AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI
MƏDƏNİYYƏT VƏ TURİZM NAZİRLİYİ
MƏDƏNİYYƏTŞÜNASLIQ ÜZRƏ ELMİ-METODİKİ MƏRKƏZ
XOR
UŞAQ MUSİQİ VƏ İNCƏSƏNƏT
MƏKTƏBLƏRİ ÜÇÜN
P R O Q R A M
BAKI – 2015
2
Tərtibçilər:
Natiq Mustafayev
Mədəniyyətşünaslıq üzrə
Elmi-Metodiki Mərkəzin
Təhsil şöbəsinin müdiri
Məhin Orucova
Bakı şəhər C.Hacıyev adına 3 nömrəli
11 illik musiqi məktəbinin direktoru,
xormeyster
Zenfira Nurullayeva
Bakı şəhər Q.Qarayev adına Mərkəzi
İncəsənət Məktəbinin müəllimi
Redaktor:
Leyla Rzayeva
Mədəniyyətşünaslıq üzrə
Elmi-Metodiki Mərkəzin
Təhsil şöbəsinin metodisti
3
Qısa metodiki tövsiyələr
Xor - qədim incəsənət növlərindən biri kimi bütün dünya
mədəniyyəti tarixi ifaçılıq sirri ilə qırılmaz əlaqədədir. İnsan
mahiyyəti, insan təbiətinin özü xor ifasında, insanların vokal
istedadını izahedilməz dərəcədə dərin və təbii şəkildə əks etdirir. Xor
ifası həyatın özü ilə sıx birləşir, onun ayrılmaz hissəsi olur. O
hissləri, xəyalları oxuyan insanların iradələrini birləşdirir, onların
zövqlərini və qəlblərini tərbiyələndirir. Xor ifası - dünya musiqisinin
zirvələrinə, şəxsiyyətin estetik təkmilləşməsinə, mənəviyyat
yüksəkliklərinə çatmaq üçün zəngin imkan və etibarlı yoldur.
Uşaq xoru - xor ifaçılığının ən qiymətli budağıdır, səslənmə
miqyasında daha kicik, daha incə, emosional cəhətdən daha açıq,
daha şairanə və səmimidir. "Uşaq səslərinin məlahətinin böyük
hissəsi, bu səslərin arxasında canlı məxluqun olmasının hiss
edilməsindən asılı olmasındadır, onlar təkcə düzgün deyil, həm də
düşüncəli oxuyanda, bu musiqi ilə dünyanın digər başqa bir musiqisi
müqayisə olunmazdır" deyə məhşur Amerika musiqiçisi və pedaqoqu
C.Bets düzgün vurğulamışdır.
“Xorla oxuma böyük təsir gücünə, tərbiyəedici xarakterə
malikdir. Xorla oxumaq ən qüdrətli pedaqoji vasitədir. O, sinfi
çox yaxşı təşkil edə bilir” (K.D.Uşinski).
Uşaq musiqi və incəsənət məktəblərində xor fənni
mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Xorla oxuyarkən uşaq sadəcə tamaşaçı və ya dinləyici
kimi qalmır, kütləvi fəaliyyətin iştirakçısı olur və bu fəaliyyətdə
o, şəxsiyyət kimi formalaşır.
Xorla ifa şagirdlərin bədii zövgünün inkişafı, musiqi bilik
dərəcəsi və mədəni səviyyənin artırılmasında böyük rol oynayır.
Şagirdlərdə doğma vətənə məhəbbət, vətənpərvərlik hissini
tərbiyə edir.
Xor dərsi, hər hansı bir alətdə çalmaqla yanaşı,
şagirdlərin eşitmə qabiliyyətinə, intonasiya bacarığına da böyük
4
təsir göstərir. Uşaq xorlarında həm qızlar həm də oğlanlar iştirak
edə bilərlər.
Xor kollektivləri ikisəsli, üçsəsli, dördsəsli olaraq oxumağa
uyğun şəkildə partiyalara bölünürlər. Uşaq xorunda səslər I, II
“diskant” lara (soprano) və I, II “alt”lara bölünürlər.
“Diskant”lar (soprano) yüksək uşaq səsinin diapazonu I
oktavanın “do” səsindən II oktavanın “sol”, “lya” səslərinə qədər
olur.
“Alt” alçaq uşaq səsinin diapazonu kiçik oktavanın “lya”,
“sol” səsindən II oktavanın “re” səsinə qədərdir.
Xor dərsini aparan müəllimin qarşısında xorla ifaya həvəs
yaratmaq, lazımi səviyyədə xor vərdişlərini qavramaq məsələləri
durmalıdır.
Xor sinfində ifa prosesində vacib olan xor – vokal
vərdişləri,
kök,
ansambl,
nəfəsalma,
diksiya
tədricən
təkmilləşdirilməlidir.
Xor amillərinin yerinə yetirilməsi və repertuarın seçilməsi
bir – birindən asılı olan prosesdir. Tədris ili ərzində aşağı
siniflərdə 5-8, yuxarı siniflərdə isə 8-10 əsərin ifası məsləhət
görülür. Repertuarın mürəkkəbliyi uşaqların ifaçılıq bacarığından,
xor – vokal vərdişlərinin qavranılmasından asılı olmalıdır. Yeni
əsərlə ilk dəfə tanış olaraq, solfecio oxuma ilə yanaşı şagirdin
eşitmə qabiliyyətinə diqqət yetirmək onun zehninin inkişafına
geniş yol vermək deməkdir.
Xor sənəti zəngin Azərbaycan musiqisinin ayrılmaz
qollarından biri olduğu üçün verilən proqramda Azərbaycan
bəstəkarlarının uşaq xoru üçün bəstələdiyi əsərlər mühüm yer
tutmalıdır. Bu əsərlərlə yanaşı proqramda uşaq xoru üçün
işlənmiş bir çox Azərbaycan xalq mahnılarından da nümunələr
verilmişdir.
Klassik musiqi nümunələrinin uşaqların musiqi
duyumunun inkişafında rolu çox böyükdür. Bununla əlaqədar
kiçik yaşlarından uşaqların klassik əsərlərlə yaxından tanışlığı
məqsədilə dünya klassiklərinin əsərləri və müxtəlif xalqların
xalq mahnılarının işləmələri də daxil edilmişdir.
5
A ş a ğ ı s i n i f l ə r
I yarımil
1-ci dərs: Dərsin təşkili. Səsi açma məşğələləri.
2-ci dərs: Səs və dərin oxuma – nəfəsalma vərdişlərinə
yiyələnmək.
3-cü dərs: Nəfəsin üfürülməsi qaydalarına riayət edərək təbii və
azad oxuma.
4-cü dərs: Məşğələlər üzərində praktiki iş.
5-ci dərs: Nəfəsalmanın müxtəlif növləri – qısa, cəld, sakit, dərin,
aktiv və bunların əsərin temp, xarakter və dinamikasından asılı
olması.
6-cı dərs: Pauza ilə ayrılmayan musiqi frazaları arasında kiçik və
cəld nəfəsalma.
7-ci dərs: Zəncirvari nəfəsalma və onun istifadə qaydası, bir neçə
xanə davam eyləyən səs və ya akkord, yaxud nəfəsin
dəyişilməsini tələb etməyən cümlə.
8-ci dərs: Müxtəlif musiqi parçaları üzərində praktiki iş.
9-cu dərs: Səsin yaranması. Oxu zamanı sait səslərin tam örtülü
tələffüzü zamanı yarıməsnəmənin hiss edilməsi və samitlərin
cəld tələffüzü.
10-cu dərs: İfaya hazırlanma prosesi. İfaçının ifa zamanı düzgün
oturma və duruş qaydaları. Unison oxu üslubu.
11- ci dərs: Diksiyaya aid vərdişlərin qavranılması.
12-ci dərs: Artikulyasiya aparatının işlənməsi.
13-cü dərs: Səhnə mədəniyyətinin şagirdlərə aşılanması.
14-cü dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
15-ci dərs: Yoxlama sorğu.
6
A ş a ğ ı s i n i f l ə r
II yarımil
1-ci dərs: Mətnin hecalarla ölçü əsasında diktə edilməsi, səlis və
aydın tələffüz.
2-ci dərs: Sözün sonunda samit hərflərin düzgün tələffüzü,
hecadan hecaya keçən zaman onların rolu.
3-cü dərs: Mürəkkəb müşayiətli əsərlərdə sabit və təmiz unison ifaya
nail olmaq.
4-cü dərs: Səsin təbii, sərbəst və qışqırıqsız səslənməsi. Atakanın
(səsin ilk yaranma prosesi) işlənməsi.
5-ci dərs: Sait səslərin qapalı oxunması və onların müxtəlif
registrlərdə formalaşma qaydası.
6-cı dərs: Samit səslərin dəqiq oxunması və onların müxtəlif
registrlərdə formalaşma qaydası.
7-ci dərs: Sait və samit səslərin rabitəli əhəmiyyəti. Səs daxilində
samit hərflərin hecadan – hecaya keçməsi.
8-ci dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
9-cu dərs: Non leqato ştrixlərində ifa.
10-cu dərs: Metso – forte, metso – piano, forte və piano nüansları.
11-ci dərs: Xorun kökü.
12-ci dərs: İfada ansambla nail olmaq. İkisəsli oxu üslubu.
13-cü dərs: Dirijorun hərəkətinə uyğun, eyni vaxtda ifaya
başlamaq və qurtarmaq.
14-cü dərs: Partiyada səs qüvvəsinin tarazlığını yaratmaq və ifa
zamanı qonşu ifaçılara qulaq asmağı bacarmaq.
15-ci dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
16-cı dərs: Səhnə mədəniyyətinin xor ifaçılarına aşılanması.
17-ci dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
18-ci dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
19-cu dərs: Əsərlərin konsert ifası.
20-ci dərs: Yoxlama sorğu.
7
Yuxarı siniflər
I yarımil
1-ci dərs: Dərsin təşkili. Səsi açma məşğələləri.
2-ci dərs: Kiçik qrupda mənimsənilmiş vərdişlərin
təkmilləşdirilməsi.
3-cü dərs: Nəfəsin səs yaranmasından əvvəl bir an saxlanılması.
4-cü dərs: Zəncirvari nəfəsalmanın müxtəlif hallarda işlənməsi.
Bütövlükdə əsərin zəncirvari nəfəsalma üsulu ilə ifa olunması.
5-ci dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
6-cı dərs: Səs davamı və tələffüz məsələləri.
7-ci dərs: Stakkato üsulunun texniki əksi.
8-ci dərs: Artikulyasiya aparatının sərbəst və çevik inkişafı. Dil,
dodaq və çənənin aktiv işlənmə şərtilə samit səslərin müntəzəm
tələffüzü.
9-cu dərs: İfada texnikaya nail olmaq. Ağır və tez templərdə
diksiya üslubunun təkmilləşdirilməsi.
10-cu dərs: Fortissimo (ff) və sforsando (sf) nüanslarında diksiya
bacarığının aktivləşməsi və aydın tələffüzü.
11-ci dərs: Ansambl və onun üsulları.Üçsəsli oxu üslubu.
12-ci dərs: Ansambl və kök üsullarının müxtəlif fakturalı
əsərlərdə işlənməsi. Təmiz oxuma qabiliyyəti.
13-cü dərs: Ritmik sabitliyə nail olmaq.
14-cü dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
15-ci dərs: Yoxlama sorğu.
8
Yuxarı siniflər
II yarımil
1-ci dərs: Müxtəlif ladlarda əsərlərin ifası, nöqtəli ritm.
2-ci dərs: Müşayiətli əsərlərdə dördsəsli oxu bacarığına nail
olmaq.
3-cü dərs: Sadə mövzulu ikisəsli əsərlərin müşayiətsiz ifası.
4-cü dərs: A capella oxumaya dərindən nail olmaq.
5-ci dərs: Çox səsli əsərlərin ifası ilə əlaqədar olan mürəkkəb
vərdişlərin qavranması.
6-cı dərs: Ədəbi mətnin təhlili.
7-ci dərs: Tonal planı, lad strukturu, harmonik ardıcıllığın təhlili.
8-ci dərs: Əsərlərdə motiv, fraza, cümlə, formanın (kuplet, 2-3
hissəli, rondo, variasiya və s.) dəqiqləşdirilməsi.
9-cu dərs: Dinamik işarələrin növləri və aqoqik üsulların
qarşılıqlı əlaqəsi.
10-cu dərs: Ziddiyyətli templərin tutuşdurulması.
11-ci dərs: Əsərin sonunda tempin ağırlaşdırılması, orta və son
hissələrdə tempin ağırlaşdırılması və surətləndirilməsi.
12-ci dərs: “Diqqət”, “nəfəs” (auft), “ifanın başlanması”, “ifanın
qurtarması”.
13-cü dərs: Dirijorun ifaçılıq məsələlərini həlletmə prosesinə
şagirdlərin şüurlu və məntiqi yanaşması.
14-cü dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
15-ci dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
16-cı dərs: Səhnə mədəniyyətinin xor ifaçılarına aşılanması.
17-ci dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
18-ci dərs: Əsər üzərində praktiki iş.
19-cu dərs: Əsərlərin konsert ifası.
20-ci dərs: Yoxlama sorğu.
9
Xor ədəbiyyatından nümunələr
I SİNİF
“Göyərçinik biz” məcmuəsi (Bakı,1980)
Q.Hüseynli
“ Məktəbə”
Q.Hüseynli
“Mənim bağım”
R.Şəfəq
“Top-top-top”
“Tumurcuq” məcmuəsi (Bakı, 1978)
O.Zülfüqarov
“Beş almışam”
“Mənim dostum”
“Şaxta baba”
S.Hacıbəyov
“Oyna topum”
O.Rəcəbov
“Sərhədçilər marşı”
T.Quliyev
“Lay-lay”
“Mahnılar” məcmuəsi (Bakı,1964)
Ş.Axundova
“Əkizlər”
“ Qar”
“Durnalar gəlir” məcmuəsi (Moskva, 1977)
S.Rüstəmov
“Usta olacayıq”
“Durnalar gəlir”
“Gəlin baxçamıza”
“Bahar mahnıları”
“Bənövşə”
“Keçi”
“Saat”
“İki ceyran”
S.Rüstəmov
“Bayrağım”
“Qızıl payız”
“Qərənfil”
F.Quliyeva
“Balaca-bapbalaca”
“Nənəyə məktub”
F.Əmirov
“Tənbəl”
“Bizim həyət”
10
Ə. Cavad
“Quşlar”
T.Cəbrayılov
“Əsgər məktubu”
“Oxuyur Bənövşə” məcmuəsi (Kiyev,1979)
Klassik və müasir bəstəkarların əsərləri (XIX-XX)
R.Boyko
“Uçan durnalar”
A.Paxmutova
“Kim otlayır çəməndə”
Q.Qladkov
“Sarı böyürtkən”
Rus xalq mahnısı
“Mürgüləyən tənbəl”
Y.Tiliçeyko
“Musiqi dərsi”
V. Pavlenko
“Yağış damcıları”
V.Kikta
“Şən zınqrov”
V. Muradeli
“Günəş dovşanı”
J.Brams
“Lay-lay”
E.Frimert
“Mənim fleytam var”
A.Yeqorov
“Uçma bülbül”
Y.Slonov
“Lay – lay “
II SİNİF
Səs diapazonu:do-do
“Göyərçinik biz” məcmuəsi (Bakı,1980)
A.Rzayeva
“Bakı metrosu”
O.Zulfüqarov
“Qərənfil”
Ə.Əzizov
“Göbələklər”
R.Şəfəq
“Mənim anam”
C.Cahangirov
“Uşaqlar,ay uşaqlar”
R.Mirişli
“Gəl,ay sığırçın”
O.Zülfüqarov
“Gənc futbolçular”
O.Zülfüqarov
“Dələ”
11
“Tumurcuq” məcmuəsi (Bakı,1978)
O.Zülfüqarov
“Dinləyirəm quşları”
“Ağıllı ördəklər”
“Toplan”
“Tənbəl”
“Fəsillər”
“Balaca rəssam”
“Mahnılar” məcmuəsi (Bakı, 1964)
Ş.Axundova
“Müəllim”
“May”
“Qaranquşlar” məcmuəsi (Moskva, 1977)
S.Rüstəmov
“Günəş şəhəri”
“Sevimli məktəb”
“Kosmonavtlar”
“Gəlin verək əl-ələ”
“Maral”
C.Cahangirov
“Rəqs”
M.Əhmədov
“Payız”
Azərbaycan xalq mahnıları “Yeri, yeri”
“Calalxalıq”
(hər 2-sini xor üçün işləyəni: M.Orucova)
N.Əlivərdibəyov
“Günəş”
T.Cəbrayılov
“Dənizkənarı gəzinti”
Avropa bəstəkarlarının əsərləri
İ.S.Bax
“Çay arxasında ev”
L.V.Bethoven
“Yaz vaxtı”
“Əziz torpaq”
Norveç xalq mahnısı
“Kamerton”
(xor üçün işləyəni: M.Rayxverqer)
Z.Kerubini
“Çay qırağında”
12
Klassik və müasir bəstəkarların əsərləri
A.Peskov
“Barbosun evciyi”
“Ən gözəl evcik”
M.Koval
“Şən keçilər mahnısı”
V.Şainski
“Dünyaya yayılmış gizli xəbər”
A.Qreçaninov
“ Don-Don”
“Yay gəlir”
V.Kalinnikov
“Pişiyim”
P.Çaykovski
“Mənim bağım”
“Lay-lay”
Oğlanların xoru (“Qaratoxmaq qadın”
operasından)
İ.Suslov
“Qanon-marş”
D.Kabalevski
“Bizim ölkəmiz”
A.Lyadov
“Lay – lay “
M.Krasev
“İnəkciyəz”
Alman xalq mahnısı
“Qazlar”
(xor üçün işləyəni: T.Popatenko)
Gürcü xalq mahnısı
“Günəş”
(xor üçün işləyəni: D.Arakişvili)
III SİNİF
Səs diapazonu: do-re
“Tumurcuq” məcmuəsi (Bakı, 1978)
O.Zülfüqarov
“Təzə nəğmə”
“Ağ keçi, boz keçi”
“Sual və cavablar”
“Turp”
“Tumurcuq”
“Lavaş”
“Növbətçiyəm”
“Çıx günəşim”
13
“Göyərçinik biz” məcmuəsi (Bakı, 1980)
R.Şəfəq
“May”
“Radio”
“Aşıq Alı”
“Payız”
L.Ümüd
“Tu-tu”
“Dədəgünəş”
M.Mirzəyev
“Gənc idmançılar”
A.Rzayeva
“Gəl-gəl, a yaz günləri”
F.Əmirov
“Bahar gəlir”
(xor üçün işləyəni: R.Şəfəq)
A.Dadaşov
“Qızıldan”
“Əziz Vətən”
E.Mansurov
“Tonqal”
O.Zülfüqarov
“Yollar”
O.Rəcəbov
“Karate”
İ.Abdullayev
“Daha payızdır”
C.Abbasov
“Şən bahar”
N.Mirməmmədli
“Ey,ana Vətən”
T.Cəbrayılov
“Ey, Vətən”
“Mənim Bakım”
Azərbaycan xalq mahnıları “Bəli, bəli, can”
“Aranda qaldım”
“Yarın bağında”
“Yadıma sən düşəndə”
(xor üçün işləyəni: M.Orucova)
“Can,gülüm,can”
“Leylək”
(xor üçün işləyəni: R.Şəfəq)
Musiqi müntəxabatı (Bakı, 1978)
F.Cavadov
“Əziz vətən səsləri”
14
Avropa bəstəkarlarının əsərləri
İ.Haydn
“Çoban” (xor üçün işləyəni: V.Popov)
“Dağlar”
“Əbədi məşəl”
V.A.Mosart
“Uşaq oyunları”
Klassik və müasir bəstəkarların əsərləri
R.Korsakov
“Çar Soltan haqqında nağıl”
operasından xor
Y. Soloduxa
“Xoruz”
“Taxta ayaqqabı”
J.Çişkov
“Zəng çalınır”
P.Boyko
“Bizim sinfin oğlanları”
Ukrayna xalq mahnısı
“Durna” (xor üçün işləyəni: Y.Slonov)
P.Çaykovski
“Payız”
V.İvannikov
“Buludlar”
İ.Brams
“Meşə sakitliyi”
Q.Kançeli
“Sarı yarpaqlar”
(xor üçün işləyəni: A.Yusifova)
IV SİNİF
E.Dadaşova
“Gəl bahar”
O.Rəcəbov
“Uşaqlar, sevinin həmişə”
Ş.Axundova
“Müəllim”
A.Rzayeva
“Qaranquş”
F.Əmirov
“Odlar ölkəsi”
Niyazi, C.Hacıyev
“Bəxtiyarlıq mahnısı”
(xor üçün işləyəni: R.Şəfəq)
“Oxuyur Bənövşə” məcmuəsi (Kiyev, 1979)
Ü.Hacıbəyli
“Bayram mahnısı”
O.Zülfüqarov
“Çal,baraban”
S.Rüstəmov
“Sumqayıt”
15
R.Şəfəq
“Ana yurdum,Azərbaycan”
“Bu gözəl ana torpaq”
“Azərbaycan”
S.Axundov
“Əziz ana”
“Oğlum”
A.Zeynallı
“Araz”
O.Rəcəbov
“Uşaqlar qorxurlar müharibədən”
İ.Abdullayev
“Bahar”
“Bakı”
R.Həsənova
“Məktəblilər marşı”
“Ağ arxalıq”
Azərbaycan xalq mahnıları “Oyna yar”
“Aman ovçu”
“Nar,ey nar”
(Xor üçün işləyəni: M.Orucova)
“Dağlarda”
(xor üçün işləyəni: E.Dadaşova)
T.Cəbrayılov
“Adınla ucal”
“Şuşam”
Avropa bəstəkarlarının əsərləri
İ.Brams
“Lay-lay”
V.A.Mosart
“Uşaq oyunu”
R.Şuman
“Sahildə evcik”
F.Mendelson
“İstirahət günü”
Klassik və müasir bəstəkarların əsərləri
Gürcü xalq mahnısı
“Günəş”
(xor üçün işləyəni: A.Parsxaladze)
Fransız xalq mahnısı “Javoronok”
(xor üçün işləyəni: N.Peşko)
Q.Qladkov
“Dostluq mahnısı”
O. Xromuşin
“Saysız-hesabsız”
T.Xrennikov
“Lay-lay”
D.Kabalevski
“Balaca truba”
16
“Qalanın mahnısı”
“Məktəb illəri”
E.Krılatov
“Xoşbəxtlik”
E.Qriq
“Meşə mahnısı”
Y.Podqayts
“Söhbət”
R.Pauls
“Yuxu mahnısı”
İ.Brams
“Yatmış gözəl”
A.Lyadov
“Dovşan”
X.Lumis
“Lady Moon”
V SİNİF
Səs diapazonu: do-mi, fa
“Oxuyur Bənövşə” məcmuəsi (Kiyev, 1979)
M.Mirzəyev
“Minnətdarlıq mahnısı”
S.Ələsgərov
“Ölməz sərkərdələr”
Q.Qarayev
“Sülh haqqında mahnı”
Ə.Cavanşirov
“Vətən haqqında mahnı”
İ. Məmmədov
“Parovoz”
Xor-dirijorluq texnikasına dair müntəxəbat (Bakı, 1988)
İ.İsmayılov
“Ana Vətənim”
E.Dadaşova
“ Gəl bahar”,
“Gözəl Vətən”
R.Şəfəq
“Salam bayram”
N.Əliverdibəyov
“Azərbaycan”
“Məktəblilərin mahnıları” məcmuəsi (Bakı, 1988)
R.Mirişli
“Kəpənək”
R.Şəfəq
“Ana”
Ə.Əzizov
“Uzaq səmalarda”
E.Dadaşova
“Biz Vətən əsgəriyik”
“Əziz Vətən”
“Elimə Novruz gəlir”
17
“Uşaqların bayramı”
İ.Abdullayev
“İlk bahar”
C.Abbasov
“Zəfər cəngisi”
Azərbaycan xalq mahnıları “Aman nənə”,
“Uca dağlarda”,
“Evləri var xana-xana”
(xor üçün işləyəni: M.Orucova)
T.Cəbrayılov
“El oğlu”
“Ürəklərdə yaşayırsan”
Avropa bəstəkarlarının əsərləri
İ.S.Bax
“İrəli addımla”
“Yay mahnısı”
(xor üçün işləyəni: V.Sokolov)
L.V.Bethoven
“Yay sorağı”
“Axşam himni”
“Xoşbəxt insan”
(xor üçün işləyəni: V.Popov)
“May mahnısı”
V.A.Mosart
“Yay axşamı”,
“Sehrli fleyta” operasından
“İncə və gözəl cingiltili” xor
“Səhər tezdən”
Klassik və müasir bəstəkarların əsərləri
A.Paxmutova
“Sülh küçəsi”,
“Xahiş”
A.Xromuşin
“Şeypur mahnısı”
V.Rubin
“Dovşanım”
M.Parxoladze
“Qar topu”
“Qaranquş”
P.Boyko
“Səhər”
Litva xalq mahnısı
“Günəş çıxdı”
(xor üçün işləyəni: S.Şimkus)
18
Slavyan xalq mahnısı
“Axşam mahnısı”
(xor üçün işləyəni: Y.Podqayts)
İtalyan xalq mahnısı
“Yolda”
F.Durante
“Danza, danza”
VI SİNİF
Səs diapazonu: si-sol
V.Adıgözəlov
“Bəşərin şöhrəti”
E.Dadaşova
“Torağayın mahnısı”
L.Ümüd
“Gözəldir”
A.Dadaşov
“Azərbaycan”
Xor-dirijorluq texnikasına dair müntəxəbat (Bakı, 1988)
R.Mustafayev
“May günəşi”
M.Əhmədov
“Güllər”
“Oxuyur Bənövşə” məcmuəsi (Kiyev,1979)
T.Quliyev
“Ögey ana” k/f xor “Baxçamız”
(xor üçün işləyəni: Ə.Cavanşirov)
O.Zülfüqarov
“Günəşli çinarların şəhəri”
“Pambığım”
Ə.Cavanşirov
“Atım mənim”
R.Mustafayev
“May gəlir”
M.Mirzəyev
“Dostluq və arzu sədalı”
S.Rüstəmov
“Dağlar”
Ə.Cavanşirov
“Saat”
E.Dadaşova
“Gəl,bahar”
İ.Abdullayev
“Qız qalası”
C.Abbasov
“Vətən çagırır”
F.Sucəddinov
“Heydərlə Azərbaycanım”
“Yenə o bağ olaydı”
(xor üçün işləyəni: M.Orucova)
Azərbaycan xalq mahnısı “Dostum mənim”
(xor üçün işləyəni: Ə.Cavanşirov)
19
Avropa bəstəkarlarının əsərləri
A.Vivaldi
“Qloria Patri”
H.Hendel
“Mələklərin səsi”
“Diqnare”
“Ombra mai fu”
(“İuda makkavey” oratoriyasından)
“Zəfər mahnısı”
F.Mendelson
“Mahnı qanadlarında”
“Payız mahnısı”
R.Şuman
“Xoşbəxtlik”
İ.S.Bax
“Gün keçir”
“Qəlbim oxuyur”
“Laudamus te”
J.Bize
“Karmen” operasından Oğlanların xoru
(xor üçün işləyəni: A.Lukanin)
İ.Brams
“Lay-lay”
E.Qriq
“Solveyq”,
“Per-Günt” süitasından
uşaq xoru
(xor üçün işləyəni: K.Lebedev)
A.Dvorjak
“Uşaq mahnısı”
Klassik və müasir bəstəkarların əsərləri
M.Partsxaladze
“Bahar”
V.Krılatov
“Qayıt, meşə maralım”
D.Şostakoviç
“Romans”
A.Qreçaninov
“Arı”
(xor üçün işləyəni: V.Sokolov)
“Bahar gəlir”
M.Qlinka
“Slavsya” xoru
(“İvan Susanin” operasından)
“Vətənpərvərlik mahnısı”
M.İppolitov-İvanov
“Noktürn”
“Əkinçi yığıncağı”
“Səhər”
20
VII SİNİF
Səs diapazonu: lya-lya
Ü.Hacıbəyli
“Ey,Vətən”
M.Maqomayev
“Şah İsmayıl” operasından
Müqəddimə
“Yaz”
(xor üçün işləyəni: N.Məlikov)
T.Quliyev
“Pambıq”
“Qızıl payız”
A.Zeynallı
“Araz”
A.Əzimov
“Bizim qala”
S.İbrahimova
“Bahar mənəm”
N.Əliverdibəyov
“Şikəstə”
R.Şəfəq
“Ekspromt №1”
“Muğamsayağı”
“Vokaliz-invensiya”
“Gənclik mahnısı”
O.Rəcəbov
“Şikəsteyi-fars”
“Rast”muğamı silsiləsindən
A.Dadaşov
“Ana torpaq”
E.Dadaşova
“İgidlər” silsiləsindən
“Siçanlar”,
“ Hardasan”
“Əsin,küləklər”
İ.Abdullayev
“Nərgiz”
Q.Həsənoğlu
“Açıl,səhərim,açıl”,
“Bayatı-Şiraz” təsnifi
R.Həsənova
“Üç miniatür”
A.Yusifova
“Vokaliz”
Azərbaycan xalq mahnıları “Laçın”
“Əzmə tağları”
(xor üçün işləyəni: İ.İsmayılov)
“Çal oyna”
(xor üçün işləyəni: R.Şəfəq)
21
Avropa bəstəkarlarının əsərləri
O.Lasso
“Tik-tak”
K.Monteverdi
“Külək mahnısı”
D.Palestrina
“Yeni gün”
“Gün oyandı”
Z. Koday
Madriqal “Gün keçir”
Eston xalq mahnısı
“Bəxtim gətirmir”
(xor üçün işləyəni: V.Tomris)
Latın xalq mahnısı
“Əs, külək”
(xor üçün işləyən: V.Sokolov)
Fransız xalq mahnısı
“Səhər”
Q.Struve
“Lay-lay”
O.Lasso
“Adoramus te”
J.de Ppe
“El grillo”
O.Lasso
“Bonjour
V.Mosart
“Canon zarafat”
K.Debüssi
“Ay işığı”
(xor üçün işləyəni: V.Sokolov)
_________
Spriçuel “Rock my soul”
Y.Boys
“Alleluia”
M.Pretorius
“Viva la musica”
Z.Ştoltye
“Dəvət”
Rus bəstəkarlarının əsərləri
R.Qliyer
“Dənizdə ada”
R.Şedrin
“Eşidin,şəhidlər”
A.Borodin
“Knyaz İqor” operasından
“Uletay na krılyax vetra” xoru
V.Kalinnikov
“Javoronok”
T.Küi
“Bahar”
“Payız”
“Sakit ləpə”
(xor üçün işləyəni: A.Jurlov)
S.Taneyev
“Axşam mahnısı”
(xor üçün işləyəni: A.Jurlov)
22
“Sosna”
(xor üçün işləyəni: A.Nikolski)
A.Rubinşteyn
“Melodiya”
(xor üçün işləyəni: S.Sosnin)
N.Rimski-Korsakov
“Qar qız” operasından
Quşların xoru,
“Yay” kantatasından bir parça
(xor üçün işləyəni: A.Lukanin)
Azərbaycan bəstəkarlarının operalarından xor nümunələri
Ü.Hacıbəyli
“Koroğlu” operasından iki xor
(V pərdədən )
F.Əmirov
“Sevil” operasından xor (Proloqdan)
İ.Məmmədov
“Tülkü və Alabaş”
S.İbrahimova
“Biri vardı, biri yoxdu”
O.Rəcəbov
“Göyçək Fatma”
R.Şəfəq
“Tülkü,tülkü,tünbəki”
“Baş tutmayan hiylə”
Qeyd: Uşaq operalarından xor nümunələri müəllimin mülahizəsinə
görə seçilir.
Dostları ilə paylaş: |