Azәrbaycan respublikasi döVLӘt neft şİRKӘTİ ekoloji SİyasәT
Yüklə 341,25 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.1. İSTİFADƏ OLUNAN MƏLUMATLAR
- 1.2. EKOLOJİ SİYASƏTƏ DƏYİŞİKLİKLƏR
- 2. ARDNŞ‐nin EKOLOJİ SIYASƏTININ MƏQSƏD VƏ VƏZIFƏLƏRI
- 2.2. EKOLOJİ SİYASƏTİN ƏSAS VƏZİFƏLƏRİ
EKOLOJİ SİYASӘT 1. GİRİŞ Bütün dünyada neft‐qaz çıxarma sənayesi, həmçinin onunla əlaqəli emal, neft‐ kimya və başqa sənaye sahələri ətraf mühitə mənfi təsirlərinin miqyasına görə birinci yerdə dururlar. Bu təsirlər ətraf mühitin bütün elementlərini əhatə edir:
•
Yerin təkində geoloji suxurların strukturunun pozulması və yeraltı suların çirklənməsi; •
neft tullantıları ilə çirklənməsi və s; •
bitki və heyvanat aləminin deqradasiyası; •
su hövzələrinin çirklənməsi; •
atmosferin müxtəlif zərərli qazlarla çirklənməsi; •
müvafiq olaraq yaşayış yerlərinə və insanların sağlamlığına mənfi təsirlər göstərir.
Digər tərəfdən isə müasir dünya iqtisadiyyatı neft‐qaz erasını yaşayır. Bizim ölkənin də neft və qazdan asılılığı böyükdür, belə ki, ümumi daxili məhsulun yarıdan çox hissəsi neft‐qaz sənayesinin payına düşür.
Azərbaycan dünyanın ən qədim neft ölkəsi sayılır və burada neftin sənaye üsulu ilə çıxarılmasının 150 ilə yaxın tarixi vardır. XIX əsrin axırlarında və XX əsrin əvvəllərində neftin çıxarılmasında, torpaq anbarlara yığılmasında, daşınmasında, emalında istifadə olunan primitiv texnologiyalar, keçmiş SSRİ dövründə isə neft istehsalının ətraf mühitin qorunmasından üstün tutulması torpaqların neftlə, neftli sularla çirklənməsinə səbəb olmuşdur. Torpaqlarla yanaşı bir çox təbii göllər və gölməçələr neft quyularının tullantı suları ilə çirkləndirilərək “ölü” vəziyyətinə salınmışdır. Həmçinin keçmişdə quyuların ətrafında torpaq bəndlərdən yaradılmış neft anbarları kimi istifadə olunan ərazilər bu günə qədər neft və lay suları ilə doldurulur. Neftin Xəzər dənizində “ açıq fontan” üsulu ilə çıxarılması, dənizə 60 ilə yaxın dövrdə həm sahildən, həm də açıq dənizdə fəaliyyət göstərən neft quyularından atılan çirkab suları, qazma şlamları, boru kəmərlərindən sızmalar, qəza hallarında dənizə atılan külli miqdarda neft onun ekoloji mühitinə mənfi təsirlər göstərir. Köhnəlmiş və korroziyaya uğramış metal konstruksiyalar həmçinin dənizin dibinə çökmüş ağır neft tullantıları təkrar çirklənmə mənbəyinə çevrilmişdir.
Neftin çıxarılması tarixi ilə yığılıb qalmış ekoloji problemlərin yaşı eynidir. Öz həcminə və kəskinliyinə görə bu problemlər dünyanın heç bir ölkəsi ilə müqayisə oluna bilməz. Odur ki, son illərdə Azərbaycan Hökuməti uzun illərdən bəri yığılıb qalmış ekoloji problemlərin həllindən ötrü müvafiq qərarlar vermiş milli ekoloji proqramlar həyata keçirməkdədir. Bu problemlərin həlli üçün Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətindən daha çox böyük səylər tələb olunur və onun qarşısında konkret vəzifələr qoyulmuşdur.
6
EKOLOJİ SİYASӘT
Bu vəzifələrin əməli icrası olaraq ARDNŞ 2006‐cı ildən başlayaraq keçmişdən miras qalmış ekoloji problemlərin həlli istiqamətində praktiki işləri yerinə yetirməklə yanaşı, bu günkü və gələcək fəaliyyətini ətraf mühitə təsirləri minimal səviyyəyə endirmək şəraitində qurmağı planlaşdırır. Bundan ötrü ARDNŞ ətraf mühitin qorunması və ekoloji təhlükəsizliyin təmin olunması sahəsində fəaliyyətini sistemləşdirmək və müasir tələblərə uyğun qurmaq məqsədi ilə öz Ekoloji Siyasətini müəyyən etməyi və həyata keçirməyi qarşısına məqsəd qoymuşdur.
ARDNŞ‐nin Ekoloji Siyasəti Sənədinin hazırlanmasından ötrü onun fəaliyyət sahələrində mövcud olan ekoloji problemlər, ətraf mühiti idarəetmə sistemi araşdırılmış; milli və beynəlxalq qanunvericilik (Konvensiyalar, Protokollar, Sazişlər və rəhbər sənədlər), tənzimləyici qaydalar; AYİB‐ın və Dünya Bankının, Ətraf Mühit üzrə Neft Sənayesi Nümayəndələrinin Beynəlxalq Assosiasiyasının (IPIECA) ətraf mühitin idarə olunması sahəsində siyasətini əks etdirən rəhbər sənədləri və hesabatları; dünyanın iri
neft şirkətlərinin təcrübəsi; milli və regional ekoloji proqramlar, layihələr öyrənilmiş və təhlil edilmişdir.
Ətraf mühitin mühafizəsi, ekoloji təhlükəsizlik və təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə sahəsində qanunvericilikdə, Azərbaycan Respublikasının qoşulduğu Konvensiyalarda, sazişlərdə və başqa çoxtərəfli müqavilələrdə dəyişikliklər olduqda, yeni milli və regional proqramlarda ARDNŞ‐nin iştirakı təsdiqləndikdə Ekoloji Siyasətdə dəyişikliklər ediləcəkdir.
7 EKOLOJİ SİYASӘT
ARDNŞ‐nin Ekoloji Siyasəti ətraf mühitin qorunması və təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə sahəsində onun niyyətini, ekoloji təhlükəsizliyini təmin edən prioritet vəzifələrin həlli strategiyasını özündə əks etdirir. O ekologiya sahəsində atılacaq bütün növbəti addımların istiqamətlərini, mərhələlərini, prioritet texniki və texnoloji, təşkilati vəzifələrini müəyyən edir , ARDNŞ‐nin gələcək strateji fəaliyyətinin konsepsiyasını və əsas meyarların şərhini verir.
ARDNŞ‐nin Ekoloji Siyasətinin əsas məqsədi ətraf mühitin qorunması, ekoloji təhlükəsizlik və təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə sahəsində onun praktiki fəaliyyətinin ümumi istiqamətlərini müəyyən etməkdir:
•
Keçmişdən miras qalmış ekoloji problemlərin mərhələlərlə həlli yollarını müəyyən etmək və onların nəticələrini aradan qaldırmaq;
•
Ətraf mühitin qorunması və ekoloji təhlükəsizliyin təmin olunmasını əsas fəaliyyətin bütün istiqamətlərinə yönəltmək;
•
Ekoloji qaydaların və standartların tətbiqinə nail olmaq;
• ARDNŞ‐nin obyektlərində, müştərək müəssisələrdə və çoxtərəfli müqavilələrdə yeni layihələri həyata keçirərkən ətraf mühitin qorunması və ekoloji təhlükəsizliyin təmin olunması məsələlərinin Ekoloji Siyasətə, ən yaxşı təcrübəyə əsaslanmasını təmin etmək;
• Əsas strateji vəzifə kimi yüksək ekoloji və sosial nəticələrə gətirən layihələrin dəstəklənməsini yerinə yetirmək.
Yuxarıda göstərilən məqsədlərə çatmaq üçün ARDNŞ aşağıdakı təşkilati, texniki və texnoloji vəzifələrin həllini vacib sayır:
• Neft‐qaz çıxarma və emal sənayesi tullantıları ilə çirklənmiş ərazilərin ekoloji problemlərinin həllini və istehsalatda ekoloji təhlükəsizliyi təmin etməkdən ötrü cari əməliyyat tədbirləri sisteminin işlənilməsi;
•
Ətraf mühitin qorunması və ekoloji təhlükəsizliyin idarə olunması sisteminin təkmilləşdirilməsi, onun mərhələlərlə beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılmasına nail olunması; 8
Yüklə 341,25 Kb. Dostları ilə paylaş:
|