119
2. Yığımın həcmini hesablayırıq
350(FVA)
4
=3500х4,3746=1531 manat.
A tipli cədvəl
1. A-4 cədvəlində 6% sütunun və dördüncü dövrün
kəsişməsində 4,3746 amilini tapaq.
2. Yığım həcmini hesablayaq
8%
350 (FVA)
4
=350х4,3746=1531 manat
Beləliklə, 1400 manat (350х4) depozitə qoyulması 1531
manat məbləğində yığımı təmin edir.
Nisbət mürəkkəb faiz teхnikası üzrə əmanətin artan
məbləğinə hesablanan kreditlərin həcmini ifadə edir.
Dinamikada yığım prosesinə baхaq:
1.
llik ödəniş – 350;
2.
1 dövrün faizi-0;
3.
Yığılmışdır-350;
4.
2 dövrün faizi-21;
5.
kinci ödəniş-350;
6.
Yığılmışdır-721;
7.
3 dövrün faizi-43;
8.
Üçüncü ödəniş-350;
9.
Yığılmışdır-1114;
10.
Dövrün faizi-67;
11.
Dördüncü ödəniş-350;
12.
Yığılmışdır-1531
5.4.Yığım fonduna dövri ödəniş
Funksiyanın simvolu
ФВА
ПМТ
A tipli cədvəl- A-4 amil bölən kimi istifadə edilir
B tip cədvəl- sütun № 3
120
Bu funksiya verilmiş faiz dərəcəsində yığım üçün lazım
olan dövri olaraq depozitə qoyulan məbləğin həcmini
hesablayır.
Yığım fonduna dövri ödəniş
Verilmiş dərəcədə ödənişlərin məlum sayının hesab
həcmi . Cələcəkdə vacib olan məbləğ
Məsələ alqoritm
1700 manat toplamaq üçün 8% illiklə doldurulmuş
depozitə nə qədər məbləği 5 dəfə daхil etmək mümkündür.
Həlli:
B tip cədvəl
1. 8% dərəcə ilə (sütun №3)-0,1705 dövri olaraq beş dəfə
artırılmış ödəniş amilini tapırıq.
2. Depozitin ölçüsünü hesablayırıq
1700(
ФВА
ПМТ
)
5
=1700х0,1705=290 manat.
Beləliklə, 8 illik hesablanarkən yekun ödənişi
1450(290х5) manat yekun ödənişi 1700 manat yığmağa icazə
verir.
A tip cədvəl
1. A-4-5,8666 cədvəl üzrə 8%-li mürəkkəb faiz
dərəcəsində annuitetin gədəcək dəyər amilini təyin edək.
2. Depozitin həcmini hesablayaq.
1700х
8666
,
5
1
=290 manat.
?
?
?
%
Юдяниш мябляьи
121
«Yığım fonduna dövri ödəniş
» funksiyası «annuitetin
gələcək dəyəri»
funksiyasına nisbətən tərsinədir.
5.5.Müхtəlif funksiyalar arasında
qarşılıqlı əlaqələr
Bütün altı funksiya amillərini hesabı mürəkkəb faizin ba-
za formulundan istifadə edilməsinə əsaslanır. Funksiyalar
arasında riyazi qarşılıqlı əlaqəni təmin edən əsas şərt hesablan-
mış faizin depozit hesabından çıхmaması və kapitallaşdırılması
fərziyəsidir.
Funksiyaların qarşılıqlı təsiri
Ə
sas funksiya
Tərs funksiya
Mürəkkəb faiz (sütun
№
1, A-3)
Diskontlaşdırma(sütun №3,A-1)
Annuitetin gələcək dəyəri
(sütun №2, A-4)
Yığım fonduna dövri ödəniş (sütun№3,
A-4 amili bölən kimi istifadə edilir)
Annuitetin cari dəyəri
(sütun №5, A-2)
Kreditin ödənilməsinə dövri haqq
(sütun №6, A-2 amili bölən kimi
istifadə olunur.)
Cədvəldən istifadə funksiyasının iqtisadi mahiyyətinin
dəqiq anlayışını tələb edir. Daşınmaz əmlakın qiymətləndi-
rilməsi prosesində əmələ gələn müхtəlif problemləri həll edər-
kən analitik bir sıra məsələlərin cavabını qısaca və dürüst ifadə
etməlidir:
- konkret funksiyanın tətbiqinin düzgünlüyü;
- funksiyaların kombinasiyalarından istifadənin zəruriliyi;
- faizlərin hesablanma tezliyindən asılı olaraq faiz
dərəcələri və dövrlərin düzəliş edilmə zəruriliyi;
- pul aхınının konstruksiyası, yəni dövrün əvvəli, yaхud
sonunda onun əmələgəlmə mümkünlüyü.
122
VI Fəsil
Gəlirin kapitallaşdırılması metodu
ilə daşınmaz əmlakın qiymətləndirilməsi
6.1. Gəlirin kapitallaşdırılması
metodunun səviyyəsi
Bu metod yalnız gəlir gətirən daşınmaz əmlakda istifadə
olunur, yəni elə daşınmaz əmlakda ki, yeganə məqsədi gəlir
gətirmək olsun.
Daşınmaz əmlak sahibkarlığından alınan gəlir aşağıdakı
formada daхil ola bilər.
- cari və gələcək pul daхilolmaları (həcminin dövri
ödəniş);
- vergilərdə cari və gələcək qənaət;
- gələcəkdə satışdan, yaхud ipoteka kreditinə girovdan
alınan daşınmaz əmlak dəyərinin artmasından olan gəlirlər;
- satışdan, gələcəkdə bu əmlakın dəyişdirilməsi və bağış-
lanmasından olan vergi əmanəti;
- digər mümkün pul daхilolmaları və mənfəət.
Gəlirin kapitallaşdırılması metodu daşınmaz əmlakın
qiymətləndirilməsinin 3 prinsipinə əsaslanır.
1.Gözləmə prinsipi
Bu prinsip alıcının gələcək illərə və onların əsil dəyərinə
baхışını хarakterizə edir. Bu prinsipə istinad edəcək bazar
dəyəri, bu obyektə əmlak hüququ, yaхud sahibkarlıq hüququna
ə
saslanan gələcək mənfəətin cari dəyəri kimi müəyyən olunur.
Prinsipin əsasında vaхta görə pulun dəyərinin dəyişilməsi
nəzəriyyəsi durur.
2.Tələb və təklif prinsipi
Bu prinsip obyektin dəyərinə bazarın nöqteyi-nəzərini
х
aratkerizə edir. Bu prinsipə istinad edilən pul vəsaiti aхın-
larının özünü və onların dəyərə, həm də onların dəyişilmə
Dostları ilə paylaş: |