130
30 Aprel - Beynəlxalq Caz Günü, (2011)
Birinci Beynəlxalq Caz Günü (International Jazz Day) ilk dəfə 2012-ci ildə
keçirilib. Yeni bayramın təqvimə daxil edilməsi və onun 30 aprel tarixində qeyd
olunmasını YUNESKO-nun Baş konfransı 2011-ci ilin noyabrında elan etmişdir.
Bu bayramın əsas məqsədi kimi onun təsisçiləri ―caz haqqında, sülh, birlik,
insanlar arasında dialoq və əlaqələrin genişlənməsinə yardım edən qüvvə kimi
beynəlxalq ictimaiyyətin məlumatlılıq dərəcəsinin artırılması‖nı nəzərdə
tutmuşdur. Caz XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəllərində Amerikada Afrika və
Avropa mədəniyyətlərinin sintezi kimi meydana gəlsə də, musiqi aləmində irqi
ayrı-seçkiliyin aradan qalxmasında böyük rol oynamışdır. Hal-hazırda bir çox
ictimai təşkilatlar, təhsil müəssisələri və ayrı-ayrı şəxslər, o cümlədən dövlət
orqanları cazın inkişafına yardım edirlər.
Caz millətləri birləşdirən və insanlar və dövlətlər arasında sərhədləri aşan unikal
musiqi sənətidir.
İnternetdə:
www.az.wikipedia.orq
131
Bu tarixi unutmayaq
3-4 Aprel - Kəlbəçər rayonunun işğalı günü, (1993)
Kəlbəcər şəhəri 1993-cü il aprel ayının 2-də Ermənistan silahlı qüvvələri
tərəfindən işğal olunub.
Rayon mərkəzi olan
Kəlbəcər şəhəri respublikanın paytaxtı
Bakıdan 458 km aralı, Tərtər çayı dərəsindədir.
Kəlbəcər rayonunun ərazisi 1936 kv.km, əhalisinin sayı işğala kimi 53.962 nəfər
idi. Rayonun gözəl və zəngin təbiəti, yeraltı və yerüstü sərvətləri, münbit torpaqları
vardır. 1998-ci ildən başlayan elan olunmamış müharibədə Kəlbəcər əhalisi
qeyrətlə vuruşaraq təpədən dırnağacan silahlanmış və havadarlarına arxalanan
erməniləri torpaqlarına yaxın qoymadılar. Lakin 1992-ci ilin aprelin 8-də Ağdaban
kəndi ermənilərin amansız hücumlarına dözə bilməyib, işğal olundu. Düşmən
Təkəqaya, Zağalar, Çıraq kəndlərinə də soxulub evləri və dinc əhalini diri-diri
yandırdılar. Ən əhəmiyyətli Keçiliqaya yüksəkliyini ələ keçirdilər. Aprelin 2-də
Kəlbəcər artıq erməni quldurlarının əlinə keçdi. İşğal nəticəsində Kəlbəcərdə 511
nəfər şəhid oldu, 231 nəfər itkin düşdü, yüzlərlə insan şikəst oldu.
İşğaldan sonra Kəlbəcər şəhərindəki məscid Ermənistan silahlı qüvvələri
tərəfindən dağıdılıb, 900 kv.metr sahəsi və geniş kitabxanası olan, eksponatlarla
zəngin Kəlbəcər tarix-diyarşünaslıq muzeyinin bütün maddi və mənəvi sərvəti
ermənilər tərəfindən talan edilərək Ermənistana daşınıb.
Kəlbəcərin işğalından sonra BMT Təhlükəsizlik Şurası 3205 saylı iclasda 822 saylı
Qətnamə qəbul edib. Qətnamədə bütün işğalçı qüvvələrin Kəlbəcər və
Azərbaycanın digər işğal olunmuş rayonlarından dərhal çıxarılması tələb olunur.
Lakin indiyədək həmin qətnamədən irəli gələn tələblər yerinə yetirilməyib.
İnternetdə:
www.books.google.com
132
Yubilyar yazıçı və şairlər
1 Aprel - Şair Ayaz Vəfalının anadan olmasının 80 illiyi, (1937)
Ayaz Vəfalı (Cəfərov Ayaz Rza oğlu) Cəlilabad rayonunun
Sabirabad kəndində anadan olmuşdur. Burada orta məktəbi
bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin
filologiya fakültəsində təhsil almışdır (1954-1959). Əmək
fəaliyyətinə ―Ədəbiyyat və incəsənət‖ qəzeti redaksiyasında
başlamışdır. Burada o, texniki katib, ədəbi işçi, tənqid və
ədəbiyyatşünaslıq şöbəsinin müdiri, baş redaktorun müavini
olmuşdur (1960-1976).
‖Ulduz‖ jurnalı redaksiyasında ədəbi işçi vəzifəsində işlədikdən sonra
(1976-1977), yenidən ―Ədəbiyyat və incəsənət‖ qəzeti redaksiyasında tənqid və
ədəbiyyatşünaslıq şöbəsinin müdiri (1977-1978), məsul katib (1978-1993), baş
redaktorun müavini (1993-1996) vəzifələrində çalışmışdır. 1996-2014-cü illərdə
―Ədəbiyyat qəzeti‖nin baş redaktoru olmuşdur.
Ayaz Vəfalı bədii yaradıcılığa "Lenin tərbiyəsi uğrunda" çoxtirajlı
universitet qəzetində çıxan ilk şeirləri ilə başlamışdır. O, Azərbaycan EA Nizami
adına Ədəbiyyat İnstitutunun qiyabi aspiranturasını bitirmiş və ―Füzuli və folklor‖
mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. A. Vəfalı müxtəlif illərdə
işıq üzü görən ―İllər və nəsillər‖, ―Ürək və od‖, ―Turacın mahnısı‖, ―Bəlkə onda
öyrənmişik‖, ―Özü oda yana-yana‖ şeirlər kitabının, ―Füzuli öyrədir‖, ―Sənətkar və
xalq‖, ―Füzuli xəlqiliyi‖ elmi-tədqiqat əsərlərinin müəllifidir. O, həmçinin böyük
özbək şairi Əlişir Nəvainin ―Leyli və Məcnun‖, Ukrayna ədəbiyyatının klassiki
T.Q.Şevçenkonun ―Kor qadın‖ poemalarını, rus yazıçısı A.Çakovskinin ―Qələbə‖
siyasi romanını (I cild), dünya xalqlarının atalar sözü və məsəllərindən ibarət
―Atalar sözü-ağlın gözü‖ kitabını və daha bir çox xalqların poeziyasından ayrı-ayrı
nümunələri Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir. Əməkdar mədəniyyət işçisi
(1984) və Əməkdar incəsənət xadimi (2007) fəxri adlarına layiq görülmüşdür.
Dövri mətbuatda şeirləri, tərcümələri və ədəbi-tənqidi məqalələri ilə çıxış edir.
"Məhəmməd Füzuli" Beynəlxalq Ədəbi Əlaqələr Fondunun sədridir (1994-cü
ildən). Azərbaycan Yazıçılar Birliyi İdarə Heyətinin (1991) və Məclisinin üzvüdür
(1997).
Kitabları: ―İllər və talelər‖ (1964), ―Ürək və od‖ (1968), ―Turacın mahnısı‖
(1973), ―Bəlkə onda öyrənmişik‖ (1979), ―Sənətkar və xalq‖ (1983) ―Özü oda
yana-yana‖ (1988), ―Füzuli xəlqiliyi‖ (1994) və s.
İnternetdə:
www.az.wikipedia.orq