Azərbaycan Respublikasında ali təhsilin yeniləşməsi uğrunda: təhsil islahatlarına dəstək
Yüklə 1,13 Mb. Pdf görüntüsü
|
99 tövsiyələrini diqqətə aldılar, habelə Avropa universitetlər assosiasiyasının və Avropada tələbələrin milli assosiasiyalarının Boloniya prosesinə cəlb olunmasını qiymətləndirdilər. Onlar həmçinin gələcəyə yönəlmiş bir çox bu kimi təşəbbüsləri qeyd etdilər və qiymətləndirdilər. Nazirlər Avropa komissiyasının konstruktiv köməyinə də diqqət yetirdilər. Nazirlər qeyd etdilər ki, Bəyannamədə tövsiyə olunmuş işlər ölkələrin çoxunda intensiv və geniş şəkildə aparılmışdır. Onlar keyfiyyətin təmin edilməsi üzərində aparılan işi xüsusi qeyd etdilər. Nazirlər transnasional təhsil məsələlərində əməkdaşlığın zəruriliyini təsdiq etdilər. Onlar həmçinin ömür boyu təhsilin qurulması sahəsində təşkilatın olmasının zəruriliyini təsdiq etdilər. Boloniya prosesinin altı məqsədinə nail olunduqdan sonra gələcək fəaliyyət. Nazirlər bildirdilər ki, Boloniya deklarasiyasının qəbul edilməsini nəzərə almaqla Avropa ali təhsil Zonasının formalaşması Avropa ali təhsil müəssisələrinin cəzbediciliyinin və rəqabətqabiliyyətliliyinin genişlənməsi üçün şəraitdir. Onlar o tezisi dəstəklədilər ki, ali təhsil ictimai nemət kimi qəbul edilməlidir, o, ictimai öhdəliklərinə (qaydalara və s.) diqqətli olub, diqqətlidir və diqqətli qalacaq, tələbələr ali təhsil ictimaiyyətinin tam hüquqlu üzvləridirlər. Bu nöqteyi-nəzərdən nazirlər sonrakı prosesi aşağıdakı kimi şərh etdilər. Asan başa düşülən və müqayisə edilə bilən dərəcələrin qəbul edilməsi. Nazirlər universitetləri və digər ali təhsil müəssisələrini qəti olaraq milli qanunvericiliyin bütün üstünlüklərini və Avropanın kurs bölmələri, dərəcələr və digər nailiyyətlərinin akademik və professional tanınmasına yönəlmiş vasitələrdən istifadə etməyə çağırdılar ki, vətəndaşlar Avropa ali təhsil Zonasının hər yerində öz ixtisasları, qabiliyyət və bacarıqlarından tam istifadə edə bilsinlər. Nazirlər mövcud təşkilatları və NARĐC və ENĐK tipli 100 şəbəkələri ixtisasların aşağıda verilmiş müxtəlifliyinin institutsional, milli və Avropa səviyyəsində sadə, səmərəli və ədalətli tanınmasına kömək etməyə çağırdı. Əslən iki başlıca dövrə əsaslanan sistemin qəbul edilməsi Nazirlər dərəcələrin ali təhsili dərəcəyəqədərki və dərəcədənsonraki təhsil üçün dəqiq formalaşdıran, iki başlıca dövrə əsaslanan strukturunun qızğın müzakirəsini və inkişaf etdirilməsini razılıqla qeyd etdilər. Bir sıra ölkələr bu strukturu artıq qəbul etmişlər, bir sıra başqaları isə onu böyük maraqla gözdən keçirirlər. Qeyd etmək vacibdir ki, çox ölkələrdə bakalavr və magistr dərəcələri və ya iki başqa müqayisə edilə bilən dərəcə həm universitetlərdə, həm də digər ali təhsil müəssisələrində alına bilər. Dərəcələrə aparan proqramlar, bakalavr səviyyəli dərəcələr üzrə Helsinki seminarında etiraf edildiyi kimi (fevral 2001-ci il), fərdlərin müxtəlifliyinə, tədris prosesinin və əmək bazarının tələbatına uyğunlaşmaq üçün fərqli istiqamətli və müxtəlif quruluşlu ola bilər və həqiqətən də olur. Kreditlər sisteminin təsis edilməsi Nazirlər qeyd etdilər ki, tədris prosesində və ixtisas alınmasında daha çox çeviklik üçün onların ESTS sistemi və ya həm şəffaflığı, həm də yığım funksiyasını təmin edən digər ECTS tipli kredit sistemləri ilə dəstəklənən ümumi təməl prinsipinin müəyyənləşdirilməsi zəruridir. – Keyfiyyətin təmin edilməsinin qarşılıqlı tanınan sistemi ilə birlikdə bu cür razılaşmalar tələbələrin Avropa əmək bazarına çıxış imkanlarını və Avropa ali təhsilinin cəzbediciliyinin və rəqabət qabiliyyətliliyinin əmək dünyası ilə uyğunlaşmasını asanlaşdırar. Mobilliyə kömək Nazirlər bir daha təsdiq etdilər ki, Boloniya prosesində göstərildiyi kimi tələbələrin, müəllimlərin, tədqiqatçıların və idarə apparatının mobilliyinin yaxşılaşdırılması maksimal əhəmiyyətə 101 malikdir. Buna görə də onlar tələbələrin, müəllimlərin, tədqiqatçıların və idarə apparatının sərbəst hərəkətinə mane olan bütün əngəlləri aradan qaldırmaq üçün tədbirlər görmək öhdəliklərini təsdiq etdilər və mobilliyin sosial məsələlərinin vacibliyini vurğuladılar. Onlar Avropa birliyinin proqramlarına uyğun olaraq təklif olunan mobilliyin imkanlarına və Avropa Şurasının Naysedə 2000-ci ildə dəstəklədiyi mobillik üzrə fəaliyyət planının işə düşməsi ilə bu sahədə əldə olunan irəliləyişə diqqət yetirdilər. Keyfiyyətin təmin edilməsində Avropa əməkdaşlığına kömək Nazirlər yüksək keyfiyyət standartlarının təmin edilməsində və bütün Avropada ixtisasların müqayisə olunmasını asanlaşdırıl- masında keyfiyyətin təmin edilməsi sistemlərinin oynadığı həyati əhəmiyyətli rolu təsdiq etdilər. Onlar həmçinin keyfiyyətin təmin edilməsi və tanınma üzrə şəbəkələr arasındakı daha sıx əməkdaş- lığı təqdir etdilər. Onlar keyfiyyətin təmin edilməsinin milli sistemlərinin qəbul edilməsində sıx Avropa əməkdaşlığına və qarşılıqlı inama olan ehtiyacı vurğuladılar. Sonra onlar universitetləri və digər ali təhsil müəssisələrini ən yaxşı praktika nümunələrini yaymağa və akreditasiya/sertifikatlaşdırma və qiymətləndirmə mexanizmlərinin qarşılıqlı qəbulu üçün ssenarilərin hazırlanmasına çağırdılar. Nazirlər universitetləri və digər ali təhsil müəssisələrini, milli agentlikləri və ali təhsildə keyfiyyətin təmin edilməsinin Avropa şəbəkəsini (ENQA) tövsiyələrin qəbul edilməsi və ən yaxşı praktikaların yayılmasının ümumi normalarının qəbul edilməsində ENQA üzvü olmayan ölkələrin müvafiq təşkilatları ilə birlikdə əməkdaşlıq etməyə çağırdılar. Ali təhsilə Avropa yanaşmasına kömək Ali təhsilin vacib Avropa ölçülərinin və məzunların işə düzəlmək imkanlarının daha da gücləndirilməsi üçün nazirlər ali Yüklə 1,13 Mb. Dostları ilə paylaş:
|