Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi
Mart - Yazıçı Böyükağa Talıblının anadan olmasının 120 illiyi
Yüklə 3,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 21 Mart - Yazıçı Böyükağa Talıblının anadan olmasının 120 illiyi, (1897-1938)
- Kitabları
- 22 Mart - Yazıçı Cahanbaxışın anadan olmasının 115 illiyi, (1902-1972)
- 22 Mart - Xalq yazıçısı İsmayıl Şıxlının anadan olmasının 95 illiyi, (1922-1996)
- İnternetdə: www.az.wikipedia.orq
91
(1897-1938)
Böyükağa Mirqasım oğlu Talıblı Masallı rayonunun Qoduman kəndində anadan olmuşdur. Bakı Realni Məktəbində təhsil almışdır (1909-1915). Petroqrad Vilayət Komissarlığında müsəlman işləri üzrə təbliğat və təşviqat şöbəsinin müdiri, bir il sonra orada azərbaycanca buraxılan ―Hürriyyət‖ qəzeti redaksiyasının əməkdaşı olmuş, Xalq Komissarlığında milli işlər üzrə müsəlman şöbəsinə müdir təyin edilmişdir. Krım cəbhəsində əksinqilabi qüvvələrə qarşı vuruşmuş, eyni zamanda ―Melitopolskiye izvestiya‖ qəzeti redaksiyası ilə əməkdaşlıq etmişdir (1915-1920). 1920-ci ilin mayında Azərbaycana fəhlə-kəndli müfəttişliyi komissarının müavini vəzifəsinə göndərilmiş, sonra burada Xalq Təsərrüfatı Şurasının sədri olmuşdur. Azərbaycan xalq ədliyyə komissarı, Mərkəzi Statistika İdarəsinin rəisi, Sovet Quruluşu və Hüquq İnstitutunun direktoru, respublika prokuroru, Bakı Plan İdarəsinin sədr müavini vəzifələrində işləmişdir (1923-1932). ―Kommunist‖ qəzetinin ikinci rəsmi redaktoru olmuşdur. Böyükağa Talıblı 1938-ci ildə həlak olmuşdur.
əsərləri‖ (1938) kitablarının müəllifi olmuşdur. Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur -“Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik məlumat kitabı, Bakı, 2011.
92
Cavadzadə Cahanbaxış Salman oğlu Gəncə şəhərində, çəkməçi ailəsində anadan olmuşdur. 7 yaşından mollaxanada ibtidai təhsil almış, 1911-1913-cü illərdə ikisinifli rus-tatar məktəbində oxumuşdur. 1914-cü ildə Gəncə Ruhani Seminariyasına daxil olmuşdur. 1919-cu ildə üçaylıq pedoqoji kursda təhsil alıb ibtidai məktəbin təcrübəçi müəllimi olmuşdur. İlk mətbu nəsr əsəri olan ―Yaxşı həyat‖ ―Qızıl Gəncə‖ jurnalında dərc olunmuşdur. Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Vrangelə qarşı cəbhəyə göndərilmişdir. Sonra Azərbaycan atıcı polkunda müəllim olmuşdur. Azərbaycan diviziyası ilə Cənubi Azərbaycanın şimal əyalətlərinə, Gilana- Kiçik xanın yaratdığı respublikaya göndərilmişdir. 1921-ci ilin iyul ayınadək İranda qalmışdır. 1921-ci ilin avqustunda tərxis olunub Gəncəyə göndərilmişdir. Elə o vaxtdan Çoban Abdallı kənd ibtidai məktəbinə müəllim və müdir təyin edilmişdir (1921-1925). Sonra Gəncədə müxtəlif məktəb və texnikumlarda işləmişdir (1925-1929). 1929-cu ildə Moskva Dövlət Pedoqoji İnstitutuna daxil olmuş, oranı müvəffəqiyyətlə bitirmişdir. 1933-1943-cü illərdə Bakıda yaşamışdır. Baş Mətbuat İdarəsində redaktor, sonra ―Azərnəşr‖də tərcüməçi redaktor, müharibə dövründə isə Azərbaycan Radio Komitəsinin Cənubi Azərbaycan şöbəsində redaktor, həm də M.F.Axundov adına Pedoqoji İnstitutunda müəllim olmuşdur. H. Zərdabi adına Gəncə Dövlət Pedoqoji İnstitutunda Qərbi Avropa ədəbiyyatı tarixindən mühazirələr oxumuşdur. Eyni zamanda (1943-1950) Tbilisidə ―Zarya Vostoka‖ qəzeti redaksiyasında tərcüməçi işləmiş, oçerk və hekayələr, tənqidi məqalələr yazmış, Avropa, rus yazıçılarından vaxtaşırı tərcümələr etmiş, M.Şoloxovun ―Əsərləri‖nin 6 cildini Azərbaycan dilinə çevirmişdir. Səməd Vurğunun gənclik illərindən bəhs edən ―Ömrün pərişan günləri‖ romanı ―Azərbaycan‖ jurnalının 1997-ci il 11-12-ci saylarinda dərc olunmuşdur. 1946-cı ildən birpərdəli komediyalar qələmə almışdır. Xidmətlərinə görə medalla təltif edilmişdir. 1972-ci il fevralın 6-da Gəncədə vəfat etmişdir. Kitabları: ―Qonşular‖ (1937), ―Xanəndə, eşşək və oynağan dəvə‖ (1938), ―İntiqam‖ (1939), ―Hekayələr‖ (1974) və s. Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur -“Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik məlumat kitabı, Bakı, 2011.
93
(1922-1996)
Şıxlınski İsmayıl Qəhrəman oğlu (İsmayıl Şıxlı) Qazaxın İkinci Şıxlı kəndində, müəllim ailəsində anadan olmuşdur. Kosalar kəndində ibtidai məktəbi bitirib, Qazax Pedaqoji Məktəbində təhsil almışdır (1933-1936). Sonra Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun dil və ədəbiyyat fakültəsində təhsilini davam etdirmişdir. (1937-1941). Azərbaycan Pedaqoji İnstitunun filologiya fakültəsində aspirant (1946-1949), müəllim, baş müəllim olmuş, xarici ölkələr
ədəbiyyatı kafedrasının müdiri, bir
müddət Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının katibi (1965- 1968)
kimi çalışmısdır. ―Azərbaycan‖ jurnalında baş redaktor (1976- 1978), Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının birinci katibi (1981-1987), SSRİ Yazıçılar İttifaqının katibi (1981-1987) olmuşdur. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Ağsaqqallar Şurasının sədri seçilmişdir (1991). İlk mətbu əsəri ―Quşlar‖ şeiri 1938-ci ildə ―Ədəbiyyat‖ qəzetində dərc olunmuşdur. Ədəbi yaradıcılığa 1947-ci ildə ―İnqilab və mədəniyyət‖ jurnalında çap etdirdiyi ―Həkimin nağılı‖ hekayəsi ilə başlamışdır. Bundan sonra dövri mətbuatda müntəzəm çıxış etmişdir. Əsərləri keçmiş SSRİ və xarici ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə olunmuşdur. Xidmətlərinə görə ―Qızıl Ulduz‖ (1945), ―Şərəf nişanı‖ (1971), ―Qırmızı əmək bayrağı‖ (1979), II dərəcəli ―Böyük Vətən Müharibəsi‖ (1985) ordenləri və medallarla təltif edilmişdir. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanına (1973) və ―Şöhrət‖ ordeninə layiq görülmüşdür (04.07.1994). İsmayıl Şıxlı gözəl nasir olmaqla yanaşı, ədəbiyyatşünas, publisist, yazıçı, ssenarist idi. O, Azərbaycan Komsomolu Mükafatı laureatı (1976), filologiya elmləri namizədi (1954), Azərbaycanın Xalq yazıçısı (1984), Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin deputatı (1986, 1990), M.F.Axundov adına ədəbi mükafat laureatı (1991) olmuşdur. İsmayıl Şıxlı 1995-ci il iyulun 26-da Bakıda vəfat etmiş, Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.
(1951), ―Daşkəsən‖(1953), ―Ayrılan yollar‖ (1957), ―XVIII əsr xarici ədəbiyyat tarixi‖ (1970), ―XX əsr xarici ədəbiyyat tarixi‖ (1974), ―Mənim rəqibim‖ (1975), ―Xatirəyə dönmüş illər‖ (1980), ―Dəli Kür‖ (1983), ―Məni itirməyin‖ (1984), ―Cəbhə yolları‖ (1985), ―Seçilmiş əsərləri (I-II cild)‖ (1986), ―Daim axtarışda‖ (1988), ―Namərd gülləsi‖ (1991), ―Ölüləri qəbiristanda basdırın‖ (1992), ―Ölən dünyam‖ (1995) və s.
Yüklə 3,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|