Azərbaycan Respublikasımn Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası
Yüklə 216,94 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- GİRİŞ
- 2. Kartoqrafiyanın inkişaf tarixi
- 3. Kürə səthinin müstəvi üzərində təsviri
- 4. Topoqrafık xəritələrin tərtibində istifadə edilən proyeksiyalar
- 8. Xüsusi və tematik xəritələrdə obyekt və hadisələrin təsvir edilməsi üsulları
- 9. Kartoqrafik generalizasiya
- 10. Xüsusi xəritə və atlasların təsnifatı
- 11. Coğrafiya xəritələrinin hazırlanması
- Kartoqrafiya istehsalının təşkili və iqtisadiyyatı
- 2529.01 - “Xəritəçilik”ixtisası üzrə doktoranturaya qəbul imtahanının sualları
| AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİ Coğrafiya fakültəsinin dekanı _______________dos. Ş.İ.Məmmədova Fakültə Tədris-Metodik Şurasının sədri _______________dos. H.B.Soltanova 2529.01-«Хяритяшцнаслыг, эеоинформатика» ixtisası üzrə doktoranturaya qəbul imtahanının PROQRAMI Bakı Dövlət Universiteti Coğrafiya fakültəsinin Elmi Şurası tövsiyyə etmişdir (protokol №04, 13.12.2017-ci il). BAKI - 2017 ÖN SÖZ 2529.01- «Xəritəşünaslıq, geoinformatika» ixtisası üzrə doktoranturaya qəbul imtahan proqramının əsasını aşağıdakı ali məktəb fənləri təmsil edir: tarixi və riyazi kartoqrafiya, xəritəşunaslıq, xəritələrin tərtibi və redaktəsi, xəritələrin bədii tərtibatı, xəritənin nəşri, kartometriya və morfometriya, kartoqrafiya istehsalatının təşkili və iqtisadiyyatı.
Coğrafiya xəritələrinin məzmunu, əhəmiyyəti və əsas xüsusiyyətləri. Digər kartoqrafik təsvirlər (relyef xəritəsi). Ay və Günəş sistemi planetlərinin xəritələri, ulduz xəritələri. Çoğrafıya xəritəsinin elementləri. Qlobuslar. Yer Kürəsinin qlobus səthində təsviri. Coğrafiya qlobusunun miqyası və əsas xüsusiyyətləri.
İbtidai çəmiyyətdə kartoqrafik təsvirlər. Antik dövrdə kartoqrafiya. Ptolomeyin əsərləri. Roma yol xəritələri. Orta əsrlərdə kartoqrafiya. Əl-Xarəzmi və Əl-Biruninin kartoqrafiya və geodeziya sahəsində gördüyü işlər barədə məlumatlar. İntibah dövründə kartoqrafiya. Rus dövlətində kartoqrafiya. Böyük
çertyoj. M.V.Lomonosovun kartoqrafiyanın inkişafinda rolu. Azərbaycanda kartoqrafiyanın inkişaf tarixi.
Kartoqrafik proyeksiyalar. Xəritələrin miqyası: baş və xüsusi miqyaslar. Proyeksiyalarda təhriflərin yaranması, uzunluq, buçaq və sahə təhrifləri, onların hesablanması, təhrif xüsusiyyətinə (xarakterinə) görə kartoqrafik proyeksiyaların təsnifatı. Köməkçi azimutal (perspektiv, qeyri-perspektiv) proyeksiyalar. Silindrik proyeksiyalar. Konus proyeksiyaları. Polikonus və çoxüzlü proyeksiyalar. Şərti proyeksiyalar. Dünya, yarımkürələr, materiklər və ayrı-ayrı dövlətlərin xəritələrinin tərtibində istifadə edilən proyeksiyalar. 4. Topoqrafık xəritələrin tərtibində istifadə edilən proyeksiyalar Qaussun bərabərbuçaqlı (konform) köndələn silindrik proyeksiyası. Merkatorun bərabər-bucaqlı düz silindrik proyeksiyası. Solovyovun orta məktəb xəritələrini (şimal yarımkürəsi timsalında) tərtib etmək üçün təklif etdiyi çəp silindrik proyeksiyası. Proyeksiyaların seçilməsi və təyin edilməsi. Xəritələrin komponovkası. Əlavə və kəsik xəritələr haqqında ümumi məlumat. 5. Coğrafiya xəritələri və atlasların tipləri və təsnifatı Miqyasa görə təsnifat. Əhatə etdiyi əraziyə görə təsnifat. Məzmuna görə təsnifat. Kartoqrafik proyeksiyaların növünə görə təsnifat. Xəritələrin məqsəd və vəzifələrinə görə təsnifat. Coğrafiya atlasları və onların təsnifatı. 6. Ümumcoğrafi xəritələrin məzmunu Kartoqrafık şərti işarələr. Hidroqrafik obyektlərin təsviri. 7. Relyefin təsvir edilməsi üsulları, perspektiv, ştrixlər, yuma, horizontallar və hipsometrik üsulları Bitki örtüyü və qruntun təsviri. İçtimai-iqtisadi obyekt və hadisələrin təsviri. 8. Xüsusi və tematik xəritələrdə obyekt və hadisələrin təsvir edilməsi üsulları Şərti işarələr üsulu, izoxətlər üsulu, areallar üsulu, keyfiyyət fonu üsulu, hərəkət xətləri üsulu, nöqtələr üsulu. Statistik kartoqram və kartodiaqram üsulları. Lokal diaqram üsulu. Coğrafiya xəritələrinin yazısı. Coğrafi adların göstəricisi. 9. Kartoqrafik generalizasiya Kartoqrafik generalizasiyanın mahiyyəti, məqsəd və vəzifəsi. Generalizasiyaya təsir edən amillər. Generalizasiyanın əsas növləri. Generalizasiyada obyektlərin seçilməsi və əsas ümumiləşdirilmə xüsusiyyətləri. Məntəqələr üzrə yerləşən obyekt və hadisələrin generalizasiya edilməsi. Xətt üzrə yerləşən obyekt və hadisələrin generalizasiya edilməsi. Fasiləsiz yayılan və müəyyən sahə üzrə yerləşən obyekt və hadisələrin generalizasiya edilməsi. Ərazi üzrə səpələnmiş obyekt və hadisələrin generalizasiya edilməsi. Hərəkət və əlaqə göstəriçilərinin generalizasiya edilməsi.
Xüsusi xəritə və atlaslar. Onların təhlil və qiymətləndirilməsi üsulları. Fiziki- coğrafi xəritə və atlaslar. Qurunun topoqrafik öyrənilməsi. Dəniz xəritələri. Kompleks xəritələrin tərtib edilməsi. Kompleks atlaslar. Kartoqrafik biblioqrafiya.
Redaktə hazırhq işləri və xəritə orijinalının hazırlanması. Koordinatoqraf. Mütənasib pərgar, pantoqraf, fotomexaniki üsul. Xüsusi xəritə və atlasların tərtib edilməsi. Xəritənin yoxlanması və redaktə edilməsi. Xəritəbrin tərtibində tətbiq edilən müxtəlif proqram təminatları haqqında məlumat. 12. Xəritənin nəşrə hazırlanması və nəşri Xəritələrin nəşrə hazırlanma prosesinin avtomatlaşdırılması. Coğrafi informasiya sistemlərinin tədbiqi ilə xəritəbrin tərtibi, kartoqrafik məlumatların toplanması, saxlanması və istifadəsi. Rəqəmli xəritələrin tərtibi haqqında məlumat. 13. Coğrafiya xəritələrindən istifadə Kartometrik işlər haqqında ümumi məlumatlar. Xəritə üzrə xətti və sahəvi obyektlərin ölçülmə üsulla. Xəritə üzrə aparılan ölçü işlərinin dəqiqliyi. Xəritə üzrə əyri xətlərin, məsafələrin və sahələrin ölçülməsi üsulları və alətləri. Xəritə üzrə horizontallara görə həll edilən məsələlər.
Xəritə üzrə morfometrik göstəricilərin təyin olunma üsulları: orta yüksəkliyin hesablanması, hipsoqrafik əyrinin qurulması, həçmlərin hesablanması.Yer səthinin faktiki və orta meylliyinin müxtəlif üsullarla (qrafiki, analitik, qrafoanalitik və s.) təyini. Xəritələr üzrə obyekt və hadisələrin yerləşməsinin qanunauyğunluqlarının öyrənilməsi. Xəritələr üzrə obyekt və hadisələrin qarşılıqlı əlaqə və asılılıqlarının öyrənilməsi. Xəritələr üzrə obyekt və hadisələrin inkişafının öyrənilməsi. Xəritələrdən proqnoz məqsədi ilə istifadə. 15.
Kartoqrafiya istehsalının təşkili və iqtisadiyyatı Kartoqrafiya istehsalatın strukturu və idarə edilməsinin özünəməxsus xüsusiyyətləri. Istehsalın avtomatlaşdırılması imkanları və perspektivləri. GİS-texnologiyasının
tətbiqi. İşçi qüvvəsindən səmərəli və elmi istifadə. Təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi. İstehsalatı təşkilinin iqtisadi məsələləri. ƏDƏBİYYAT l. Piriyev R.X. - Kartoqrafiya. Maarif nəşr. Bakı, 1975, 1 nəşri. 1964. 2.
3.
Volkov N.M. Составление и редактирование карт. Геодезиздат, М., 1962. 4. Гараевская А.С. - Картография. Изд-во геодезич. и картограф. литерату- ры. M., 1952. 5.
Москва, Недра, 1983 r. 6.
Bayramov R.V. Cuvarov R.P. Geodeziyanın əsasları və kartoqrafiya, Metodik vəsait. Bakı-2010. 7.Байрамов Р.В. Учебно-методическое пособие по геодезии и картографии. Баку, 2007. 8. Məmmədov Q.Ş, İ.H.Əhmədov. Hərbi topoqrafiyanın və geodeziyanın əsasları. «Nafta-Press» nəşriyyatı. Bakı-2004. 9. Paşayev A.M.,
Q.Ş.Məmmədov, H.İ.Quliyev, İ.H.Əhmədov. Aeronaviqasiyada kartoqrafik profeksiyalar. «Nafta-press» nəşriyyatı, Bakı- 2006.
qəbul imtahanının sualları 1. Kartoqrafıya elminin məqsəd və vəzifələri 2. Coğrafiya xəritələrinin məzmunu, əhəmiyyəti və əsas xüsusiyyətləri. 3. Digər kartoqrafik təsvirlər (relyef xəritəsi). Ay və Günəş sistemi
planetlərinin xəritələri, ulduz xəritələri. 4. Çoğrafıya xəritəsinin elementləri. Qlobuslar. 5. Yer Kürəsinin qlobus səthində təsviri. 6. Coğrafiya qlobusunun miqyası və əsas xüsusiyyətləri. 7. Kartoqrafiyanın inkişaf tarixi 8. İbtidai çəmiyyətdə kartoqrafik təsvirlər. Antik dövrdə kartoqrafiya 9. Roma yol xəritələri. Orta əsrlərdə kartoqrafiya 10. Əl-Xarəzmi və Əl-Biruninin kartoqrafiya və geodeziya sahəsində gördüyü
işlər barədə məlumatlar 11. İntibah dövründə kartoqrafiya 12. Rus dövlətində kartoqrafiya 13. Böyük çertyoj. M.V.Lomonosovun kartoqrafiyanın inkişafinda rolu. 14. Azərbaycanda kartoqrafiyanın inkişaf tarixi. 15. Kürə səthinin müstəvi üzərində təsviri 16.Kartoqrafik proyeksiyalar 17. Xəritələrin miqyası: baş və xüsusi miqyaslar 18. Proyeksiyalarda təhriflərin yaranması, uzunluq, buçaq və sahə təhrifləri, 19. Təhrif xüsusiyyətinə (xarakterinə) görə kartoqrafik proyeksiyaların təsnifatı 20. Köməkçi azimutal (perspektiv, qeyri-perspektiv) proyeksiyalar 21. Silindrik proyeksiyalar 22. Konus proyeksiyaları. Polikonus və çoxüzlü proyeksiyalar 23. Şərti proyeksiyalar 24. Dünya, yarımkürələr, materiklər və ayrı-ayrı dövlətlərin xəritələrinin
tərtibində istifadə edilən proyeksiyalar. 25. Topoqrafık xəritələrin tərtibində istifadə edilən proyeksiyalar 26. Qaussun bərabərbuçaqlı (konform) köndələn silindrik proyeksiyası. 27. Merkatorun bərabər-bucaqlı düz silindrik proyeksiyası 28. Proyeksiyaların seçilməsi və təyin edilməsi 29. Xəritələrin komponovkası 30. Əlavə və kəsik xəritələr haqqında ümumi məlumat. 31.
Coğrafiya xəritələri və atlasların tipləri və təsnifatı 32.
33.
Əhatə etdiyi əraziyə görə təsnifat 34.
Məzmuna görə təsnifat 35.
Kartoqrafik proyeksiyaların növünə görə təsnifat 36.
Xəritələrin məqsəd və vəzifələrinə görə təsnifat 37.
Coğrafiya atlasları və onların təsnifatı. 38.
Ümumcoğrafi xəritələrin məzmunu 39.Kartoqrafık şərti işarələr
40.Hidroqrafik obyektlərin təsviri. 41. Relyefin təsvir edilməsi üsulları, perspektiv, ştrixlər, yuma, horizontallar
və hipsometrik üsulları 42. Bitki örtüyü və qruntun təsviri 43. İçtimai-iqtisadi obyekt və hadisələrin təsviri. 44. Xüsusi və tematik xəritələrdə obyekt və hadisələrin təsvir edilməsi üsulları 45. Şərti işarələr üsulu 46. İzoxətlər üsulu 47. Areallar üsulu 48. Keyfiyyət fonu üsulu 49. Hərəkət xətləri üsulu 50. Nöqtələr üsulu 51. Statistik kartoqram və kartodiaqram üsulları 52. Lokal diaqram üsulu 53. Coğrafiya xəritələrinin yazısı 54. Coğrafi adların göstəricisi. 55. Kartoqrafik generalizasiya 56. Kartoqrafik generalizasiyanın mahiyyəti, məqsəd və vəzifəsi. 57.Generalizasiyaya təsir edən amillər. Generalizasiyanın əsas növləri. 58. Generalizasiyada obyektlərin seçilməsi və əsas ümumiləşdirilmə
xüsusiyyətləri. 59. Məntəqələr üzrə yerləşən obyekt və hadisələrin generalizasiya edilməsi. 60. Xətt üzrə yerləşən obyekt və hadisələrin generalizasiya edilməsi. 61. Fasiləsiz yayılan və müəyyən sahə üzrə yerləşən obyekt və hadisələrin
generalizasiya edilməsi 62. Ərazi üzrə səpələnmiş obyekt və hadisələrin generalizasiya edilməsi. 63. Hərəkət və əlaqə göstəriçilərinin generalizasiya edilməsi. 64. Xüsusi xəritə və atlasların təsnifatı 65. Fiziki-coğrafi xəritə və atlaslar. Qurunun topoqrafik öyrənilməsi 66. Dəniz xəritələri 67. Kompleks xəritələrin tərtib edilməsi 68. Kompleks atlaslar 69. Kartoqrafik biblioqrafiya. 70. Coğrafiya xəritələrinin hazırlanması 71. Redaktə hazırhq işləri və xəritə orijinalının hazırlanması 72. Koordinatoqraf 73. Mütənasib pərgar, pantoqraf 74. fotomexaniki üsul 75. Xüsusi xəritə və atlasların tərtib edilməsi 76. Xəritənin yoxlanması 77. Redaktə edilməsi 78. Xəritəbrin tərtibində tətbiq edilən müxtəlif proqram təminatları haqqında məlumat. 79. Xəritənin nəşrə hazırlanması və nəşri 80. Xəritələrin nəşrə hazırlanma prosesinin avtomatlaşdırılması 81. Coğrafi informasiya sistemlərinin tədbiqi ilə xəritəbrin tərtibi 82. Kartoqrafik məlumatların toplanması, saxlanması və istifadəsi 83. Rəqəmli xəritələrin tərtibi haqqında məlumat. 84. Coğrafiya xəritələrindən istifadə 85. Kartometrik işlər haqqında ümumi məlumatlar 86. Xəritə üzrə xətti və sahəvi obyektlərin ölçülmə üsulla 87. Xəritə üzrə aparılan ölçü işlərinin dəqiqliyi. 88. Xəritə üzrə əyri xətlərin, məsafələrin və sahələrin ölçülməsi üsulları və
alətləri. 89. Xəritə üzrə horizontallara görə həll edilən məsələlər. 90. Morfometrik göstəricibr haqqında ümumi məlumat 91. Xəritə üzrə morfometrik göstəriçilərin təyin olunma üsulları 92. Orta yüksəkliyin hesablanması 93. Hipsoqrafik əyrinin qurulması 94. Həçmlərin hesablanması 95.Yer səthinin faktiki və orta meylliyinin müxtəlif üsullarla təyini. 96.Xəritələr üzrə obyekt və hadisələrin yerləşməsinin qanunauyğunluqlarının
öyrənilməsi 97. Gis-texnologiyasının tətbiqi 98. Istehsalın avtomatlaşdırılması imkanları və perspektivləri 99. Xəritələrdən proqnoz məqsədi ilə istifadə. 100.
Kartoqrafiya istehsalının təşkili və iqtisadiyyatı Yüklə 216,94 Kb. Dostları ilə paylaş:
|