Azərbaycan respublikasinin prezidenti
Günel Nazim qızı Hacıyeva
Yüklə 2,64 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Günel Nazim qızı Hacıyeva 30
- AZƏRBAYCANDA MEMARLIĞIN KİTABXANA-İNFORMASİYA TƏMİNATI SİSTEMİ 31
- Günel Nazim qızı Hacıyeva 32
- AZƏRBAYCANDA MEMARLIĞIN KİTABXANA-İNFORMASİYA TƏMİNATI SİSTEMİ 33
Günel Nazim qızı Hacıyeva 30 mövcud olan sənədlər bir sıra əlamətlərinə görə fərqləndirilə bilər. Memarlıq üzrə elmi tədqiqatların məzmunu və inkişaf istiqamətləri bu sahə üzrə sənədlərin məzmununa da təsir edir. Bu inkişaf ilk növbədə memarlıq elminin özünün inkişaf dinamikası ilə bağlıdır. Memarlığın inkişaf dinamikası daim dəyişir və inkişaf edir. Bəzən bir müddət ərzində ayrıca bir sahədə sürətli yeniləşmə və inkişaf nəzərə çarpır. Bu zaman təbii ki, həmin sahə üzrə sənəd axını da güclənir. Diferensiasiya və inteqrasiya prosesləri memarlıq elmi sahəsində də müşahidə edilir. Diferensiasiya prosesi zamanı, memarlıq elminin konkret bir sahəsinin şaxələnərək yeni istiqamətlər yaranır. İnteqrasiya zamanı isə memarlıq elminin digər müstəqil elm sahəsi ilə qovuşmasından meydana gələn yeni istiqamətlərin formalaşması prosesi baş verir. Buna misal olaraq memarlıq və tarix elmlərinin inteqrasiyasından əmələ gəlmiş “memarlıq tarixi”ni misal göstərmək olar. Göstərilən diferensiasiya və inteqrasiya prosesləri öz əksini bu sahədə yaranan sənəd axınında göstərir. Buna gö rə də həmin elm üzrə biblioqrafik fəaliyyət təşkil edilərkən göstərilən proseslər nəzərə alınmalıdır. Memarlıq biblioqrafiyası obyektinin öyrənilməsi üçün nəzərdə tutulan məsələlərdən biri də bu sahə üzrə sənədlərin spesifik məzmun və tərtibat xüsusiyyətləridir. AZƏRBAYCANDA MEMARLIĞIN KİTABXANA-İNFORMASİYA TƏMİNATI SİSTEMİ 31 Memarlıq elminə aid olan bir sıra sahələr özlərinə məxsus dilə malikdir. Həmin dilin əlamətlərinə bu sahə üzrə formalaşmış olan riyazi işarələr və simvollar dilini aid etmək mümkündür. Memarlıq üzrə sənədlərə məxsus olan bu əlamətlər həmin sahənin biblioqrafiyasının təşkili üçün nəzərə alınmalıdır. Memarlığın digər xarakterik cəhəti ondan ibarətdir ki, bu sahə üzrə sənəd axınının tərkibində soraq ədəbiyyatı, lüğət və ens iklopediyaların xüsusi çəkisi xeyli yüksəkdir. Məsələn, abidələrin bərpası və rekonstruksiya sahəsində alimlər soraq kitablarından, bu sahə üzrə avadanlığın texniki pasportlar ından, müxtəlif cədvəllərdən və sxemlərdən geniş istifadə edirlər. Son zamanlar memarlıq üzrə sənəd axınında müşahidə edilən digər bir cəhət bu sahə üzrə sənəd axınının tərkibində qeyri-ənənəvi - elektron sənədlərin meydana gəlməsi və xüsusi çəkisinin artmasıdır. Hal- hazırda bu sahə üzrə xüsusilə, soraq ədəbiyyatı elektron formata keç irilərək CD-yə yazılmış mətnlər və multimedia vasitələri şəklində nəşr edilir. Memarlıq biblioqrafiyasının digər obyekti olan tələbatçıların tərkibi də digər elm sahələrindən xeyli fərqlənir. Burada fərqli cəhət təkcə burada çalışan mütəxəssislərin peşə aidiyyəti deyil, həm də müəyyən elm sahələri üzrə çalışan tələbatçılar qrupunun tərkibindəki xüsusiyyətlərdir. Günel Nazim qızı Hacıyeva 32 Memarlıq üzrə tələbatçı qrupları içərisində müxtəlif təhsil müəssisələrində oxuyan tələbələr xüsusi mövqeyə malikdir. Sahə üzrə təhsil alan tələbələrin kitabxana- informasiya təminatı biblioqrafik fəaliyyətin çox əhəmiyyətli istiqamətlərindən biridir. Cəmiyyətdə baş verən inkişaf prosesləri bu və ya digər sahənin inkişafına da öz təsirini göstərir. Bu da öz əksini informasiya tələbatçılarının sayının artması və ya azalmasında büruzə verir. İqtisadiyyatın, turizmin inkişafı və elmi-texniki tərəqqi insanların memarlığın ayrı-ayrı sahələrinə diqqətin artması və sənəd axınının intensivləşməsi ilə xarakterizə olunur. Bütün bu xüsusiyyətlər özünü həmin tələbatın ödənilməsinə yönəlmiş biblioqrafik informasiya təminatında tapır. İnformasiya cəmiyyətinin inkişafı şəraitində ayrı- ayrı mütəxəssislərin səmərəli fəaliyyəti onların informasiya təminatından çox asılıdır. Bu vəziyyət informasiyanın sürətlə artdığı və tez bir zamanda da öz aktuallığını itirdiyi müasir dövrümüzdə mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Azərbaycan memarlığı üzrə sənəd kütləsini funksional baxımdan aşağıdakı tiplərə ayırmaq olar: a) Azərbaycan memarlığının tarixinə həsr olunmuş tədqiqatlar AZƏRBAYCANDA MEMARLIĞIN KİTABXANA-İNFORMASİYA TƏMİNATI SİSTEMİ 33 Bu tip li əsərlərin əsas məqsədi keçmiş memarlıq irsini dərindən tədqiq etmək və qiymətləndirmək, ayrı- ayrı dövrlərdə memarlığımızın mütərəqqi ənənələrinə əsaslanaraq onun gələcək inkişaf yollarını müəyyənləşdirməkdən ibarətdir. Belə əsərlər bir qayda olaraq mema rlıq tarixinə bütövlükdə, ayrı-ayrı dövrlərinə, memarlıq məktəblərinin inkişaf tarixinə həsr edilmişdir. Azərbaycan memarlıq tarixini öyrənmək sahəsində ciddi elmi-tədqiqat işi sayılan belə əsərlər əhatə etdiyi məsələlərə, zəngin faktiki materiala və məzmun dolğunluğuna görə memarlığımızın sənəd kütləsində müstəsna əhəmiyyət kəsb edirlər. Azərbaycan memarlıq tarixinə həsr olunmuş hər bir əsərin (monoqrafiyanın) əsas məqsədi və funksiyası xalqımızın memarlığını bir küll şəkilində inkişaf prosesində göstərməkdir. b) Azərbaycanda memarlıq sənətinin yaradıcılıq problemlərinə həsr olunmuş elmi-tənqidi əsərlər Azərbaycanda memarlığın nəzəri problemlərinə həsr olunmuş kitablar memarlığımızın sənəd kütləsində çoxluq təşkil edir. Bunlara əsasən müvafiq dövrün m emarlığının inkişafına kömək göstərmək məqsədilə dərin elmi-tədqiqat xarakterli tənqidi əsərlər, müasir Yüklə 2,64 Kb. Dostları ilə paylaş:
|