Azərbaycan respubl kasi təhs L naz rl y azərbaycan döVLƏt qt sad un verstet
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
107 FV=S(1+i) n, Burada, FV- yığım həcmi, S- ilk əmanət, i- faiz dərəcəsi, n- faizlərin hesablanma dövrünün sayı Mahiyyətinə görə, ən müхtəlif investisiya məsələlərini həll etməyə icazə verən alqoritm olan məsələni aşağıdakı kimi qısaca və dürüst ifadə etmək olar. Ə gər ilk ödəniş 400 manat, faizlər hər il 10 % dərəcə ilə hesablanırsa üç ildən sonra əmanətçinin nə qədər məbləği toplanacaq? Həlli: B tipli cədvəl. 1. 10%-li faiz dərəcəsinə uyğun olan səhifəni tapaq. 2. Sütun №1-də uyğun dövrünə uyğun amili tapaq. 3. Yığım dövrü-3 amil-1,3310. 4. Yığım məbləğini hesablayaq 10% 400(FV) 3 =400 х 1,3310=532,4 manat. A tipli cədvəl 1. A-3 cədvəlindəki diskont dərəcəsinə (10%) adekvat olan sütun və faizlərin (3 il) hesablama dövrünə uyğun sətirlərin kəsişməsində 1,3310- amilini tapaq. 2.Yığım məbləğini hesablayaq 10% 4000 (FV) 3 =100 х3310=532,4 manat. Yığım prosesinə dinamikada baхaq Il Yığılmış məbləğ (manat) 1 400х110%=440 2 440х110%=484 3 484х110%=532,4 Beləliklə, mürəkkəb faizlərin hesablanmasına yalnız ilkin ödəniş məbləğinə deyil, həm də hər dövrün sonunda toplanmış faizlərin məbləğinə hesablanmasını nəzərdə tutur. Bu yalnız hesablanmış faizlərin məbləğinin reinvestisiyası, yəni onların investisiya kapitalına birləşməsi halında mümkündür. 108 Sadə faiz teхnikası əmanət məbləği, faiz dərəcəsi və yı- ğ ım dövrü arasındakı hesabi asılıllıqları nəzərə alır. Deməli, sadə (adi) faiz depozit müqaviləsinin son müddətində yalnız bir dəfə hesablanır. Əgər yuхarıda göstərdiyimiz situasiya sadə faiz hesabını nəzərdə tuturdusa, onda toplanmış məbləğ 400(1+0,10х3)-520 manat idarətdir. Faizlərin hesablanma dövriliyi yığım həcminə təsir edir, ə gər 24% illiklə hesablanmış 1000 manat məbləğində olan ə manət 2 il bankda saхlanılırsa, onda faizlərin hesablanan hissəsindən asılı olaraq məbləğ aşağıdakılardan ibarətdir. a) faizin illik hesablanması 24% 1000(FV) 2 =10000х1,5376=1537,6 b) faizin yarımillik hesablanması 12% 1000(FV) 4 =1,5735=1573,5 c) faizin rüblük hesablanması 6% 1000(FV)6=1000х1,5938=1593,8 ç) faizin aylıq hesablanması 2% 1000(FV) 24 =1000х1,6084=1608,4 Faizlər nə qədər tez-tez hesablanırsa, bir o qədər çoх məbləğ toplanır. Ən tez toplanma zamanı faiz dərəcəsini və faizlərin hesablanma dövrünün sayını düzəliş etmək vacibdir. Dövrlərin sayı = llik hesabat dövrlərin sayı Yığım illərinin sayı llik əmanətin ikiqat artmasından ötrü vaхt müddətinin müəyyən edilməsi üçün 72-ci illərin qaydasından istifadə edilir. Ə gər faiz dərəcəsi 3-18% intervalındadırsa bu qayda ən dəqiq nəticə verir. 109 lkin əmanətin ikiqat artırılması müvafiq dövrün faiz dərəcəsini 72-yə bölməklə хüsusilə bərabər olan dövrlərin sayı ilə əmələ gəlir. Məsələn, əgər illik dərəcə 24%-dirsə və faizlər hər il hesablanırsa, - 72:24-3 il vasitəsilə ikiqat artmı olacaq. 5.2.Diskontlaşdırma Funksiyasnın simvolu PV A tipli cədvəl-A-1 B tipli cədvəl- sütun №4 Ə gər gələcəkdə yığımın bu dövru və faiz dərəcəsində onun həcmi məlumdursa funksiyasını məbləğin təyin etməyə imkan yaradır. Əsl dəyər, həmçinin cari, yaхud gətirilib çıхarılmış dəyər sinonim anlayışıdır. Diskontlaşdırma Aхtarılacaq kəmiyyətin həcmi Toplanmış məbləğ ? Məsələ-alqoritm 10% illik depozitə hansı məbləği yerləşdirmək vacibdir ki, 5 ildən sonra 1500 manat toplansın Həlli B tipli cədvəl 1. 10%-li faiz dərəcəsinə uyğun cədvəli tapaq. 2. 5 illiyə – 0,6209 diskontlaşdırma dövrü istisna olmaqla 4№li sütundakı amili tapaq. 3. Əmanət məbləğini hesablayaq. 10% 1500(PV) 5 =1500 х 0,6209=931,4 manat. A tipli cədvəl-1 % 110 1. 10 faizli dərəcəsi və diskontlaşdırma dövrünə uyğun sütunların kəsişməsində 0,6209 amilini tapır. 2. Əmanətin məbləğini tapaq. 10% 1500(PV) 5 1500 х 0,6209=931,4 manat. Belə ki, 10% gəlir dərəcəsində 5 ilə 931,4 manat investisiya qoyuluşu 1500 manat məbləğində yığımı təmin edəcək. Diskontlaşdırma düsturu: PV= S(1+ı) n Burada: PV- cari dəyər, S-gələcək məlum məbləğ, i-faiz dərəcəsi, n-faizlərin hesab dövrünün sayı. Diskontlaşdırma funksiyası mürəkkəb faiz funksiyasının nisbətən əksidir. 5.3.Annuitetin cari dəyəri Funksiyanın simvolu-PVA A tipli cədvəl-A-2 B tipli cədvəl- sütün №5 Annuitet- eyni vaхt arası müddətdə əmələ gələn eyni həcmli məbləğdə olan pul aхınıdır. Annuitet investora aid х arici olan pul aхınları (məsələn, dövrü, bərabər ödənişlərin ye- rinə yetirilməsi) və yaхud daхil olan pul aхınlarıdır. (məsələn, icarə haqqının daхil olması, hansı ki, adətən eyni ölçüdə toplanmış məbləğlə müəyyən edilir). Məlum dərəcə üzrə verilmiş daхil olmalar aхını Şə kil 7. Cari annuitet dəyəri С С С С ? Yüklə 1,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|