STRATEJİ TƏHLİL | Say 2 (9) • 2014
24
Govhar Bakhshalieva
Prevention of the religious radicalism serves national interests
In recent times, the growing radicalism trends in the number of Muslim
countries and the emergence of conflicts are closely related to processes
occurring in the region and in the world. The author notes that the political
events that took place in Muslim countries, internal conflicts, social problems
which remained unresolved for a long time and dual approaches to solutions
of the problems all together have created favorable conditions for the growth
of these trends. At the same time, a number of cases of human rights and
freedom violations, people’s inability to express their thoughts freely, lack of
good social conditions, and their feeling of being isolated from the society
give a strong impetus to the growth of radicalism. The author concludes
that, in such a course and development of the events these processes would
become more and more acute, they would cover wider geographical areas and
could increase the likelihood of occurrence of such an adverse events in the
other Muslim countries.
The author also asserts that these problems cannot be prevented by the
fatwa, seminars or conferences. The extensive and systematic education should
be carried out to resolve them, including the propaganda plan which would
cover all segments of country’s population. A clergy which possess extensive
knowledge, scientists and intellectuals should be involved in these processes.
Believers’ issues of concern, social problems should be carefully studied and
necessary steps for their solution should be taken.
Гевхар Бахшалиева
Предотвращение религиозного радикализма
отвечает национальным интересам
В последнее время усиление радикальных тенденций и возникнове-
ние столкновений в ряде мусульманских государств тесно и непосред-
ственно связано с процессами, происходящими в регионе и в мире. В
статье отмечается, что политические события, внутренние столкновения,
происходящие в мусульманских странах, наличие социальных проблем
и подход к решению конфликтов с позиции двойных стандартов созда-
ли благоприятные условия для усиления этих тенденций. В то же время,
нарушение в ряде случаев прав и свобод человека, невозможность сво-
бодного выражения своих мыслей, неудовлетворительное социальное
положение людей, их ощущение изолированности от общества дают
сильный толчок усилению радикализма. Автор приходит к выводу, что
подобный ход развития событий усиливает вероятность того, что с те-
чением времени эти процессы примут более острый характер, охватят
более широкие географические территории и приведут к повторению
подобных негативных событий и в других мусульманских странах.
Say 2 (9) • 2014 | STRATEJİ TƏHLİL
25
Автор заявляет, что невозможно предотвратить эти проблемы путем
издания фетв, проведения семинаров и конференций. Для этого надо
осуществлять широкие систематические просветительские мероприятия,
подготовить план пропагандистской деятельности, который охватит все
слои гражданского общества. Также к этим процессам должны быть при-
влечены, обладающие богатыми знаниями религиозные и научные де-
ятели, интеллигенция, должны быть внимательно изучены беспокоящие
верующих вопросы и социальные проблемы, и следовательно предпри-
няты необходимые шаги по решению этих проблем.
STRATEJİ TƏHLİL | Say 2 (9) • 2014
26
Say 2 (9) • 2014 | STRATEJİ TƏHLİL
27
Açar sözlər: Ümummilli lider, sosial siyasət modeli, demokratik dövlət qu-
ruculuğu, milli ideya, Azərbaycan ziyalıları, dinlərarası və sivilizasiyalararası
dialoq mərkəzi, multikulturalizm siyasəti
Key words: The National Leader, social policy model, democratic state-
building, national idea, Azerbaijani intellectuals, interfaith and inter-civiliza-
tion dialogue center, the policy of multiculturalism
Ключевые слова: Общенациональный лидер, модель социальной по-
литики, демократическое государственное устройство, национальная
идея, интеллигенция Азербайджана, центр межрелигиозного и межци-
вилизационного диалога, политика мультикультурализма
Heydər Əliyev
müstəqil Azərbaycan
Respublikasının
sosial siyasət
modelinin banisidir
İradə
HÜSEYNOVA
Bakı Dövlət Universiteti Qafqaz xalqları tarixi
kafedrasının müdiri, tarix elmləri doktoru,
professor
huseynova.irada.m@gmail.com
STRATEJİ TƏHLİL | Say 2 (9) • 2014
28
Müstəqillik nemətinə qovuşmuş hər bir xalqın başlıca missiyası demokratik
dövlət quruculuğu prosesini uğurla həyata keçirməkdən ibarətdir. Çünki bun-
suz milli azadlıq mübarizəsi yolunda qazanılmış nailiyyətləri qoruyub saxlamaq
mümkün olmazdı.
Elə buna görə də xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyev xalqın təkidli
tələbi ilə siyasi hakimiyyətə qayıdışından sonra demokratik, hüquqi dövlət
quruculuğunu əsas milli məqsəd kimi elan etmiş və cəmiyyətimizin bu ide-
ya ətrafında səfərbərliyinə nail ola bilmişdir. Ulu öndər Heydər Əliyev bu
xüsusda demişdir: “Biz çalışırıq ki, Azərbaycanın müstəqilliyini təmin edək,
möhkəmləndirək, digər tərəfdən, respublikamızı yeni yol ilə, demokratik yol
ilə aparaq. Uzun illər Sovetlər İttifaqının tərkibində olan, sosialist, kommunist
ideologiyasının təsiri altında yaşayan Azərbaycan xalqı, Azərbaycan Respubli-
kası artıq indi bu prinsiplərdən imtina etmişdir. Azərbaycanda müstəqil dövlət
quruculuğu prosesi gedir. Bizim məqsədimiz Azərbaycanda hüquqi, demok-
ratik dövlət qurmaq, sivilizasiyalı, hüquqi
cəmiyyət yaratmaqdır” [1].
Məlum olduğu kimi, demokratik
dövlət quruculuğu prosesinin əsas prin-
sip və meyarları, əsasən, bir neçə istiqamət
üzrə nəzərdən keçirilir: 1) Çoxluğun
hakimiyyətinin bərqərar olması, çoxluğun
qəbul etdiyi qanun və qərarların həyata
keçirilməsində hamının iştirakının təmin
edilməsi; 2) Cəmiyyətdə qanunun aliliyi-
nin təmin edilməsi, bunun üçün real mad-
di, sosial-siyasi və mənəvi təminat siste-
minin formalaşdırılması, hüquqi dövlət
anlayışının reallaşdırılması; 3) Milli, dini,
siyasi mənsubiyyətindən asılı olmayaraq
vətəndaşların hüquq bərabərliyi və azad-
lıqlarının qorunması; 4) Millətlərarası etnik
və dini ədavət, ayrı-seçkilik hallarına yol
verilməməsi, xalqlar dostluğu ideyasının
gündəmə gətirilməsi; 5) Qanunvericilik və
icraedicilik orqanlarının seçkili əsaslarla for-
malaşdırılması, xalq qarşısında hesabatlılıq, konstitusiyanın toxunulmazlığı; 6)
Çoxpartiyalılığa, fikir plüralizminə meydan verilməsi.
Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanda aparılan dövlət quruculuğu
prosesinin elmi təhlili zamanı bu istiqamətlərin hər biri üzrə qarşıya qoyulmuş
məqsədlərin uğurla həyata keçirildiyini və misilsiz nailiyyətlərin əldə olundu-
ğunu görürük.
Azərbaycanın müstəqil dövlət olaraq mükəmməl modernləşmə xətti
yürütməsi, yeniləşən cəmiyyətin sosial strukturunun yenidən və tam düzgün
müəyyənləşdirilməsi, ölkəmizdə hər bir cəmiyyət üzvünün maraqlarına cavab
Heydər Əliyevin müdrikliyi
onda idi ki, o, keçmiş sovet
ideologiyasından yenicə
ayrılıb xaotik şəkildə
özünüaxtarış dövrünü
yaşayan, mürəkkəb sosial
tərkib və struktura malik
cəmiyyətimizi vahid milli
ideya ətrafında bir araya
gətirə, ictimai həyatımızdakı
xaos, qaragüruh
elementlərinin və bu kimi
meyillərin milli dövlətçiliyimiz
üçün doğurduğu təhdidləri
aradan qaldıra bilmişdi.
Dostları ilə paylaş: |