Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Müəllimlər Ġnstitutu Salyan filialı
Yüklə 1,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3. Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢlığına xitam verilməsi
14
layihələri müsabiqəyə təqdim olundu və bu layihələrlə birlikdə Azərbaycan Demokratik Respublikası dövründə hazırlanmıĢ gerb layihəsi də Milli Məclisdə müzakirə edildi və 1919-1920-ci illərdə hazırdanmıĢ gerb layihəsi müəyyən düzəliĢ və təkmilləĢdirilmələrdən sonra 1993-cü il yanvarın 19-da «Azərbaycan Respublikasının Dövlət gerbi haqqında» Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası Qanunu ilə təsdiq olundu. 1993-cü il fevral ayının 23-də isə Azərbaycan Prezidenti tərəfindən «Azərbaycan Respublikasının Dövlət gerbi haqqında əsasna- mənin təsdiq edilməsi barədə» Azərbaycan Respublikası Qanunu imzalandı. Hal-hazırda Dövlət gerbindən istifadə qaydalarını bu Əsasnamə müəyyənləĢdirir. Beləliklə, yaranma tarixi Azərbaycan Demokratik Respublikası ilə bağlı olan Azərbaycan Respublikasının Dövlət gerbindəki qalxan azərbaycanlıların Ģərq xalqlarından biri, Azərbaycanın isə Ģərq dövləti kimi özünü müdafiə qüdrətinə malik olması, qalxanın üzərindəki dairəvi üçrəngli milli bayrağımızdan türklük, müasirlik və islamçılıq, səkkizguĢəli ulduz əbədiyyət rəmzi olan günəĢ, alov, odlar yurdu, palıd budaqları milli hərbi qüd- rətimizin, sünbül vətənimizin bolluğu, bərəkətliliyi, çörəyə olan müqəddəs münasibəti, günəĢin ağ rəngdə verilməsi isə Azərbaycan dövlətinin sülhsevərliyini, xalqımızın sülh, barıĢ, əmin-amanlıq tərəfdarı olması mənalarını ifadə edir. Azərbaycan Respublikasının Dövlət gerbi haqqında Əsasnaməyə görə Dövlət gerbinin ağ-qara və rəngli təsvirlərindən istifadə olunur. Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni 1992-ci il mayın 27-də «Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni haqqında» Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə təsdiq olunmuĢdur. Bu Qanuna əsasən musiqisi Ü.Hacıbəyovun, sözləri Əhməd Cavadın olan «Azərbaycan marĢı» müstəqil respublikamızın himni kimi qəbul edilmiĢdir.
1.
Azərbaycan Respublikası vətəndaĢlığının anlayıĢı və prinsipləri. 2.
Azərbaycan Respublikası vətəndaĢlığının əldə edilməsi əsasları və qaydası 3.
Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢlığına xitam verilməsi. 4.
Xarici vətəndaĢların və vətəndaĢlığı olmayanların hüquqları.
1.
2.
Ġsmayılov Ġ. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası və hüququnun əsasları. Bakı, Qanun, 2002. 3.
Ġsmayılov Ġ, Əmirov M. Konstitusiyanın əsasları. Bakı, 1998. 4.
«Azərbaycan respublikasının VətəndaĢlığı haqqında» Azərbaycan Respublikasının Qanun. Bakı, «Hüquq ədəbiyyatı» nəĢriyyatı, 1998.
1. Azərbaycan Respublikası vətəndaĢlığının anlayıĢı və prinsipi
Azərbaycan Respublikası vətəndaĢlığının anlayıĢı Konstitusiyanın 52-ci maddəsində aĢağıdakı kimi Ģərh edilir. «Azərbaycan dövlətinə mənsub olan onunla siyasi və hüquq bağlılığı, habelə qarĢılıqlı hüquq və vəzifələri olan Ģəxs Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢıdır». Bu anlayıĢdan nəticə çıxır ki, Azərbaycan dövlətinə mənsub olan, baĢqa sözlə dövlətə aid olmasını təsdiqləyən, bu dövlətə siyasi və hüquqi cəhətdən bağlılığını öz əməlləri ilə sübut edən, həmçinin Konstitusiyada təsbit edilən hüquqlardan dəyərincə bəhrələnən və Konstitusiya ilə müəyyən edilən vəzifələri dərk edib onlara öz münasibətini bildirən Ģəxs Azərbaycan vətəndaĢı sayılır. Konstitusiyanın həmin maddəsində daha sonra göstərilir ki, Respublikasının ərazisində və ya Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢlığından doğulmuĢ Ģəxs Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢıdır. Hər üç anlayıĢ özündə geniĢ hüquqi məzmun daĢıyır. Birinci halda Respublika ərazisində doğulan Ģəxs heç bir Ģərt nəzərdə tutulmadan Azərbaycan vətəndaĢı sayılır. Ġkinci halda hansı ərazidə doğulmasından asılı olmayaraq Azərbaycan vətəndaĢlarından doğulan Ģəxs həmçinin Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢı sayılır. Üçüncü halda valideynlərindən biri Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢı olan Ģəxs Azərbaycan vətəndaĢı hesab edilir. 15
Ġki halda valideynlərin hər ikisi Azərbaycan vətəndaĢı olması nəzərdə tutulduğu halda, üçüncü halda yalnız valideynlərdən biri Azərbaycan vətəndaĢı, digəri xarici vətəndaĢ, yaxud vətəndaĢlığı olmayan Ģəxs olsa da belə bu ərazidə doğulan uĢaq Azərbaycan vətəndaĢı hesab edilir. Konstitusiyanın 53-cü maddəsinə görə Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢı heç bir halda bu Respublikanın vətəndaĢlığından məhrum edilə bilməz. Həmin maddənin 53-cü maddəsinin 2-ci hissəsinə görə Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢı heç bir halda Azərbaycan Respublikasından qovula və ya xarici dövlətə verilə bilməz. 30 sentyabr 1998-ci
ildə Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢlığı haqqında Azərbaycan
Respublikasının vətəndaĢlığı haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunun 6-cı maddəsində deyilir: Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢlığını təsdiq edən sənədlər aĢağıdakılardır: 1.
Doğum haqqında Ģəhadətnamə 2.
Azərbaycan Respublikası vətəndaĢının Ģəxsiyyət vəsiqəsi. 3.
Azərbaycan Respublikası vətəndaĢının pasportu.
2. Azərbaycan Respublikası vətəndaĢlığının əldə edilməsi əsasları və qaydası
VətəndaĢlıq anlayıĢına aid edilən Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyanın göstəriĢləri eyni zamanda vətəndaĢlığın hansı əsaslar üzərində yaranmasını və xitam edilməsi qaydalarını əhatə edir. Azərbaycan Respublikası vətəndaĢlığının əldə edilməsi əsasları Qanunun 11-ci maddəsində təsbit edilmiĢdir. ġəxs Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢlığını aĢağıdakı hallarda əldə edir: 1.
2.
Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢına qəbul edildikdə; 3.
Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrində nəzərdə tutulmuĢ əsaslar olduqda; 4.
Qanunda (30.09.1998-ci il tarixli) nəzərdə tutulmuĢ baĢqa əsaslar olduqda. VətəndaĢlığı olmayan Ģəxslərin Azərbaycan Respublikası ərazisində doğulmuĢ uĢağı Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢıdır. Azərbaycan Respublikasının ərazisində olan, hər iki valideyni naməlum uĢaq Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢıdır. Beləliklə, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası vətəndaĢlıq problemini daha dəqiq və daha ədalətli həll edir. Azərbaycan Respublikası vətəndaĢları qüvvədə olan qanunlara əsasən yaĢayıĢ yeri və olduğu yer üzrə qeydiyyata alınmalıdır. Qeydiyyatdan məqsəd respublikada yaĢayan Ģəxslərin uçota alınması, onların baĢqa Ģəxslər dövlət və cəmiyyət qarĢısında vəzifələrinin icra edilməsi, insan və vətəndaĢ hüquqlarının və azadlıqları- nın həyata keçirilməsi (sosial müdafiə, pensiya təminatı, hərbi xidmətə çığırıĢ, məhkəmə qərarlarının icrası və s.) üçün zəruri Ģərait yaradır. Tam fəaliyyət qabiliyyəti Ģəxsin yaĢayıĢ yeri mülkiyyətçi kimi icarə və ya kirayə müqaviləsi üzrə, yaxud qanunla nəzərdə tutulan digər əsaslar üzrə daimi yaĢadığı yer (yataqxana, xidməti mənzil və s.) hesab olunur. 14 yaĢınadək yeniyetmələrin yaĢayıĢ yeri onların valideynlərinin yaĢadığı yer hesab edilir. Respublika ərazisində vətəndaĢlar sərbəst yaĢayıĢ yeri seçmək, sərbəst hərəkət etmək hüquqlarından tam istifadə edə bilərlər.
Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢlığına aĢağıdakı hallarda xitam verilir: 1.
2.
Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢlığını itirmək nəticəsində; 3.
Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrində nəzərdə tutulmuĢ əsaslar olduqda; 4.
Qanunda (30.09.1998-ci il tarixli) nəzərdə tutulmuĢ digər əsaslar olduqda. Azərbaycan Respublikasının VətəndaĢlığından çıxma Qanunla müəyyənləĢdirilmiĢ qaydada Ģəxsin vəsaiti üzrə həyata keçirilir Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢlığından çıxmaq barəsində vəsatət qaldıran Ģəxsin dövlət qarĢısında icra edilməmiĢ öhdəlikləri və ya Azərbaycan Respublikasında hüquqi və fiziki Ģəxslərin mənafeləri ilə bağlı olan əmlak öhdəlikləri varsa, vətəndaĢlıqdan çıxmaq haqqında vəsaiti rədd edilə bilər. Azərbaycan Respublikasının vətəndaĢlığından çıxmaq barəsində vəsatət qaldıran Ģəxs müttəhim kimi cinayət məsuliyyətinə cəlb edilmiĢsə, yaxud onun barəsində qanun qüvvəyə minmiĢ və icra edilməli olan məhkəmə hökmü varsa və ya Ģəxsin Azərbaycan Respublikası vətəndaĢlığından çıxması Azərbaycan Respub- Yüklə 1,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|