Azərbaycan respublikasi səHİYYƏ naziRLİYİ azərbaycan tibb universiteti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
41 aritmiyalar) 1 - - 1 Virus hepatiti 1 2 2 5 Cəmi 11 11 9 31 Uzaq nəticələrin öyrənilməsi üçün cərrahi müalicədən sonra xəstələrin müşahi- dəsi və onlara təkrar baxış 6 ay – 3 il müddətlərində həyata keçirilmişdir. Bu müddət- də dəvəti qəbul etmiş xəstələrə bir və ya bir neçə dəfə baxılmış, zəruri məsləhətlər ve- rilmişdir. 55 xəstə tərəfimizdən hazırlanmış anket sorğusuna telefon və ya internet vasitəsi ilə cavab vermiş və cavabların bal qiymətləndirilməsi yolu ilə uzaq nəticələr öyrənilmişdir. Sorğu sualarının cavablarının nəticələri toplanılmış, sistemləşdirilmiş və bal qiymətləndirilməsi aparılmışdır (şəkil 2.1). 42 Şək.2.1 Pasientin anket sorğusu Hörmətli Xanım (Cənab)! Bu sorğu qarın yırtığına görə Sizin üzərinizdə aparılmış cərrahi əməliyyatın və müalicənin nəticələrini öyrənmək məqsədi ilə tərtib edilmişdir. Düzgün cavabların altından xətt çəkməyinizi xahiş edirik! S.A.A. ____________________________________________________ Şöbə___Yaş_______ Müalicə tarixi _______Cərrahi əməliyyat tarixi 1. Yırtıq əmələ gələnə qədərki həyat tərzi bərpa olunmuşdurmu? a. Bəli b. Xeyr 2. Yırtıq əmələ gələnə qədərki dövrə uyğun əmək qabiliyyətininz bərpa olunmuşdurmu? a. Bəli b. Xeyr 3. Əmək qabiliyyətiniz hansı müddətdə tam bərpa olmuşdur (xəstəxanadan evə yazıldıqdan neçə gün (ay) sonra əmək fəaliyyətinə qayıtmısınız? Özünüz qeyd edin! 4. Əməliyyat çapığının estetikliyindən, görünüşündən razısınızmı? a. Bəli b. Xeyr 5. Əməliyyat nahiyəsindya və ya digər nahiyələrdə yenidən şişkinlik əmələ gəlmişdirmi? a. Bəli b. Xeyr 6. Yara nahiyəsində qalınlaşma, arzuolunmaz hisslər (hissiyyatlar), digər diskomfort hissləri olurmu? a. Bəli b. Xeyr 7. Yara nahiyəsində əmələ gəlmiş çapıq toxuması Sizi narahat edirmi? a. Bəli b. Xeyr 8. Cinsi həyat yaşama zamanı əvvəlllər mövcud olmuş (əgər olmuşsa) problemlər, çətinliklər, mənfi hallar aradan qalxmışdırmı? a. Bəli b. Xeyr 10. Bu anketdə qeyd olunmayan, lakin Sizə narahatlıq verən hallar, əlamətlər olubmu? Özünüz qeyd edin! Diqqət: “Xeyr” cavabları verdiyiniz sualları əsaslandırmağınızı və ətraflı yazmağınızı xahiş edirik! 43 2.2. Tədqiqat metodları Tədqiqat işində tərəfimizdən aşağıdakı müayinə üsulları istifadə edilmişdir: 1. Anamnez; 2. Baxış, o cümlədən yırtıq nahiyəsinə baxış; 3. Aralıq nahiyəsinə, anal kanala və uşaqlıq yoluna baxış; 4. Palpasiya; 5. Döş qəfəsi və qarın boşluğunun icmal R-skopiyası (R-qrafiyası); 6. EKQ; 7. Qarın divarının və boşluğunun, həmçinin yırtıq nahiyəsinin ultrasonoqrafiyası; 8. Fibroqastroduodenoskopiya, rektomanoskopiya, fibokolonoskopiya. Klinik müayinə sorğu və xəstəyə ümumi baxışla başlanmışdır. Sorğu zamanı şi- kayətlər, şişkinliyin əmələgəlmə və mövcudluq müddəti, böyümə tempi, qarın boşlu- ğuna özbaşına və ya əllə düzəlməsi (düzəlməməsi), qəbizliyin, həzm diskomfortunun olub-olmaması, residivlərin mövcudluğu və onların sayı, qarın boşluğunda əvvəllər cərrahi əməliyyat keçirilməsi, həmin əməliyyatdan sonrakı dövrün gedişi, yerli (yara- nın irinləməsi, fistul formalaşması) və ümumu ağırlaşmaların baş verməsi və b. məsə- lələr öyrənilmişdir. Əmək qabiliyyətli şəxslərdə problemin sosial aspektlərinin və əmək (peşə) fəaliyyətinin xüsusiyyətlərinin öyrənilməsinə böyük diqqət ayrılmışdır. Ümumi baxış zamanı bədənin konstitusiyasına, qarının formasına, qarının ön di- varında əməliyyat çapığının olmasına, sakit və gərgin (öskürək, gücənmə) vəziyyət- lərdə yırtığın formasına, ölçlərinə, böyüməsinə, yırtığın konturlarının və səthinin də- yişilməsinə diqqət yetirilmişdir. Aralıq, anal kanal və uşaqlıq yoluna baxış zamanı xa- yalığın görünüşü, forması, simmetrikliyi, xarici hemorroyun, pararektal fistulun xarici dəliyinin, qəbizliyə səbəb ola biləcək digər proktoloji və ginekoloji xəstəliklərin olub- olmaması öyrənilmişdir. Baxış zamanı bütün xəstələrdə müxtəlif lokalizasiyalı və ölçülü yırtıqlar aşkar edilmişdir. 59 xəstədə yırtıq sərbəst olmuş, uzanıqlı vəziyyətə keçərkən öz-özünə və ya əllə düzəlmişdir. 2 xəstədə uzunmüddətli sığallama hesabına yırtıq möhtəviyyatı 44 qarına salınmışdır. 9 xəstədə düzəlməyən yırtıq müəyyən edilmişdir. Bu yırtıqların 5-i əməliyyatdan sonrakı, 3-ü residiv, 1-i isə birincili yırtıq olmuşdur. Sonuncu xəstədə yırtığın düzəlməməsi xəstənin uzun müddət bandaj geyinməsi ilə əlaqədar olmuşdur. Əməliyyatdan sonrakı və residiv yırtıq nahiyələrində enli, kobud, ətraf sağlam dərini radial istiqamətdə və ya mərkəzə doğru nizamsız dartan çapıqlar görünmüşdür. 4 xəs- tədə deformasiyaedici hipertrofik, 1-də isə kobud kelloid çapıq formalaşmışdır. 3 xəs- tədə liqatura fistulunun xarici dəliyi, dəlikətrafı qabarıq hiperemiya, infiltrasiya, dəri- nin mülayim masserasiyası və indurasiyası görünmüşdür. Yerli palpasiya zamanı yırtıq kisəsinin möhtəviyyatının xarakteri (elastiklik, kə- lə-kötür, sərt və s.), möhtəviyyatın qarın boşluğuna düzəlməsi (düzəlməməsi), yırtıq qapısının sərbəst olması (olmaması), ölçüləri, qapını formalaşdıran və yaxın toxuma- ların konsistensiyası (sərtliyi, elastikliyi, barmaqlarla genişlənməsi (genişlənməməsi) müəyyən edilmişdir. Qəbizliyə və ya qarındaxili təzyiqin yüksəlişinə səbəb ola bilə- cək proktoloji xəstəliklərin (daxili hemorroy, anal çat, proktit, proktosiqmoidit və s.) diaqnostikası üçün digital rektal, qadınlarda isə bimanual və bidigital (rektal və vagi- nal) müayinələr aparılmışdır. Qarın divarının yırtıqlarının müayinəsi prosesində perkussiya və auskultasiya məhdud informativliyə malikdir. Lakin bəzi hadisələrdə perkutor və auskultativ məlu- matlar əsasında yırtıq kisəsinin möhtəviyyatı haqqında ilkin təsəvvürlər formalaşmış- dır. Hər 3 qrupun xəstələrində rutin laborator (qan, sidik və nəcisin ümumi analizi, qanın koaquloqrafiyası, qanın biokimyəvi analizi) və instrumental (döş qəfəsi və qa- rın boşluğunun icmal R-skopiyası, EKQ, qarın divarının və boşluğunun USM, yırtıq möhtəviyyatının USM, göstərişlər əsasında FQDS, RRS, FKS, KT, MRT və b.) müa- yinələr aparılmışdır. Qanın, sidiyin və nəcisin ümumi analizi, koaquloqrafiya və tromboelastoqrafiya, qanın biokimyası (qlükoza, sərbəst, birləşmiş və ümumi bilirubin, ümumi zülal və onun fraksiyaları, kreatinin, qalıq azot, sidik cövhəri, ALT, AST, QF, LDH) ümumi qəbul edilmiş metodikalarla öyrənilmişdir. Bütün xəstələrdə qan qrupu, rezus amil, Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|