Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi kollegiyasının 20 noyabr 2009-cu IL tarixli
Yüklə 305,1 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Hebefrenik şizofreniya (F20.1)
- Katatonik şizofreniya (F20.2)
- Diferensasiya edilməmiş şizofreniya (F20.3)
- Postşizofrenik depressiya (F20.4)
- Qalıq şizofreniya (F20.5)
- Sadə şizofreniya (F20.6)
- Diferensial diaqnostika Cədvəl № 1. Şizofreniyanın diferensial diaqnostikası Pozuntu Şizofreniyanın
- Pasiyentlərin aşkar edilməsi və müayinəsi
12 və ya rabitəsiz nitq) klinik mənzərədə üstünlük təşkil etməməlidirlər. ►
Hebefrenik şizofreniya (F20.1) - aydın və davamlı emosional solğunluq və/və ya qeyri-adekvatlıq, yöndəmsiz və/və ya mənasız (“səfeh”) davranış, rabitəsiz nitq şəklində təzahür edən təfəkkür pozuntuları daha çox ifadə olunmuşdur. ►
bir və ya daha çox katatonik əlamətlərin (stupor, psixomotor oyanıqlıq, qəribə pozada donmaq, neqativizm, rigidlik, mumabənzər plasatiklik, göstərişlərə qeyri-şüuri itaət etmək) olması ilə səciyyələnir. ►
sadalanan formaların meyarlarını aşkar etmək üçün simptomatika kifayət qədər deyil və ya iki və daha artıq formalara uyğun meyarlar üzə çıxır. ►
şizofreniyanın ümumi meyarları aşkar olunmalı idi, lakin hazırda onlara rast gəlinmir. G1 (2) a), b),c) və ya d) meyarında qeyd olunan vəziyyətlərdən biri saxlanmalıdır. Heç olmasa yüngül depressiv epizodun (F32.0) meyarlarına uyğun gəlmək üçün depressiv əlamətlər kifayət qədər davamlı, ifadəli və rəngarəng olmalıdır. ►
keçmişdə hər-hansı bir müddət aşkar olunmalı idi, lakin onlara hazırda rast gəlinmir. Əvvəl gələn 12 ay müddətində minimum 4 “neqativ” əlamət olmalıdır (psixomotor tormozlanma və ya hipoaktivlik, emosional kütlük, təşəbbüs göstərməkdə passivlik və çatışmamazlıq, həcm və məzmunca nitqin kasadlığı, üzün qeyri adekvat mimik ifadəsi, göz kontaktı, səsin və ya pozanın modulyasiyası ilə təyin olunan qeyri-verbal ünsiyyət kasadlığı, sosial adaptasiyanın və özünə qulluq etməyin aşağı səviyyəyə düşməsi. ►
Sadə şizofreniya (F20.6) - hər üç əlamətin-autizasiya, “neqativ” əlamətlərin tədricən meydana gəlməsi və dərinləşməsi, sosial, təlim və ya peşə adaptasiyasının aydın şəkildə aşağı enməsi, bir ildən az olmayaraq müddətə yavaş-yavaş proqressiv surətdə inkişaf etməsi. Bu zaman klinik hadisə heç vaxt şizofreniyanın Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır
13 və ya digər psixotik pozuntunun istənilən digər tipinə uyğun gəlməməlidir.
Şizofrenik pozuntuların gedişində xeyli müxtəlifliyi nəzərə alaraq, beş işarədən istifadə etməklə gediş tipini dəqiqləşdirmək məqsədəuyğun ola bilər. Gediş minimum bir il müddətində müşahidə olunduqdan sonra kodlaşdırılmalıdır. F20x0 fasiləsiz (bütün müşahidə dövrü ərzində psixotik simptomatikada remissiya yoxdur) F20x1 epizodik artan qüsurlu (psixotik epizod arasındakı fasilələrdə “neqativ” simptomatikanın proqredient inkişaf etməsi) F20x2 epizodik stabil qüsurlu (psixotik epizod arasındakı fasilələrdə davamlı, lakin qeyri-proqredient simptomatika) F20x3 epizodik remittent (qayıdan) (psixotik epizodlar arasında tam və ya faktik tam remissiyalar) F20x4 natamam remissiya F20x5 tam remissiya F20x8 digər gediş tipi F20x9 gediş təyin edilməmişdir, müşahidə dövrü olduqca qısadır
Şizofreniya Bəli Xeyr > 1 ay
Şizotipik pozuntu Xeyr
Davranış, təfəkkür və emosiya pozuntuları, proqredient gediş və neqativ əlamətlər olmadan > 2 il
Sayıqlama pozuntusu Ayrı-ayrı meyarlar Monotematik sayıqlama, hallüsinasiya və neqativ əlamətlərin olmaması
> 3 ay Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır 14 Kəskin
şizofreniyayabən- zər psixotik pozuntu Bəli Kəskin başlanğıc < 1 ay Şizoaffektiv pozuntu Bəli
İfadə olunmasına görə
şizofrenik əlamətlərə bərabər maniakal və ya depressiv əlamətlərin eyni vaxtda olması > 2 həftə
1.
Belə ki, ilk dəfə şizofreniya əlamətləri aşkar olunan pasiyentlərin əksəriyyəti çox vaxt ilkin səhiyyə sistemi həkimlərinə müraciət edirlər. Ona görə ilkin səhiyyə sistemi mütəxəssisləri şizofreniyaya şübhə olan və ya ilk dəfə şizofreniya diaqnozu qoyulmuş bütün xəstələri həkim psixiatrın müayinəsinə göndərməlidirlər [D]. 2.
və şikayətləri, qəribə davranış, qeyri-adekvat əhval-ruhiyyə kimi əlamətlərinə diqqət yetirməlidirlər. Belə xəstələrin müayinə planına psixiatrın konsultasiyası da daxil olmalıdır [D]. 3.
İlkin səhiyyə sistemi həkimləri xəstələrdə şizofreniyanın kəskin psixotik əlamətlərini aşkar etdikdə, bu xəstələri təcili psixiatriya müəssisələrinə göndərməlidirlər. Həkim psixiatr tərəfindən yardım göstərmək mümkün olmadığı müstəsna hallarda, ilkin səhiyyə sistemi həkimi kəskin vəziyyəti aradan götürmək üçün atipik antipsixotiklər təyin edərək, ən qısa müddətə ixtisaslaşdırılmış yardımla yararlanma imkanını təmin etməlidir
4. Müalicə başlanana qədər pasiyentdə aşağıdakı müayinələri aparmaq lazımdır [D]:
Əsas göstəricilər – arterial təzyiq, nəbz, hərarət, bədən kütləsi indeksi
Qanın genişləndirilmiş analizi, qanda qlükozanın, lipidlərin (xolesterin, lipoproteidlər, triqliseridlər) və prolaktinin miqdarı
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır Yüklə 305,1 Kb. Dostları ilə paylaş:
|