mənafeyinin müdafiəsi üçün tədbirlər görür.
21.3. Nikahın məhkəmə qaydasında pozulması ər-arvadın bu barədə ərizə verdikləri gündən 1 aydan
tez olmayaraq həyata keçirilir.
Maddə 22. Nikahın pozulması haqqında qətnamə qəbul etdikdə məhkəmənin həll etdiyi məsələlər
22.1. Nikah məhkəmə qaydasında pozularkən, ər-arvad məhkəməyə yetkinlik yaşına çatmayan
uşaqlarının kiminlə qaldığını, uşaqların və (və ya) ehtiyacı olan və əmək qabiliyyəti olmayan ərin
(arvadın) saxlanması üçün vəsaitin ödənilmə qaydasını, bu vəsaitin miqdarını və ər-arvadın ümumi
birgə mülkiyyətinin bölünməsini müəyyən edən saziş təqdim edə bilərlər.
22.2. Bu Məcəllənin 22.1-ci maddəsində göstərilən məsələlər üzrə ər-arvad arasında saziş olmadıqda,
eləcə də bu saziş uşaqların və ya tərəflərdən birinin marağını pozduqda, məhkəmə:
22.2.1. boşanmadan sonra yetkinlik yaşına çatmayan uşaqların valideynlərindən hansının
yanında qaldığını müəyyən etməli;
22.2.2. uşaqlar üçün alimentin hansı valideyndən və hansı miqdarda tutulduğunu müəyyən
etməli;
22.2.3. ər-arvadın (onlardan birinin) tələbi ilə onların birgə mülkiyyətində olan əmlakın
bölgüsünü aparmalı;
22.2.4. ərindən (arvadından) saxlanması üçün vəsait almaq hüququna malik olan arvadın (ərin)
tələbi ilə ərdən (arvaddan) tutulmalı olan vəsaitin miqdarını müəyyən etməlidir.
22.3. Əmlak bölgüsü üçüncü şəxsin mənafeyinə toxunduqda, məhkəmə əmlak bölgüsü haqqında
tələbi ayrıca icraata ayıra bilər.
Maddə 23. Nikahın pozulması zamanı nikaha xitam verilməsi vaxtı
23.1. Nikah
müvafiq icra hakimiyyəti orqanında
pozulduqda pozulmanın dövlət qeydiyyatına alındığı
gündən, məhkəmə qaydasında pozulduqda isə bu barədə məhkəmənin qətnaməsinin qanuni qüvvəyə
mindiyi gündən nikaha xitam verilmiş sayılır.
23.2. Nikahın məhkəmə qaydasında pozulması vətəndaşlıq vəziyyəti aktlarının dövlət qeydiyyatı üçün
müəyyən olunmuş qaydada dövlət qeydiyyatına alınır.
23.3. Nikahın pozulması barədə məhkəmənin qətnaməsi qanuni qüvvəyə mindiyi gündən 3 gün
müddətində məhkəmə bu qətnamədən çıxarışı
müvafiq icra hakimiyyəti orqanına
göndərməyə
borcludur.
23.4. Ər (arvad) nikahın pozulması haqqında şəhadətnaməni alana qədər yenidən nikaha daxil ola
bilməz.
Maddə 24. Ölmüş elan edilən və ya itkin düşmüş hesab edilən ər (arvad) gəlib çıxdıqda nikahın bərpası
24.1. Ölmüş elan edilən və ya itkin düşmüş hesab edilən ər (arvad) gəlib çıxdıqda məhkəmənin
müvafiq qətnamələri ləğv olunmaqla, nikah
müvafiq icra hakimiyyəti orqanında
onların birgə
ərizəsinə əsasən bərpa oluna bilər.
24.2. Tərəflərdən biri yeni nikaha daxil olubsa, nikah bərpa oluna bilməz.
V fəsil. Nikahın etibarsızlığı
Maddə 25. Nikahın etibarsız sayılması
25.1. Bu Məcəllənin 10—12-ci maddələrində və 13.3-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş şərtlər
pozulduqda, eləcə də tərəflərdən birinin və ya hər ikisinin ailə qurmaq niyyəti olmadıqda bağlanan
nikah (saxta nikah) etibarsız sayılır.
25.2. Nikah məhkəmə qaydasında etibarsız sayılır.
25.3. Məhkəmə nikahın etibarsız sayılması barədə qanuni qüvvəyə minmiş qətnamədən çıxarışı 3 gün
müddətində nikahın bağlandığı
müvafiq icra hakimiyyəti orqanına
göndərməyə borcludur.
25.4. Etibarsız hesab edilmiş nikah onun bağlandığı gündən etibarsız sayılır.
Maddə 26. Nikahın etibarsız sayılmasını tələb etmək hüququ olan şəxslər
26.1. Aşağıdakı şəxslər nikahın etibarsız sayılmasını tələb etmək hüququna malikdirlər:
26.1.1. nikah yaşına çatmayan şəxslə və nikah yaşına çatana qədər nikaha daxil olmaq üçün bu
Məcəllənin 10.2-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş icazə olmadıqda nikah bağlanarsa —
yetkinlik yaşına çatmayan ər (arvad), onun valideynləri (onları əvəz edən şəxslər) və ya
müvafiq icra hakimiyyəti orqanı
;
26.1.2. nikah bu Məcəllənin 26.1.1-ci maddəsində nəzərdə tutulduğu eyni hallarda bağlanarsa
və nikahda olan ər (arvad) yetkinlik yaşına çatarsa — yalnız həmin 18 yaşlı ər (arvad);
26.1.3. nikah tərəflərdən birinin könüllü razılığı olmadan, yəni məcburiyyət, aldatma, yanılma
nəticəsində və ya nikaha daxil olan şəxs nikahın bağlanmasının dövlət qeydiyyatı anında öz
hərəkətlərinin mahiyyətini anlamaq və onları idarə etmək iqtidarında olmadıqda bağlanarsa —
nikah bağlanarkən hüquqları pozulmuş ər (arvad);
26.1.4. nikahın bağlanmasına mane olan hallar barədə məlumatı olmayan ər (arvad), məhkəmə
qaydasında fəaliyyət qabiliyyəti olmayan hesab edilən ərin (arvadın) isə qəyyumu;
26.1.5. pozulmamış əvvəlki nikah üzrə ər (arvad);
26.1.6. bu Məcəllənin 26.1.4-cü, 26.1.5-ci maddələrində göstərilmiş şəxslər istisna olmaqla, bu
Məcəllənin 12-ci maddəsinin tələbləri pozulmaqla bağlanmış nikah nəticəsində hüquqları
pozulmuş digər şəxslər, eləcə də
müvafiq icra hakimiyyəti orqanı
;
26.1.7. saxta nikah bağlandığı halda nikahın saxta olmasını bilməyən ər (arvad);
26.1.8. bu Məcəllənin 13.3-cü maddəsində göstərilən hallar olduqda, hüquqları pozulmuş ər
(arvad).
26.2. Nikah yaşına çatmayan, eləcə də məhkəmə qaydasında fəaliyyət qabiliyyəti olmayan hesab
edilən şəxslərlə bağlanan nikahın etibarsız sayılması barədə işə baxılarkən
müvafiq icra hakimiyyəti
orqanı
işdə iştirak etməyə cəlb olunmalıdır.