237
23 İyul - Ümumdünya Balina və Delfinlər Günü, (1986)
1986-cı ildə Beynəlxalq Balinaovlama Komissiyası (International Whaling
Comission: IWC) bu heyvanların 200 illik amansız şəkildə qırılmasından sonra
balina sənayesinə qadağa qoymuşdur. Bu qadağa indi də qüvvədədir və bütün
dünyada balinaların ovlanması, o cümlədən balina ətinin ticarəti qadağan
olunmuşdur. Lakin balina sənayesi bu heyvanlar üçün yeganə təhlükə deyil.
Balinaların, delfinlərin və digər dəniz məməlilərinin yox olmasının daha bir səbəbi
– onların delfinarilər, okeanariumlar və sirklər üçün tutulmasıdır. Buna görə də bu
gün yalnız balinaların deyil, bütün dəniz məməlilərinin qorunması günü hesab
olunur. Beynəlxalq Delfinovlama Komissiyası balinaların ovlanmasına qadağa
tətbiq etdikdən sonra Yaponiya sanksiyalardan çəkinərək bu sazişə qoşulmağa
məcbur olmuşdur. Lakin balinaların elmi məqsədlərlə ovlanması hüququ vardır.
2007-ci ildə balinaların ovlanma kvotası 950 balina təşkil edirdi. Həmin kvotaya
görə, hər il Yaponiya ancaq üçə qədər balina ovlayırdı. Lakin həmin il yapon
―Nissin-maru‖ balina ovlama donanmasında yanğın baş verir və ―tədqiqat‖ üçün
508 heyvan öldürülür.
Elmi işlər başa çatdıqdan sonra heyvanların əti əsasən yapon restoranlarında
istifadə olunur. Beynəlxalq Balinaovlama Komissiyasının qadağası 19 fevralda
qüvvəyə minmişdir.
Hər il fevralın 19-da daha bir bayram – Beynəlxalq Balinalar Günü qeyd
olunur. Bəzən müxtəlif ölkələrin ekoloji təşkilatları bu günü birlikdə məhvolma
təhlükəsi qarşısında qalan hər bir növ dəniz məməlisinin müdafiəsinə həsr edirlər.
İnternetdə:
www.books.google.com
238
30 İyul - Beynəlxalq Dostluq Günü, (2011)
Bu gün 24 aprel 2011-ci ildə BMT-nin qərarı ilə təsis olunmuşdur. Bütün
planetin marağında olan Beynəlxalq Dostluq Günü əsasən zorakılığa qarşı
olmaqla, mədəniyyətlərin dostluğunu nümayiş etdirir. BMT-nin Baş Məclisi
Paraqvayın təşəbbüsü ilə iyulun 30-nu Beynəlxalq Dostluq Günü elan etmişdir.
Baş Məclis qurumun üzvü olan ölkələrə bu nəcib təşəbbüsü fəal təbliğ etməyi
tövsiyə etmişdir. Bu münasibətlə Baş Məclis tərəfindən yekdilliklə qəbul edilmiş
qətnamədə bütün dünya insanlarının ən nəcib və misilsiz hisslərinin təzahürü olan
dostluğun aktuallığı və böyük əhəmiyyəti vurğulanmışdır.
Baş Məclis qurumun üzvü olan ölkələrə Beynəlxalq Dostluq Gününü öz
adət-ənənələrinə uyğun qeyd etməyi məsləhət görmüşdür.
İnternetdə:
www.books.google.com
239
Bu tarixi unutmayaq
23 İyul - Ağdam rayonunun işğalı günü, (1993)
“Mənim üçün hər şeydən əziz mənim xalqımdır, mənim Vətənimdir, mənim
torpağımdır.”
Ümummilli lider Heydər Əliyev
Ağdam rayonunun 88.395 hektar
ərazisi, 1 şəhəri, 119 kənd və qəsəbəsi
Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən
işğal olunub. Rayonda işğaldan əvvəl
1736 hektar dövlət meşəsi, 710 hektar
kolxoz meşəsi, 560 hektar yol, su və
kanal kənarı, şəhərətrafı meşə sahəsi
mövcud
idi.
Rayonun
ehtiyatı
64.863000 kubmetr olan mişar daşı,
140.464000 ton Çobandağ əhəng
daşı, 44.708000 ton. Boyəhmədli və
25.197 min ton Şorbulaq gil yataqları işğal olunmuş ərazilərdə qalıb. Rayon
ərazisindən keçən ən iri çay olan Xaçınçayın uzunluğu 104 km, sutoplayıcı sahəsi
isə 657 kvadratmetrdir. Ağdam şəhərində yaşı 150-250 ilədək olan 14 ədəd,
Boyəhmədli kəndi ətrafında isə yaşı 400 ilə çatan 71 ədəd Şərq çinarı təbiət abidəsi
kimi qorunurdu. İşğal olunmuş ərazilərdən yaşı 400-ə çatan Şərq çinarı növündən
olan ağacların doğranaraq Ermənistana aparılması və irigövdəli ağacların qırılaraq
yığıldığı müşahidə edilib. Rayonun işğal altında olan Novruzlu, Yusifcanlı,
Kəngərli, Çəlik, Qaradağlı Kəngərlisi, Göytəpə, Gülçülük kəndlərində 6330 hektar
otlaq sahəsi erməni hərbçiləri tərəfindən yandırılıb. Yanğın zamanı "Qırmızı
kitab"a və Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqının "Qırmızı siyahısına" düşmüş
müxtəlif sayda turac, qırqovul və gürzə məhv edilib. İşğal nəticəsində təhsil,
səhiyyə, mədəniyyət ocaqları, yaşayış evləri, inzibati binalar dağıdılaraq yerlə-
yeksan edilib. Erməni faşistləri tərəfindən aparılan bu ədalətsiz müharibə
nəticəsində çoxsaylı həmvətənlərimiz qətlə yetirilmiş, itkin düşmüş, əsir
götürülmüşdür.
Milli Ordumuz son illər möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin rəhbərliyi
altında daha da güclənmiş, daha da qüdrətli olmuşdur. Xalqımız inanır ki,
dövlətimiz tərəfindən aparılan ardıcıl, məqsədyönlü siyasət torpaqlarımızın
işğaldan azad olmasına gətirib çıxaracaqdır.
İnternetdə:
www.books.google.com