  siyasəti  (1917-1921-ci  illər).  Bakı,  Bakı  Universitetinin 
nəşriyyatı. 1996, s. 329. 
88.
 
Nəcəfov X.S. Ağamalı oğlunun ictimai-siyasi və ateist görüşləri. Bakı, Azərb. 
Dövlət Nəşriyyatı, 1968, s. 142. 
89.
 
Nərimanov N. Məqalələr və nitqlər. Bakı, Azərnəşr, 1971, s. 265. 
90.
 
Nərimanov  N.  «Ucqarlarda  inqilabımızın  tarixinə  dair».  (İ.V.Stalinə  məktub). 
Bakı, Azərnəşr, 1992, s. 80. 
91.
 
Nərimanov N. Seçilmiş əsərləri. Bakı, Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, 2001, 
s. 470. 
92.
 
Nərimanov N. Məktublar və Qarabağ məsələsinə dair sənədlər. Bakı, «Nurlan», 
2002, s. 104. 
93.
 
Paşayev  A.  Azərbaycanda  sovet  totalitar  rejimi  necə  yarandı.  «Azərbaycan» 
qəz., 21-22.07. 2001. 
94.
 
Rəfiyev B. Aysberqin sualtı hissəsi. Bakı, Azərnəşr, 1995, s. 56. 
95.
 
Rəfiyev B. Gənc Azər. (İstintaq materialları üzrə). Azərnəşr, Bakı, 1991, s. 41. 
96.
 
Ordubadi M.S. Nərimançıliq. Xatirələr, «Azərbaycan» qəzeti. 
97.
 
«Respublika» qəz., 1999, 2000, 2001. 
98.
 
Rəsulzadə M.Ə. Azərbaycan Cümhuriyyəti. Bakı, Elm, 1990, s. 116. 
99.
 
Rəsulzadə  M.Ə.  Əsrimizin  Səyavuşu.  Çağdaş  Azərbaycan  ədəbiyyatı,  çağdaş 
Azərbaycan tarixi. Bakı, Azərnəşr, 1990. s. 111. 

---

100.
 
Rəsulzadə M.Ə. Stalinlə ixtilal xatirələri. Bakı, Elm, 1994. s.84 
101.
 
Səlimov  M.  Azərbaycan  Kommunist  Partiyası  yeni  iqtisadi  siyasətə  keçid 
dövründə (1920-1922-ci illər). Bakı, Azərnəşr 1959. s. 123. 
102.
 
Siyasi tarix, I c, Bakı, Şur, 1995, s.180. 
103.
 
Stelnik B.Y. Mir Bəşir Qasımov. Azərb. Dövlət nəşriyyatı, Bakı, 1960, s. 91. 
104.
 
V.İ.Lenin Azərbaycan haqqında. Bakı, Azərbaycan Dövlət nəşriyyatı, 1958, s. 
228. 
105.
 
Ахмедов А.Б. Национальное движение партии и общественные деятели 
Азербайджана  в  1918-1925  годах.  Глазами  очевидца.  Баку.  Нурлан,  2006.  с. 
111. 
106.
 
Агамалиева  Н.,  Худиев  Р.  Азербайджанская  Республика.  Страницы 
политической истории 1918-1920 гг. Баку, Сабах, 1994, 112 с. 
107.
 
Ахундов Р.А. Доклад по национальному вопросу на XII Общебакинской 
конфренции АКП. Стенографический отчет. Баку, 1923, 17 с. 
108.
 
Алиев  Г.А.  Личная  позиция.  Баку,  Издательство  «Азербайджан»,  1994, 
28 с. 
109.
 
Алиев Г.А. Доклад на торжественном собрании посвященном 100 летию 
со дня рождения Н.Нариманова; Речь на открытии памятника Н.Нариманову. 
В  кн.  Нариман  Нариманов  (материалы  юбилейных  торжеств,  посвященных 
100  летию  со  дня  рождения).  Баку,  1974.  Речь  на  открытии  памятника 
Н.Нариманову  в  г.  Ульяновске.  См..Памятник  Н.Нариманову  на  родине 
В.И.Ленина. Баку, 1978. 
110.
 
Асланов 
С. 
Александр 
Серебровский. 
Азербайджанское 
государственное издательство. Баку, Азернешр, 1974, 93 с. 
111.
 
Байрамов  К.М.  Н.Нариманов  и  борьба  за  советскую  власть  в 
Азербайджане. Известия АН Азерб. ССР, 1972, № 3. 
112.
 
«Бакинский рабочий» газ.,1920-1925. 
113.
 
«Бакинские известия» газ.,1923-1925. 
114.
 
Борьба  за  победу  Советской  власти  в  Азербайджане.  1918-1920  гг. 
Документы  и  материалы.  Баку,  Издательство  АН  Азербайджанской  ССР, 
1967, 569 с. 
115.
 
«Вышка» газ., 1990-1992. 
116.
 
Воспоминания  азербайджанских  коммунистов  о  В.И.Ленине.  Баку, 
Азернешр, 1958, 86 с. 
117.
 
Гаджибейли Дж. Избранное. Баку, Азернешр, 1993, 127 с. 
118.
 
Геворкова  М.П.  Государственная  деятельность  Наримана  Нариманова 
(1917-1925 гг). Автореферат дисс..., к.и.н, 1987, Баку. 
119.
 
Гулиев Дж.Б. К истории образования второй Республики Азербайджана. 
Баку, Элм, 1997, 164 с. 
120.
 
Гулиев Дж. Б. Под знаменем Ленинской национальной политики. Баку, 
Азербайджанское государственное издательство, 1972, 458 с. 

---

121.
 
Гусейнов  И.  А.  Историческое  значение  большевисткого  лозунга 
«Независимый Советский Азербайджан». Ученые записки АГУ, 1957, №10. 
122.
 
Декреты Азревкома. Баку, Азернешр, 1988, 520 с. 
123.
 
Зейналов  Р.Э.  Военное  строительство  в  Азербайджанской  ССР  1920-
1941. Баку, Элм, 1990, 208 с. 
124.
 
История КПСС в 6 томах, т.IV, М., Политиздат, 1970, 663 с. 
125.
 
История  национально-государственного  строительства  в  СССР  (1917-
1936 гг.). Москва, Мысль, 1972, 510 с. 
126.
 
Интернациональная  помощь  XI  армии  в  борьбе  за  победу  советской 
власти в Азербайджане. Баку, Азернешр, 1989, 195 с. 
127.
 
«Известия  временного  революционного  комитете  Азербайджанской 
Советской Республики», жур., 1920,  № 3,   1921, № 1. 
128.
 
Караев А. Из недавнего прошлого. Баку, Азернешр, 1923, 83 с. 
129.
 
Казиев М.А. Буняд Сардаров. Баку, Азернешр, 1964, 64 с. 
130.
 
Казиев М.А. Нариман Нариманов Баку, Азгосиздат, 1970, 187 с. 
131.
 
К 
истории 
образования 
Карабахской 
автономной 
области 
Азербайджанской ССР. 1918-1925. Документы и материалы. Баку, Азернешр, 
1989, 33 с. 
132.
 
«Коммунист» газ. (на русском языке), Баку, 1920-1922. 
133.
 
Конфликт в Нагорном Карабахе. Сборник статей. Баку, Азернешр, 1990. 
134.
 
Нариманов Н. Избранные произведения, т.1, Баку, Азернешр, 1988, 376 
с; т.II, Баку, Азернешр, 1989, 766 с. 
135.
 
Нариман  Нариманов.  Избранные  статьи,  речи  и  письма.  Баку,  Язычы, 
1987, 103 с. 
136.
 
Нариманов  Н.  Письма  и  некоторые  документы  по  Карабахскому 
вопросу. Баку, Нурлан, 2002, 120 с. 
137.
 
Очерки истории КП Азербайджана, т.1, Баку, Азернешр, 1985, 478 с. 
138.
 
Орджоникидзе  Г.К.  Статьи  и  речи,  т.1,  Москва,  Госполитиздат,  1956, 
516 с. 
139.
 
Первый  Всеазербайджанский  съезд  Советов  рабочих,  крестьянких, 
красноармейских  и  матросских  депутатов.  Стенографический  отчѐт,  Баку, 
Издательство Аз ЦИК, 1922, 150 с. 
140.
 
Полонский Л. Чингиз Ильдрым. Баку, 1985, 32 с. 
141.
 
«Правда» газ., Москва, 1920-1925. 
142.
 
Сталин  И.В.  Марксизм  и  нацианально-колониальний  вопрос.  Сборник 
статей и речей. Ленинград, Госполитиздат, 1939, 295 с. 
143.
 
Серебровский  А.  Руководство  В.  И.  Ленина  востановлением  нефтяной 
промышленности. Москва, Госполитиздат, 1958, 16 с. 
144.
 
Стенографический отчет IX обще бакинской  конференции  АК(б)П  (18-
21 января 1922 года). 

---

145.
 
Стенографический  отчет  XII  обще  бакинской  конференции  АК(б)П  (6-
12 июня 1923). 
146.
 
Стенографический отчет XIII обще бакинской конференции АК(б)П (26 
апреля - 4 мая 1924 года). 
147.
 
Токаржевский  Е.  Очерки  истории  Советского  Азербайджана  в  период 
перехода  на  мирную работу  по восстановлению  народного хозяйства (1921-
1925). Баку, издательство АН Азербайджанской ССР, 1956, 210 с. 
148.
 
Фатуллайев Э. Нариман Нариманов. Баку, Ганун, 1996, 48 с. 
149.
 
Худиев  Р.Н.  Нариман  Нариманов  и  территориальная  целостность 
Азербайджана. Возрождение: XXI век, 1999, № 15, с. 132-137. 
150.
 
Мусабеков Г. Избранные статьи и речи в двух томах, т.1, 1920-1927 гг., 
Баку, Издательство Академии Наук Азербайджанской ССР, 1960, 196 с. 
151.
 
Altstadt  А.  The  Azerbaijani  Turks.  Power  and  identity  under  Russian  Rule. 
Studies  of  nationalities.  Stanford,  California,  Hoover  institution  press  Stanford 
University, 1992, p.331. 
152.
 
Kazemzadeh  F.  The  struggle  for  Transcaucasia  (1917-1921),  New-York: 
Philosophical library, Oxford: George Ronald, USA, 1951, p.356. 
153.
 
Svietochovki  T.  Russian  Azerbaijan,  1905-1920.  Cambridge,  UK,  1985, 
p.373. 
 
İnternet materialları 
 
154.
 
Архив  ЦККП(б)  Грузии,  протокол  Пленума  ЦККП(б)  Грузии  №13,  15 
сент.  1922  г.  IV.  К  истории  борьбы  с  национал-уклонизмам  в  рядах 
коммунист, партии / большевиков Грузии (1913-1924 гг.) 
http: //kohet. narod.ru/beria 4. htm. 
155.
 
Дело Мдивани - Окуджавы (1922-1937). 
http: //www. 1917 com/Marxism/ Trotsy/ VO/VO-No-56-57. 
156.
 
Шафиев  Абдулла.  С  клеймом  мусаватист.  Мемуары  солдата 
мусаватской  армии  Абдуллы  Шафиева.  Опубликованы  в  журнале  «Наше 
время»,  №3  за  1999  г.  №1  за  2000  г.  Мемуары  перевел  и  предоставел  в 
редакцию журнала «Наше время» к.и.н. Идрис Алиев. 
http: //www. az /nashe-vremya/5/Musavat. htm. 
157.
 
Четвертое  совещание  ЦК  РКПС  ответственными  работниками 
национальных  республик  и  областей.  8-12  июня  1923  г.  Стенографический 
отчет. М. 1923. 
http: //www. Magister msk. ru//Library/stalin 5-35. htm. 
 
 
 
 

---

KİTABIN İÇİNDƏKİLƏR 
 
GİRİŞ 
 
I FƏSİL. AZƏRBAYCANIN BOLŞEVİK 
RƏHBƏRLİYİNDƏ İXTİLAF VƏ ZİDDİYYƏTLƏRİ 
YARADAN ŞƏRAİT VƏ SƏBƏBLƏR 
 
1.1
 
Aprel  çevrilişindən  sonra  Azərbaycanda  kütləvi  zorakılıqlar  və  ictimai-siyasi 
həyatın gərginləşməsi 
1.2
 
Milli  dövlət  mexanizminin  dağıdılması,  müstəqilliyin  və  ərazi  bütövlüyünün 
itirilməsi 
1.3
 
Dövlət idarəçiliyində yerli şəraitin və milli xüsusiyyətlərin nəzərə alınmaması  
 
II FƏSİL. MİLLİ SİYASƏT ƏTRAFINDA 
RƏHBƏR DAİRƏLƏRDƏ İXTİLAFLAR VƏ SİYASİ 
ÇƏKİŞMƏLƏR 
 
2.1
 
Partiya rəhbərliyində ixtilafların parçalanmaya səbəb olması 
2.2
 
Mübarizə 
aparan 
tərəflərə 
münasibətdə 
mərkəzin 
anti- 
azərbaycan mövqeyi, N.Nərimanovun Azərbaycandan  uzaqlaşdırılması  
2.3
 
Milli  siyasət  ətrafında  mübarizənin  kəskinləşməsi,  antiazərbaycan  qüvvələrin 
qələbəsi 
 
NƏTİCƏ 
 
İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
 
 
Kitab “Zərdabi” LTD nəşriyyat-poliqrafiya müəssisəsində hazır diapozonlardan  
çap olunmuşdur. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
MÜƏSSİSƏNİN DİREKTORU: ELMAN QASIMOV 
NƏŞRİYYAT REDAKTORU: M. POLADOVA 
KORREKTORLAR: MİNAYƏ, FİDAN 
BURAXILIŞA MƏSUL: Ə. MƏHƏRRƏMOV 
KOMPÜTER TƏRTİBÇİLƏRİ: ALİYƏ, KƏBİRƏ 
 
 
 
 
Yığılmağa verilmişdir: 04.04.2007 
Çapa imzalanmışdır: 26.06.2007 
Kağız formatı: 60×84 1/16 
Həcmi: 12,25 ç.v. 
Tirajı: 500