27
İncəsənət
1 Yanvar - Xalq artisti Mikayıl Mirzənin anadan olmasının 70 illiyi,
(1947-2006)
Mikayıl Şahvələd oğlu Mirzəyev Şamaxının (indi Ağsu
rayonunun) Talış kəndində doğulub. 1969-cu ildə
Azərbaycan
Dövlət İncəsənət İnstitutunun (indiki
Azərbaycan
Dövlət
Mədəniyyət
və
İncəsənət
Universitetinin) dram və kino aktyorluğu fakültəsini bitirib.
İnstitutun Tədris Teatrında işləyib. 1976-cı ildən 2000-ci
ilə qədər (müxtəlif fasilələrlə) Azərbaycan Milli Dram
Teatrında aktyor olub. İki dəfə Milli Məclisə deputat
seçilib. Xalq artisti adına layiq görülüb (22 may 1991).
Mikayıl Mirzə teatrda Kürd Musa, Fərhad (―Vaqif‖ və ―Fərhad və Şirin‖, Səməd
Vurğun), Muratov, Eyvaz (―Qəribə oğlan‖ və ―Bizim qəribə taleyimiz‖, İlyas
Əfəndiyev), Aslan (―Kəndçi qız‖, Mirzə İbrahimov), Zahid (―Fəryad‖, Bəxtiyar
Vahabzadə), Elxan ( ―Od gəlini‖ Cəfər Cabbarlı), Cinli Mustafa (―Dəli yığıncağı‖,
Cəlil Məmmədquluzadə), İxtiyar ( ―İblis‖, Hüseyn Cavid) və digər rolları oynayıb.
1992-1995-ci illərdə Bakı Mədəni-Maarif Texnikumunun direktoru işləyib.
Mikayıl Mirzə 2006-cı il iyunun 3-də dünyasını dəyişib.
Filmoqrafiya: “Ağlar-güləyən‖(1988), ―Anın quruluşu‖ (1980), ―Babək‖ (1979),
―Dədə Qorqud‖ (1975), “Yeddi oğuldan biri” (2007), ―Faydalı qazıntılar‖
(1981), ―Günahsız Abdulla‖ (1984), “Qatır Məmməd‖ (1974), ―Min birinci söz‖
(1997), ―Təbəssüm” (1992), ―Üzeyir ömrü‖ (1981),‖Yeddi oğul istərəm...‖
(1970), ―Topal Teymur‖ (1983).
İnternetdə:
www.az.wikipedia.orq
28
6 Yanvar - Xalq artisti İsmayıl Dağıstanlının anadan olmasının 110 illiyi,
(1907-1980)
SSRİ Xalq artisti, SSRİ və Azərbaycan Dövlət Mükafatları
laureatı İsmayıl Yusif oğlu Dağıstanlı Azərbaycan
səhnəsinin ən görkəmli sənətkarlarından biridir.
İsma İsmayıl Dağıstanlı Qax rayonunun Zərnə kəndində
dоğulmuşdur. Səhnə fəaliyyətinə 1925-ci ildə Nuxa (Şəki)
mərkəzi fəhlə-kəndli klubu nəzdindəki dram cəmiyyətində
başlamışdır. Bakı Teatr Texnikumunda təhsil almış (1926-
1930), eyni zamanda 1927-ci ildən təcrübəçi aktyor kimi
Dram Teatrının səhnəsində kütləvi səhnələrdə çıxış etmişdir.
1930-cu ildən fasilələrlə Dram Teatrında, İrəvan Dram Teatrında (1936-37) işləmiş,
Dərbənddə təşkil etdiyi Azərbaycan Teatrının rejissoru və aktyoru olmuşdur (1932-
1933). 1938-ci ildən Azərbaycan Milli Dram Teatrının səhnəsində klassik obrazlar
silsiləsi yaratmışdır. Azərbaycan səhnəsində V.İ.Lenin rollarının ilk ifaçısı kimi
məşhurlaşmışdır. Onun səhnə yaradıcılığı həmişə yüksək vətəndaşlıq pafosu ilə
seçilmişdir. Realizm məktəbi keçmiş, parlaq və özünəməxsus istedada malik bir
aktyor kimi özünü göstərmiş İ.Dağıstanlı məşhur dramaturqların və klassiklərin
əsərlərinin tamaşalarında yadda qalan sürətlər yaratmışdır. Sənətdə qazandığı
uğurlarına görə respublikanın Əməkdar artisti, Xalq artisti fəxri adlarına layiq
görülmüşdür. Ənvər Məmmədxanlının "Şərqin səhəri" pyesinin tamaşasındakı Kirov
roluna görə 1948-ci ildə Stalin Mükafatına, İlyas Əfəndiyevin ―Mahnı dağlarda
qaldı" dramındakı Böyük bəy roluna görə isə 1972-ci ildə respublika Dövlət
Mükafatına layiq görülmüşdür. Ömrünün sоn illərində Azərbaycan Dövlət İncəsənət
İnstitutunda kafedra müdiri vəzifəsində çalışmışdır. Bir neçə aktyor və teatr haqqında
kitabları nəşr olunmuşdur.
İsmayıl Dağıstanlı 1 aprel 1980-ci ildə vəfat etmişdir.
Filmoqrafiya: ―Ağasadıq Gəraybəyli‖ (film, 1974), ―Axşam konserti‖ (film, 1948),
―Böyük dayaq‖ (film, 1962), ―Koroğlu‖ (film, 1960), ―Kölgələr sürünür‖ (film,
1958), ―Qara daşlar‖ (film, 1956), ―Qatır Məmməd‖ (film, 1974), ―Rənglərdə
yaşayan kino‖ (veriliş, 2009), ―Səbuhi‖ (film, 1941), ―Sovet pəhləvanı‖ (film, 1942),
―Sualtı qayıq T-9" (film, 1943) və s.
İnternetdə: www.az.wikipedia.orq
29
18 Yanvar - Xalq artisti, rəqqasə Afaq Məlikovanın anadan olmasının
70 illiyi, (1947)
Afaq Süleyman qızı Məlikova Bakıda anadan olub. Uşaqlığı müharibədən
sonrakı çətin illərə təsadüf edib. Kiçik Afaq elə uşaqlıqdan eşitdiyi musiqiləri
dodaqaltı zümzümə edib, rəqs etməyi sevib. Qızlarının rəqsə hədsiz marağını görən
valideynləri onu Bakı Xoreoqrafiya Məktəbinə qoyublar. Leyla Vəkilovadan dərs
alan gənc xanım istedadı sayəsində Xalq artisti adına qədər yüksəlib. Afaq xanım
1963-1974-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblının solisti olub.
1974-cü ildən Azərbaycan Dövlət Rəqs Ansamblının solisti və məşqçi
pedaqoqudur. Azərbaycan xalq rəqslərinin mahir ifaçısı olan Afaq xanımın
repertuarına Şərq xalqlarının rəqsləri də daxildir.
O, Türkiyə, Misir Ərəb Respublikası, Polşa, Fransa, Böyük
Britaniya, Kanada, Portuqaliya, Almaniya, İspaniya və digər ölkələrdə çıxış
etmişdir. Afaq xanım 1982-ci ildən Dövlət Rəqs Ansamblının bədii rəhbəridir.
İnternetdə: www.az.wikipedia.orq