308
15 Sentyabr - Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Sergey Aleksandroviç
Senyuşkinin anadan olmasının 60 illiyi, (1957-1992)
Senyuşkin Sergey Aleksandroviç Rusiyanın Samara vilayətinin Sızran
şəhərində anadan olmuşdur. 1974-cü il Sızran şəhər orta məktəbini bitirmişdir.
Sergey burada Politexnik İnsitutuna daxil olmuş, 1975-ci ildən təhsilini Ali Hərbi
Təyyarəçilər
Məktəbində
davam
etdirmişdir. Sergey Mİ-8 və Mİ-
24 vertolyotlarının uçuş proqramını peşəkar səviyyədə öyrənmişdir. 1 fevral 1992-
ci ildən həyatını Azərbaycanla bağlayan Sergey hərbi hissə komandiri təyin
edilmişdi. Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin yaradıcılarından hesab olunan
Sergey, mülki təyyarəçilərə hərbçi təlimini keçməklə yanaşı, Qarabağda gedən
hərbi əməliyyatlarda iştirak edərək çox sayda erməni döyüşçüsünü məhv
etmişdir. Xocalı soyqırımı zamanı xeyli dinc sakini xilas edə bilsə də, Xocalıda
ağır yaralanmış və 29 fevral 1992-ci ildə həlak olmuşdur.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 14 sentyabr 1992-ci il tarixli 204 saylı
fərmanı ilə Senyuşkin Sergey Aleksandroviç ölümündən sonra "Azərbaycanın
Milli Qəhrəmanı" adına layiq görülmüşdür.
Ailəli idi, iki övladı yadigar qalıb. Samara vilayətinin Sızran şəhərində dəfn edilib.
Bakının Xətai rayonunda adına küçə var.
Savaşlardan alnıaçıq çıxan zaman
Tarixlərə bağışladın neçə qurban.
Hər qonşuda bir parçası əsir qalan
Torpağına canım qurban , Azərbaycan !
Nəriman Həsənzadə
İnternetdə:
www.az.wikipedia.orq
309
OKTYABR
Əlamətdar tarixi günlər və bayramlar
1 Oktyabr - Beynəlxalq Ahıllar Günü, (1992)
1 Oktyabr - Prokurorluq İşçiləri Günü, (1998)
1 Oktyabr - Beynəlxalq Musiqi Günü, (1975)
3 Oktyabr - Ümumdünya Memarlıq Günü, (1996)
4 Oktyabr - Ümumdünya Heyvanları Müdafiə Günü, (1931)
5 Oktyabr - Beynəlxalq Müəllimlər Günü, (1966)
9 Oktyabr - Ümumdünya Poçt Günü, (1974)
10 Oktyabr - Yanğınsöndürənlər Günü, (2002)
13 Oktyabr - Ümumdünya Yumurta Günü (2017-ci il üçün)
16 Oktyabr - Mütaliə bayramı, (1989)
17 Oktyabr - Ümumdünya Yoxsulluqla Mübarizə Günü, (1992)
18 Oktyabr - Azərbaycan Respublikasının Dövlət Müstəqilliyi Günü, (1991)
20 Oktyabr - Beynəlxalq Kulinariya Günü, (2007)
20 Oktyabr - Energetiklər Günü, (2004)
22 Oktyabr - Beynəlxalq Məktəb Kitabxanaları Günü, (1999)
24 Oktyabr - Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Günü, (1945)
30 Oktyabr - Ümumdünya Siyasi Repressiya Qurbanlarının Xatirə Günü, (1974)
Bu tarixi unutmayaq
2 Oktyabr - Xocavənd rayonunun işğalı günü, (1992)
29 Oktyabr - Zəngilan rayonunun işğalı günü, (1993)
Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri
General-leytenant Səmədbəy Mehmandarovun 160 illiyi, (16.10.1857-12.02.1931)
Yubilyar yazıçı və şairlər
Yazıçı Seyfulla Şamilovun 115 illiyi, (10.10.1902 - 25.12.1974)
Şair, publisist, pedaqoq Əjdər Ağayevin 80 illiyi, (10.10.1937)
Şair Hafiz Baxışın 85 illiyi, (15.10.1932 - 04.09.1989)
Xalq şairi Xəlil Rza Ulutürkün 85 illiyi, (21.10.1932 - 22.06.1994)
Şair, dramatur Hüseyn Cavidin 135 illiyi, (24.10.1882 - 05. 12.1941)
Xarici ədəbiyyat
İspan yazıçısı Migel de Servantesin 470 illiyi, (09.10.1547 - 23.04.1616)
Rus yazıçısı Yevgeniy Permyakın 115 illiyi, (31.10.1902 - 17.08.1982)
Amerika yazıçısı Ketrin Patersonun 85 illiyi, (31.10.1932)
İncəsənət
Xalq artisti Şövkət Ələkbərovanın 95 illiyi, (20.10.1922 - 07.02.1993)
Xalq rəssamı Bədurə Əfqanlının 105 illiyi, (25.10.1912 - 07.05.2002)
Dirijor, bəstəkar Rauf Abdullayevin anadan olmasının 80 illiyi, (29.10.1937)
Milli qəhrəmanlar zirvəsi
Allahverdiyev Namiq Müslüm oğlunun 50 illiyi,
(
05.10.1967 - 09.07.1992)
310
Əsədov Rafael Əvəz oğlunun 65 illiyi, (27.10.1952 - 12.11.1992)
Əlamətdar tarixi günlər və bayramlar
1 Oktyabr - Beynəlxalq Ahıllar Günü, (1992)
Yaşadığımız cəmiyyət hamı üçündür. Gənclər,
orta nəslin nümayəndələri, hətta ahıllar da
cəmiyyətdə gedən inkişaf proseslərində iştirak
edirlər. Yaşlıların həyat təcrübəsindən, bilik və
bacarıqlarından bəhrələnmək isə nəsillər
arasında körpü yaratmaq, varislik əlaqəsini
bərpa
etmək
baxımından çox zəruridir.
Cəmiyyətdə yaşayıb ondan kənarda qalmaq
olmaz. Ahılların məşğulluğu, onların inkişaf prosesinə cəlb edilməsi, həm də
sosial-iqtisadi durumun yaxşılaşması deməkdir. BMT-nin İnkişaf Proqramında son
illər ərzində ahıllar problemi geniş yer tutur. 2002-ci ilin aprelində İspaniyanın
paytaxtı Madrid şəhərində BMT-nin Ahıllar üzrə II Ümumdünya Məclisində belə
bir fikir səslənmişdir ki, yaşlılar da cəmiyyətin bərabər hüquqlu vətəndaşlarıdır,
onlara ehtiram göstərmək yüksək insani keyfiyyətdir. Adı-sanı, nəcib əməlləri ilə
tanınan, bəlkə də heç tanınmayan, lakin ləyaqətlə yaşayan, həyat təcrübəsi ilə yeni
nəsillərə nümunə olan ahıllar, həqiqətən, hörmətə layiqdirlər. Qocaların sərvəti
onların həyat təcrübəsidir. Onlara qulaq asıb, dediklərinə əməl etməklə bu sərvətə
sahib olmaq mümkündür. Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev kimi yaşa dolmuş
görkəmli siyasətçi və dövlət xadimi öz ölkəsini müvəffəqiyyətlə idarə etmişdir. Bu
fakt bir daha sübut edir ki, yaşlı, ahıl insanların təcrübəsi əvəzolunmazdır. BMT-
nin Baş Məclisi 1992-ci ildə ahılların müdafiəsi ilə bağlı Qətnamə qəbul etmişdir.
Həmin Qətnamənin prinsiplərinə uğun olaraq hər il oktyabr ayının 1-i Beynəlxalq
Ahıllar Günü kimi qəbul edilmiş, həmçinin 1999-cu il Beynəlxalq Ahıllar İli elan
olunmuşdur. Bu məsələyə respublikamızda da ciddi diqqət yetirilir. 2001-ci il
iyunun 22-də "Ahıllara sosial xidmət haqqında" Azərbaycan Respublikasının
Qanunu qəbul edilmişdir. Qanuna əsasən ölkədə 70 yaşına çatmış Azərbaycan
Respublikası vətəndaşları, habelə Azərbaycan Respublikasında daimi yaşayan
əcnəbi və vətəndaşlığı olmayan şəxslər ahıl sayılır. 1993-cü ildən başlayaraq hər il
oktyabr ayının 1-i respublikamızda Beynəlxalq Ahıllar Günü kimi qeyd olunur.
Beynəlxalq Ahıllar Günü ərəfəsində respublikamızın şəhər və rayonlarında icra
hakimiyyətləri, əmək kollektivləri, ictimai təşkilatlar və qeyri-hökumət təşkilatları
rayon ərazisində yaşayan ahıl vətəndaşların ehtiyaclarını öyrənərək, onlar üçün
bayram süfrələri, ərzaq bağlamaları təşkil edir, müxtəlif xeyriyyə, şəfqət və
mədəni-kütləvi tədbirlər həyata keçirirlər.
İnternetdə:
www.books.google.com