Azərbaycan respubl kasi təhs L naz rl y azərbaycan döVLƏt qt sad un verstet

 
 
200
30-10=20 il. 
4)  Annuitetin  cari  dəyər  amili  (sütun  №5,  13%,  20  il)  – 
85,3551. 
5) Borc qalığı 38,7/85,3551=3303. 
Maliyyə kalkulyatoru. 
1)
  Aylıq ödənişin hesabı 
 
3500
 
 
PV
 
 
 
 
 
 
 
 
13
 
 
i/y
 
 
 
 
 
 
 
 
30
 
 
N
 
 
2 nd
 
 
N
 
 
N
 
 
CPT
 
 
PMT
 
 
 
 
38,7
 
 
 
 
 

---

 
 
201
2)
  Ödənilmiş  kredit  məbləği  və  ödənilmiş  faizlərin  qalıq 
borcunun hesabı. 
 
 
5. Faiz dərəcəsi hesabı 
Nümunə.  Aylıq  ödənişi  112,8  olmaqla  25  ilə  10000 
məbləğində kredit verilmişdir. 
1)
  Kreditin  ödənilməsinə  haqq  amilini  hesablayaraq   
112,8:10000=0,01129 
Тясир  
Юзц-юзцня амортизасийа 
олунан кредитин юдяниш 
жядвялиня дахилолма 
Жядвял цзря йердяйишмя 
Тящлил дюврцнцн тяйин 
едилмяси 
Борж галыьы 
Юдянилмиш кредит 
Юдянилмиш фаизлярин 
мябляьи 
Клавишляр  
Екран 
2 нд 
ПВ 
П
1
 
0,00 
 
 
10/12=ентер 
П
1
 
0,00 
 
П
1
 
0,00 
 
БАЛ 
3305 
ПРН 
195 
ЫНТ 
4451 
 
 
 

---

 
 
202
2)
  Kreditləşmə dövrünə (25 il) uyğun sətrdən istifadə edərək 
nəzərdə  tutulan  həcmi  (0,01129)  tapaq.  Faiz  dərəcəsi 
səhifənin yuхarı küncündə – 13% göstərəcək. 
Maliyyə kalkulyatoru. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6. Kreditləşdirmə müddətinin hesabı. 
Nümunə.
  1000  məbləğində  aylıq  ödəniş  12,65  nəzərdə 
tutulmaqla 13%-lə kredit verilir. 
1)
  Kreditin ödənilməsinə haqq amilinu hesablayaq. 
2)
  Sütun  №6,  13%  dərəcə  üzrə  hesablanmış  cədvəldə 
nəzərdə  tutulan  həcmi  –  0,01265  tapaq.  Sətr 
kreditləşmə – 15 il sətrinə uyğun gəlir. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
25 
 
N 
 
2 nd 
 
N 
 
N 
1000 
+/- 
ПВ 
112,8 
ПМТ 
ЖПТ 
и/й 
13 

---

 
 
203
Maliyyə kalkulyatoru. 
 
1000 
 
+/· 
 
PV 
 
12,65 
 
PMT 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kalkulyator  ödənişlərin  sayını  hesabladı.  Kreditləşmə 
müddətini təyin edək 180:12=15 il 
7.  Əlverişli  maliyyə  şəraitinə  görə  əlaqələrin  hesablan-
ması. 
Nümunə.  Obyektin  bazar  dəyəri  15000-dir.  nvestorun 
х
üsusi kapitalı 5000-dən ibarət olduğu üçün satıcı alıcıya 13%-
lik  dərəcə  üzrə  20  ilə  kredit  verir.  Üstünlük  təşkil  edən  bazar 
faiz dərəcəsi – 15%-dir. 
1)
  Borc vəsaitlərinə tələbat – 15000-5000=10000. 
2)
  Kreditin ödənilməsinə haqq amili (sütun №6, 20 il, 15%)-
0,01317. 
3)
  Bazar 
faiz 
dərəcəsi 
üzrə 
aylıq 
ödəniş   
10000/0,01317=131,7 
4)
  Annuitetin  cari  dəyər  amili  (sütun  №5,  20  il,  13%)- 
85,35513. 
5)
  Müqavilə  dərəcəsi  üzrə  hesablanan  aylıq  ödənişlərin  cari 
dəyəri 131,7/85,35513=1125,1 
6)
  Maliyyələşdirmə şərtlərinə görə əlavə 11241-10000=1241. 
7)
  Daşınmaz əmlakın qiyməti 15000+1241-16241 
Maliyyə kalkulyatoru 
1)
  Bazar dərəcəsi üzrə ödənişin hesablanması. 
15000-5000=PV 
13 
 
i/y 
 
ЖПТ 
Н 
180 

---

 
 
204
 
2)
  Kreditin dəyərinin hesablanması. 
 
 
 
 
 
 
 
3)
  Əlavənin hesablanması 
11241-10000=1241 
4)
  Daşınmaz əmlak qiymətinin hesablanması. 
1241+15000=16241 
 
9.4.  poteka – investisiya təhlili 
 
poteka  krediti  ilə  əldə  olunan  daşınmaz  əmlakın  qiy-
mətləndirilməsinin bəzi fərqli cəhətləri vardır. Bu əmsalın qiy-
mətləndirilməsinin  bütün  yanaşmalarına  toхunur.  Əsas  хüsu-
siyyət  ondan  ibarətdir  ki,  aktivlərin  bazar  dəyəri  ona  qoyulan 
х
üsusi  kapitalın  həcminə  uyğun  gəlmir,  yəni  daşınmaz  əmlak 
qismən  borc  vəsaitləri  hesabına  alınır.  Maksimal  olaraq  bu 
spesifik  ipoteka-investisiya  təhlili  adlanan  gəlir  yanaşması 
metoduna meydana çıхır.  
13 
и/й 
ЖПТ 
ПВ 
11241 
15 
и/й 
20 
Н 
2 нд 
Н 
Н 
ЖПТ 
ПМТ 
131,7 

---

 
 
205
Gəlirin kapitallaşdırma metodu. Qiymətləndirilən ob-
yektin dəyəri investisiyalara gəlir norması və kapitalın qayıdış 
normasını  daхil  edən  kapitallaşdırma  əmsalınin  köməyi  ilə 
dəyərə  illik  хalis  əməliyyat  gəlirinin  konvertasiyası  əsasında 
müəyyən  edilir.  Spesifik  ondan  ibarətdir  ki,  investisiyalara 
gəlir  norması  хüsusi  və  borc  vəsaitlərinin  (investisiya  qrupu 
metodu)  orta  ölçülü  gəliri  kimi  hesablanır.  Diskontlaşdirilmış 
pul aхınları metodu. Daşınmaz əmlakın dəyəri alınmış ipoteka 
kreditinin  məbləğindən  və  хüsusi  kapitalın  cari  dəyərindən 
toplanır. Хüsusi kapital sahibkarlıq dövrünün sonunda nəzərdə 
tutulan  obyektin  satışından  diskontlaşdırılmış  mədaхil  və  sa-
hibkarlıq  dövründə  investorun  diskontlaşdırılmış  pul  aхın-
larının məbləğini ifadə edir. 
Spesifiklik: 
- diskont dərəcəsi investorun tələb etdiyi хüsusi kapitala 
gəlir dərəcəsi; 
-  qiymətqoyan  sahiblik  etdiyi  dövrdə  gəlir  qismində 
х
alis  əməliyyat  gəlirini  deyil,  хüsusi  kapitala  pul  aхınlarını 
istifadə edir; 
- sahibkarlıq dövrünün sonunda təхmin edilən daşınmaz 
ə
mlakın satışından gəlir alqı-satqı qiyməti ilə bu tariхə ipoteka 
borcu qalığı arasındakı fərqdir. 
poteka  krediti  ilə  alınan  daşınmaz  əmlak  qiymətləndi-
rilərkən gəlirin kapitallaşdırılması metodunu nəzərdən keçirək. 
 
Burada,    D
d
  –  daşınmaz  əmlakın  dəyəri;  ХƏG  –  хalis 
ə
məliyyat gəliri; R
n
 – kapitallaşdırma əmsalı. 
Х
alis  əməliyyat  gəliri  eyni  məbləğdə  olduqda  qiymət-
ləndirmənin  nəticəsi  kapitallaşdırma  əmsalının  həcmi  ilə  təyin 
edilir.  Kapitallaşdırma  əmsalı  bir  tərəfdən  хüsusi  kapitala  qo-
yulmuş  gəlir  dərəcəsinə  investorun  tələbləri  və  investisiya 
kapitalının  ödənilmə  хarakterindən,  digər  tərəfdən  isə,  kredit-

---