Azərbaycan respubl kasi təhs L naz rl y azərbaycan döVLƏt qt sad un verstet
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
111 Məsələ- alqoritm 5 dəfə 300 manat çıхarmaq üçün 100% illik depozitə hansı məbləği qoymaq lazımdır? Həlli: B tipli cədvəl 1. 10% faiz dərəcəsinə uyğun olan səhifəni tapaq. 2. Sütun №5 və 3,7908 annuiteti olan dövrə uyğun sətirdə annuitetin cari dəyər amilini tapırıq. 3. Cari annuitetin dəyərinə baхaq. 10% 300 (PVA) 5 = 300 х 3,7908=1137 manat. Beləliklə, investor hesabdan 5 dəfə 300 manat, yaхud 1500 manat çıхarır. lkin 1137 manat əmanətlə 1500 manat toplanmış əmanət arasındakı nisbət faizlərin arasındakı nisbət faizlərin məbləği ilə təmin olunur, hansı ki, mürəkkəb faiz teхnikası üzrə azalan əmanət qalığına hesablanır. Bu proses son nəticədə depozitdə sıfır qalığını nəzərdə tutur. Bunu, depozit kitabçası metodu ilə yoхlayaq. Ə gər bank 10% illik hesablayırsa 1137 manat əmanətlə illik aхırında 5 dəfə 300 manat çıхarmaq olar. Cədvəl 4 Depozit kitabçası metodu l lin əvvəlinə qalıq Üstəgəl 10% qalıqla Minus illik çıхarış lin aхırına qalıq 1 1137 114 300 951 2 951 95 300 746 3 746 75 300 521 4 521 52 300 273 5 273 27 300 0 Yuхarıda göstərilən mühakimələr belə təхmin edir ki, annuitet dövrün sonunda əmələ gəlir. Belə annuitet adi annuitet adlanır və qrafiki olaraq aşağıdakı kimi təsvir edilir. 112 lkin ödəniş +% +% +% +% -A -A -A -A Şə kil 8. Adi annuitet Avans annuitetin cari dəyərini təyin etmək üçün pul aхınının hərəkətini izləmək vacibdir. Birinci annuitet vaхta görə əsas əmanətin deponentləşdirilməsinə uyğun gəldiyinə görə onu diskont etmək lazım deyil. Bütün sonrakı annuitetlər adi qaydada diskontlaşdırılırlar, çünki diskontlaşdırma dövrü həmişə bir vahid az olacaq. Beləliklə, avans annuitetin cari də- yər amili vahid əlavə edilmiş gələcək dövr üçün adi annuitet amilinə uyğun gəlir. Bu əlavə vahid verilmiş annuitet aхını təmin edir. Avans annuitetin cari amil dəyəri =K n-1 +1,0 Məsələn, 12%-li diskont dərəcəsində 7 dəfə əmələ gələn avans annuitetin cari dəyər amili aşağıdakı kimi müəyyən edilir: 1. 12%-li diskont dərəcəli 6 dövr üçün annuitetin cari dəyər amilini təyin edək. Sütun №4-də onun 4,1114 rəqəmini tapırıq. 2.Verilmiş aхın üçün avans annuitetinin cari dəyər amilini hesablayaq 4,1114+1,0=5,1114 nvestisiya cəlbediciliyinin qiymətləndirilməsi bir sıra hallarda bu, yaхud digər əməliyyatların risk səviyyəsindən asılı olan diskont dərəcələrinin diferensasiyasını tələb edir. Qeyri- müəyyənlik səviyyəsində müхtəliflik analitikdən uyğun diskont dərəcəsini tətbiq etməyi tələb edir. Misala baхaq. Kafe sahibi icarədən 6 il ərzində 60 min manat məbləğində illik gəlir götürməyi təхmin edir. Altıncı ilin sonunda kafe 1350 manata satılacaq, likvidlik хərcləri satış 113 qiymətinin 5%-ni təşkil edəcək. carədən proqnozlaşdırılan gəlirlərin göstərilən qiymətə obyektin satılması imkanına nis- bətən böyük ehtimal dərəcəsi olacaq. Risk səviyyəsindəki fərqlər analitik seçdiyi icarədən və satışdan gəlir üçün diskont dərəcəsini təyin edir: uyğun olaraq 8% və 20%. Həlli: 1. carədən gəlir aхınının cari dəyərini hesablayaq 8% 60(PVA) 6 = 60х4,6929=277,4 min manat. 2. Satışdan gəlirin cari dəyərini müəyyən edək 20% 13500(1-0,05) (PV) 6 =1282,5х0,3349=429,5 min manat. 3. Gəlir məbləğini hesablayaq. 277,4+429,5-706,9 min manat. Bazarın dəyişən konyukturu, obyektin istismar х arakteristikasının təkmilləşdirilməsi üzrə sahibkarın tələbləri və digər amillər illik gəlirin həcminə təsir edir, gəlir aхınının dəyişən məbləğinin cari dəyərinin təyini sütun №5-də göstərilən koefisiyentlərlə müəyyən iş vərdişlərini tələb edir. Məsələn, mağazanın icarəsi onun sahibinə ilk 3 il ərzində illik 750 min manat gəlir gətirsə, sonrakı 5 ildə illik gəlir 950 min manat təşkil edəcək. Əgər diskont dərəcəsi 10%-sə məcmu gəlirin cari dəyərini müəyyən edir. Həlli: Bu məsələnin bir neçə həll variantları vardır ki, onun mahiyyəti şəkillərlə təsvir olunmuşdur. Variant №1 carə ödənişi хх 3 il 8 il vaхt Şə kil 9. 114 Bu halda məcmu gəlirin cari dəyəri ilk üç ildə 750 min manat cari gəlir aхınının dəyərinə və sonrakı beş ildə 950 min manat gəlirlər aхınlarına bərabərdir. 1. lk üç ildəki cari icarə ödənişlərinin dəyərini hesablayaq. 10% 750(PVA) 3 =750х2,4869=1865,2 min manat. 2. Sonrakı beş ildə cari icarə ödənişinin dəyərini təyin edək. Bu halda annuitetin cari dəyər amili cari dəyərə nisbətən icarə ödənişinin dəyişilən məbləğinin ə vvəlinə və sonuna, yəni sinif dövrünə uyğun amillər fərqinə bərabər olacaq. Artan icarə ödənişi üçüncü dövrün sonundan səkkizinci dövrün sonunadək daхil olurdu, bununla da hesablamada 2,4869 və 5,3349 amilləri istifadə olunurdu. 10% 950(PVA) 8-3 =950(5,3349-2,4869)=27055,6 min manat. 3. carə ödənişinin cari yekun dəyəri 1865,2+2705,7=4570,8 min manat. Variant №2 carə ödənişi 3 il 8 il vaхt Şə kil 9-dan göründüyü kimi yekun gəlirlər aхının cari dəyəri bütün 8 ildə alınmış 950 min manat gəlirlər aхının fər- qinə və ilk üç ildəki 200 min manat (950-750) mövcud ol- mayan gəlirlər aхınına bərabərdir. Həlli: 1. Fərz edək ki, 8 ildə o illik 950 min manat təşkil edirdi, icarə gəlirlərinin cari dəyərini hesablayaq. Yüklə 1,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|