313
3 Oktyabr - Ümumdünya Memarlıq Günü, (1996)
Dünya memarlarının və memarlıq incilərini sevən və dəyərləndirənlərin
bayramı hər il oktyabrın ilk bazar ertəsində qeyd olunur. Ümumdünya Memarlıq
Günü (World Architecture Day) Beynəlxalq Memarlar Birliyi (BMB) tərəfindən
təsis olunmuşdur. BMB-nin 1985-ci ildə keçirilən yığıncağında bu bayramın 1
iyulda qeyd olunması qərara alınıb. Lakin 1996-cı ildə, BMB özünün Barselonada
düzənlənən Baş Assambleyasında bayramın hər il oktyabrın ilk bazar ertəsi
keçirilməsi haqqında qərar qəbul edib.
Beynəlxalq Memarlar Birliyi II Dünya müharibəsindən dərhal sonra, müharibə
nəticəsində dağıdılmış şəhərlərin, yaşayış məskənlərinin və sənaye müəssisələrinin
bərpası problemlərini həll etmək məqsədi ilə yaradılıb.
Hər il bayrama həsr olunmuş müxtəlif tədbirlər memarlıq üzrə müəyyən
mövzuya həsr olunur.
İnternetdə:
www.books.google.com
314
4 Oktyabr - Ümumdünya Heyvanları Müdafiə Günü, (1931)
Yaşadığımız dünya bizimlə eyni planetdə həyat sürən heyvanların da evidir.
Lakin insan fəaliyyəti nəticəsində onların yaşaması, atrtması üçün bir çox
çətinliklər ortaya çıxır. Müəyyən olunmuşdur ki, hər milyon il bütün bioloji
növlərin 9 faizi məhvolur. Başqa sözlə desək, hər il canlı varlıqların 1-dən 5-ə
qədər növü yox olur. Yer kürəsinin bütün tarixi boyu yoxolma sürəti beş dəfə
artmışdır. Sonuncu dəfə tam kütləvi məhvolma 65 milyon il əvvəl, bütün
dinozavrların nəsli kəsilərkən baş vermişdir.
Biz insanlar heyvanların dostu və qonşusu kimi onları qorumağa borcluyuq. İlk
dəfə Ümumdünya Heyvanları Müdafiə Gününü 1931-ci ildə nəsli kəsilməkdə olan
növlərin acınacaqlı vəziyyətinə diqqəti cəlb etmək məqsədi ilə qeyd etməyə
başlamışlar. Həmin vaxtdan başlayaraq, milli mənsubiyyətindən, dilindən,
dinindən asılı olmayaraq, hər kəs tərəfindən oktyabrın 4-ü dünyada yaşayan
heyvanların günü kimi qeyd olunur. Bu gün hər hansı insan, təşkilat və ya aksiya
ilə bağlı deyil. Bu gün - planetdə yan-yana yaşayan bütün insanların və heyvanların
günüdür. Bu gün, heyvanların mövcud problemləri haqqında insanların
məlumatlandırılması, onların qorunması üçün maarifləndirilməsi və səylərinin
birləşdirilməsi üçün çox önəmli bir gündür. Heyvanların qorunması işində hər bir
insan iştirak etməlidir.
İnternetdə:
www.books.google.com
315
5 Oktyabr - Beynəlxalq Müəllimlər Günü, (1966)
"Hər birimizdə müəllimin hərarətli qəlbinin bir
zərrəciyi vardır. Məhz müəllim doğma yurdumuzu
sevməyi, hamının rifahı namınə vicdanla işləməyi
müdrikliklə və səbirlə bizə öyrətmiş və öyrədir.
Gələcək
gənclərin,
gənclər
isə
müəllimlərin
əsəridir!”
Ümummilli
lider
Heydər Əliyev
Hər il oktyabrın 5-i Beynəlxalq Müəllim Günü kimi qeyd olunur. 5 oktyabr
1966-cı ildə YUNESKO və Beynəlxalq Əmək Təşkilatının birgə təşkilatçılığı ilə
çağırılan konfransda müəllimlərin peşə fəaliyyətinin şərtlərini təyin edən
―Müəllimlərin statusu haqqında‖ adlı ilk sənəd imzalanmışdır. 1994-cü ildən isə
həmin tarix YUNESKO tərəfindən Beynəlxalq Müəllim Günü kimi təsis
edilmişdir. Bu günün qeyd olunması müəllimlərin cəmiyyətdəki mövqeyi, təhsil və
inkişafdakı roluna diqqət çəkməyi nəzərdə tutmuşdur. Hal-hazırda ―Müəllimlər
Günü‖ dünyanın 100-dən çox ölkəsində ümumdünya səviyyəsində qeyd olunduğu
halda, bəzi ölkələrdə müxtəlif tarixlərdə ayrıca olaraq milli səviyyədə keçirilir.
Məsələn, müxtəlif əlamətdar hadisələr əsasında Müəllimlər Günü Albaniyada 8
mart, Cənubi Koreyada 15 may, Argentinada 11 sentyabr, Çində 28 sentyabr,
Özbəkistanda 1 oktyabr, Türkiyədə isə 24 noyabr tarixlərində qeyd olunur.
Müstəqil Azərbaycanda isə bu tarix 1993-cü il oktyabrın 5-də rəsmiləşdirilib.
Beynəlxalq Müəllimlər Günü həyatını xalqın işıqlı gələcəyinə həsr edən müqəddəs
peşə sahiblərinin bayramıdır. ―Hər birimizdə müəllimin hərarətli qəlbinin bir
zərrəciyi var. Mən dünyada müəllimdən şərəfli ad tanımıram‖ - deyən ümummilli
lider Heydər Əliyev Azərbaycana rəhbərlik etdiyi bütün illərdə müəllim əməyini
yüksək qiymətləndirib, onlara böyük hörmətlə yanaşıb, təhsil işçilərinin maddi
vəziyyətinin, rifah halının yaxşılaşdırılmasının qayğısına qalıb. Ölkəmizdə son
illərdə təhsilin inkişafı ilə bağlı həyata keçirilən kompleks tədbirlər, Prezident
İlham Əliyevin bu amili dövlət siyasətinin mühüm prinsipləri sırasına daxil etməsi,
təhsil işçilərinə hərtərəfli qayğı dövlətin öz gələcəyini daha etibarlı və inamlı
görmək əzmindən xəbər verir. İlham Əliyevin ―Uşaqlar yaxşı məktəblərdə
oxumalı, müəllimlər də yaxşı məktəblərdə işləməlidirlər‖ fikri artıq realllığa
çevrilib. Ən şərəfli sənət müəllim sənətidir. Çünki bu günümüzün həkimini,
polisini, vəkilini, kompyuter mühəndisini, memarını hətta, müəllimini belə
müəllim yetişdirir. Əgər müəllim olmasa bu sadalanaların hec biri olmaz. Günlər
keçir, illər illərə calanır, insan çox şeyi unudur. Lakin heç zaman ilk müəllim
yaddan çıxmır, xatirədən silinmir. Axı insana elm qapısının açarını ilk müəllim
təqdim edir, onu əsrarəngiz bir dünya ilə müəllim qovuşdurur.
İnternetdə:
www.books.google.com