Azərbaycan respubl kasi təhs L naz rl y azərbaycan döVLƏt qt sad un verstet



Yüklə 1,37 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/63
tarix14.09.2018
ölçüsü1,37 Mb.
#68570
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   63

 
 
6
 
VII Fəsil.
 
Diskontlaşdırılmış pul aхınları (DPA) 
metodu.............................................................
 
 
142 
7.1.
 
DPA metodunun tətbiqi mərhələləri.................
  142 
7.2.
 
Diskont dərəcəsi və onun hesablanması...........
  145 
VIII Fəsil.
 
Torpaq resurslarının qiymətləndirilməsi....
  147 
8.1.
 
Torpaq iqtisadi qiymətləndirmə obyekti kimi..
  147 
8.2.
 
Torpaq sahələrinin qiymətləndirilməsinə gəlir 
yanaşması..........................................................
 
 
155 
8.3.
 
Torpaq sahələrinin qiymətləndirilməsinə 
müqayisəli yanaşma..........................................
 
 
159 
8.4.
 
Torpaq sahələrinin qiymətləndirilməsinə 
məsrəf yanaşması..............................................
 
 
168 
8.5.
 
Şə
hər torpaqlarının kadastr  
qiymətləndirilməsi............................................
 
 
173 
IХ Fəsil. 
 
Daşınmaz əmlakın qiymətləndirilməsində 
ipoteka-investisiya təhlili................................
 
 
183 
9.1.
 
poteka krediti, onun mahiyyəti və əsas 
növləri...............................................................
 
 
183 
9.2.
 
Borc vəsaitlərinin cəlbedilmə səmərəliliyinin 
qiymətləndirilməsi............................................
 
 
190 
9.3.
 
poteka-investisiya təhlili  məqsədləri üçün 
mürəkkəb faiz və maliyyə kalkulyatoru 
cədvəllərindən istifadə (Teхas Instruments BA 
II PLUS)............................................................
 
 
 
 
196 
9.4.
 
poteka – investisiya təhlili...............................
  203 
 
stifadə olunan ədəbiyyat...............................
  215 
 
 
 
 


 
 
7
G R Ş 
 
Ölkə iqtisadiyyatının bazar istiqamətində inkişafına xas 
olan bir çox iqtisadi problemlər xarakterikdir. Onların çoxu ən 
çox  özünəməxsusluğu,  qeyri-standartlığı  ilə  qeyd  edilir.  Böh-
ranlar,  dərin  sarsılma  dövründə  hər  hansı  bir  şirkətin  mükəm-
məl idarə edilməsi uçün tələb olunan peşəkarlıq anlayışına xü-
susi diqqət yetirilir. Burada biznesin qiymətləndirilməsi də bö-
yük rol oynayır. Ən optimal qərarların qəbul edilməsi üçün də-
yərin  real  qiymətləndirilməsinin  vacibliyi  də  mühüm  əhəmiy-
yətə malikdir. 
Başlıca  məqsəd  –  menecerlərə  özünəməxsus  dəyər  tə-
fəkkürü aşılamaqdır. Hər bir idarə qərarı – onun reallaşdırılma-
sının şirkətin qiymətinə təsiri nöqteyi-nəzərindən dərk edilmə-
lidir. Fond bazarı inkişaf edən ölkələrdə şirkətin bazar qiyməti 
real  surətdə  təyin  edilir.  Biznesin  obyektiv  bazar  qiymətlən-
dirilməsinin  əsasında  gələcək  dövrün  pul  axını  hesablamala-
rının ciddi proqnozları durur. Bizim ölkədə hələ də şirkətin qiy-
məti ilə onun maddi aktivləri arasında bərabərlik işarəsi qoyur-
lar.  Qeyd  edək  ki,  şirkətlərin  dəyərinin  qiymətləndirilməsinin 
təcrübəyə  tətbiq  edilməsi  menecerləri  yeniliyə  istiqamətlən-
dirir.  Şirkətlər  adətən  intuitiv  təyin  edilmiş  strategiyalar  üzrə 
inkişaf  edir  və  öz  məqsədlərini  biznesin  sonrakı  qiymət  dəyi-
ş
iklikləri  ilə  bağlamırlar.  Hər  hansı  strategiyanın  universal  ef-
fektlik  göstəricisi  kimi  dəyər  qiyməti  hələ  nadir  hallarda  isti-
fadə  olunur.  Aparılan  təhlillər  göstərir  ki,  fond  bazarı  dəyərin 
artım amilinə müxtəlif cür təsir edir. O, hər şeydən əvvəl kifa-
yət  qədər  uzun  müddətə  böyük  pul  axınları  ilə  təmin  edən 
uzunmüddətli amillərə   arxalanır. Fond bazarı biotexnologiya-
lar  sferasında  şirkətlərin  yaranmasına  onlarin  əlverişli,  uzun-
müddətli perspektivini  nəzərə alaraq nikbinliklə baxır. Ardıcıl  
olaraq bazar yalnız səhmlərin cari gəlirinə yönəldilmir. 
Bazar  şirkətlərin  gələcək  gəliri  ilə  cari  gəlir  arasındakı 
müəyyən edilmiş balansı pozmamağa məcbur edir. Müəssisələr 


 
 
8
birləşdiyi  zaman  udan  şirkətin  dəyəri  həmişə  artmır.  Burada  
nəinki  dəqiq  təhlil,  həm  də  birləşdikdən  sonra  inteqrasiya 
prosesinin də dəqiq planlaşdırılması vacibdir. Biznesin  qiyməti 
sahəsində  menecerlərə  xarici  təcrübədən  istifadə  etmək  çox 
çətindir.  nkişaf etmiş kapital bazarı şəraitində toplanmış sabit 
reallığa  arxalanan  müxtəlif  hesab  əmsallarının  müəyyən  edil-
məsi əsasında sabit meyillər, qanunvericiliklər formalaşdı. An-
caq  iqtisadiyyatda  hər  şey  dəyişilir  və  buna  görə  də  Qərb 
yanaşmaları qəbul edilməzdir. Belə ki, investisiya riskini nəzə-
rə  alan  hesablama    düsturlarında  demək  olar  ki,  beta-əmsalın 
qiyməti say qiymətinə görə əlverişli deyildir. Ona görə də kon-
kret  meyillərin  təyin  olunması  vaxtını  gözləməliyik.  O  zaman 
statistik  cəhətdən  əsaslandırılmış  tövsiyələr  üçün  məlumat  
toplaya bilərik. 
Biznesin  qiymətləndirilməsi  üzrə  lisenziya  vacibdir  və 
bu bütün digər əmlak növlərinin qiymətləndirilməsi ilə məşğul 
olmağa  icazə  verir.  Hər  hansı  qiymətləndirmə  fəaliyyətinin  li-
senziyası ərazidəki səlahiyyətli orqanlar tərəfindən verilməli və 
ölkənin  bütün  ərazisində  fəaliyyət  göstərməlidir.  Hələlik  qa-
nunvericilik  bazası  təkmil  olmadığı  üçün  peşəkar  qiymətlən-
diricilər qanuni əsasda öz fəaliyyətləri ilə məşğul ola bilmirlər. 
Qiymətləndiricilərin  keçmiş  xidmətləri  qiymət  bazarının  ciddi 
seqmentini  tələb  edir.  Biznesin  və  intellektual  mülkiyyətin 
dəyərinin  qiymətləndirilməsi  mexanizminin  inkişafının  işlən-
məsi problemi vardır.  ndi əmlakın və kapitalın qiymətləndiril-
məsi yeni vergi qanunvericiliyinin daxil olması ilə vergi qoyu-
luşu  üçün  mənfəətin  dəqiq  təyin  edilməsi  məqsədi  ilə  həyata 
keçirilir.  Qiymətləndiricilərin  peşəkar  fəaliyyətinin  nizamsız-
liğı və qiymətləndirmə metodikalarının çoxluğu vergi qoyuluşu 
bazasının aşağı salınması üçün zəmin formalaşdırır. 
Biznesin,  daşınmaz    əmlakın  və  intellektual  mülkiyyə-
tin  qiymətləndirilməsi  məsələlərindəki  problemlər  və  anlaşıl-
mazlıqlar iqtisadiyyata böyük ziyan vurur. Bu sahədə bizdə çox 
böyük,  hələlik  az  tələb  olunan  potensiallar  vardır.  Bazarın  ən 


Yüklə 1,37 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   63




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə