78
23 Mart - Ümumdünya Meteorologiya Günü, (1950)
Ümumdünya Meteorologiya Günü
1950-ci
ildən, yəni bu
təşkilatın
yaradılması barədə konvensiya qüvvəyə
minəndən bəri ənənəvi olaraq hər il bir
deviz altında keçirilir. Azərbaycan 1993-
cü il sentyabrın 3-dən Ümumdünya
Meteorologiya Təşkilatının üzvüdür.
1873-cü
ilin
sentyabrında
Vyana
şəhərində
yaradılmış
Ümumdünya
Meteorologiya
Təşkilatı
ən
qədim
beynəlxalq təşkilatlardan biri olan Beynəlxalq Meteorologiya Təşkilatının
sələfidir. 1951-ci ildən isə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Xüsusi Agentliyidir.
Artıq Ümumdünya Meteorologiya Gününün hər il bir deviz altında keçirilməsi
ənənəyə çevrilib. 2012-ci ilin mövzusu olan ―Hava, iqlim və su gələcəyimizin
aparıcı quvvəsidir" devizi isə hava, iqlim və su ilə əlaqədar təqdim olunan
məlumatların sosial-iqtisadi sektorlar üçün müstəsna rolunu göstərmək üçün
seçilmişdir. "Hava, iqlim və su gələcəyimizin aparıcı quvvəsidir" devizi
Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatının 16-cı Konqresində 2012-ci ildən
başlayaraq İqlim Xidmətlərinin Qlobal Çərçivə Sisteminin (İXQÇS)
yaradılmasına dair qəbul edilmiş qərarın icrası ilə bağlıdır. Bu Konqresdə İqlim
Xidmətlərinin Qlobal Çərçivə Sisteminin 4 prioritet istiqaməti müəyyən
edilmişdir: təbii fəlakət təsirlərinin minimuma endirilməsi, su resursları, səhiyyə
və qida təhlükəsizliyi. Operativ və rejim xarakterli hidrometeoroloji
məlumatlardan, proqnoz və xəbərdarlıqlardan iqtisadiyyatın ayrı-ayrı sahələrində,
kənd təsərrüfatı, tikinti, aviasiya, gəmiçilik, energetika və s. sahələrdə istifadə
edilməsi böyük səmərə verməklə, dayanıqlı inkişafı təmin edən amillərdəndir.
Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Milli
Hidrometeorologiya Departamenti tərəfindən müşahidə şəbəkələri yeni cihaz və
avadanlıqlarla, o cümlədən avtomat meteoroloji stansiyalarla təmin olunur. Bu da
müşahidələrin keyfiyyət göstəriciləri ilə bərabər onların operativ ötürülməsini və
istifadəsini təmin edir. Hava şəraitini idarə etmək mümkün olmasa da, mütəmadi
olaraq müşahidələrin aparılması və daha yüksək dəqiqliklə qabaqcadan verilən
proqnoz və xəbərdarlıqlar nisbətən əlverişli və təhlükəsiz həyat üçün zəmin yarada
bilir. Bununla da təbii fəlakətlərin təsirlərinin nisbətən yumşaldılması məqsədilə
iqtisadiyyatın bütün sahələrində keyfiyyətli hidrometeoroloji xidmətə təlabatın
artması müşahidə olunur. Bu baxımdan da hidrometeorologiya xidmətlərinin rolu
əvəzsizdir.
İnternetdə:
http://news.milli.az
79
25 Mart - “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” fəxri adının təsis edildiyi gün,
(1992)
“Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi tarixi hadisədir, Azərbaycan xalqının
tarixi nailiyyətidir. Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi dönməzdir, əbədidir və bizim
borcumuz dövlət müstəqilliyini, əldə etdiyimiz milli azadlığı daim qoruyub
saxlamaqdır. Bizim vəzifəmiz bu müstəqilliyi möhkəmləndirməkdən və gələcək
nəsillərə müstəqil, qüdrətli Azərbaycan dövləti çatdırmaqdan ibarətdir.”
Ümummilli lider Heydər Əliyev
Azərbaycan Respublikasının ən yüksək fərqlənmə
dərəcəsi olan ―Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı‖ adı
―Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı‖ adının müəyyən
olunması haqqında‖ Azərbaycan Respublikasının 25 mart
1992-ci il tarixli, 331-XII nömrəli Qanunu ilə müəyyən olunmuşdur.
―Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı‖ adı Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyi və
tərəqqisi naminə xalq qarşısında müstəsna xidmətlərə və rəşadətə görə verilir.
―Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı‖ adı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
tərəfindən onun öz təşəbbüsü ilə və ya irəli sürülmüş vəsatətlərə əsasən verilir.
―Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı‖ adı eyni şəxsə bir dəfə verilir.
Azərbaycanın Milli Qəhrəmanının xüsusi fərqlənmə nişanı — ―Ay-Ulduz‖ medalı
―Azərbaycanın Milli Qəhrəmanının xüsusi fərqlənmə nişanını təsis etmək
haqqında" Azərbaycan Respublikasının 7 iyul 1992-ci il tarixli, 201 nömrəli
Qanunu ilə təsis edilmişdir. ―Ay-Ulduz‖ medalı "Azərbaycan Respublikasının bəzi
qanunvericilik aktlarında dəyişikliklər edilməsi haqqında" Azərbaycan
Respublikasının 6 fevral 1998-ci il tarixli, 429-IQD nömrəli Qanununa əsasən
―Qızıl Ulduz‖ medalı ilə əvəz edilmişdir.
İnternetdə:
www.books.google.com
80
27 Mart - Beynəlxalq Teatr Günü, (1962)
Bu günün hər il dünyada keçirilməsi ilə
bağlı qərar YNESKO yanında Beynəlxalq
Teatr İnstitutunun 1962-ci ildə Vyanada
keçirilən konqresində qəbul olunub. Hər il
Beynəlxalq Teatr Günü münasibəti ilə nüfuzlu
incəsənət xadimləri dünya ictimaiyyətinə
müraciət edirlər. Bu ənənənin əsasını qoyan və
ilk dəfə dünya ictimaiyyətinə Teatr Günü
münasibəti ilə mesaj göndərən fransalı yazıçı Jan Kokto (1962-ci il) olub.
Ölkəmizin rəhbərliyi bütün sahələrdə olduğu kimi, teatr sənətinin də inkişaf
etdirilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Teatr binalarının əsaslı təmiri, incəsənət
ustalarının sosial-rifah halının yaxşılaşdırılması istiqamətində atılan addımlar
bunun bariz nümunəsidir. Prezident İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə təsdiq
edilmiş ―Azərbaycan teatrı 2009-2019-cu illərdə‖ Dövlət Proqramı bu gün uğurla
həyata keçirilir. Proqrama uyğun olaraq Abdulla Şaiq adına Azərbaycan Dövlət
Kukla, Dövlət Rus Dram, Dövlət Gənc Tamaşaçılar, Dövlət Akademik Milli Dram
teatrlarının binalarında yüksək səviyyədə təmir-bərpa, yenidənqurma işləri
aparılmışdır. Hazırda bu istiqamətdə işlər uğurla davam etdirilir. Ötən illər ərzində
respublika teatrları dünyanın 20-dən artıq ölkəsində, o cümlədən Almaniya,
Türkiyə, Rusiya, Belarus, Gürcüstan, Fransa, Mərakeş, Finlandiya, İran, Misir,
Hollandiya, Estoniya, Bolqarıstan, Ukrayna və İsveçrədə keçirilən beynəlxalq
tədbirlərdə ölkəmizi ləyaqətlə təmsil ediblər. Eyni zamanda, xarici dövlətlərdən
tanınmış rejissorlar, baletmeysterlər, xoreoqraflar, teatr rəssamları tamaşa
hazırlamaq üçün Azərbaycana dəvət olunublar. Hər il Beynəlxalq Teatr Günü ilə
əlaqədar ölkə teatrlarında müxtəlif tədbirlər keçirilir, tamaşalar göstərilir.
İnternetdə:
www.books.google.com