98
30 Mart - Tərcüməçi Reyhan Salamovanın anadan olmasının 90 illiyi,
(1927-1998)
)
Reyhan Ələkbər qızı Salamova Azərbaycanın Zaqatala şəhərində, sənətkar
ailəsində anadan olmuşdur. 1928-ci ildə ailəliklə Bakıya köçmüşlər. Burada 132
saylı orta məktəbin yeddinci sinfini bitirib, əczaçılıq texnikumunda təhsil almışdır
(1943-1947). ADU-nun filologiya fakültəsinin jurnalistika şöbəsini bitirdikdən
sonra əmək fəaliyyətinə ―Azərnəşr‖də redaktor kimi başlamışdır (1953-1956).
―Uşaqgəncnəşr‖də korrektor, kiçik redaktor, redaktor (1957-1962), ―Azərnəşr‖də
redaktor (1962-1966), ―Gənclik‖ nəşriyyatında redaktor, böyük redaktor (1967-
1988) olmuşdur. İlk tərcüməsi ruscadan ―Cırcırama və qarışqa‖ hekayələr
toplusudur. Azərbaycan Jurnalistlər İttifaqının nəşriyyat üzrə müvəkkili (1972-
1988) olmuşdur.
Reyhan Salamova 1998-ci il martın 24- də dünyasını dəyişmişdir.
Tərcümələri: ―Cırcırama və qarışqa‖( 1957), ―Nədən qorxdular‖ (1958), ―Sünbül‖
(1959), L.Larionova.‖Bizi kim oyadır‖ (1960), V.Bianki ―Qara şahin‖ (1961),
N.Nosov ―Hekayələr‖ (1967), Y.Permyak ―Nazik sim‖ (1977), V.Kava ―Sükutun
ətri‖ (1981), ―Dünya uşaq ədəbiyyatı kitabxanası‖ (1988) və s.
99
Xarici ədəbiyyat
11 Mart - İngilis yazıçısı Duqlas Adamsın anadan olmasının 65 illiyi,
(1952-2001)
İngilis yazıçısı, dramaturqu və ssenaristi, yumoristik fantastik əsərlər
müəllifi Duqlas Adams Böyük Britaniyanın Kembric şəhərində anadan olub.
İngilis ədəbiyyatı üzrə bakalavr və magistr dərəcələrini alan Adams 1978-ci ilin
martında BBC radiosunda dördseriyalı ―Avtostoplarda səyahət edənlər üçün
qalaktika bələdçisi‖ yayına çıxıb və çoxlu mükafat qazanıb. Bir qədər sonra yazıçı
eyniadlı kitabını çap etdirib. Bu kitab çox böyük uğur qazanır və 1984-cü ildə
ingilis bestsellerlərinin siyahısında ilk yeri tutub. Duqlas Adams Golden Pen
mükafatını (mükafat 1000000 nüsxə kitabın satışına görə verilir) almış ən gənc
yazıçı olub. Daha sonra yazıçı bu kittabın davamı olan ―Kainatın qurtaracağındakı
restoran‖ (1980), ―Həyat, Kainat və digər hər şey‖ (1982) kitablarını yazıb.
D.Adams həm də bir çox məşhur serialların ssenarisinin müəllifidir.
Duqlas Adams həm də ətraf mühit və yoxolma təhlükəsi qarşısında qalan
növlərin müdafiəsi hərəkatının fəal üzvü olub.
Yazıçı 2001-ci il mayın 11-də, 49 yaşında ürək tutmasından vəfat edib.
İnternetdə:
www.az.wikipedia.orq
100
29 Mart - Fransız yazıçısı Marsel Emenin anadan olmasının 115 illiyi,
(1902-1967)
Fransız yazıçısı, dramaturqu, komediyalar, romanlar, nağıllar və novellalar
müəllifi Marsel Eme anadan olmuşdur. Yazıçı özündən sonra böyük ədəbi irs
qoymuşdur: 17 roman, bir neçə hekayə, pyes, nağıl və ssenarilər toplusu. M.Eme
yaradıcılığının böyük hissəsi qəribə, maraqlı tragikomediyalardır. Bu əsərlərdə
qrotesk və sosial kəskinlik, sarkazm və fəlsəfə, realizm və fantastika, ironiya və
faciə çox harmonik şəkildə uyğunlaşır. Dərin psixologizm və məişətin təsvirinə
böyük maraq göstərilməsi Marsel Emenin hətta ən absurd ehtimallarına belə
realistlik və həqiqilik verir.
Yazıçı həmçinin uşaqlar üçün pişik Murlıka haqqında nağıllardan ibarət iki
silsilənin - ―Qırmızı kitab‖ və ―Mavi kitab‖ın müəllifidir. Bu əsərlər uşaq
ədəbiyyatının klassik nümunəsinə çevrilmişdir. Bundan başqa, o, ―Vuivra‖, ―Yaşıl
madyan‖, ―Lyusenna və qəssab‖, ―Klerambad‖ və s. əsərlərin müəllifidir. Onun
əsərlərinin motivləri əsasında çoxlu filmlər çəkilmişdir.
Marsel Emen 14 oktyabr 1967-ci ildə Paris şəhərində vəfat etmişdir.
İnternetdə:
www.az.wikipedia.orq
101
31 Mart - Rus şairi K.İ.Çukovskinin anadan olmasının 135 illiyi,
(1882-1969)
Rus sovet şairi, publisist, ədəbi tənqidçi, tərcüməçi, ədəbiyyatşünas, uşaq
yazıçısı, jurnalist Korney Çukovski (Nikolay Vasilyeviç Korneyçukov) Sankt-
Peterburqda anadan olmuşdur. Onun anası kəndli qadın Yekaterina Osipovna
Korneyçukova, atası isə Emmanuil Solomonoviç Levenson olmuşdur. K.Çukovski
1901-ci ildə ―Odessa yenilikləri‖ qəzetində məqalələrlə çıxış etmiyə başlamışdır.
1903-cü ildə qəzetin ingilis dilini bilən yeganə müxbiri kimi Londona göndərilir.
1906-cı ildə Finlandiyaya köçür, ədəbi tərcümə və ədəbiyyatşünaslıqla məşğul
olur. Yazıçı uşaq ədəbiyyatı sahəsinə nisbətən gec müraciət edir. O, 1916-cı ildə
―Şam ağacı‖ toplusunu tərtib edir və özünün ilk nağılı olan ―Timsah‖ı qələmə alır.
1923-cü ildə onun məşhur ―Moydodır‖ və ―Qorxunc tarakan‖, 1924-cü ildə isə
―Barmaley‖, ―Milçək-Vizilçək‖ əsərləri işıq üzü görür. Uşaqlar üçün yazdığı
əsərləri ilə böyük şöhrət qazanan yazıçı ―Möcüzə-ağac‖, ―Telefon‖, ―Bibiqonun
macəraları‖, ―Cücə‖, ―Ağ siçanın macərları‖, ―Tısbağa‖ və s. uşaq əsərlərinin,
―Günəşli‖, ―Gümüş gerb‖ povestlərinin də müəllifidir. Korney Çukovskinin bir çox
əsərləri, o cümlədən ―Doktor Aybolit‖, ―Limpopo‖, ―Barmaley‖, ―Milçək-
Vizilçək‖ və s. ekranlaşdırılıb.
Yazıçı 1969-cu il oktyabrın 28-də vəfat etmişdir.
Qızı Lidiya Çukovskaya və oğlu Nikolay Çukovski də yazıçıdırlar.
.
İnternetdə:
www.az.wikipedia.orq
Dostları ilə paylaş: |